عنوان : بررسی رابطه متقابل جهان نگری محمود دولت آبادی و متن داستان «جای خالی سلوچ»

عنوان پایان نامه:

بررسی رابطه متقابل جهان نگری محمود دولت آبادی و متن داستان «جای خالی سلوچ»

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فصل اول: مقدمه

1-1- تعریف مسأله

شایدساده ترین تعریف ازجامعه شناسی ادبیات، بررسی متون ادبی ازنگاه جامعه شناختـی باشد که دریک نگاه کلی در پی برقرار کردن رابطه، بین ادبیات وعناصر اجتماعی است. این رشته در اواخر قرن نوزدهم شکل گرفت و در قرن بیستم بااندیشه ها وآثار فیلسوف مجارستانی (جورج لوکاچ) به نقطه ی عطف خود رسید. بعداز اومتفکرانی چون اریش کوهلر، لویسن گلدمن، میخائیل باختین در شکل گیری وشکوفایی این رشته سهم بسزایی داشتند.

امروزه بررسی و نقد آثارازمنظرنظریه های اجتماعی یکی از مهم ترین رویکردهای نقد ادبی است. این نقد از طرفی اثر ادبی رامحصول و مولود حیات و محیط اجتماعی و از طرفی آن را محرک و عامل اجتماع می داند. دربرابراین نظریه، دیدگاه متن محور قراردارد که تنهابه ادبیت متن توجه می کند. لوسین گلدمن تحت تأثیر لوکاچ، نظریه ی مبتنی برشباهت ها رامطـرح می کنـد که به تحلیل رابطه ی میان جایگاه طبقاتی، جهان بینی، وشکل ادبی ومواضع سیاسی هنرمند می پردازد. به باورگلدمن «وظیفه ی نقد بازسازی بافت تاریخی متن و قرار دادن نویسنده ومتن در چارچوب ایدئولوژی طبقه ای است که اوبه آن تعلق دارد.» (مکاریک،412:1385) از نظراو، بر خلاف باور دیر پای جامعه شناسی پوزیتیویستی ومکانیستی، آنچه دراساس، جامعه شناسی ادبیات رااز همه ی دیگر شکل های نقدادبی جدا می کنداین حکم نظری است کـه:«درآفرینش هنری، یک فردبه تنهایی مورد نظـرنیست بلکه اثر، بیان نوعی آگاهی جمعی است که هنرمند با شدتی بیش از اکثر افراد در تدوین آن شرکت می ورزد.» (گلدمن،69:1381)

اوبرای لفظ ومعنی رابطه ای متقابل درنظرمی گیردو براساس نظریه ی ساختار گرایی تکوینی میان متن اثروجهان نگری پدیدآورنده ی آن رابطه ای متقابل ایجادمی کند.

در این پایان نامه درنظراست یکی از داستانهای محمود دولت آبادی «جای خالی سلوچ»  براساس نظریه ی «ساختارگرایی تکوینی» لوسین گلدمن موردتحلیل وبررسی قرار گیرد.

2-1- چارچوب نظریه تحقیق

جامعه شناسی ادبیات درواقع در یک نگاه کلی در پی  برقرارکردن کردن رابطه بین ادبیات وعناصر اجتماعی است؛ و به دانستن این نکتـه توجه دارد که «مسائل اجتماعی و منافع گروهی چگونه درسطوح معنایی ونحوی و روایی چفت وبست می یابد.»(تادیه،1378 :201)

   درجامعه شناسی ادبیات به طورخاص دو جریان وجوددارد، یکی جریان معمول پوزیتیویستی یاهمان شیوه ی مشاهده ی تجربی که باهرگونه چشم انداز تاریخی مخالف است و تنها متن و جزئیات آن را مورد توجه قرارمی دهد ودیگری جریان دیالکتیکی که هرگونه تمایز میان جامعه شناسی و تاریخ را رد     می کند.

گلدمن، ازمیان دوشیوه ی معمول جامعه شناسی ادبیات، شیوه ی دیالکتیکی وغیرمستقیم رابر         می گزیند. یکی ازاصول مسلم وبنیادین هراندیشه ی دیالکتیکی آن است که درعلوم انسانی، همه ی   پژوهش ها به طور ضمنی یاآشکار، برخی موضع گیری هاو ارزش گذاریهای آغازین ومقدماتی و نه پیشین را مبناقرار می دهنـد.(گلدمن، 227:1381) بر اساس اندیشه ی دیالکتیکی «هیچ گاه نه عزیمت گاه های ثابت وقطعی وجود دارد ونه مسائل قطعاًحل شده واندیشه، هـرگزمسیرمستقیم را نمی پیمایدزیراحقیقت جزیی، معنای راستین خودرا نمی یابد مگر از رهگذرجایگاهش دریک مجموعـه، همان گونه که مجموعه نیز شناخت پذیر نیست مگراز رهگذر پیشرفت در شناخت حقایق جزیی. بدین ترتیب سیر حرکت شناخت به طور نوسانی دائم بین اجزاوکل که باید متقابلاً یکدیگر را روشن کنند نمودار می شود.» (گلدمن ،190:1376)

 از نظر گلدمن «کوشش برای درک آفرینش فرهنگی، مجـزا از مجموعه ی زندگی درجامعه ای که بستراین آفرینش است همان قدر بیهوده است که کوشش شود نه به طور موقت وبه اقتضای تحلیل، بلکه به شیوه ای بنیادین و پایدار، واژه را از جمله یاجمله را از گفتار بیرون کشید.»(گلدمن ،229:1381) گلدمن، جایگاه وحدت وانسجام درآگاهی جمعی (جهان نگری)را بسیارمهمتراز جایگاه آن در ساختارهای جمعی ایدئولوژیکی می داند؛ اوبه عنوان یک پارامارکسیست دنبـاله رو این نظرانگلس بودکه :«محتوای اجتماعی وعینی اثر ممکن است مغایر با نیات عمیق هنرمندباشدو چیزی بیش ازاصل وریشه ی طبقاتی اورا بیان کند.» (مارکوزه،5:1379) به همین دلیل او درمهم ترین اثرخود(خدای پنهان،1955) به بررسـی روابط میان ساختار معنا و ساختار فراگیری که جهان نگری اشراف جامگان فرانسه ی سده ی هفدهم است می پردازد. بنا براین «معناوارزش هراثرهنری به یک گروه اجتماعی وبه طورعام تر به ساختار اجتماعی ای نسبت داده می شود که به طورتاریخی شکل گرفته است.»(مکاریک، 345:1385)

گلدمن دو فرایند شناختی مکمل رادر جریان تحلیل مد نظر دارد:دریافت و تشریح. دریافت فرایندی عمیقاًعقلانی است و عبارت است از «توصیف مناسبات اساسی سازنده ی یک ساختار معنادار.» (گلدمن ،241:1381) و تشریح عبارت است از «گنجاندن یک ساختار معنا دار در ساختاری گسترده تر که ساختار نخست یکی از عناصر سازنده ی آن است.»(همان). دو کلیتی که درفرایندهای دریافت وتشریح ازهمه مهمتر هستند، ساختار معنادار و جهان نگری است. با توجه به این فرایند دوگانه «هر توصیفِ تکوینی – دریافتیِ یک ساختار، درواقع نوعی تشریح ساختارهای جزئی سازنده ی آن است و باید با توصیف ساختارگسترده ای که آن را به طـور بی واسطه در بر گرفته، تکمیل شود. چنین توصیفی درحکم تشریح ساختار نخست ودریافت ساختار دوم است.» (گلدمن،242:1381)

به طور خـلاصه می توان گفت که: دریافت و تشـریح فرایندی واحدند که به دو چارچوب استنادی مختلف مـربوط می شوند و به بررسی رابطـه ی متقابل میان اجزای تحقیق (صورت اثر) وکلیت آن (محتواوجهان بینی طبقه) می پردازند؛ یعنی در ابتدا ساختار معنادار اثرادبی وجهان نگری نویسنده را آشکار می کنند ودرنهایت به ساختاری گسترده تر کـه همان طبقه ی خاص نویسنده است دست می یابندو پس ازآن تأثیر جهان نگری این طبقه را بر شکل وساختار اثرادبی مورد بررسی قرار می دهد.

رمان «جای خالی سلوچ» باتوجه به گرایش های اجتماعی نویسنده، قابلیت تحلیل براساس این نظریه را دارد. تحولات دهه ی چهل وپنجاه، شکاف عمیق بین طبقه مرفه وفقیر، تعارض مداوم بین خان ورعیت و ازهمه مهمتر دگرگونی هایی که در اثراصلاحات ارضی معروف شاهی گریبان گیرروستاییان گردید، موجب فروپاشی اقتصاد روستایی ودر نتیجه بی خانمانی، کوچ و فرار دسته جمعی آنهابه سوی شهرهاشد. دراین گریز برخاسته ازتباهی اقتصاد وارداتی امپریالیستی حوادث تلخ وناگواری پیش می آید. درچنبرمشکلات این حوادث چنان تلخکامی ای را درزندگی مردم شاهدهستیم که می توان هزاران رویداد را تصویرکرد که بیانگر جلوه هایی ازکوشش و تلاش دردمندانه انسان هایی است که درعمق بافت این تحولات دست وپا زده اند.

دراین رساله کوشش خواهد شد تا با کشف ساختار معنادار این اثر، جهان نگری وطبقه ی اجتماعی نویسنده ی آن آشکار شود. بعدازآن تأثیرگذاری این طبقه ی اجتماعی خاص برمتن اثرمورد بررسی قرار خواهدگرفت؛ و به طورکلی به بررسی رابطه ی متقابل بین متن ومحتوا وجهان بینی نویسنده پرداخته خواهد شد.

3-1- پژوهش های علمی انجام شده قبلی در ارتباط با پایان نامه:

1- گلدمن درمهم ترین اثرخود«خدای پنهان»به بررسی روابط میان ساختارمعنا در تراژدی راسین و ساختار فراگیری که جهان نگری اشراف جامگان فرانسه سده ی هفدهم است، می پردازد.

2- دکتر جمشید م .ایرانیان درکتاب «واقعیت اجتماعی وجهان داستان» براساس نظریه ی«ساختار گراییی تکوینی» به بررسی داستان های «زیبا»، «بوف کور»، «حاجی آقا»، «غرب زدگی »، «مدیرمدرسه» و«نفرین زمین» می پردازد وهر یک از این داستان ها را در دوره ی تاریخی واجتماعی خاص خود مورد بررسی قرار می دهد.

3- مقاله ایی تحت عنوان «رابطه ی متقابل متن اثـر و جهان نگری پدیدآورنده ی آن» به راهنمایی  دکترغلامرضا پیروز نگاشته شده است. این مقاله با تکیه برنظریه ی ساختارگرایی تکوینی گلدمن به بررسی رابطه ی متقابل جهان نگری جلال آل احمد ومتن داستان «مدیر مدرسه» پرداخته است. در این مقاله جلال آل احمد جزء طبقه ی«نویسندگان روشنفکرتند رو» محسوب شده وانعکاس جهان نگری نویسنده  بر متن داستان، به صورت جمله های تند و کوتاه، کاربرد دشنام و کنایه … عنوان شده است؛ ودرپایان حساسیت نویسنده نسبت به مسائل پیرامون وصراحت وتندروی اورا در برخورد با امـور، دلیلی بر«شتاب زدگی وعصبی بودن متن داستـان» می داند.

4- سامره اردشیری، در پایان نامه دوره کارشناسی ارشد خود، به راهنمایی دکتر غلامرضا پیروز، به بررسی رمان بوف کور براساس نظریه ی ساختارگرایی تکوینی لوسین گلدمن پرداخته است. در این      پایان نامه، با کشف ساختار معنا دار بوف کور، این جهان نگری آشکارشده است که:«کمال مطلوب در شکل ناب خویش دست نیافتنی است وانسان در این راه محکوم به شکست است.» این جهان بینی برآمده ازفضای خاص دوره هدایت، یعنی درون گرایی روشن فکران عصر پهلوی است وبوف کور، معرف جهان نگری و درنتیجه طبقه اجتماعی اوست.

5- دکتر عسگرعسگری در کتابی به نام «نقداجتماعی رمان معاصر فارسی باتاکید بر ده رمان برگزیده» ضمن مروری بر سیر ادبیات داستانی ونظریه های نقد جامعه شناسی ادبیات، به طور مختصر در هفت-هشت صفحه مجزا از هم، به تحلیل ده رمان از جمله رمان جای خالی سلوچ پرداخته است. عسگری نتیجه  می گیرد: «کتاب جای خالی سلوچ توصیف کننده ی زوال زندگی دهقانی درمنطقه ی خراسان است.» (عسگری، 186:1387).

4-1- حدود پژوهش

حدود پژوهش پایان نامه، داستان «جای خالی سلوچ»اثرمحمود دولت آبادی وشرایط  اجتماعی در زمان نگارش اثرمی باشد.

5-1- سوالات پژوهش

1- ساختار معنا دار داستان «جای خالی سلوچ» ازچه اجزایی تشکیل شده است؟

2-جهان نگری مطرح در این داستان چیست؟

3-جهان نگری داستان به کدام طبقه ی اجتماعی مربوط می شود؟

4- طبقه ی اجتماعی مشخص شده از کدام ساختار اجتماعی تأثیر پذیرفته است؟

5-دولت آبادی چگونه این طبقه ی اجتماعی را در داستان خود منعکس کرده است؟

6-1- اهداف پژوهش

بررسی رابطه ی متقابل جهان نگری محموددولت آبادی ومتن داستان «جای خالی سلوچ»

7-1- خلاصه مراحل پژوهش

شیوه ی پژوهش در این پایان نامه، کیفی و از نوع تحلیل محتوا می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به شیوه ی اسنادی وکتاب خـانه ای است. برای نگـارش پـژوهـش ابتدا مطالعات مقدماتی درمـوردنظریه ی ساختـارگرایـی تکوینـی، اوضـاع زمـان نگارش داستان وزندگی دولت آبـادی انجـام می گیـرد، پس از آن رابطه ی متقابـل جهان نگری نویسنده ومتن داستان  تحلیل می شود.

فصل دوم: چارچوب نظری «ساختارگرایی تکوینی»

1-2- درآمد:

زندگی اجتماعی، انسانیت انسانها را می سازد. در درون جامعه ی انسانی است که رفتار وشخصیت آدمی شکل می گیرد و رشد و توسعه می یابد به گفته ی دورکیم: «جامعه است که به زندگی ما محتوا، جهت ومعنی می بخشد». (ستوده،21:1386) براساس بر داشتی که ازتمام ذهنیات وتراوش های آدمی وجوددارد، هرآنچه درآدمی به انتزاع می رسد و فرم مفهومی پیدا می کند، بر خاسته ازدنیای واقعی پیرامون اوست. از این رو اندیشه ی انسان برپایه ای ازواقعیت شکل می پذیرد و رشد می یابد. این شیوه ی نگرش تنها محدود به اثرادبی نمی شود بلکه به طورکلی تمام ساخته های بشر رادر برمی گیرد؛ پس نه تنها زبان که :«شگردهای ادبی سنتی، مثل نمادها و وزن در ذات خود اجتماعی هستند، قراردادها وروال هایی که فقط درجوامع بشری زاده می شوند.» (ولک، وارن،99:1373) براین اساس ادبیات هردوره را نماینده ی روحیات و فراز و نشیب های اجتماعی آن دوره می دانند که همراه باتحولات اجتماعی، دردوره های مختلف تغییر یافته و درهر عصر معنی و مفهومی خاص خودپیداکرده است.

2-2- ادبیات و جامعه:

 مطالعه وبررسی ادبیات از دیر باز مورد توجه مخاطبان و منتقدان آگاه بوده است. پس ازجنگ جهانی دوم این بررسی ها ومطالعا ت شدت بیشتری یافت ودغدغه ی بسیاری از رشته های علوم انسانی شد.

امروزه ادبیات درمعانی مختلفی به کارمی رود. ازنظردانش زیباشناسی، ادبیات «هنر بیان نیّات به  وسیله ی کلمات است.» (ستوده،همان:34 ) در نظر زرین کوب «ادبیات عبارت است ازتمام ذخایرومواریث ذوقی وفکر ی اقوام وامم عالم که مردم درضبط ونقل ونشرآن اهتمام کرده اند. این میراث ذوقی وفکری که ازرفتگان بازمانده است وآیندگان نیز همواره برآن چیزی خواهندافزود…همواره موجب استفاده وتمتع والتذاذاقوام وافرادجهان خواهدبود.» (زرین کوب، 18:1354)

ادبیات وقتی به اجزای سازنده اش  تجزیه شود، ازطرفی بعدی اجتماعی می یابد که روابط  پایه ای وسازنده ی اثر ادبی را مورد تحلیل قرار می دهدواز سوی دیگر ابعاد زیبا شناختی و تاحدی سلیقه ای پیدا می کند. این تقسیم بندی باعث شده است برخی ازمنتقدان به بررسی جنبه ی درونی ادبیات توجه کنند و گروهی نیز با کمک علومی نظیرجامعه شناسی، روانشناسی وعلوم طبیعی، برجنبه ی بیرونی ادبیات تأکید می ورزند.

  نخستین وبنیادی ترین پرسش بحث های جامعه شناسی ادبیات این است که آیا ادبیات، تصویر راستینی ازجامعه ای که اثردرآن به وجود آمده است، نشان می دهد یانه؛ با توجه به این نظرکه آفرینش هنری، بیان نوعی آگاهی جمعی است، وجه تمایز جامعه شناسی ادبیات به گسترده ترین معنا ازهمه ی دیگر  شکل های نقد ادبی نمایان می شود.

3-2- جامعه شناسی ادبیات:

 جامعه شناسی ادبیات به عنوان یکی ازشاخه های تخصصی جامعه شناسی دراواخر قرن نوزدهم شکل گرفت ودر قرن بیستم بااندیشه ها و آثار فیلسوف مجارستانی، جورج لوکاچ، به نقطه ی عطف رسید. جامعه شناسی ادبیات به عنوان یک دانش میان رشته ای ازیک طرف نقطه ی اوج علوم ادبی است که به زبانشناسی وفلسفه مرتبط می شود واز طرف دیگرباعلوم اجتماعی وتاریخی ارتباط تنگاتنگ دارد. ریشه های جامعه شناسی ادبیات رابایددرفلسفه، بویژه فلسفه ی کلاسیک آلمان جست؛ چراکه بسیاری ازاصول و مبانی این رشته باتوجه به عقاید فلسفی کانت، هگل، مارکس و شیلرشکل گرفته است.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد گرمسار

دانشکده علوم انسانی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی گرایش جامعه شناسی

عنوان

اینترنت ونقش آن در شکل گیری جنبش های اجتماعی مورد پژوهی -مصر – تونس

استاد راهنما

دکتر مهدی خلف خانی

استاد مشاور

دکتر میر ساردو

شهریور 1391

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

چکیده ………………………………………………………………………………………………………………………….1

فصلاول: کلیات تحقیق

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 2

• بیان مساله ………………………………………………………………………………………………………… 4
• اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ………………………………………………………………………….. 7
• اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………… 9
• سئوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………. 10

فصل دوم : ادبیات و چارچوب نظری

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………….. 12

2-1- پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 12

2-1-1- مقالاتداخلی………………………………………………………………………………………………… 12

2-1-2- مقالات خارجی……………………………………………………………………………………………… 25

2-2- مروری بر نظریات جنبش های اجتماعی ………………………………………………………………. 39

2-2-1- نیل اسملسر …………………………………………………………………………………………………… 41

2-2-2- آلن تورن ………………………………………………………………………………………………………. 42

2-2-3- تدااسکاکپول ………………………………………………………………………………………………….. 43

2-2-4- هانا آرنت……………………………………………………………………………………………………….. 44

2-2-5- ملوچی ………………………………………………………………………………………………………….. 44

2-2-6- ماریو دیانی ……………………………………………………………………………………………………. 44

2-2-7- گی روشه ………………………………………………………………………………………………………. 45

2-2-8-دوناتلا دلاپورتا و ماریو دیانی ……………………………………………………………………………. 46

2-2-9- چارلز تیلی …………………………………………………………………………………………………….. 47

2-2-10- ویژگی های جنبش اجتماعی …………………………………………………………………………. 54

2-2-11- انواع جنبش های اجتماعی ……………………………………………………………………………. 56

2-2-12- مراحل جنبش های اجتماعی …………………………………………………………………………. 59

2-2-13- کارکرد های جنبش اجتماعی ………………………………………………………………………… 60

2-2-14- استراتژی های جنبش اجتماعی ……………………………………………………………………… 61

2-3- مروری بر دیدگاههای نظری تکنولوژی ارتباطی ( اینترنت و تاثیر اجتماعی آن ) ………… 62

2-3-1- نقش اینترنت در جنبش های اجتماعی ……………………………………………………………… 66

2-3-2- تاریجچه شکل گیری اینترنت و شبکه های اجتماعی ………………………………………….  73

2-3-3- ساختار شبکه های اجتماعی…………………………………………………………………………….. 76

2-3-4- پیشرفت های مهم در شبکه های اجتماعی ………………………………………………………… 77

2-3-5- کارکرد های شبکه های اجتماعی …………………………………………………………………….. 79

2-3-6- شبکه های اجتماعی و دیپلماسی دیجیتال ………………………………………………………………….. 80

2-3-7- اهمیت شبکه های اجتماعی درشکل گیری جنبش ها در جهان امروز …………………………..  82

2-5- چارچوب نظری ………………………………………………………………………………………………………… 82

2-6- مدل نظری تحقیق ……………………………………………………………………………………………………… 83

2-6-1- مدل نظری نیل اسملسر …………………………………………………………………………………………… 84

2-6-2- مدل نظری آلن تورن ………………………………………………………………………………………………. 85

2-6-3- مدل نظری چارلز تیلی …………………………………………………………………………………………….  86

2-7- فرضیات تحقیق ………………………………………………………………………………………………………….. 94

فصل سوم

3-1- روش پژوهش……………………………………………………………………………………………………………..96

3-2- ابزار های گرد آوری ………………………………………………………………………………………………… 96

3-3- جامعه آماری …………………………………………………………………………………………………………….97

3-4- روش نمونه گیری ……………………………………………………………………………………………………… 98

3-5- واحد تحلیل ………………………………………………………………………………………………………………. 98

3-6- مقوله های تحلیل ……………………………………………………………………………………………………… 99

3-7- متغیرهای پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. 100

3-8- تعاریف واژه ها و اصطلاحات ……………………………………………………………………………………..  101

2-8-1- جنبش اجتماعی …………………………………………………………………………………………………….. 101

2-8-2- اینترنت ………………………………………………………………………………………………………………… 103

2-8-3- ایدئولوژی ……………………………………………………………………………………………………………… 104

2-8-4- مشروعیت ……………………………………………………………………………………………………………. 105

2-8-5- مشارکت ………………………………………………………………………………………………………………. 106

2-8-6- تاکتیک ……………………………………………………………………………………………………………….. 106

2-8-7- رهبری توده ها ………………………………………………………………………………………………………. 108

2-8-8- کسب حمایت داخلی و خارجی ………………………………………………………………………………  109

2-8-9- آگاهی  …………………………………………………………………………………………………………………. 110

3-9- تعیین اعتبار ……………………………………………………………………………………………………………….. 110

3-10- پایایی ……………………………………………………………………………………………………………………  110

3-11- روش تجزیه تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………….. 111

فصل چهارم

4-1- کشور مصر …………………………………………………………………………………………………………….. 113

4-2- تاریخچه سیاسی مصر  …………………………………………………………………………………………….. 114

4-3- انقلاب مصر 2011 ………………………………………………………………………………………………….  115

4-3-1-  اولین جرقه های اعتراضات ………………………………………………………………………………….. 116

4-4- نقش اینترنت در موفقیت جنبش مصر ………………………………………………………………………… 132

4-4-1-  نقش اینترنت در مشارکت جنبش اجتماعی …………………………………………………………….. 134

4-4-2- نقش اینترنت در ایجاد تاکتیک های مبارزاتی …………………………………………………………….. 136

4-4-3- نقش اینترنت در سازماندهی و رهبری توده ها ………………………………………………………… 137

4-4-4- نقش اینترنت در کسب حمایت های داخلی و خارجی ……………………………………………….. 139

4-4-5- نقش اینترنت در آگاهی مردم مصر از جنبش اجتماعی ……………………………………………….. 141

4-4-6- نقش اینترنت در به چالش کشیدن ایدئولوژی نظام حاکم …………………………………………….. 142

4-5- شبکه های اجتماعی و انقلاب مصر ……………………………………………………………………………… 143

4-2- وضعیت طبیعی و سیاسی کشور تونس ………………………………………………………………………. 147

4-3- علت قیام مردم تونس ………………………………………………………………………………………………. 147

4-4- وضعیت اقتصادی تونس قبل از انقلاب …………………………………………………………………………148

4-5- شاخص های اقتصادی تونس ………………………………………………………………………………….. 151

4-6- تولید ناخالص داخلی و رشداقتصادی ………………………………………………………………………… 151

4-7- فقر ………………………………………………………………………………………………………………………… 152

4-8- نرخ تورم ………………………………………………………………………………………………………………… 153

4-9- نابرابری های اقتصادی …………………………………………………………………………………………….154

4-10- شاخص فساد  ………………………………………………………………………………………………………….154

4-11- سایر شاخص های اقتصادی و سیاسی  ………………………………………………………………………..154

4-12- تضاد ساختار های اقتصادی و سیاسی ……………………………………………………………………………155

4-13- مبادلات تجاری …………………………………………………………………………………………………………. 156

4-14- چالش های اقتصادی ……………………………………………………………………………………………………156

4-15- بیکاری ………………………………………………………………………………………………………………………157

4-16- تولیدات……………………………………………………………………………………………………………………… 157

4-17- فرصت های تجاری …………………………………………………………………………………………………….157

4-18- گردشگری ……………………………………………………………………………………………………………….. 157

4-19- قیام تونس ……………………………………………………………………………………………………………….. 158

5-20- انقلاب تونس مدیون موبایل و اینترنت ………………………………………………………………………. 159

5-21- نقش اینترنت در موفقیت جنبش  تونس ……………………………………………………………………159

5-22-  نقش اینترنت در مشارکت افراد در جنبش اجتماعی کشور تونس …………………………..  162

5-23- نقش اینترنت در ایجاد تاکتیک های مبارزاتی ………………………………………………………….. 164

5-24- نقش اینترنت در سازماندهی و رهبری توده ها ………………………………………………………… 165

5-25- نقش اینترنت در کسب حمایت داخلی و خارجی ……………………………………………………….165

5-26- نقش اینترنت در آگاهی مردم تئنس از جنبش اجتماعی ………………………………………………..166

5-27- نقش اینترنت در به چالش کشیدن ایدئولوژی نظام حاکم ………………………………………………..167

فصل پنجم

6-1- یافته های پژوهش ………………………………………………………………………………………………………. 171

7-1- نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………….183

منابع و ماخذ

زیر نویس

چکیده :

در تحقیق حاضر به بررسی تحولات اخیر دو کشور تونس و مصر در چهار چوب نظری صاحب نظران جنبش های اجتماعی پرداخته می شود  و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا به بررسی اخبار و رویداد های این دو کشور توجه می نماییم. همچنین به کارکردهای اینترنت و جنبش های اجتماعی از حیث نظری پرداخته می شود.کارکردهای اینترنت شامل: رهبری توده ها، مشارکت افراد، حمایت های داخلی و خارجی، تاکتیک های اعتراضی، ایدئولوژی، مشروعیت نظام حاکم، سطح آگاهی مردم که در قالب هفت فرضیه بررسی شده است. برای جمع آوری داده های تحقیق از مستندات منتشر شده و پرسشنامه معکوس که توسط محقق ساخته با اعتبار صوری و برای سنجش پایایی از آزمون, آزمون مجدد و ضریب روایی 83 درصد استفاده شده است. در تحلیل آماری پژوهش از شیوه آمار توصیفی (فراوانی, درصد و نمودار) استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اینتر نت توانسته در زمینه های اطلاع رسانی ، حمایت های داخلی و خارجی، ارائه ایدئولوژی جدید ، زیر سئوال بردن مشروعیت نظام حاکم و نهایتا برای شرکت در جنبش های اعتراضی در مصر و تونس نقش اصلی را ایفا نماید و منجر به فروپاشی نظام حاکم شود و موفقیت جنبش را در پی داشته باشد. هر چند که برای این امر باید به زمینه های دیگر نیز بی توجه نبود .

واژه های کلیدی :

فضای اینترنت ، جنبش اجتماعی ، رهبری توده ها ، مشارکت افراد، حمایت های داخلی و خارجی ، تاکتیک های اعتراضی ، ایدئولوژی ، مشروعیت نظام حاکم ، سطح آگاهی مردم.

دمه:

طوفان اراده ملت های اسلامی به ویژه مردم کشور های تونس و مصر در حال وزیدن به سوی دیگر کشور های عربی می باشد و سیاستمداران مشغول ارزیابی گرد و خاک های سیاسی هستند که از شمال آفریقا به سوی خلیج فارس رهسپار است و راهی که می تواند بستر فعالیت این طو فان باشد رسانه های مجازی و شبکه های اینترنتی است .

تحولاتی که این روزها در کره زمین روی می دهد نوید عصردیگری را می دهد که در آن ابوالهول از اریکه قدرت به زیر خواهد افتاد وغرب از هم فرو خواهد پاشید و تمدنی دیگر ، نه از شرق و نه از غرب ، که از خاور میانه بر خواهد خاست . همین که دهکده جهانی آقای مک لوهان^[i] انکار شود و«وضع موجود » در خطر افتد به منفعت همه انقلابیونی است که عصر دیگری را انتظار می کشند ومردم جهان هم اگر ترس از مرگ وعدم آرامش برتفکراتشان سایه نمی انداخت ، در می یافتند که چقدراز وضع موجود خسته اند. کره زمین خسته است . بشر بعد از قرن ها زمین گرایی و خود پرستی احساس می کند که نیازمندعالم معنا است .  (آوینی ، 1386؛  114-115)

کشور تونس درشمال آفریقا سر آغاز حرکتی درکشورهای عربی و جهان اسلام گردید که به بیداری اسلامی در جهان ( بهار عربی) مشهور شد وبا ادامه حرکت مردمی این کشور توسط مردم مصر به دیگر کشور های عربی حاشیه خلیج فارس،یمن ، اردن ، لیبی و سوریه انتقال یافته و هریک از آنها با توجه به شرایط ویژه کشورخود راههای گوناگونی را برای به ثمر رساندن جنبش اجتماعی در پیش گرفتند سئوالی که دراینجا مطرح می شود این است چرا باید منطقه خاورمیانه شاهد چنین تحولاتی گردد؟در پاسخ به این سئوال می توان به  دلایل سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی همچنین ساختارهای سیاسی ، فضای سیاسی حاکم بر کشورها اشاره کرد .

با بررسی کوتاه می توان نشان داد که قسمت عمده ای ازنظام های سیاسی منطقه را رژیم های سیاسی با ساختار عشیره ای ، نیمه عشیره ای و نیمه مدرن تشکیل می دهند . اقتصاداکثراین کشورها تک محصولی و قابل توضیح مبتنی بررویکرد دولت های تحصیل دار هستند.در زمینه سیاسی ، کشورهای این منطقه اززمره کشورهایی هستند که برخلاف دیگرکشورهای دنیا گذرهای مردم سالارانه را آغازنکرده اندویا اگرگام هایی هم برداشته باشند بسیار کند و بطئی بوده ودرمرحله ی جنینی دموکراتیزه شدن هستند . به عبارتی در جغرافیای دموکراسی شدن ، منطقه خاورمیانه و به ویژه منطقه عرب نشین آن از مناطق غیر دموکراتیک دنیا محسوب می شوند . شاید بتوان به قطعیت بیشتر این کشورها را در زمره کشور هایی با ساخت سیاسی اقتدار گرا( وضعیت سیاه  محسوب نمود . (خلف خانی ،1390؛(1-2

اگر چه اکثریت کشور های خاور میانه و شمال آفریقا از چنین وضعیت سیاسی و اجتماعی بر خوردار می باشند و حکومت ها برای تسلط بیشتر بر مردم به دنبال راههایی هستند که سلطه خود را برای سالهای متمادی بر آنها ادامه داده و از گسترش جنبش ها جلو گیری کنند اما مجبورند خود را با سایر کشور های جهان از نظراستفاده از تکنولوژی های گوناگون هماهنگ سازند و یا حداقل امکانات ارتباطی، اقتصادی ، اجتماعی ، سیاسی و …. را برای رفاه مردم تهیه نمایند تا از شورش های مردمی بر ضد حکومت هایشان جلوگیری نمایند . اما این حاکمان غافل ازاین اند که در پی رشد تکنولوژی های نوین ارتباطی و اهمیت یافتن نقش ارتباطات در زندگی روزمره و در پی آن تشکیل جهانی مجازی در رابطه با این تکنولوژی ها و موازی با دنیای سنتی شاهد تغییراتی در سطح جوامع خود خواهند بود.

لذا در این پارادایم است که روابط اجتماعی و به تبع آن جنبش های اجتماعی کشور های منطقه وارد فاز جدیدی می شوندو نمود خود را در دنیای مجازی نیز پیدا می کنند. در فضای مجازی، انسان با سرزمینی بی مرز و حد و چند فرهنگی و در عین حال برخوردار از فضای واحد مواجه است.فضایی است با قاعده های خاص در عین حال خالی از هر نوع قانون و ضابطه عقلانی. فضای مجازی ، فضایی است با جهت گیریهای مشخص و در عین حال فارغ از هر نوع جهت گیری ماندگار و هزاران خصیصه متضاد که هم در درون این فضا جمع شده و هم در مواجهه با جهان خارجی موجب تولید تضاد و تناقض می شود.این امر فهم نمادها و مفاهیم بومی را در معرض چالشهای بسیار جدی قرار داده است. نمادها و مفاهیمی که با توجه به تفاوتهای تاریخی و فرهنگی ملل به گونه ای متفاوت و متضاد رمز گشایی می شوند در این راستا بسیاری از کابران اینترنتی زمان های بیشماری را صرف کسب و آموختن ابژه های کاملاً غربی کرده اند. اینترنت موجب درنوردیدن مرزهای ملی شده و قدرت دولت ها را کم اثر ساخته است‎؛ ارتباطات انسانی را گسترش داده و گروه های مختلف انسانی را در جوامع مختلف در ارتباط با یکدیگرقرار داده است. رابطه در فضای مجازی در موقعیت خصوصی صورت می گیرد و از این جهت نوعی گمنامی و ناشناسی را برای فرد فراهم می آورد. اینترنت با فضای مجازی در معرفی جنبش های اجتماعی گوناگون در مقابل دولت های ملی نقش مهمی را ایفا می کند به کمک اینترنت دیگر مخاطب منفعل نیست که فقط نظاره گر صرف محتوای برنامه های رسانه ای باشد بلکه قدرتی کسب کرده است تا به سرعت به محتوای موجود بازخورد نشان دهد و در نحوه تولید محتوای تأثیر گذار باشد و حتی خود به تولید محتوا نیز بپردازد. به واسطه این امکانات گروه ها و جنبش هایی که سابقاً قادر به باز نمایی خود و مشارکت در تولید محتوا در رسانه ها نبودند و توسط قدرت موجود به حاشیه رانده شده بودند تا حدی توانسته اند صدا و حضور خود را قابل شنیدن کنند و می توانند از فضای مجازی به عنوان ابزاری برای نشر و گسترش فعالیت های فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی خود استفاده کنند به ویژه گروه های حاشیه ای می توانند به سکویی دست یابند تا خود را متجلی سازند و این امر بسیاری از سیاست های حاکم را به چالش می کشد. (رسانه, 1390)

ما در این تحقیق به دنبال بررسی تاثیر فضای اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی و به طور کلی تاثیر فن آوری جدید در جنبش های اجتماعی مردم کشورهای تونس و مصر می باشیم .

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه مازندران

دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

پایان‌نامه دوره کارشناسیارشد در رشته پژوهش علوم­ اجتماعی

موضوع:

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر نگرش و رفتار بازیافت

(مطالعه موردی: شهر مریوان)

استاد راهنما:

دکتر صادق صالحی

استاد مشاور:

دکتر غلامرضا خوش فر

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه………………………………  2

1-2- بیان مسأله و اهمیت آن …………………………….. 4

1-3- اهداف تحقیق……………………………..6

1-3-  سؤالات تحقیق…………………………….. 7

فصل دوم: پیشینه تجربی تحقیق

2-1- مقدمه……………………………..9

2-2- پیشینه خارجی……………………………..9

2 – 3- پیشینه داخلی……………………………..34

2-4- جمع‌بندی پیشینه تجربی تحقیق …………………………….. 42

فصل سوم: پیشینه نظری تحقیق

3-1- مقدمه  ……………………………..45

3-2- پیشینه نظری تحقیق  …………………………….. 45

3-2-1- مدل خطی US اولیه …………………………….. 46

3-2-2- مدل رفتار محیط‌زیستی مسئولانه …………………………….. 48

3-2-3- مدل چندگانه: مدل انگیزه، توانایی، فرصت و رفتار…………….50

3-2-4- مدل جامعه‌شناختی رفتار محیط‌زیستی……………………… 51

3-2-5- مدل یکپارچه نگرش و انتخاب رفتار ……………………………..52

3-2-6- پارادایم جدید زیست محیطی……………………………..55

3-3- چارچوب نظری تحقیق……………………………..61

3-4- مدل نظری تحقیق……………………………..63

3-5- فرضیات تحقیق……………………………..64

فصل چهارم: روش شناسی تحقیق

4-1- مقدمه ……………………………..66

4-2- روش تحقیق …………………………….. 67

4-3- واحد تحلیل…………………………….. 68

4-4- جامعه آماری ……………………………..68

4-5- روش نمونه گیری و حجم نمونه…………………………….. 68

4-6- نحوه ی جمع‌آوری داده‌ها…………………………….. 70

4-7- روایی و پایایی ابزار…………………………….. 71

4-8- مفهوم سازی…………………………….. 73

4-3-1- تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق……………… 73

فصل پنجم: یافته های تحقیق

5-1-مقدمه …………………………….. 80

5-2- بخش اول: توصیف داده ها…………………………….. 80

5-2-1- ویژگی های جامعه آماری …………………………….. 81

5-2-1-1- توزیع پاسخگویان برحسب سن …………………………….. 81

5-2-1-2- توزیع پاسخگویان بر حسب جنس …………………………….. 82

5-2-1-3- توزیع پاسخگویان برحسب وضعیت تأهل…………………………….. 83

5-2-1-4- توزیع پاسخگویان برحسب میزان تحصیلات…………………………….. 84

5-2-1-5- توزیع پاسخگویان برحسب وضعیت اشتغال……………………………. 85

5-2-1-6- توزیع پاسخگویان بر حسب میزان درآمد خانوار ……………………..86

5-2-2- توصیف متغیرهای اصلی تحقیق…………………………….. 87

5-2-2-1- نگرش نسبت به بازیافت ……………………………..87

5-2-2-2- رفتار بازیافت……………………………..92

5-2-2-3- مقیاس پارادایم نوین اکولوژیکی…………………………….. 94

5-3- بخش دوم: تحلیل داده ها…………………………….. 100

5-3-1- آزمون فرضیات…………………………….. 101

5-3-1-1-پارادایم نوین اکولوژیکی  با رفتار بازیافت (فرضیه اول) ………………….101

5-3-1-2- رابطه نگرش نسبت به بازیافت با رفتار بازیافت (فرضیه دوم)……………. 102

5-3-1-3- رابطه پارادایم نوین اکولوژیکی با نگرش نسبت به بازیافت……………….. 102

5-3-1-4- رابطه متغیرهای جمعیت شناختی  با رفتار بازیافت (فرضیه چهارم)………….. 103

5-3-1-4- رابطه متغیرهای جمعیت شناختی  بانگرش نسبت به بازیافت (فرضیه پنجم)…… 105

5-3-2- بخش سوم: تحلیل رگرسیونی چندمتغیره …………………………….. 106

5-3-2-1 تأثیر متغیرهای مستقل بر متغیر رفتار بازیافت ……………………… 107

5-3-2-2- تأثیر متغیرهای مستقل بر نگرش نسبت به بازیافت ……………………………..109

5-3-3- تحلیل مسیر و بررسی مدل نظری تحقیق……………………………..111

5-3-3-1- اثرات مستقیم و غیر مستقیم هر متغیر مستقل بر متغیر وابسته……………. 112

5-3-3-2- بررسی کلی تاثیرات متغیرهای مستقل تاثیرگذار بر متغیر وابسته……………. 113

فصل ششم: بحث و نتیجه گیری

6-1- مقدمه……………………………..115

6-2- نتیجه گیری ……………………………..116

6-3- پیشنهادات ……………………………..122

6-4- محدودیت‌ها…………………………….. 123

چکیده:

پیشرفت و توسعه سریع تکنولوژی و تغییر نامطلوب زندگی در برخی عرصه‌ها به ویژه عرصه مصرف، باعث شده است تا با انبوهی از زباله‌ها که بعضاً حاوی انواع مختلف مواد گرانبها و همچنین مواد سمی هستند، مواجه باشیم. این زباله‌ها اگر به صورت مطلوب مدیریت نشوند هم برای انسان و هم برای محیط‌زیست بسیار زیان‌آور می‌باشند. از آنجا که فرآیند جمع‌‍آوری و ذخیره‌سازی نامناسب زباله‌ها سبب آلودگی محیط‌زیستی خطرناکی می‌شود، لذا، شیوه صحیح بازیابی و رعایت استانداردهای محیط‌زیستی می‌تواند از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کند. اجرای این شیوه ها و رعایت استاندارد ها به عواامل متعددی بستگی دارد که  عوامل اسانی از جمله عوامل بسیار مهم  در این زمینه می باشد. لازمه اجرای این شیوه های صحیح و رعایت استانداردها توسط عوامل انسانی از جمله نیازمند نگرش و رفتار مطلوب زیست محیطی محیطی نسبت به پدیده بازیافت می باشد. بنابراین، در تحقیق حاضر  نگرش و رفتار مردم نسبت به بازیافت زباله و برخی عوامل مؤثر بر آن در شهر مریوان پرداخته شده است. براساس نظریات موجود و پیشینه‌های تجربی مدلی نظری طراحی گردید. در این تحقیق از نمونه‌گیری خوشه‌ای استفاده شده است. در مجموع 400 پرسشنامه تکمیل و جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که بین پارادایم نوین اکولوژیکی با رفتار  بازیافت رابطه معنادار و مثبت وجود دارد. همچنین، بین نگرش نسبت به بازیافت و رفتار بازیافت رابطه معنادار و مثبت به دست آمده است. یافته‌ها نشان داد که بین سن با رفتار بازیافت پاسخگو رابطه معناداری وجود ندارد. بین جنسیت پاسخگو با رفتار بازیافت رابطه معناداری بدست آمد. همچنین بین وضعیت تأهل با رفتار بازیافت رابطه معناداری بدست نیامد. بین سطح تحصیلات با رفتار بازیافت نیز رابطه معناداری وجود ندارد. با این وجود، متغیر متوسط درآمد خانوار با رفتار بازیافت رابطه معنادار و مثبت را نشان می‌دهد. همچنین رابطه مثبت و معناداری بین نوع شغل با رفتار بازیافت وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که، 19 درصد  از واریانس متغیر وابسته به‌وسیله متغیرهای مستقل (نگرش نسبت به بازیافت و پارادایم نوین اکولوژیکی) تبیین شده است. در واقع، ضریب تأثیر پارادایم نوین اکولوژیکی 142/0و برای متغیر نگرش نسبت به بازیافت 465/0 می‌باشد.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

تولید زباله که خود ناشی از فعالیت انسان شهرنشین و مصرف کننده است و هر روز نیز او را به مصرف بیشتر ترغیب می‌کند، جزء لاینفک زندگی است. امروزه تولید زباله به یکی از معضلات اساسی محیط‌زیستی تبدیل شده است. چنانچه دفع این حجم فزاینده زباله به صورت مناسب انجام نشود معضلات جبران ناپذیر محیط‌زیستی را بدنبال خواهد داشت. اجرای طرح بازیافت زباله و تفکیک از مبداء یکی از راهکارهای موثر در بهبود وضعیت بازیافت زباله در کشورهایی است که معمولا کمبود امکانات ذخیره زباله در آنها وجود دارد [چانگ و پون[1]، 2001: به نقل از صالحی، 1391)].

مواد زاید جامد شامل تمام مواد زاید حاصل از فعالیتهایی است که انسان انجام می دهد. این مواد هم از نظر منبع تولید و هم از نظر خواص فیزیکی و شیمیایی با هم متفاوتند. بخشهای خانگی، تجاری، حمل و نقل، صنعتی، درمانی بهداشتی و خدمات، هر کدام مواد زیادی با خصوصیات ویژه ای تولید می کنند: (عبدلی،1372، به نقل از؛ احرامپوش و همکاران، 1390). افزایش نرخ رشد شهر نشینی، رشد جمعیت و تغییر در شیوه زندگی در کشورهای در حال توسعه موجب افزایش سرانه تولید مواد زاند جامد می شود (ابراهیمی و همکاران، 1388)

فرآیند بازیافت، علاوه بر رفع مشکلات مذکور می تواند موجب کاهش میزان زباله تولیدی، کاهش مصرف منابع طبیعی و در نهایت موجب کاهش فضای مورد نیاز جهت دفن زباله شود. عملیات بازیافت به علت دارا بودن فواید بهداشتی و اقتصادی به عنوان یک استراتژی خاص در مدیریت مواد زاید جامد به حساب می آید که در تنظیم برنامه های زیست محیطی از اهمیت ویژه ای برخورداراست (اردبیلیان و همکاران،1386: ص3). از آنجایی که کاغذ، فلزات، پلاستیک و شیشه از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار می باشند، لذا اصول و موازین بهداشتی و اقتصادی ایجاب می کند که این مواد با ارزش بدون مدیریت صحیح وارد مراکز دفن نشده و قبل از دفن، سوزاندن و حتی کمپوست کردن مورد بازیافت قرار گیرند. یکی از مهمترین عوامل موثر در مدیریت مواد زائد، میزان مشارکت مردمی است از طرفی مشارکت مردم لازمه توفیق هر برنامه بهداشتی است و بدون این مشارکت برنامه ریزیهای بهداشتی از ضمانت اجرایی لازم برخوردار نخواهد بود (محسنی،1382: ص23). راه اصلی بررسی علاقه مندی عمومی و مشارکت مردم در برنامه های بازیافت بررسی نگرش و عقاید عمومی به موضوع مدیریت مواد زائد و بازیافت می باشد (پیرصاحب و همکاران،1386: ص2) موفقیت کامل در امر بازیافت غیر از موارد فنی نیاز به همکاری مردم و مسئولین داشته و به شرایط فرهنگی جامعه بستگی دارد، چرا که اولین و مهمترین قدم در امر بازیافت، جداسازی مواد زاید قابل بازیافت در محل تولید می باشد. بنابراین، افزایش آگاهی مردم و تشویق آنان در زمینه جداسازی مواد زاید جامد، هم هزینه بازیافت مواد را کاهش می دهد و هم باعث افزایش کیفیت برخی از مواد قابل بازیافت از جمله کاغذ می گردد(همان: ص25).

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه آزاداسلامی

واحدعلوم وتحقیقات هرمزگان

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

رشته:جامعه شناسی

عنوان:

بررسی مشارکت اهل سنت منطقه جنوب غرب هرمزگان درامرصدقه دادن

(مطالعه موردی، شهرستانهای بستک و بندرلنگه) در سال 1391

استاد راهنما :

دکترمحمدرضامریدی

استاد مشاور:

دکترهدایت نیکخواه

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

چکیده:…………………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل اول کلیات تحقیق : ……………………………………………………………………………………………………….2

1-1مقدمه:…………………………………………………………………………………………………………………………..3

2-1بیان مساله:……………………………………………………………………………………………………………………..3

3-1 اهمیت و ضرورت تحقیق:……………………………………………………………………………………………….4

4-1 اهداف پژوهش: :……………………………………………………………………………………………………………5

5-1فرضیات:……………………………………………………………………………………………………………………….6

فصل دوم پیشینه پژوهش و مطالعاتتئوریک: :……………………………………………………………………………8

1-2 بررسی پیشینه پژوهش : :……………………………………………………………………………………………….9

2-2 قضیه موفقیت:…………………………………………………………………………………………………………….15

3-2قضیه محرک :………………………………………………………………………………………………………………16

4-2قضیه ارزش:………………………………………………………………………………………………………………..17

5-2قضیه محرومیت-سیری:………………………………………………………………………………………………..17

6-2نظریه جهان حیاتی شوتس:……………………………………………………………………………………………18

7-2نظریه پایگاه اجتماعی وبر:…………………………………………………………………………………………….19

8-2پیر بوردیو:………………………………………………………………………………………………………………..20

9-2نظریه تبادل تلفیقی بلاو:……………………………………………………………………………………………..22

10-2-نظریه کارکرد گرایی پارسونز:…………………………………………………………………………………..23

11-2دیدگاه دین اسلام در مورد صدقه :‌:……………………………………………………………………………23

12-2معنای لغوی صدقه :………………………………………………………………………………………………..26

13-2-اهمیت انفاق و صدقه در اسلام :……………………………………………………………………………..26

14-2مفهوم صدقه وانفاق :………………………………………………………………………………………………30

15-2آداب و شرایط انفاق :……………………………………………………………………………………………..35

16-2 موارد مصرف صدقه و انفاق: :……………………………………………………………………………43

17-2 نفقه :…………………………………………………………………………………………………………………49

18-2کفارات :…………………………………………………………………………………………………………………49

19-2مساله : :………………………………………………………………………………………………………………….50

20-2 صدقه :…………………………………………………………………………………………………………………..50

21-2ادبیات مشارکت:………………………………………………………………………………………………..57

1-21-2اهمیت مشارکت اجتماعی در :……………………………………………………………………………..57

2-21-2اهمیت و ضرورت مشارکت مردم در انقلاب اسلامی : :……………………………………………..57

3-21-2اهمیت مشارکت در دوران تثبیت انقلاب اسلامی:………………………………………………………58

22-2تشریح مشارکت : :……………………………………………………………………………………………………59

1-22-2تعاریفی از مشارکت اجتماعی  :………………………………………………………………………………59

2-22-2پیشینه و ادبیات مشارکت سیاسی و اجتماعی: :…………………………………………………………60

3-22-2. دیدگاه اسلام:…………………………………………………………………………………………………….63

4-22-2نقش عوامل فرهنگی در توسعه مشارکت سیاسی و اجتماع………………………………………..65

5-22-2نقش آگاهی های عمومی در توسعه مشارکت اجتماعی و سیاسی:…………………………….. 66

6-22-2جشن های دسته جمعی وهمبستگی اجتماعی:…………………………………………………………67

7-22-2راهکارهای توسعه مشارکت اجتماعی در جوامع شهری :…………………………………………69

23-2مشارکت عامه مردم در پیشرفت کشور :……………………………………………………………………71

1-23-2اهداف اقتصادی مشارکت:………………………………………………………………………………….72

2-23-2تصمیم گیری و وفاق اجتماعی :……………………………………………………………………………..73

3-23-2اهمیت مشارکت در فرآیند نوسازی جامعه:………………………………………………………………74

24-2مصادیق مختلف مشارکت:…………………………………………………………………………………………75

25-2موانع مشارکت :…………………………………………………………………………………………………….76

26-2طرح مبانی نظری تحقیق:…………………………………………………………………………………………77

27-2ویژگی های مشارکت: :…………………………………………………………………………………………..78

28-2دیدگاه های نظری درباره مشارکت: :………………………………………………………………………..79

29-2مصادیق مختلف مشارکت: :………………………………………………………………………………..80

30-2موانع مشارکت: :……………………………………………………………………………………………….80

فصل سوم :……………………………………………………………………………………………………………..83

3-1تبیین مبانی روش شناختی تحقیق:……………………………………………………………………………84

2-3طرح تحلیل روش تحقیق:………………………………………………………………………………………85

3-3سطح طرح تحقیق:………………………………………………………………………………………………..85

4-3سوگیری تحقیق: :………………………………………………………………………………………………….86

5-3رهیافت تحقیق: :…………………………………………………………………………………………………..86

6-3روش تحقیق: :………………………………………………………………………………………………………87

7-3طرح تحلیل تکنیک تحقیق: :……………………………………………………………………………………88

8-3روش تجزیه و تحلیل داده ها:…………………………………………………………………………………88

9-3آمار توصیفی:……………………………………………………………………………………………………….89

10-3-آمار استنباطی :…………………………………………………………………………………………………89

11-3قلمرو مطالعاتی: :………………………………………………………………………………………………..89

12-3قلمرو تحقیق: :…………………………………………………………………………………………………….90

13-3روش نمونه گیری :……………………………………………………………………………………………..90

14-3جامعه آماری:……………………………………………………………………………………………………..90

15-3 تعریف مفاهیم تحقیق : :…………………………………………………………………………………………91

فصل چهارم یافته های تحقیق:…………………………………………………………………………………………101

4-1-  داده ها توصیفی:…………………………………………………………………………………………………102

4-2- یافته های استنباطی :…………………………………………………………………………………………….107

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات:……………………………………………………………………………..116

5-1-مقدمه  :………………………………………………………………………………………………………………117

5-2 نتایج آزمون فرضیه های تحقیق:……………………………………………………………………………….117

5-3نتایج آزمون فرضیه دوم:…………………………………………………………………………………………..118

5-4 محدودیت تحقیق:…………………………………………………………………………………………………..123

5-5-پیشنهاداتی در ارتباط باموضوع تحقیق:………………………………………………………………………124

منابع فارسی :……………………………………………………………………………………………………………126

چکیده:

کمیته امداد امام خمینی(ره) به عنوان یکی از نهادهای مردمی، در ترسیم خط مشی های اساسی اش ، بر حمایت و همکاری و امداد مردمی تاکید اساسی دارد. و بر این مبنا جلب هدایای مردمی را به عنوان ساز و کار هدایت کننده مساعدتهای مردمی به سمت نیازمندترین اقشار جامعه می پندارد. از آنجا که از یک سو جلب هدایای مردمی و برنامه ریزی در این زمینه ، دارای ابعاد پیچیده اقتصادی، اجتماعی و مهمتر از همه اعتقادی و تشریعی است و از سوی دیگر فعالیت هایش در یک سازمان متمرکز است ؛ خواه ناخواه، با عوامل و احیاناً موانعی روبرو است که می تواند بر این روند تاثیرگذار باشد.هدف از پژوهش حاضر این است که ضمن بررسی عدم مشارکت های مردم و ندادن صدقه غیر مستقیم شهرستان بستک با ارایه راه کارهای جدید زمینه مساعدتهای بیشتر مردمی را با استفاده از نیروهای مذهبی منطقه فراهم آورد  . حجم نمونه مورد بررسی این پژوهش 280 نفر از شهروندان اهل سنت شهر بستک می باشد که با استفاده از فرمول کوکران برآورد گردید. همچنین روش نمونه گیری در اینجا نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای می باشد. این تحقیق با استفاده از روش اسنادی و روش میدانی انجام شده است. اطلاعات بخش اسنادی بر داده ها، اسناد و مدارک امداد و سازمان های ذیربط مبتنی اسـت و داده هـای بخش میـدانی از طریـق پرسشنامه و انجام مصـاحبه جمع آوری شده است. این داده ها از طریق آماره های مختلف از قبیل آزمون های آماری، ضرایب همبستگی و پیوستگی، رگرسیون چند متغیره، تحلیل واریانس و امثالهم تجزیه و تحلیل شده است.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

اسلام تنها دینی است که مبتنی بر تعالیم الهی و بینش توحیدی است در همه جای دستورات آن آیات کرامت و همدلی فراوان است .از جمله مسایل مورد توجه و با اهمیت دین مبین اسلام رفع مشکلات و احتیاجات فردی و اجتماعی مردم است . در این میان بزرگترین و مهمترین مشکل فقر است که در این ارتباط راه حلهایی ارایه و به این مسئله اندیشیده است . چرا که فقر از مهمترین مسایل ودرد های جوامع بشری است و قسمت بزرگی از تلاشهای انسان و جوامع و مکتب ها در مبارزه با این مشکل خلاصه می شود . علیرغم پیشرفتهایی که در بیشتر شئون نصیب انسان گشته ، هنوز آمار افراد فقیر و تنگدست که در تامین معاشر خود درمانده اند بالاست و سیستم های اقتصادی حاکم بر کشورها در حل این مشکل سخت در مانده اند .

درراستای راه حلهای ارائه شده در دین مبین اسلام رسیدگی و مراقبت از بیماران ، معلولین ، از کار افتادگان ،‌اسیران ، ایتام ، زنان بی سرپرست سالمندان ، در راه ماندگان ،‌مصیبت زدگان ، آسیب دیدگان ، مستمندان ومحرومان را مطرح و از جمله وظایف حکومت اسلامی و امت مسلمان قلمداد نموده است.

کمیته امداد امام خمینی ( ره ) به عنوان نهادی جوشنده از بطن انقلاب شکوهمند اسلامی و با الهام از تعالیم بخش شرع مقدس ، تولیت و رسیدگی به مسائل و مشکلات مددجویان را در تمامی زمینه های ممکن در رأس برنامه ها و اقدامات خود قرار داده که میم توان به تامین هزینه های خوراک ، پوشاک ، مسکن ، درمان ،‌تحصیل و آموزش اشتغال ،‌ازدواج و غیره اشاره نمود این نهاد به منظور یاری رساندن مطلوب به اقشار محروم جامعه ترویج سنتهای حسنه و هدایت انگیزه های کمکهای مردمی در قالب فروض و توصیه های دین مبین اسلام در جهت رفع محرومیت و فقر زدایی واقعی اقدام به جلب و جذب مشارکتهای مردمی نموده است.

2-1- بیان مسأله

شناخت تنگناهای فقر و رفع محرومیت یکی از محورهای اساسی مورد توجه در برنامه ریزی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. اما گستردگی کار و ابعاد مختلف این مساله اجتماعی، ضرورت مشارکت و همیاری مردم را در این زمینه مسجل می سازد. بدین لحاظ کمیته امداد امام خمینی(ره) سنگ بنای خود را بر جلب مشارکتهای مردمی گذارده و در خط مشی های خود به این موضوع پرداخته است.

از اینرو یافتن شیوه های جدید جلب مشارکتهای مردمی همواره می بایست مدنظر قرار گیرد چراکه تغییرات اجتماعی تغییر در این شیوه ها را نیز ضروری می سازد. کمیته امداد امام خمینی (ره) به لحاظ تنوع خدمات و گستردگی پوشش و جمعیت تحت حمایت جایگاه ویژه ای را در بخش تأمین اجتماعی کشور به خود اختصاص داده به نحوی که می توان مهمترین ویژگی این نهاد را اتکاء به مشارکت مردمی درامورحمایتی دانست. از اینرو بررسی زمینه های توسعه مشارکتهای مردمی در امور حمایتی کمیته امداد به دلایل زیر همواره یک موضوع بنیادی برای مدیران این نهاد محسوب می شود:

نخست اینکه جامعه ما به دلایل ویژگی های خاص مذهبی، شعائری، ملی، ارزشی و… دارای پتانسیل بیشتری در زمینه همیاری و کمک به همنوع است که خود می تواند عامل بنیانی در ایجاد یک سیستم حمایتی کارا، پایدار و مستقل ( ازکمک های دولت و سازمانهای بین المللی) باشد ولی بررسی ها نشان می دهد که هنوز تا بهره گیری مطلوب و بهینه ازظرفیت های موجود در جامعه، فاصله وجود دارد. دوم اینکه، اتکاء به مردم و تأکید سیاست کلی کمیته به کمک های مردمی به عنوان اساسی ترین استراتژی, نقش اساسی در پایدار نمودن درآمدها و وابستگی کمتر به دولت ایفاء خواهد کرد. و بالعکس هر گونه کاستی درزمنیه عدم جلب مشارکت های مردمی اعم از صدقات و سایر کمک های نقدی و غیر نقدی اهداف این نهاد خدمت رسان به اقشار محروم را خدشه دار خواهد کرد لذا در این پژوهش برآنیم تا به مطالعه شهرستان بستک و بندرلنگه در خصوص عدم رغبت افراد این مناطق که عموما اهل سنت هستن به مشارکت درکمک های مردمی و صدقه دادن بپردازیم وبا توجه به انچه که آمار و اطلاعات جمع آوری شده از سوی کمیته امداد استان هرمزگان نشان می دهد درآمد حاصل از کمک های مردمی در این دو شهرستان طی سال های 80 تا 91 بسیار کمتر از سایر مناطق استان می باشد و با توجه به اینکه درامد هر منطقه در هر زمینه ای که باشد در همانجا و برای همان مددجویان هزینه می گردد این مساله می تواند مشکلاتی را در خصوص تامین نیازمندی های مددجویان و کاهش فقر و محرومیت انان فراهم آورد حالا باید دید علل و مسائلی که عدم رغبت افراد  اهل سنت در شهرستان های بستک و بندرلنگه را در خصوص مشارکت در کمک های مردمی و صدقه دادن را سبب شده است چه می باشد؟

3-1- اهمیت و ضرورت پژوهش

انجام بررسی و مطالعه در خصوص علل عدم رغبت اهل سنت منطقه بستک وبندرلنگه  به مشارکت در کمک های مردمی و صدقه دادن بدین لحاظ دارای اهمیت است که مشارکت به عنوان یکی از عوامل موثر در فرایند توسعه هر سازمان ، نقش تعیین کننده ای در پیشبرد اهداف سازمانی دارد. کمیته امداد امام خمینی(ره) از جمله این سازمانهاست که با تکیه بر ارزش های اصیل انسانی و با بکارگیری امکانات و تسهیلات موجود می کوشد با جلب مشارکت های مردمی ، در راستای فقرزدایی گامهای بلندی بردارد. یکی اززمینه های مهم فعالیت این نهاد در راسـتای جـلب مـشارکت های مردمی، جمع آوری هدایا و کمک های خیرین در قالب صدقات و سایر کمک های نقدی و غیر نقدی می باشد و از آنجا که مردم شهر بستک و بندرلنگه راغب به مشارکت در این زمینه نمی باشند این مسئله همواره مورد توجه مسئولین امداد بوده و غلارغم تلاش هایی در این خصوص هنوز نتایج مطلوبی از این روند بدست نیامده است و این موضوع جلب مشارکت های مردمی نزد کمیته امداد امام خمینی (ره) که از دستاوردهای انقلاب اسلامی به منظور خدمت رسانی و کاهش آلام قشر محروم جامعه است را  با ؛  مشکل رو به رو ساخته و لذا باید با انجام بررسی  و تحقیق کاربری به دنبال راهکارهای علمی و ازمون شده در این خصوص می باشد . و از آنجا که هر گونه کاستی در این زمینه فلسفه خدمت رسانی را خدشه دار می سازد و روند مبارزه با فقر و محرومیت که سرچشمه بسیاری از معضلات و مسائل اجتماعی است را کند می سازد بررسی این مساله در منطقه بستک و بندر لنگه که خود درگیر این موضوع می باشند از ضرورت اجتناب ناپذیر برخوردار می باشد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

رشته: جامعه شناسی

عنوان پایان نامه:

بررسی نگرش دانشجویان بومی نسبت به غیر بومی ها و تاثیر آن بر میزان اعتماد اجتماعی در دانشگاه آزاد واحد بندر عباس

استاد راهنما: دکتر کمال جوانمرد

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

1  فصل اول…………………………………….. 8

1.1 سئوال آغازین……………………………………. 9

1.2 مقدمه…………………………………… 9

1.3  پیشینه تاریخی موضوع…………………………………… 10

1.4 بیان مساله…………………………………… 11

1.5  اهداف تحقیق…………………………………… 13

1.5.1  هدف کلی……………………………………. 13

1.5.2  اهداف جزیی……………………………………. 13

1.6   اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………. 14

1.7 تعریف مفاهیم و اصطلاحات…………………………………….. 14

فصل دوم……………………………………16

1.8   ادبیات تحقیق……………………………………. 17

1.8.1  تحقیقات داخلی……………………………………. 17

1.8.2  تحقیقات خارجی……………………………………. 20

1.9   مبانی نظری تحقیق……………………………………. 21

1.9.1  اعتماد در آرای جامعه شناسان…………………………………… 21

1.9.2  توکوویل……………………………………. 22

1.9.3 وبر………………………………….. 22

1.وبر………………………………….. 22

1.9.4زیمل ………………………………….. 23

1.9.5پارسونز………………………………….. 23

1.9.6لاهمن………………………………….. 23

1.9.7مورتن دویچ……………………………………. 24

1.9.8اریکسون………………………………….. 24

1.9.9جانسون………………………………….. 24

1.9.10چلبی…………………………………..24

1.10  نظریه اعتماد در سه سطح خرد، میانه و کلان………….. 26

1.10.1جیمز کلمن  (سطح خرد)………………………………….. 26

1.10.2آنتونی گیدنز  (سطح میانه)………………………………….. 28

1.10.3فرانسیس فوکویاما  (سطح کلان)…………………………… 35

ii.نظریات مرتبط با …………………………………..36

iii.جمع بندی………………………………….. 36

1.11  چارچوب نظری……………………………………. 37

1.12 سوالات تحقیق……………………………………. 38

1.13  فرضیات…………………………………….. 39

فصل سوم………………………………..40

1.14 روش تحقیق……………………………………. 41

1.15 تکنیک تحقیق……………………………………. 41

1.16  جامعه آماری……………………………………. 45

قلمرو…………………………………… 45

i. جامعه آماری……………………………………. 45

ii. نمونه تحقیق……………………………………. 45

iii. روش نمونه گیری……………………………………. 45

حجم نمونه………………………………….. 45

2 فصل چهارم…………………………………… 46

2.1  سیمای  پاسخگویان…………………………………… 47

2.1.1 جنسیت…………………………………….. 47

2.1.2  سن پاسخگویان…………………………………… 47

2.1.3   مقطع تحصیلی……………………………………. 48

2.1.4 دانشکده …………………………………..48

2.1.5  ترم تحصیلی……………………………………. 49

2.1.6 وضعیت تاهل……………………………………. 50

2.1.7   مذهب…………………………………….. 50

2.1.8  شهر محل تولد…………………………………… 51

2.1.9  اشتغال…………………………………… 51

2.1.10 درآمد…………………………………… 52

2.1.11 تحصیلات والدین……………………………………. 52

2.1.12  شغل پدر…………………………………… 53

2.1.13  درآمد ماهانه پدر…………………………………… 53

2.1.14  تعداد اعضای خانواده …………………………………..54

2.2  توصیف  متغیر وابسته…………………………………… 55

2.2.1  اعتماد به فامیل……………………………………. 55

2.2.2  اعتماد به همسایه…………………………………… 55

2.2.3  اعتماد به دانشجویان همشهری……………………………………. 56

2.2.4 اعتماد به دانشچویان غیر بومی……………………………………. 56

2.2.5  مقایسه میزان ابعاد اعتماد دانشجویان…………………………………… 57

2.3 متغیرهای مستقل……………………………………. 58

2.3.1 نگرش به دانشجویان غیربومی……………………………………. 58

2.3.2  روابط چهره به چهره…………………………………..59

2.3.3 دگرخواهی……………………………………. 59

2.4  بررسی روابط دو متغیره………………………………….. 60

2.4.1  تست مستقل بین جنس و اعتماد به دانشجویان غیر بومی اجرای……….. 60

2.5 همبستگی بین متغیرها………………………………….. 61

2.6  رگرسیون چند متغیری……………………………………. 61

2.7   آزمون فرضیات…………………………………….. 63

3  فصل پنجم…………………………………… 65

3.1  پیشنهادات…………………………………….. 68

3.1.1  پیشنهادات پژوهشی……………………………………. 68

3.1.2  پیشنهادات کاربردی……………………………………. 68

4  فهرست منابع…………………………………… 69

چکیده:

شواهد بسیاری دلالت برکاهش اعتماد اجتماعی در تمام ابعاد و سوگیری عاطفی و خاص گرا در روابط کنشگران در تمام سطوح در ایران دارد. از سویی مسئله اعتماد اجتماعی در دانشگاه به عنوان محیطی که افراد از گروه ها، با فرهنگ های مختلف را در خود جای داده است، ضرورت وجود اعتماد به عنوان چسب پیوند دهنده این گروه های مختلف اهمیت دو چندانی می یابد.لذا سوال اصلی تحقیق حاضر آن است که نگرش دانشجویان بومی به غیربومی چگونه است و این نگرش چه تاثیری بر اعتماد بین این دو گروه از دانشجویان دارد؟در پی دستیابی به پاسخ سوالات تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس  با ابزار پرسشنامه محقق ساخته، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد بین نگرش دانشجویان بومی به غیر بومی و اعتماد اجتماعی به دانشجویان غیر بومی رابطه همبستگی معنادار و مستقمی وجود دارد. همچنین بین روابط چهره به چهره و اعتماد اجتماعی به دانشجویان غیر بومی رابطه همبستگی معنادار و مستقمی وجود دارد اما بین میزان مشارکت اجتماعی دانشجویان بومی و اعتماد اجتماعی به دانشجویان غیر بومی رابطه همبستگی معنادار و مستقمی وجود ندارد.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- سوال آغازین

زندگی در فضای دانششجویی و دانشگاهی پر است از اتفاقات و رویدادهای مختلف به عنوان یک دانشجوی جامعه شناسی همواره شاهد دوست یابی ها و گروه های دوستی مختلف بودم. در سر کلاس، در بوفه در زندگی خوابگاهی و … ولی با دقت در نحوه و ماهیت این گروه های دوستی متوجه شباهت های و وجوه افتراق خاصی می شدم نه در همه گروه های دوستی دانشگاه و عمدتاً در اکثر آنها نوعی تقسیم بندی ویژه ای وجود داشت، ظاهراً در دانشگاه ما هر کسی با هر کسی دوست نمی شد مثل تمام عرصه های و شوون زندگی اجتماعی. اما به تدریج دریافتم که عامل مهمی چون بومی بودن یا نبودن در تشکیل گروه های دوستی تاثیرگذار می باشد. تاثیر این متغیر سوای متغیرهایی چون قومیت و هم زبانی و همشهری بود. لذا اولین سئوال ذهنی من که مرا در نهایت با مشورت استاد راهنما به موضوع کنونی کشاند همان نگرش دانشجویان بومی به غیر بومی و بالعکس بود. بر این اساس می توان گفت که سوال اغازین تحقیق من که موضوع رساله را شکل داده این است که نگرش دانشجویان بومی به غیربومی چگونه است و این نگرش چه تاثیری بر اعتماد بین این دو گروه از دانشجویان دارد؟

2-1- مقدمه

دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس در سال 1363 تأسیس شد و فعالیت خود را با دو رشته در مقطع کاردانی آغاز نمود. توسعه کیفی دانشگاه از سال 1387 در کنار توسعه کمی آغاز و توجه به توسعه دوره های تحصیلات تکمیلی ،تحقیقات و پژوهشی،افزایش تولیدات علمی، ارتقاء کیفیت با هدف رقابت با دانشگاه های معتبر داخلی و خارجی دنبال شده است. در حال حاضر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس به عنوان بزرگترین مجتمع آموزش عالی استان می باشد که تعداد کل دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس بالغ بر 11000 نفر می باشد.[1] افزایش جمعیت ناشى از مهاجرت دانشجویان غیر بومی به شهر بندرعباس بدنبال خود آسیبها و فرصتهایى را فراهم نموده است که یکى از این آسیبها کاهش اعتماد اجتماعی بین دانشجویان بومى و غیربومى دانشگاه مى باشد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه مازندران

معاونت آموزشی

مدیریت تحصیلات تکمیلی

پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی (گرایش پژوهشگری)

موضوع:

تبیین سطح فساد: بررسی تطبیقی اثر کیفیت حاکمیت و حکمرانی خوب

استاد راهنما:

دکتر محمد فاضلی

استاد مشاور:

دکتر محمود شارع‌پور

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

یافتن الگوی مناسب برای تبیین سطح فساد، در درجه اول مستلزم پاسخ به یک سؤال کلی است: تفاوت کشورهای فاسد و غیرفاسد در فقدان چه شاخص­های حکومتی قابل تبیین است؟

در پاسخ به این سؤال، با استفاده از روش تحلیل ثانویه و روش تحلیل تطبیقی، 4 دسته عوامل فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و عوامل فرایندی مورد آزمون قرار گرفتند تا تأثیرگذارترین عوامل بر فساد شناسایی شوند. متغیر وابسته تحقیق نیز نمره عاملی فساد بوده است که از 4 بانک اطلاعاتی مختلف (مؤسسسه برتلسمن، سازمان شفافیت، شاخص رقابت جهانی و مؤسسه ریسک بین­الملل) جمع­آوری شده است.

یافته ­های تحقیق نشان می­دهد که متغیر حکمرانی خوب (کیفیت حکومت) قادر است 91 درصد از تغییرات فساد را تبیین کند. بنابراین مهم­ترین تفاوت کشورهای فاسد و غیرفاسد در فقدان این شاخص می­باشد. همچنین در جوامعی که درصد جمعیت مذهبی (پروتستان) بیشتر است، میزان فساد کم­تر است. اما از سوی دیگر در کشورهای فاسد، میزان تورم بالاتر است. بعلاوه، واردات احتمال فساد را افزایش می­دهد اما با افزایش میزان صادرات احتمال فساد کاهش می­یابد.

مطابق با رگرسیون نهایی عوامل مؤثر بر فساد، عوامل سیاسی و بعد از آن، عوامل فرایندی در افزایش رتبه پاکی کشورها مهم­تر از عوامل اقتصادی و مذهب است. بنابراین، عوامل اقتصادی متأثر از عملکرد دولت در مقابل ویژگی­های دولت از اهمیت کمتری برخوردار است. به عبارتی، فساد بیشتر از آنکه تحت تأثیر عملکرد دولت باشد، از عواملی که مستقیماً از دولت ناشی می­شود بیشتر تأثیر می­پذیرد.

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات تحقیق………………………………… 1

1-1 مقدمه و طرح مسئله……………………………… 2

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………. 5

1-3- اهداف پژوهش………………………………… 7

1-4- سؤالات پژوهش………………………………… 7

فصل دوم: پیشینه تجربی و نظری………………………………. 8

2-1- مقدمه……………………………… 9

2-2- مفهوم فساد……………………………… 10

2-3- انواع فساد……………………………… 12

2-4- سطوح فساد……………………………… 14

2-5- روش های سنجش فساد……………………………… 15

2-6-  متغیرهای مؤثر بر فساد……………………………… 17

2-6-1-  دموکراسی و تداوم آن……………………………… 17

2-6-2-  ثبات سیاسی………………………………. 21

2-6-3-  تمرکز زدایی………………………………. 22

2-6-4-   آزادسازی اقتصادی………………………………. 26

2-6-5- تورم……………………………… 28

2-6-6- تولید ناخالص داخلی………………………………. 29

2-6-7- صادرات و واردات……………………………….. 29

2-6-8- رانت اقتصادی………………………………. 30

2-6-9- سابقه حکومت استعماری………………………………. 31

2-6-10- مقررات دولتی………………………………. 31

2-6-11- وفاداری و تعلق گروهی………………………………. 32

2-6-12- پاسخگویی………………………………. 35

2-6-13- نوع حکومت……………………………….. 36

2-6-14- مذهب……………………………….. 38

2-6-15- هنجارهای اجتماعی……………………………..40

2-6-16- اندازه دولت……………………………….. 41

2-6-17- بوروکراسی………………………………. 42

2-6-18- شفافیت……………………………….. 44

2-6-19- حقوق کارمندان دولتی………………………………. 47

2-7- جمع بندی………………………………. 50

فصل سوم: چارچوب نظری………………………………. 52

3-1- مقدمه……………………………… 53

3-2- تعریف حکمرانی خوب و کیفیت حکومت………………….. 54

3-3 مدل تحقیق………………………………. 63

3-3-1 عوامل سیاسی………………………………. 64

3-3-2- عوامل فرایندی………………………………. 65

3-3-3- عوامل فرهنگی………………………………. 65

3-3-4- عوامل اقتصادی………………………………. 66

3-4- فرضیه های تحقیق………………………………. 67

فصل چهارم: روش شناسی………………………………. 69

4-1- روش شناسی تحقیق………………………………. 70

4-2- روش تحلیل تطبیقی………………………………. 70

4-3- معرفی پروژه شاخص های جهانی حکمرانی………………. 71

4-4- معرفی موسسه کیفیت حکومت………………………….. 72

4-5- معرفی مجمع جهانی اقتصاد……………………………… 73

4-6- معرفی سازمان شفافیت بین الملل………………………… 74

4-7- معرفی شاخص راهنمای بین المللی ریسک کشوری  (ICRG)…………74

4-8- معرفی مؤسسه برتلسمن………………………………. 76

4-9- واحد تحلیل……………………………….77

4-10- جامعه آماری………………………………. 77

4-11- اعتبار و روایی ابزار سنجش………………………………… 78

4-12- سنجش و اندازه گیری مفاهیم………………………………. 78

4-12-1- تعریف متغیرها…………………………….. 78

4-12-1-1- مذهب……………………………….. 78

4-12-1-2- اندازه دولت……………………………….. 79

4-12-1-3- شفافیت (فقدان آزادی مطبوعات)…………………………….. 79

4-12-1-4- صادرات و واردات (درصد تولید ناخالص داخلی)……………… 80

4-12-1-5- تولید ناخالص داخلی………………………………. 80

4-12-1-6- تورم……………………………… 80

4-12-1-7- حاکمیت قانون……………………………… 81

4-12-1-8- اثربخشی و کارایی حکومت……………………………….. 81

4-12-1-9- پاسخگویی………………………………. 81

4-12-1-10- کیفیت مقررات تنظیمی………………………………. 81

4-12-1-11- ثبات سیاسی………………………………. 82

4-12-1-12 افتراق و تعلق گروهی………………………………. 82

4-12-1-13- آزادسازی اقتصادی………………………………. 82

4-12-1-14- تداوم دموکراسی………………………………. 83

4-12-1-15- فساد……………………………… 83

فصل پنجم: توصیف داده ها ……………………………..86

5-1- توصیف متغیر وابسته تحقیق………………………………. 87

5-2- توصیف متغیرهای مستقل………………………………. 90

5-2-1: خوشه بندی کشورها بر اساس «شاخصهای حکمرانی خوب و کیفیت حکومت»……..90

5-2-2: خوشه بندی کشورها بر اساس «اندازه دولت»………………93

5-2-3: خوشه بندی کشورها بر اساس « آزادسازی اقتصادی»………….94

5-2-4: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « تورم »……………….95

5-2-5: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « صادرات »……………96

5-2-6: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « واردات»……………….97

5-2-7: خوشه بندی کشورها بر اساس میزان « فقدان آزادی مطبوعات»…………..98

فصل ششم: تجزیه و تحلیل داده ها…………………………….. 100

6-1- تفاوت میانگین فساد بر حسب شاخص های مختلف…………… 101

6-2- آزمون فرضیه ها…………………………….. 107

6-2-1- مدل رگرسیون چند متغیره عوامل سیاسی برای تبیین فقدان فساد……. 108

6-2-2- مدل رگرسیون چند متغیره عوامل مذهبی برای تبیین فقدان فساد……… 111

6-2-3- مدل رگرسیون عوامل فرایندی برای تبیین فقدان فساد…………… 112

6-2-4- مدل رگرسیون لجستیک عوامل اقتصادی برای تبیین فقدان فساد……….. 114

6-2-5- مدل رگرسیون نهایی چند متغیره برای تبیین فقدان فساد……………. 120

فصل هفتم: نتیجه گیری……………………………….124

7-1- یافته های توصیفی………………………………. 125

7-2- یافته های تحلیلی………………………………. 128

پیشنهادها…………………………….. 136

پیشنهادهای پژوهشی………………………………. 136

منابع و مآخذ …………………………….. 137

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه و طرح مسأله

موضوع پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر سطح فساد است که در این رابطه به طور تطبیقی اثر کیفیت حکومت و حکمرانی خوب بر فساد مورد مقایسه قرار می­گیرند تا با استفاده از تحقیقی تجربی نشان داده شود تفاوت کشورهای فاسد و غیرفاسد در فقدان چه شاخص­های حکومتی قابل تبیین است.

صندوق بین­المللی پول فساد را به سوء­استفاده از مقامات دولتی و یا اعتماد در جهت منافع خصوصی تعریف کرده است (IMF, 2005).

در تعریف اولیه سازمان شفافیت بین­المللی، فساد به سوء استفاده از کار دولتی در جهت منافع خصوصی تعریف شده است. سازمان شفافیت بعداً تعریف خود را با ارائه‌ تعریف دیگری گسترده‌تر کرد. طبق این تعریف فساد عبارت است از «سوء­استفاده از قدرت در جهت منافع خصوصی». شبکه عدالت مالیاتی معتقد است که تعریف سازمان شفافیت خیلی محدود است و امکان فرار از پرداخت مالیات و جعل قیمت­گذاری در واردات و صادرات توسط افراد و شرکت­های خصوصی وجود دارد. همچنین این تعریف فاقد تمام اشکال فساد است. شیوه­هایی مانند حامی­پروری^[1] و تبعیض که به عنوان فساداند، معمولاً به عنوان فساد شناخته شده نیستند (Holmberg & Rothstein, 2006: 4).

از نظر سازمان ملل شکل­های رایج فساد شامل رشوه، اختلاس، سرقت و تقلب، اخاذی، سوء استفاده از اختیار، پارتی‌بازی، قوم و خویش‌پرستی و حامی­پروری و مشارکت­های نامناسب سیاسی است (United Nation, 2004: 10).

  از آنجا که این موارد تهدیدی برای اعتماد به حساب می­آیند که در نهایت می­تواند به باورهای نظام سیاسی آسیب ­رساند و مشروعیت نظام را به خطر ­اندازند، شبکه عدالت مالیاتی پیشنهاد کرده است فساد به طور گسترده­تر به «فعالیتی که اعتماد عمومی به سلامت[2] قوانین، سیستم­ها و نهادهای حاکم بر جامعه را تضعیف می­کند» تعریف شود (Zirnsak, Clarke & Feith, 2008: 7).  

میزان بروز و شیوع فساد در میان جوامع، متغیر است. امروزه فساد در کشورهای توسعه‌یافته یا در حال توسعه، مراکز دولتی یا خصوصی و حتی در بخش­های غیرانتفاعی و خیریه وجود دارد. فساد می­تواند نادر، گسترده یا سیستماتیک باشد. وقتی فساد نادر است،‌ کشف، جداسازی و مجازات و پیش­گیری آن نسبتاً آسان است. وقتی فساد در جامعه­ای گسترده باشد،‌ رسیدگی و کنترل آن مشکل است. اما بدترین سناریو وقتی است که فساد سیستماتیک باشد. وقتی فساد در کشوری سیستماتیک باشد، نهادها، قوانین، رفتار و گرایش مردم در انجام امور با فساد تطبیق می­یابد و فساد به منش و روش زندگی تبدیل می­شود و می­تواند اثر مخربی بر اقتصاد داشته باشد (Myint, 2000: 41).  

در خصوص اثرات مثبت یا منفی فساد نظرات مختلفی وجود دارد. برخی از نویسندگان استدلال می­کنند که انواع خاص فساد می­تواند اثر مثبتی در توسعه اقتصادی، یکپارچگی ملی و جلوگیری از تکه تکه شدن قدرت  داشته باشند (Nye, 1967) اما اکثر مطالعات به نتایج منفی فساد اشاره دارند (Mauro, 1995;  Akc & ay, 2006; Transparency International,  2008;  Gupta et al, 2002).

تحقیقات جاری در خصوص فساد، به تئوری­پردازی و اندازه­گیری اثرات مضر فساد می­پردازند.

فساد مانع عمده در روند توسعه اقتصادی و نوسازی کشور است. فساد عواقب نامطلوبی در درآمد و بودجه دولت دارد. پرداخت رشوه به عنوان رایج­ترین شکل فساد منجر به کاهش مالیات­ها، هزینه­های کارگری، استفاده­های غیرقانونی از طریق دسترسی بدون پرداخت پول به امکانات و در نتیجه، زیان­های جدی درآمدی برای دولت می­شود.

نظریاتی را که درخصوص فساد بحث می­کنند می­توان به طور کلی به دو گروه اقتصادی و غیراقتصادی تقسیم کرد که یا در سطح خرد و کنشگر فساد را مورد بررسی قرار می­دهند یا در سطح کلان و ساختاری. نظریه­های اقتصادی فساد، بر تصمیمات کارمندان دولتی و شهروندان خاص برای به حداکثر رساندن درآمد یا سودشان، تمرکز کرده­اند. این مدل که در سطح خرد بر کنش فاسد کارکنان توجه دارد، نشان می­دهد با توجه به نهادهای ضعیف، احتمال تمایل به فساد بیشتر است. اما این مدل سؤالاتی را بی­جواب می­گذارد و توجه به قواعد رسمی رفتار، هنجارهای اجتماعی، ترجیحات اجتماعی، محرومیت اجتماعی، ضمانت­های اجرایی و احساس گناه را نادیده می­گیرد. برخی از نظریه‌پردازان اقتصادی در حال حاضر به صراحت هنجارهای اجتماعی، مجازات اجتماعی[3] و عوامل روانی مانند احساس گناه و شرم را به مدل­های خود وارد کرده­اند(Danila and Abigail, 2006) . بنابراین گروه دوم به تأثیر عوامل غیراقتصادی بر فساد توجه دارند. البته شارون و لاپونته معتقدند که تفاوت‌ در فساد به تفاوت فرهنگی ربطی ندارد بلکه ناشی از کیفیت حکومت است (Charron & Lapuente, 2011). برای بسیاری، دستیابی به کیفیت بالای حکومت با سیاست­های ضد فساد مرتبط است.

مطالعات در خصوص فساد در سطح کلان به عوامل مختلفی متمرکز شده­اند، برخی به تحلیل عوامل اقتصادی مانند (سطح درآمد، تجارت، میزان کنترل دولت بر اقتصاد، یکپارچگی با اقتصاد جهانی)، برخی به عوامل اجتماعی مانند (آموزش و پرورش، اعتماد اجتماعی، همگنی قومی، گرایش مذهبی) و برخی به عوامل سیاسی- نهادی مانند (دموکراسی، حاکمیت قانون، بازیگران بین­المللی، مشارکت جامعه مدنی، شفافیت، آزادی مطبوعات) می­پردازند (Rothstein, 2005: 2).

این تحقیق به بررسی عوامل مرتبط با فساد در سطح کلان می­پردازد و از آنجا که فساد از عوامل نقض کننده کیفیت حکومت می‌باشد و هولمبرگ استدلال کرده است که در ارزیابی اثرات واقعی کیفیت حکومت، توجه به حکمرانی خوب  اهمیت دارد (Holmberg, 2009)، در این تحقیق به این مسأله پرداخته خواهد شد که عوامل تبیین‌کننده تفاوت سطح فساد در بین کشورهای جهان چیست؟ برای این منظور، این تحقیق به بررسی تطبیقی میزان فساد و تغییرات میزان فساد با توجه به کیفیت حکومت و حکمرانی خوب  می­پردازد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه مازندران

دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

پایان­ نامه دوره کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی(گرایش مطالعات جوانان)

موضوع:

رسانه مدرن و برساخت هویت: کانال­های ماهواره ­ای کردی و هویت قومی کردهای ایران

 استاد راهنما:

دکتر احمد رضایی

استاد مشاور:

 دکتر نادر رازقی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه ……………………………………………………………………………………………..1

 1 – 1 – بیان  مسئله……………………………………………………………………………2

مدرنیته؛ از پیشرفت علمی تا ابهام نمایشی ………………………………………………..2

رسانه‌های ارتباطی؛ از سرگردانی در برزخ مدرنیته ………………………………………….5

تلویزیون؛ به سیاره تصاویر خوش آمدید! ……………………………………………………6

هویت؛ از جستجوی امر گمشده به سوی سیالیت ………………………………………7

هویت قومی؛ از یکسان سازی قومی به سوی …………………………………………….8

کانال‌های ماهواره‌ای کردی؛ از باتلاق حاشیه بودگی ………………………………………9

مسئله نهایی؛ به سوی طرح سوال پژوهش ……………………………………………….10

 1 – 2 – اهمیت و ضرورت موضوع ……………………………………………………………11

1 – 3 – اهداف پژوهش…………………………………………………………………………11

1 – 4 – سوالات پژوهش………………………………………………………………………11

1 – 5 – حدود پژوهش …………………………………………………………………………12

فصل دوم: روایت های مسئله

مقدمه …………………………………………………………………………………………….14

2 – 1 – روایت‌های ایرانی از مسئله …………………………………………………………….14

 2 – 1 – 1 – روایت اول: رسانه مدرن، هویت قومی را تقویت می‌کند ……………………14

 2 – 1 – 2 – روایت دوم: رسانه مدرن، هویت قومی را تضعیف می‌کند …………………….15

2 – 2 – روایت‌های غیر ایرانی از مسئله……………………………………………………….16

 2 – 2 – 1 – روایت اول: رسانه مدرن، هویت قومی را تقویت می‌کند…………………16

 2 – 2 – 2 – روایت دوم: رسانه مدرن، هویت‌های دیاسپوریک را شکل می‌دهد……………18

    2 – 2 – 3 – روایت سوم: رسانه مدرن، هویت‌های پنهان همزیست طلب ایجاد می‌کند ……19

2 – 3 – جمع بندی: به سوی چرایی پژوهش ………………………………………………..20

فصل سوم: ادبیات و چارچوب نظری

 مقدمه …………………………………………………………………………………………….23

3 – 1 – واکاوی ادبیات نظری ……………………………………………………………………23

3 – 1 – 1 – رسانه مدرن: از سلطه ذهنی تا رهایی بخشی پست مدرنیستی………..23

3 – 1 – 1 – 1 –  تأثیرات رسانه؛ از مرگ مخاطب تا انگاشت طرح واره­ای…………24

مدل تأثیرات مستقیم ……………………………………………………………………24

مدل اثرات مشروط …………………………………………………………………………24

مدل اثرات انباشتی …………………………………………………………………………24

مدل شناختی- تراکنشی ……………………………………………………………25

3 – 1 – 1 – 2 –   نظریه انتقادی؛ سوگواران مرگ سوژه در جهان رسانه‌ای …………..25

تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر: منفی گرایان یوتوپیایی …………………………….26

3 – 1 – 1 – 3 –   پست مدرنیسم: از سیاره تصاویر بودریار به خردمندانه­گی­های محلی واتیمو…27

ژان بودریار:  از حادواقع­گرایی وانمایی به سوی شبیخون مجازی ………………………..28

استوارت هال: رمزگذاری و رمزگشایی از گفتمان تلویزیون…………………………….29

مارشال مک لوهان:  به سوی دهکده جهانی …………………………………………..30

جیانی واتیمو: از تک خطی مرکز – بنیاد به سوی رهایی بخشی خردمندانه­گی محلی…..31

 3 – 1 – 2- هویت: از جستجوی امر گم‌شده به سیالیت سوژه چندتکه ریزومی……..32

3 – 1 – 2 – 1 –  سوژه روشنگری: شبح کوگیتوی دکارتی …………………………….32

رنه دکارت: من می‌اندیشم، پس هستم ………………………………………………..32

3- 1 – 2 – 2-  سوژه جامعه شناختی: مرگ سوژه خودبنیاد – تولد دیگری مهم………..33

آنتونی گیدنز: خویشتن به منزله پروژه بازاندیشی ……………………………………34

مانوئل کاستلز: از مشروعیت بخشی منطق سلطه به مقاومت هویتی حاشیه‌ها ……….34

ریچارد جنکینز: هویت اجتماعی به عنوان فرآیند بودن و شدن……………………..36

هنری تاجفل: خودآگاهی سوژه از احساس تعلق به گروه ……………………………..37

هربرت مید: دیگری تعمیم یافته …………………………………………………………..38

3 – 1 – 2 – 3 –  سوژه پسامدرن: از مرکز زدایی رادیکال از سوژه به تحقق امیال متکثر….. 38

استوارت هال: از نقد کوگیتوی دکارتی به سوژه بودگی به حاشیه رانده شده‌ها …………..39

ژاک دریدا: از شالوده شکنی معنا به تابعیت زبانی سوژه …………………………………..40

میشل فوکو: از تبارشناسی سوژه مدرن به نفی اسطوره بزرگ درون بودگی …………..41

ژاک لاکان: نگاهی پسافرویدی؛ «خود» شالوده شکنی شده ……………………………..41

اسلاوی ژیژک: از کوگیتوی دکارتی به مرکز زدایی رادیکال از سوبژکتیویته …………43

ژیل دلوز و فلیکس گاتاری:  سوژه سیال، میل‌های متکثر و تفکر ریزومی ………………..44

3 – 1 – 3 – ناسیونالیسم: از ریشه‌های قومی به سوی نگاهی پسااستعماری ………….46

3 – 1 – 3 – 1 –  پارادایم های ناسیونالیسم: از ازلی گرایی تا نمادگرایی قومی…………..46

ازلی گرایی: مدافعان تاریخی بودن قوم و ملت ………………………………………46

مدرنیسم: ملت و ناسیونالیسم به مثابه پدیده‌هایی مدرن ……………………….47

نمادگرایی قومی: به سوی تعریفی ذهنی از ملت و قوم…………………….49

3 – 1 – 3 – 2 –   پسااستعمارگرایی: از ملی گرایی ضد استعماری به بازنمایی سوژه در حاشیه ..50

ناسیونالیسم، ملی گرایی و مطالعات پسااستعماری ………………………….50

قومیت و مسئله بازنمایی: از مکتب بیرمنگام به مطالعات پسااستعماری……54

  3 – 2 – چارچوب نظری: از تجربه تلخ مدرنیته به سیالیت سوژه تکه تکه شده… 56

3 – 2 – 1 –  به سوی چارچوب نظری: برساخت هویت در جهان رسانه­ای ……….57

3 – 2 – 2 –  سخن نهایی: رسانه مدرن و برساخت هویت…………………………63

3 – 2 – 1 –  فرضیات پژوهش ………………………………………………………..63

فصل چهارم: روش شناسی

مقدمه ……………………………………………………………………………….65

4 – 1 – جنگ‌های پارادایمی: از اثبات گرایی به پراگماتیسم………………….65

4 – 2 – روش شناسی ترکیبی: به سوی درکی نئوپراگماتیستی از روش ………..67

4 – 3 – انتخاب روش تحقیق: روش شناسی ترکیبی ……………………………68

4 – 3 – 1 –  روش تحقیق کمی: به سوی عملیاتی کردن مفاهیم………………69

4 – 3 – 1 – 1 –  جامعه آماری ………………………………………………….69

4 – 3 – 1 – 2 –  واحد تحلیل …………………………………………………………70

4 – 3 – 1 – 3 –  حجم نمونه …………………………………………………………70

4 – 3 – 1 – 4 –  روش نمونه گیری ………………………………………..71

4 – 3 – 1 – 5 –  تعریف عملیاتی مفاهیم ……………………………………..71

4 – 3 – 1 – 6 –  اعتبار و پایایی پژوهش……………………………………….74

4 – 3 – 2 –  روش تحقیق کیفی: نشانه شناسی به مثابه ابزار پژوهش ………..75

4 – 3 – 2 – 1 –  نشانه شناسی: از نظریه تا روش……………………………..75

4 – 3 – 2 – 2 –  دلالت صریح و دلالت ضمنی…………………………………..79

4 – 3 – 2 – 3 –  تحلیل همنشینی و تحلیل جانشینی ………………………….80

4 – 3 – 2 – 4 –  رولان بارت و رمزگان ……………………………………………80

4 – 3 – 2 – 5 –  سوالات اصلی ……………………………………………………82

4 – 4 – بحث نهایی: از پیمایش به تفسیر ……………………………………..82

فصل پنجم: یافته های پژوهش

مقدمه …………………………………………………………………………………..84

5 – 1 – تحلیل کمی یافته‌ها …………………………………………………………..84

5 – 1 – 1 –  توصیف متغیرهای پژوهش ………………………………………………..84

5 – 1 – 1 – 1 –  توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب جنسیت…………………..85

5 – 1 – 1 – 2 –  توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب شهر محل سکونت ……….85

5 – 1 – 1 – 3 –   توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب گویش………………………86

5 – 1 – 1 – 4 –   توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب مذهب …………………86

5 – 1 – 1 – 5 –   توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب میزان تحصیلات…………..87

5 – 1 – 1 – 6  –  توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب وضعیت تأهل………….87

5 – 1 – 1 – 7 –   توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب سن …………………….88

5 – 1 – 1 – 8 –  توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب میزان تحصیلات والدین ……88

5 – 1 – 1 – 9 –   توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب میانگین درآمد خانواده……89

5 – 1 – 1 – 10 –   توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب میزان هویت قومی………89

5 – 1 – 1 – 11 –  توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب احساس در حاشیه بودگی……..90

5 – 1 – 1 – 12 –  توزیع فراوانی نمونه آماری بر حسب نوع کانال ماهواره‌ای مصرفی…….91

5 – 1 – 1 – 13 –   توزیع فراوانی و درصد نمونه آماری بر حسب نوع برنامه‌های مصرفی…92

5 – 1 – 2 –  تحلیل داده‌ها؛ آزمون فرضیات پژوهش ………………………………..92

5 – 1 – 2 – 1 –  آزمون فرضیه اول ………………………………………………….92

5 – 1 – 2 – 2 –  آزمون فرضیه دوم ……………………………………………………93

5 – 1 – 2 – 3 –  آزمون فرضیه سوم …………………………………………………..94

5 – 1 – 2 – 4 –  آزمون فرضیه چهارم ………………………………………………………95

5 – 1 – 2 – 5 –  آزمون فرضیه پنجم……………………………………………………97

5 – 1 – 2 – 6 –  آزمون فرضیه ششم …………………………………………98

5 – 1 – 2 – 7 –  آزمون فرضیه هفتم……………………………………………..108

5 – 2 – تحلیل کیفی؛ نشانه­شناسی کانال­های ماهواره‌ای (مطالعه موردی: نوروز تی­وی)…112

5 – 2 – 1 –   مروری بر تاریخچه شکل­گیری  کانال ماهواره­ای نوروز تی­وی………….112

5  – 2 – 2 –  دال‌ها و مدلول‌های موجود در برنامه‌ها بر اساس مدل رولان بارت…….112

5 – 2 – 2 – 1 –  پرچم کردستان …………………………………………………..112

5 – 2 – 2 – 2 –  نقشه کردستان …………………………………………………114

5 – 2 – 2 – 3 –   نوروز ……………………………………………………………….115

5 – 2 – 2 – 4 –  زبان کردی …………………………………………………………..116

5 – 2 – 2 – 5 –  موسیقی…………………………………………………………….116

5 – 2 – 2 – 6 –  سرود ملی ………………………………………………….117

5 – 2 – 2 – 7 –  قندیل …………………………………………………………….119

5 – 2 – 2 – 8 –  پژاک …………………………………………………………….120

5 – 2 – 2 – 9 –  رقص (هه­لپه­رکی) ……………………………………………….121

5 – 2 – 2 – 10 –  تصویر شهیدان (مبارزین) (عگید، زیلان، روناهی، بریتان و…)……122

5 – 2 – 2 – 11 –  شخصیت­های تاریخی (عبدالله اوجالان) …………………………123

5 – 2 – 2 – 11 –  اسامی کردی (افراد، کوه­ها، مبارزان، شهرها، عناوین برنامه­ ها و…)…124

5 – 2 – 3 –  تحلیل همنشینی و تحلیل جانشینی …………………………………..125

تحلیل همنشینی ……………………………………………………………………….125

تحلیل جانشینی ……………………………………………………………………..127

5  – 2 – 4 – جمع­بندی کلی …………………………………………………………….130

5 – 3 – تفسیر یافته­ها…………………………………………………………………..131

5 – 4 – سخن آخر: جمع بندی نهایی ……………………………………………….136

فصل ششم: نتیجه گیری

مقدمه ……………………………………………………………………………139

تبیین یافته‌های پژوهش ……………………………………………………………140

محدودیت‌های پژوهش ………………………………………………………….145

پیشنهادات پژوهشی …………………………………………………………………146

منابع فارسی …………………………………………………………………………147

منابع کردی ……………………………………………………………………………151

منابع انگلیسی ………………………………………………………………………151

ضمایم ……………………………………………………………………157

چکیده:

جامعه نوین را می‌توان جامعه‌ای دانست که منطق رسانه بر آن حاکم است. در هزاره سوم، رسانه به تمام بخش‌های زندگی بشری نفوذ کرده است و به یکی از ابزارهای اصلی برساخت هویت تبدیل شده است. در پژوهش حاضر به بررسی رسانه مدرن کردی (کانال­های ماهواره­ای کردی) و رابطه آن با هویت یابی قومی کردهای ایران پرداخته می‌شود. برای نیل به این هدف از روش شناسی ترکیبی استفاده شده است. در بخش کمی از ابزار پرسشنامه و در بخش کیفی از تکنیک نشانه شناسی استفاده شده است که از ترکیب آن‌ها به تفسیر یافته‌ها رسیده‌ایم.

یافته‌های پژوهش نشانگر این مسئله می‌باشد که رابطه بین میزان و مدت استفاده از کانال­های ماهواره‌ای کردی و هویت قومی کردهای ایران در تمام ابعاد آن معنادار و مثبت می‌باشد. همچنین، رابطه بین میزان احساس در حاشیه بودگی و هویت قومی کردهای ایران، مستقیم و مثبت می‌باشد. کانال­های ماهواره­ای کردی، رسانه هایی ایدئولوژیک هستند و بازنمایی هویت قومی کردها در این کانال­های ماهواره­ای در هماهنگ با منافع حزبی و ایدئولوژیک شان می باشد. به هر حال، سطح بالای مخاطبان این کانال­های ماهواره­ای در رشد هویت قومی کردها در ایران تاثیرگذار بوده است.

مقدمه:

«این بهای خیانت است»! مردی بلندقد و با موهای بلند قهوه‌ای را که به صلیبی بسته شده است از در ورودی میدان داخل می‌کنند. جمعیت زیادی گرد هم آمده‌اند. به محض دیدن مرد، با داد و فریاد و سبزی و میوه‌های گندیده به استقبالش می‌روند. همه فریاد می‌زنند خائن، خائن، خائن! مرد را به شدت شکنجه می‌کنند و همه ناظران هورا می‌کشند. کودکی با دیدن صحنه شکنجه مرد، خنده‌ای بر لبانش نقش می‌بندد. نام مرد «والاس» است. جنگجویی اسطوره‌ای از اسکاتلند که برای رهایی اسکاتلند از یوغ استعمار بریتانیا جنگیده است. او در اسکاتلند مردی شجاع است. مردم همه او را قبول دارند و از مقبولیتی بسیار زیاد برخوردار است. او وطن پرستی به تمام معنا می‌باشد و مردم برای نجات او حاضرند هر کاری بکنند. این بخشی از سکانس پایانی فیلم «شجاع دل» میل گیبسون است، فیلمی که تأثیر زیادی در رشد ناسیونالیسم اسکاتلندی داشت. هویت‌ها هم چنین سرنوشتی دارند و هویت قومی بسیار بیشتر. برای ملتی چون اسکاتلند، «والاس» اسطوره است و به بخشی از «خود» اسکاتلندی تبدیل شده است و انقطاع فرآیند سوژه بودگی اسکاتلندی را پایان می‌دهد. در مقابل برای انگلیسی‌ها، «والاس» خائنی است که باید مجازات شود. او به ملت خود (از دیدگاه انگلیسی­ها، اسکاتلندی‌ها جزئی از بریتانیا هستند) خیانت کرده است و مردم هم چنین می‌گویند. هویت و فرآیند سوژه­بودگی، امری بسیار پیچیده و در عین حال دو طرفه است. می‌تواند به رهایی منجر شود و در سوی دیگر مرگ را به انتظار بماند. بسیاری از رهبران کرد هم سرنوشتی شبیه «والاس» داشته‌اند. «قاضی محمد» برای کردها تبدیل به اسطوره شد، اما برای بسیاری از ایرانیان، او خائنی بیش نبود و به همین دلیل مجازات شد. عبدالله اوجالان برای کردهای ترکیه تبدیل به شخصیتی افسانه‌ای شده است، در حالی که برای مردمان ترک، تروریستی است که جان فرزندان آن‌ها را می‌گیرد. در مقابل «اردوغان» که از مقبولیت زیادی در میان ترک‌ها برخوردار است، در میان بسیاری از کردهای ترکیه، تروریستی بیش نیست. به هر حال، هدف از طرح این مسائل در ابتدای کار، تاکید بر پیچیدگی هویت قومی، دو سویه­بودگی آن و به ویژه در رابطه با کردها که درگیر نوعی دیگری چندگانه (ولی، 1383) هستند، می‌باشد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه شیراز

دانشکده اقتصاد مدیریت و علوم اجتماعی

بخش جامعه شناسی و برنامه ریزی اجتماعی

بررسی مقایسه ای تحلیل گفتانی سیاست خارجی اوبامای نامزد ریاست جمهوری و اوبامای رییس جمهور در قبال خاورمیانه

کارشناسی ارشد در رشته جامعه شناسی

اساتید مشاور

دکتر عبدالعلی لهسائی زاده

دکتر جبیب احمدی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

تحقیق حاضر درصدد است تا با استفاده از نظریه- روشِ تحلیلِ گفتمانِ انتقادیِ مدّنظر نورمن فرکلاف و نظریه- روشِ گفتمانیِ ارنستو لاکلاو و شانتال موف، به تحلیلِ گفتمانِ سیاستِ خارجیِ باراک اوباما در قبالِ خاورمیانه، و اختصاصاً به تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهایی بپردازد که او در دورانِ نامزدی اش برای ریاست جمهوری و ریاست جمهوری اش در قبالِ عراق و افغانستان در پیش گرفته است. هدفِ اصلیِ این تحقیق، مقایسۀ گفتمانِ این سیاست ها و راهبردها در این دو دوران است. اگر بخواهیم از واژگانِ فرکلاف بهره جوییم، باید بگوییم که هدف، ‘غیر طبیعی ساختنِ’ آن چیزی است که ‘طبیعی جلوه داده شده است’. به بیانی دیگر، هدف، آشکار ساختنِ ‘پنهان سازی هایِ’ زبانی- متنی است. نتیجه ای که با استفاده از تحلیلِ بینامتنیِ مدّنظرِ فرکلاف به دست خواهد آمد حاکی از این امر است که سیاست ها و راهبردهایِ اوباما در قبالِ عراق در دورانِ ریاست جمهوری اش نسبت به دورانِ پیش از آن، یعنی، دورانِ نامزدی اش برایِ ریاست جمهوری، دارای ‘گشتی’ اساسی نشده اند و محورها و اصولِ یکسانی را دنبال می نمایند. سیاست ها و راهبردهای او در قبالِ افغانستان نیز حولِ امورِ ضروری و الزامی ای سامان یافته اند که در پیش گیریِ آن ها نشان دهندۀ تعهد و مسئولیت پذیریِ دولتِ ایالات متحده نسبت به حفظِ امنیّتِ ملّیِ آمریکا خواهد بود. آن چه با بهره گیری از نظریه- روشِ تحلیلِ گفتمانیِ مدّنظرِ لاکلاو و موف نیز حاصل خواهد آمد حاکی از این امر است که دالِّ برتر در گفتمانِ سیاست ها و راهبردهایِ اوباما در قبالِ عراق در دورانِ نامزدیِ ریاست جمهوری اش، ‘به پایان رسانیدنِ “مسئولیت پذیرانۀ” جنگِ عراق’، و در دورانِ ریاست جمهوری اش، ‘به رسمیّت شناختنِ حاکمیّتِ عراق’ است. هم چنین خواهیم دید که دالِّ برتر در گفتمانِ سیاست ها و راهبردهایِ او در قبالِ افغانستانْ در دورانِ نامزدی اش برایِ ریاست جمهوری و در ابتدایِ دورانِ ریاست جمهوری اش، ‘ضرورت و الزامیّتِ اعزامِ سربازانِ بیشتر به افغانستان’، و در انتهایِ دورانِ ریاست جمهوری اش، ‘ضرورت و الزامیّتِ واگذاریِ“تدریجیِ” و “مسئولیت پذیرانۀ”  نقش هایِ اصلی به حکومتِ افغان’ است. این ها نقاطِ گره گاهی، یا همان نقاطی هستند که در زمینۀ گفتمانِ اوباما آن چنان از موقعیّتی برتری برخوردار گردیده اند که وقته هایِ گفتمانی حولِ هر یک از آنان مفصل بندی شده اند. هم چنین، در مفصل بندی و مدلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهایِ اوباما در قبالِ عراق و افغانستان مشاهده خواهیم نمود که او در دورانِ نامزدی اش برایِ ریاست جمهوری و در دورانِ ریاست جمهوری اش، “دیگری هایی” را با مشخّص ساختنِ مرزِ ضدیّتی، تعریف نموده است.

واژگان کلیدی: اوباما، عراق، افغانستان، گفتمان، تحلیلِ گفتمان، دورانِ نامزدیِ ریاست جمهوری، دورانِ ریاست جمهوری.

فصل اوّل: کلیات ………………………………………………………………………………………………………………………………… 6

1- 1- مقدّمه 7

2- 1- طرح مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..  10

3- 1- ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 10

4- 1- اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 11

فصل دوم: پیشینۀ تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………. 12

1- 2- پیشینۀ داخلی ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………  13

2- 2- پیشینۀ خارجی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 15

فصل سوم: چارچوب نظری ………………………………………………………………………………………………………………… 18

1- 3- نورمن فرکلاف و تحلیل گفتمان انتقادی ……………………………………………………………………………………………………………… 19

1- 1- 3- تحلیل گفتمان انتقادی …………………………………………………………………………………………………………………………………… 20

2- 1- 3- زبان، قدرت و ایدئولوژی در تحلیلِ گفتمانِ انتقادی ……………………………………………………………………………………… 24

3- 1- 3- متن، بافتار و محتوا: تحلیل زبان شناختی و تحلیل بینامتنی ……………………………………………………………………….. 33

2- 3- نظریۀ ارنستو لاکلاو و شانتال موف در بابِ گفتمان …………………………………………………………………………………………….. 36

1- 2- 3- پسا- مارکسیسم، واسازی و  باز- فعّال سازی ………………………………………………………………………………………………… 36

2- 2- 3- هژمونی، مفصل بندی و امرِ اجتماعی …………………………………………………………………………………………………………….. 39

3- 2- 3- مفصل بندی، گفتمان و انتظام در پراکندگی …………………………………………………………………………………………………. 42

4- 2- 3- دوسوسور و اصلِ زبان شناختیِ ارزش ……………………………………………………………………………………………………………  48

5- 2- 3- نظریۀ روانکاویِ لکانی، نقطۀ کاپیتون و نقطۀ گره گاهی ……………………………………………………………………………….. 54

6- 2- 3- ثباتِ نهایی و جزئیِ معنا، هویّت ها و رابطه ها، ضرورت و امکان ………………………………………………………………….  59

فصل چهارم: مدل و روش شناسی تحقیق ………………………………………………………………………………………….. 64  

1- 4- مدل تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 65

2- 4- روش شناسی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 66

فصل پنجم: تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهایِ باراک اوباما …………………………………………………………. 68

1- 5- تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهایِ اوباما در قبالِ عراق ………………………………………………………………………………. 69

1- 1- 5- تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهای اوباما در قبالِ عراق برمبنایِ نظریه- روشِ فرکلاف ………………………. 69

1- 1- 1- 5- دورانِ نامزدیِ ریاست جمهوری ………………………………………………………………………………………………………………… 69

2- 1- 1- 5- دورانِ ریاست جمهوری …………………………………………………………………………………………………………………………….. 75

2- 1- 5- تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهای اوباما در قبالِ عراق بر مبنایِ نظریه- روشِ لاکلاو و موف ……………. 81

1- 2- 1- 5- دوران نامزدی ریاست جمهوری ………………………………………………………………………………………………………………… 81

2- 2- 1- 5- دوران ریاست جمهوری …………………………………………………………………………………………………………………………….. 81

2- 5- تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهایِ اوباما در قبالِ افغانستان ………………………………………………………………………. 87

1- 2- 5- تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهای اوباما در قبالِ افغانستان برمبنایِ نظریه- روشِ فرکلاف …………………87

1- 1- 2- 5- دورانِ نامزدیِ ریاست جمهوری ………………………………………………………………………………………………………………… 87

2- 1- 2- 5- دوران ریاست جمهوری …………………………………………………………………………………………………………………………….. 94

2- 2- 5- تحلیلِ گفتمانِ سیاست ها و راهبردهای اوباما در قبالِ افغانستان بر مبنایِ نظریه- روشِ لاکلاو و موف …. 104

1- 2- 2- 5- دوران نامزدی ریاست جمهوری ……………………………………………………………………………………………………………… 104

2- 2- 2- 5- دوران ریاست جمهوری ………………………………………………………………………………………………………………………….. 105

فصل ششم: نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………. 113

پیوست …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 116

منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 120

فهرست اشکال

شکل 1- طرح نمودارکنندۀ نشانه: یکسانی دلالتِ نشانه با مدلول ………………………………………………………………………………….. 49

شکل 2- طرح نمودارکنندۀ نشانه: یک نشانه نقطۀ مقابل سایر نشانه ها ……………………………………………………………………….. 49

شکل 3- زبان هم چون زنجیره ای از زیربخش های به هم پیوسته ……………………………………………………………………………….. 51

شکل 4- پیوند یافتن دال و مدلول هم چون اتصال دکمه به پارچه ………………………………………………………………………………. 54

شکل 5- حرکت بازگشتی معنابخشی ……………………………………………………………………………………………………………………………… 55

شکل 6- ظهورِ زمانمندِ آوا- طرح ساده شدۀ حرکت بازگشتی معنابخشی …………………………………………………………………….. 57

شکل 7- مدل تحقیق: دیگری (ها)، مرزِ ضدیّتی، دالِّ برتر و وقته ها …………………………………………………………………………….. 65

شکل 8- مفصل بندیِ گفتمانِ اوبامایِ نامزدِ ریاست جمهوری (عراق) ………………………………………………………………………….. 83

شکل 9- مدلِ گفتمانِ اوبامایِ نامزدِ ریاست جمهوری (عراق) ……………………………………………………………………………………….. 84

شکل 10- مفصل بندیِ گفتمانِ اوبامایِ رئیس جمهور (عراق) ………………………………………………………………………………………. 85

شکل 11- مدلِ گفتمانِ اوبامایِ رئیس جمهور (عراق) …………………………………………………………………………………………………… 86

شکل 12- مفصل بندیِ گفتمانِ اوبامایِ نامزدِ ریاست جمهوری (افغانستان) ……………………………………………………………… 107

شکل 13- مدلِ گفتمانِ اوبامایِ نامزدِ ریاست جمهوری (افغانستان) …………………………………………………………………………… 108

شکل 14- مفصل بندیِ گفتمانِ اوبامایِ رئیس جمهور (2009، افغانستان) ……………………………………………………………….. 109

شکل 15- مدلِ گفتمانِ اوبامایِ رئیس جمهور (2009، افغانستان) …………………………………………………………………………….. 110

شکل 16- مفصل بندیِ گفتمانِ اوبامایِ رئیس جمهور (2012، افغانستان) ……………………………………………………………….. 111

شکل 17- مدلِ گفتمانِ اوبامایِ رئیس جمهور (2012، افغانستان) …………………………………………………………………………… 112

مقدّمه

دولت آمریکا نقشِ کاملاً تأثیرگذاری را در تحوّلاتی بازی کرده است که در یک دهۀ اخیر در منطقۀ خاورمیانه به وقوع پیوسته اند. این امر اهمیّتِ مطالعه و بررسیِ سیاست ها و راهبردهایی را آشکار می سازد که ایالاتِ متحده در قبالِ خاورمیانه در پیش گرفته است. این چنین مطالعه و بررسی ای تنها از طریقِ تحلیلِ آن گفتمانی[1] امکان پذیر خواهد بود که عاملی اساسی در طرح ریزیِ این سیاست ها و راهبردها بوده، و به عنوانِ پیش شرط یا بهتر بگوییم، پیش زمینۀ بنیادینِ این سیاست ها و راهبردها عمل می کند. باید دانست که گفتمان، زبان- در- کنش[2] است، و هر تحقیقی پیرامونِ آن، نیازمند توجّه هم به زبان و هم به کنش می باشد. همان گونه که سنّتی دیرینه از توجّه به گفتمان در قالبِ اصطلاحاتِ زبان شناختی وجود دارد، هم چون سنّتی که گفتمان را به مثابۀ اشکالِ زبان شناختیِ پیچیده ای که بزرگ- مقیاس تر از جملات منفرد (“یک متن”) هستند، در نظر می گیرد، و یا سنّتی که گفتمان را به مثابۀ زبان- در- کاربرد[3]، یعنی ساختارهای زبانی ای که مورد استفادۀ مردم قرار دارند- یعنی، “زبانِ واقعی”[4]– تلقی می کند (بلومائرت، 2007: 2). هم چنین، باید بگوییم که زبان، پدیده ای است منحصر به فرد، غامض و پیچیده و یکی از مسائلی که ذهنِ بزرگترین فلاسفه و اندیشمندان قرن بیستم را به خود معطوف داشته است. برای مثال، هایدگر[5] را داریم که دکترینِ او در موردِ زبان، به شدت ضدّ- سوژه گراست[6]. او حتی به واژگون سازیِ مناسباتِ عادی ای می پردازد که در آنها، زبان به مثابۀ ابزاری برای ما نگریسته می شود؛ هایدگر بیش از آن که از هستندگانِ[7] انسانی یاد کند، از گفتارِ زبانی سخن به میان می آورد (تیلور، 2005: 433). اندیشۀ او در موردِ زبانْ سه مرحلۀ متفاوت را طی می نماید.

مرحلۀ نخست، دورۀ مشهور به ‘آثارِ جوانیِ’ اوست، که هایدگر نخستین مقاله ها، رسالۀ نظریۀ دونس اسکوتوس دربارۀ مقوله ها و معناها[8] (1916) را منتشر کرد، و بعد رشته درس های فرایبورگ[9] و ماربورگ[10] را پیش برد. مرحلۀ نخستِ توجّه او به زبان تا میانۀ درس های ماربورگ، یعنی سال 1925 پیش رفت. در این دوره، هایدگر متأثر از پژوهش های منطقیِ[11] هوسرل[12] بر این باور بود که زبان معنایی را بیان می کند که به طورِ اساسی فرازبانی است، یعنی خارج از قلمروی خودِ آن قرار دارد. واقعیتی که مستقل از هر زبانِ خاص، و حتی مستقل از موقعیّت های روانی و اجتماعیِ حاکم بر مناسباتِ گوینده و شنونده است، و در یک کلام، مستقل از زمینه ای است که در آن گفت و گو روی می دهد:‘دو ساختار، عبارت و مصداق، واژه و معنا، هر چقدر هم که رابطه شان به نظر نزدیک آید، به قلمروهای متفاوتِ واقعیت تعلّق دارند’. در این دوره، زبان به گمانِ هایدگر بازتابِ واقعیت می آمد، و به طورِ مطلق منشِ ‘پی پدیدارانه’ داشت. هایدگر زبان را ‘ابزاری’ برای روشن کردنِ هستندگانی که مستقل از آن هستند، و ‘وسیله ای’ که به کارِ ایجادِ ارتباطِ اندیشه های پیشازبانی می آید، می شناخت. با گسست از این پیش نهاده، و پذیرشِ این که زبان نقشی ‘سازنده’ در مناسباتِ ما با جهان دارد، و موجبِ آشکارگیِ ما و جهان به یکدیگر می شود، سرمشقِ تازه ای در رویکرد به زبان شکل گرفت (احمدی، 1388: 442-443).

مرحلۀ دوم از اندیشه های هایدگر به زبان، دوره ای است که هایدگر مطالب هستی و زمان[13] را تهیه می کرد. این مرحله از درس های تاریخِ مفهومِ زمان[14] در 1925 آغاز شد، و در هستی و زمان به اوجِ خود رسید. به گمانِ هایدگر، بنیادِ اگزیستانسیال[15] و هستی شناسانۀ زبان، بیان کردن بود. حرف زدن و سخن گفتن یک فعالیّت است، نیازمندِ شنونده ای تا آن را تأویل کند. معنا مستقل از شنونده و زمینه نیست. امری بیگانه برای مخاطب نیست که فقط تلاش کند تا آن را بفهمد. در هستی و زمان، هایدگر به تأکید نوشت: ‘شنیدن نکتۀ مهمی در سخن گفتن است’. امّا، در هستی و زمان نیز این نکته چون اصلی بدیهی مطرح شد که از نظرِ منطقی، تجربۀ ما از جهان مقدّم بر زبان است. دلالت که دازاین[16] پیشاپیش با آن آشناست، بیانِ شرایطِ هستی شناسانه ای است که دازاین آن را می فهمد، تأویل و آشکار می کند، و معناها را می سازد. حتی در برخی از عبارت های هستی و زمان این نکته یافت می شود که زبان چیزی نیست که دیرتر از تجربه و اندیشه پیدا شود. زبان بازتابِ امری واقعی است که هستنِ دازاین باشد. موضعِ هستی و زمان انتقالی است. نه آن نگرشِ جزم گرای نخستین آثار در موردِ زبان پی پدیدارانه در آن حاکم است، و نه این همانیِ اندیشه و زبان که ویژۀ واپسین آثارِ اوست، در آن جایی دارد (همان، 443-444).

مرحلۀ سومِ اندیشه های هایدگر به زبان، پس از هستی و زمان، در دورانِ دگرگونی و پس از آن شکل گرفت (همان، 444). در واپسین دورۀ کارِ فکریِ هایدگر، این نکته که زبان دارای شیوه های هستنِ دازاین است، کنار گذاشته شد. زبان هم چنان هم راهِ انسان دانسته شد، امّا، هم چون عنصری برتر و مقتدرتر از انسان. به طور معمول، زبان را ابزار و وسیلۀ انسان دانسته اند. هایدگر، اما، همواره تأکید داشت که ‘ما باید سرچشمۀ زبان را از گسترۀ هستی بیابیم’. زبان باید از مکاشفۀ اصیلِ خود هستی دانسته شود. در این صورت، معلوم خواهد شد که ما از آنِ زبان هستیم، و زبان به ما تعلّق ندارد (احمدی، 1386: 711).

همان گونه که دیدیم، برداشتی از زبان که هایدگر در مرحله های دوم و سوم کامل کرد، یکسر مخالفِ برداشتی است که او در مرحلۀ نخست پیش کشیده بود. او در برداشتِ دوم به طورِ کامل دیدگاه زبان هم چون بازتابِ واقعیت را رد کرد. فهمِ منشِ تعیین کنندۀ زبان هم راه است با دگرگونی در مبانیِ اندیشۀ هایدگر به جهان و ناپوشیدگی و برگشودگیِ جهان. به همین دلیل می توان گفت که دو برداشتِ هایدگر از زبان به دو فهمِ متفاوت از جهان باز می گردند. در برداشتِ نخستِ هایدگر از جهان، او آن را هم چون قلمرو دلالت ها می شناخت. اما در برداشتِ دوم، جهان برساختۀ هستی، و رها از دلالت های معمولی است. در جهان به معنای نخست، زبان می تواند از درونِ دلالت های خاص پیدا شود، اما در جهان به معنای دوم وضع چنین نیست، زیرا هیچ دلالتِ پیشازبانی ای وجود ندارد. معنای دوم از جهان به ما امکان می دهد تا بپرسیم که در اصل چگونه جهان به معنای نخست ساخته شده است. هایدگر می گوید فقط با شکل گیریِ واژه های بنیادینی هم چون ‘هستی’، نگرشی خاص از جهان هم چون کلیّتی شکل گرفت. واژه ها راه را برای شکلی از زندگی گشودند، و پدیدارها را گردهم آوردند، تا بتوانیم به زبان نیز بیندیشیم. واژه ها شنونده و گوینده را ساخته اند: ‘با پرسش از گوهرِ[17] زبان، پرسش دربارۀ هستی هم چون یک کل نیز پرسیده می شود. به راستی زبان مجموعه ای از واژه ها نیست که بر چیزهای فردی و آشنا دلالت کنند. بل، به زبان آمدن اصیل حقیقت یک جهان است’. این جا هایدگر به شیوه ای همانندِ روشِ هلدرلین[18] می نویسد: ‘زمانی که خدایان زمین را بخوانند، و در فراخوان واژه ای پژواک یابد، فراخوان هم چون دا- زاینِ انسان مطرح می شود، و آن گاه زبان هم چون امری تاریخی، و واژه های از نظرِ تاریخی بنیادین، پدید خواهند آمد’. از این جا به بعد، مفهومِ کلیدی در واپسین نوشته های هایدگر پدید می آید، که نخستین بار در نامه ای دربارۀ انسان گرایی[19] آمده بود: ‘زبانْ خانۀ هستی است’ (همان، 710-711).

ویتگنشتاین[20] نیز از جملۀ فلاسفۀ برجسته ای است که در فلسفۀ خویش، دغدغۀ زبان را داشته است. او از سال ١٩٣٢ به بعد است که اصطلاحِ“بازیِ زبانی”[21] را که نتیجۀ تسرّیِ مقایسۀ بازی با زبان به مثابۀ یک کل است، به کار می برد. نقطۀ آغاز هر دو قیاس این است که زبان، فعّالیّتی تحتِ هدایتِ قاعده است؛ دوم این که، معنای یک واژه، یک شی نیست که واژه آن را نشانگری می کند، بلکه قواعد حاکم بر عملیاتی شدن آن واژه، معنای آن واژه را معیّن می کند؛ و سوم این که، یک گزاره، همچون یک حرکت یا یک عمل در بازی زبان است: این حرکت یا عمل بدون دستگاه و سیستمی که بدان تعلق دارد، بی معناست. معنایش، نقشِ آن در بازگشاییِ فعالیتِ زبانی است (گلاک، 1389: 268- 269).

فیلسوفِ برجستۀ دیگری که بسیار به زبان توجّه نموده، گادامر[22] است. این چنین توجّهی به خصوص در کتابِ دوران سازِ او، حقیقت و روش[23] است که متجلّی می گردد. او زبان را واسطه ای می داند که از طریقِ آن، ادراکِ قائم به ذات و توافقِ میانِ انسان ها حاصل می آید (گادامر، 2006: 386). او هم چنین، زبان را به مثابۀ عاملِ تعیین کنندۀ اُبژه[24] و کردارِ هرمنوتیکی[25] می پندارد (بنگرید به همان، 391-406).

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه پیام نور

مرکز زابل

پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی علوم اجتماعی

موضوع:

تأثیر مشارکت زنان در عرصه های عمومی و خانوادگی

استاد:

جناب آقای مسعود اویسی

سال تحصیلی 93-92

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

                                                 فهرست مطالب

مقدمه:

زنان که تقریباً نیمی از جمعیت دنیا را تشکیل می دهند حدود دو سوم از کارهای دنیا را انجام میدهند با این حال آنها تنها ده درصد از درآمد جهانی را به دست می آورند کمتر از یک درصد دارایی جهان را در اختیار دارند این موضوع نشان می دهد که بیشتر از آنهایی مواجی و اغلب  در ارتباط با وظایف خانه داری مانند: به دنیا آوردن و پرورش کودکان، نظافت و حفظ خانواده نگهداری از سالمندان و بیماران است. علاوه بر کارهای روزمره خانگی همچنین بسیاری از زنان کارهای خارج از خانه را تقریباً با دستمزد پایین انجام می دهند.

زن به عنوان مادر رسالت ویژه ای رابر عهده دارند و در مقام مادر بودن دارای احترام و اکرام خاصی است زنان نباید از مسئولیت بزرگی که خداوند بر دوش آنها نهاده است بی خبر باشند در واقع مادران هستند که با تربیت فرزندان خود پایه های خانواده و جامعه سالم را بنا می نهند. بسیاری از زنان با وجود تحصیلات و توانایی کافی برای انجام کارهای تخصصی مجبور می شوند در منزل بمانند وظایف مادری و همسری خود بپردازند زیرا تمام کارهای خانگی بر عهده آنها است و همسرانشان به علت تفکر سنتی خود حاضر به همکاری آنها نیستند( ن خ، سال: شماره صفحه ) (احمدی، 1390: 200).

نظام  جمهوری اسلامی ایران که با عنایت به آموزه های اسلامی و توجه به نقش و جایگاه و بسط عدالت و رفع محرومیت و ظلم در جامعه تأسیس گردیده است توجه ویژه ای را به مسائل زنان داشته و همان گونه که در بیانات بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری مشاهده می گردد درک ارزش و جایگاه انسانی  زن و کوشش در جهت ارتقای سطح کیفی زندگی زنان جامعه از اهم وظایف دولت اسلامی بوده است. به این ترتیب نظام اسلامی فارغ از دیدگاه های افراطی (تجددطلبانه) و تفریطی (متحجرانه) موظف به اعتدال و توجه به شخصیت و کرامت انسانی زن در جامعه است از این حیث زنان نیز همانند مردان از حقوق سیاسی، اجتماعی ، فرهنگی و … برخوردار گشتند و تفاوت های فطری و طبیعی میان زن و مرد که موجب ایفای نقش ها و تکالیف متفاوتی توسط ایشان می شود و مطابق فطرت انسانی است. آنان را از حقوق انسانی مشترک با مردان محروم نخواهد ساخت.

این بررسی از یک سو شامل سیاست ها و قوانین کشور در خصوص مسائل زنان می باشد و از سوی دیگر به ارائه برنامه ها و عملکردها و مراکز مهم تصمیم گیری و اجرایی کشور و میزان اهتمام بخش های مختلف دولت به مباحث و موضوعات زنان می پردازد.

بررسی میزان حضور زنان در عرصه های فرهنگی، هنری، اجتماعی، اقتصادی، علمی و … با مشکلاتی مواجه بوده که امیدواریم با توجه به گذشت سی چند سال از پیروزی انقلاب با شکوه اسلامی و ثابت شدن توانایی های بانوان در عرصه های مختلف مسئولان  مربوطه راه کارهای را در مورد این مسئله تدبیر کنند هر چند که تشکیل مؤسسات و مراکزی جهت متمرکز نمودن اطلاعات مربوط به زنان ایران نوید بخش گام های مثبت آنهاست.

1-2- بیان مسئله:

چگونه؟ استان سیستان و بلوچستان با مساحت 502 و 187 کیلومتر مربع پهناورترین استان کشور بوده و 4/11 درصد از مساحت کل کشور را در بر می گیرد. این استان علی رغم اقدامات مثبت و سازنده ی نظام در سال های پس از انقلاب اسلامی شاخص رتبه ی توسعه انسانی در پایین ترین سطح خویش بویژه در شاخص های زنان قرار دارد چرا؟ چون زنان و دختران استان سیستان و بلوچستان از نظر آموزش، بهداشت، سن ازدواج اشتغال و فرهنگ … ازمحرومترین زنان ایران هستند. با توجه به اطلاعات موجود وضعیت فرهنگی جامعه نگاه تبعیض آمیز ثبت به زنان و واقعیت های ملموس فعلی نظیر، پیری زود رس آنان، سهم پایین آنان در اشتعال استان ، سن پایین ازدواج. موضوع چند همسری مردان استان، بیکاری مردان یا شغل های کاذب آنان و تأثیرات منفی آنان بر خانواده ها. در این استان هم مانند استانهای دیگر تقریباً نیمی از جمعیت را تشکیل می دهد بنابراین باید در رفع این تبعیض ها و نابسمانی ها و تقویت حوزه آموزش اشتغال، بهداشت، رفاه و توانمندی آنان گام های بلند و مؤثری از مسئولین برداشته شود.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه شیراز

دانشکده مدیریت، اقتصاد و علوم اجتماعی

گروه جامعه­ شناسی و برنامه­ریزی اجتماعی

پایان­نامه

کارشناسی ارشد در رشته علوم اجتماعی – گرایش جمعیت شناسی

عنوان

مطالعه سبک زندگی سلامت محور زنان واقع در سنین باروری (49 – 15 ساله )               در شهر شیراز                     

استاد راهنما

دکتر علی­یار احمدی

شهریور ماه 1392

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

مطالعه سبک زندگی سلامت محور زنان واقع در سنین باروری (49 – 15 ساله)

در شهر شیراز

سبک زندگی سلامت ­محور، منبعی ارزشمند برای کاهش شیوع و تاثیر مشکلات بهداشتی و سازش با عوامل استرس ­زای زندگی و بهبود کیفیت آن است. زنان نیمی از افراد جامعه را تشکیل می­دهند و به عنوان یکی از اقشار آسیب­پذیر در معرض آسیب­های بیشتری قرار دارند، از اینرو توجه به وضعیت سلامتی آنان از جمله سبک زندگی سالم بسیار حائز اهمیت می­باشد. هدف از انجام این پژوهش، مطالعه سبک زندگی سلامت­­ محور زنان سنین باروری می­باشد. جامعه­ی آماری این تحقیق شامل زنان سنین باروری ساکن شهر شیراز است و حجم نمونه 392 نفر، با روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب شد. داده­ها با استفاده از پرسشنامه ساخت یافته از محلات انتخابی شیراز جمع آوری شد. و در دو سطح توصیفی و استنباطی با نرم افزارSPSS  تجزیه و تحلیل شد. مطالعه بر پایه­ی مدل ارتقاء سلامت پندر با برخی تجدید نظرها انجام شد. نتایج ضریب آلفای کرونباخ برای آزمون روایی جنبه­های مختلف سبک زندگی شامل مدیریت استرس، مسئولیت سلامتی، روابط اجتماعی، رشد روحی، تغذیه و فعالیت فیزیکی به ترتیب 46/0، 68/0، 62/0، 85/0، 76/0 و 83/0 است. یافته ها نشان داد که سبک زندگی سالم زنان شهر شیراز (متغیر وابسته) در سطح متوسط رو به بالایی می­باشد و بین تحصیلات، میزان مطالعه در حوزه­ی سلامت، میزان استفاده از وسایل ارتباطی، هویت طبقاتی، حمایت اجتماعی، خودکارآمدی، سلامت عمومی خودگزارش شده، آگاهی از رفتار سلامتی با سبک زندگی سلامت محور رابطه­ی معناداری وجود دارد. مطالعه نشان داد بین سن پاسخگویان، وضعیت تاهل، وضعیت اشتغال، بعد خانواده، درآمد و تجربه برخی بیماری­های خاص با متغیر وابسته رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج مدل های رگرسیونی نشان داد 4 متغیر شامل خودکار آمدی سلامت، سلامت عمومی خود گزارش شده، مطالعه در حوزه سلامت و آگاهی از رفتار سلامتی توانستند 46 درصد از تغییرات واریانس سبک زندگی سلامت محور زنان سنین باروری را تبیین کنند که در این میان خودکارآمدی سلامت، موثرترین متغیر است.

واژه­های کلیدی : ارتقاء سلامت، سبک زندگی سلامت محور، زنان، سنین باروری، شیراز.

فهرست مطالب

فصل اول  ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

1-1- مقدمه. 2

1-2- بیان مسئله. 7

1-3- اهمیت و ضرورت.. 10

1-4- اهداف تحقیق.. 12

فصل دوم ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 13

2-1- تحقیقات داخلی.. 14

2-2- تحقیقات خارجی.. 19

فصل سوم …………………………………………………………………………………………………………………………………… 23

 3-1- نظریات مرتبط با موضوع. 24

      3-1- 1- مدل باور بهداشتی 25

      3-1-2- نظریهی کنش منطقی و رفتار برنامه­ریزی شده 26

      3-1-3- مدل تغییر رفتار 28

      3-1-4- مدل قصد رفتاری.. 29

      3-1-5 – مدل ارتقاء دهنده سلامت 31

      3-1-6- نظریهی شناخت اجتماعی.. 32

      3-1-7- نظریهی شبکه و حمایت اجتماعی 35

3-2- چارچوب نظری.. 36

3-3- مدل مفهومی و تجربی تحقیق.. 41

3-4- فرضیات تحقیق.. 43

فصل چهارم …………………………………………………………………………………………………………………………………… 43

4-1- روش و تکنیک تحقیق.. 45

4-2- ابزار جمع آوری اطلاعات.. 46

4-3- جامعه آماری و واحد تحلیل. 46

4-4- حجم نمونه و شیوه نمونه گیری.. 47

4-5- پایایی ابزار سنجش… 48

4-6- تکنیک­های آماری تحلیل داده­ها 49

4-7- تعاریف متغیرها 49

       4-7-1 – متغیرهای مستقل. 50

       4-7-2 – متغیر وابسته. 52

       4-7-3- متغیرهای بینابین.. 52

فصل پنجم ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 52

5-1- آمار توصیفی.. 55

5-2- آمار استنباطی.. 70

       5-2-1- بررسی فرضیات.. 71

       5-2-2- تحلیلهای چند متغیره 85

       5-2-2-1- نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره 85

       5-2-2-2- مدل تحلیل مسیر. 88

فصل ششم …………………………………………………………………………………………………………………………………… 92

6-1- پیشنهادات.. 105

6-2- محدودیتها 106

منابع. 107

منابع فارسی.. 108

منابع انگلیسی.. 114

فهرست جداول

جدول 1-4 ضریب آلفای کرونباخ مقیاس های پرسشنامه ……………………………………………………………………………… 48

جدول 5-1-1 توزیع فراوانی و درصدی سن پاسخگویان و آماره­های توصیفی ………………………………………………. 56

جدول 5-1-2 توزیع فراوانی و درصدی وضعیت تاهل پاسخگویان ………………………………………………………………… 57

جدول 5-1-3 توزیع فراوانی و درصدی وضعیت اشتغال پاسخگویان …………………………………………………………….. 58

جدول 5-1-4 توزیع فراوانی و درصدی بعد خانوار پاسخگویان ……………………………………………………………………… 59

جدول 5-1-5 توزیع فراوانی و درصدی تحصیلات پاسخگویان ……………………………………………………………………… 60

جدول 5-1-6 توزیع فراوانی و درصدی درآمد ماهیانه­ی خانواده پاسخگویان ……………………………………………….. 61

جدول 5-1-7 توزیع فراوانی و درصدی مطالعه پاسخگویان در حوزه­ی سلامت…………………………………………….. 61

جدول 5-1-8 توزیع فراوانی و درصدی میزان استفاده­ی پاسخگویان از وسایل ارتباطی……………………………….. 62

جدول 5-1-9 توزیع فراوانی و درصدی هویت طبقاتی پاسخگویان ……………………………………………………………….. 63

جدول 5-1-10 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس حمایت اجتماعی و ابعاد آن ………………………………………….. 64

جدول 5-1-11 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …………………………… 65

جدول 5-1-12 سطوح سبک زندگی سلامت محور زنان مورد مطالعه ………………………………………………………….. 66

جدول 5-1-13 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس سلامت عمومی خودگزارش شده …………………………………… 66

جدول 5-1-14 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس خودکارآمدی سلامت عمومی………………………………………….. 67

جدول 5-1-15 توزیع فراوانی و درصدی سابقه­ی بیماری………………………………………………………………………………. 68

جدول 5-1-16 توزیع فراوانی و درصدی پاسخگویان برحسب سابقه­ی بیماری ……………………………………………. 69

جدول 5-1-17 آماره­های توصیفی سابقه­ی بیماری ………………………………………………………………………………………. 69

جدول 5-1-18 آماره­های توصیفی نمره­ی مقیاس آگاهی زنان از رفتار سلامتی ………………………………………….. 70

جدول 5-2-1 نتایج ضریب همبستگی سن پاسخگو و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …………………….. 72

جدول 5-2-2 نتایج تحلیل واریانس آنوا  سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن بر حسب وضعیت تاهل …… 73

جدول 5-2-3 نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن بر حسب وضعیت اشتغال………… 75

جدول 5-2-4 نتایج ضریب همبستگی بعد خانواده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ………………………. 76

جدول 5-2-5  نتایج ضریب همبستگی تحصیلات پاسخگو و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ………….. 77

جدول 5-2-6 نتایج ضریب همبستگی درآمد ماهیانه خانواده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن ……… 77

جدول 5-2-7 نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن  برحسب میزان مطالعه در حوزه سلامت ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 78

جدول 5-2-8 نتایج ضریب همبستگی میزان استفاده از وسایل ارتباطی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن 79

جدول 5-2-9 نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن برحسب هویت طبقاتی …………… 80

جدول 5-2-10 نتایج ضریب همبستگی حمایت اجتماعی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …………… 81

جدول 5-2-11 نتایج ضریب همبستگی سلامت عمومی خود گزارش شده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن 82

جدول 5-2-12 نتایج ضریب همبستگی خودکارآمدی سلامت و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن……… 83

جدول 5-2-13 نتایج ضریب همبستگی سابقه­ی بیماری و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن………………. 84

جدول 5-2-14 نتایج ضریب همبستگی آگاهی از رفتار سلامتی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن …. 84

جدول 5-2-15 نتایج رگرسیون گام به گام سبک زندگی سلامت محور………………………………………………………… 87

جدول 5-2-16 متغیرهای خارج شده از معادله رگرسیون در مرحلهی نهایی………………………………………………… 88

جدول 5-2-18 ضرایب رگرسیونی متغیرهای تاثیر گذار بر شاخص خودکارآمدی سلامت عمومی ……………… 89

جدول 5-2-19 ضرایب رگرسیونی متغیرهای تاثیر گذار بر شاخص سلامت عمومی خودگزارش شده…………. 89

جدول 5-2-20 ضرایب رگرسیونی متغیرهای تاثیر گذار بر شاخص آگاهی از رفتار سلامتی………………………… 90

جدول 5-2-21 میزان تاثیر مستقیم، غیرمستقیم و کل متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته ……………………….. 93

جدول 1-6 نتایج آزمون فرضیه­های تحقیق…………………………………………………………………………………………………….. 98

فهرست نمودارها

عنوان

نمودار 3-1 : مدل نظریه­ی عمل منطقی و رفتار برنامه­ریزی شده ………………………………………………………………….. 28

نمودار 3-2 : طرح مدل قصد رفتاری ……………………………………………………………………………………………………………….. 31

نمودار 3-3 : اجزای اصلی نظریه­ی شناخت اجتماعی ……………………………………………………………………………………… 33

نمودار 3-4 : مدل ارتقاء سلامت پندر ………………………………………………………………………………………………………………. 40

نمودار 3- 5 : مدل مفهومی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………….. 41

نمودار 3 – 6 : مدل تجربی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………… 42

نمودار 5-1 مدل تحلیل مسیر- روند تاثیرگذاری متغیرهای جمعیتی، اجتماعی – اقتصادی و سلامتی بر سبک زندگی سلامت محور ………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 91

فصل اول

کلیات

1-1- مقدمه

یکی از ارکان عمده پیشرفت جوامع، ارتقاء بهداشت و تامین سلامت افراد می­باشد. از آنجا که رفتار ارتقاءدهنده سلامت به عنوان یک موضوع کلیدی در مفهوم ارتقاء سلامت[1] توجه ویژه­ای به خود جلب کرده است، لذا کاربرد الگوهای رفتاری مثبت در زندگی نه تنها در ارتقاء سلامت فردی بلکه در حفظ، بهبود و پیشبرد سلامت عمومی و برنامه­های مرتبط با آن نقش به سزایی دارد.

تعریف سلامت در مرکز دیدگاه رفتار ارتقاء دهنده سلامت، قرار می­گیرد. در این مرحله سلامتی با استفاده از کیفیت­های مثبت که توسط سازمان جهانی بهداشت[2] پیشنهاد شده است، تعریف می­شود. سلامتی به معنی تحقق بخشی به پتانسیل انسان و حفظ تعادل و جهت گیری هدفدار در محیط است (طل و همکاران، 1390 : 443).

مهم­ترین جنبه اهداف و استراتژی­های سازمان جهانی بهداشت در طرح «سلامت برای همه» در سال 2000، تاکید بر «ارتقای سلامت» بود. این مفهوم در اولین کنفرانس بین المللی ارتقای سلامت که در سال 1986 در اتاوای کانادا برگزار شد، به عنوان جریانی تعریف شد که «طی آن مردم تلاش می­کنند سلامت خود را افزایش دهند و کنترل بهتری بر آن داشته باشند» (سونمزر و دیگران[3] ، 2012 : 1241). به عبارت دیگر این مفهوم اشاره می­کند به «جریان توانمندسازی مردم برای افزایش کنترل و مدیریت سلامتشان و پیشرفت دادن آن جهت دستیابی به وضعیت بهزیستی کامل اجتماعی، فیزیکی و روانی. پس افراد و گروه­ها باید قادر به تشخیص آرزوها و مطلوبات خود برای جبران نیازها و تغییر یا انطباق با محیط باشند» (سازمان جهانی بهداشت : 1986).

ارتقاء سلامت با توجه به نقش محوری آن در مراقبت­های بهداشتی مورد توجه روز افزون است. امروزه با توجه به هزینه بالای مراقبت­های بهداشتی لزوم تغییر رویکرد درمانی به رویکرد پیشگیری بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا، سازمان جهانی بهداشت معتقد است ارتقاء سلامت شامل تشویق سبک زندگی سلامت محور، ایجاد محیط­های حمایتی برای سلامت، تقویت اقدام جامعه، جهت­دهی مجدد خدمات بهداشتی و تعیین سیاست­های بهداشت عمومی است (آدامز[4]، 2000 : 23).

امروزه انجام رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت یکی از بهترین راه­هایی است که مردم توسط آن می­توانند سلامتی خود را حفظ و کنترل کنند (مروتی شریف آباد و دیگران 2003 : 24). زیرا تحقیقات بسیاری نشان داده است که علت بسیاری از بیماری­های مزمن، سبک زندگی و رفتارهای انسان است (شعبان، 2007 :  24).

سبک زندگی سلامت محور، عبارتی است که به وفور در مباحث ارتقای سلامت، سلامت همگانی و اجرای مداخلات مربوط به سلامت به کار می­رود. سبک زندگی سلامت­محور، منبعی ارزشمند برای کاهش شیوع و تاثیر مشکلات بهداشتی، و نیز منبعی با ارزش برای ارتقای سلامت، سازش با عوامل استرس­زای زندگی و بهبود کیفیت آن است (نوری، 1385 : 8).

مفهوم «سبک زندگی» متکی بر این ایده است که مردم به طور معمول الگوی قابل تشخیصی از رفتار (برای مثال، مسایل عادی کار، فراغت، زندگی اجتماعی و …) را در زندگی روزانه­شان به نمایش می­گذارند. شیوه زندگی به عنوان یکی از تعیین کننده­های سلامت و بیماری مورد تاکید قرار گرفته است. تعریفی که للوند[5] از شیوه زندگی ارائه کرده است، به قرار زیر می­باشد : «مجموعه تصمیمات اتخاذ شده توسط افراد که بر سلامتشان تاثیر می گذارد و از سوی دیگر کما بیش تحت کنترل خود آنهاست. عادات بد بهداشتی افراد، موجب ایجاد مخاطرات خود خواسته برای آنها می­شود. وقتی مخاطرات مذکور موجب بیماری یا مرگ شود، می­توان شیوه زندگی قربانی را عامل مؤثر یا موجب بیماری یا مرگش دانست» (للوند، 1974؛ به نقل از نوری، 1385 : 8). همچنین سبک زندگی سلامت محور توسط والکر[6] چنین تعریف شده است : «الگویی چند بعدی از ادراکات و اعمال آغاز شده با انگیزه خود شخص که به تدوام و تقویت سطح سلامت و خود شکوفایی شخصی کمک میکند» (والکر، 1990 : 270). پندر[7] رفتارهای سبک زندگی سلامت محور را به 6 بخش تقسیم می­کند : مسئولیت در قبال سلامتی، ورزش، تغذیه، روابط بین فردی، رشد روحی و مدیریت استرس (پندر، 1996؛ به نقل از آدامز، 2000 : 2 ).

تعریف سازمان جهانی بهداشت حاکی از آن است که الگوهای رفتاری به طور مداوم در پاسخ به شرایط متغیر اجتماعی و محیطی تعدیل می­شوند. طبق تعریف مذکور، تلاش برای بهبود سلامت از طریق توانمندسازی مردم برای تغییر شیوه زندگی­شان باید هم در راستای تغییر فرد و هم در راستای تغییر شرایط زیستی و اجتماعی موثر در رفتار یا شیوه زندگی تنظیم گردد. تعریف سازمان جهانی بهداشت بیشتر مؤید آن است که شیوه زندگی ایده آل یا حداکثری وجود ندارد و عوامل زیادی در تعیین راه مناسب برای زندگی هر فرد موثرند (نوری، 1385: 8).

اهمیت یافتن مبحث ارتقاء سلامت نتیجه تغییر در ماهیت مسایل سلامتی است که صاحب نظران علوم سلامت از آن با عنوان «انتقال اپیدمولوژیک»[8] یاد می­کنند. در گذشته عامل بسیاری از بیماری­ها و به تبع آن مرگ و میرها، عفونت بوده است، لذا در اواخر قرن نوزدهم با تغییراتی که در سبک زندگی افراد (تغذیه و بهداشت فردی) اتفاق افتاد، این نوع بیماری­ها کاهش یافته و جای خود را به بیماری های مزمن داده است، که نمی توان از طریق دارو درمان کرد. بیماری­های مزمن اغلب بر حسب شرایط زندگی ناسالم ایجاد شده اند. این بیماری­ها را می توان از طریق تغییر در سبک زندگی کاهش داد. با تغییر علل مرگ و میر از بیماری­های عفونی به بیماری­های مزمن، توجه مراقبان بهداشتی به سرچشمه این بیماری­ها، یعنی سبک زندگی و رفتار انسان­ها معطوف گشته است. عواملی مانند استعمال سیگار، الگوی تغذیه نامناسب، نداشتن فعالیت جسمی، صدمه دیدن و غیره از مهم ترین عوامل مرگ و میر بوده­اند (قاسمی و دیگران، 1387 :184 – 183).

گزارش هاروارد از پیشگیری سرطان و کنترل علت­های آن در سال 1996 نشان می دهد که بیشتر علت­های عمده مرگ و میر و ناتوانی در جوامع مدرن، مربوط به سبک زندگی ناسالم مانند : سیگار کشیدن، شیوه زندگی راکد و عادات غذایی نامناسب می­باشد (لام و دیگران[9]، 2006 : 1846).

دپارتمان خدمات انسانی و سلامتی آمریکا در سال 1996 و سازمان جهانی بهداشت در سال 2003 اعلام کرده­اند که عدم فعالیت فیزیکی بهمراه غذا و سبزیجات ناکافی عوامل خطرآفرین بیماری­های قلبی-عروقی و نوع خاصی از سرطان­ها هستند. همچنین پژوهش­های بسیاری نشان می­دهد که افراد ناسالم تمایل دارند که تعدادی از رفتارهای سبک زندگی ناسالم را انجام دهند. رفتارهایی که خطر برای سلامتی­شان را افزایش می­دهد (بین و برگ[10]،1990؛ سفتون و ونکل[11]، 1994؛ فروچارت و همکاران[12]، 1998؛ به نقل از لام و دیگران، 2006 : 1846).

انتقال اپیدمولوژیک بهمراه آگاهی از ارتباط بین وضعیت سلامتی و سبک زندگی و درک این مهم که مراقبت پزشکی لزوماً توانایی­اش را به کنترل اختلالات در جوامع مدرن محدود کرده است- منجر به نوعی انتقال در مدل سلامت و بیماری از دهه­ی 1970 به بعد شده است. در پی این تغییر، مدل ترکیب عوامل اجتماعی- روانی جایگزین مدل صرف پزشکی شده است (پل و توماس، 2002 :32). بدین ترتیب لزوم پرداختن به تعیین کننده­های اجتماعی سلامت و بیماری و رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت، از جمله سبک زندگی سلامت محور امری ضروری به نظر می­رسد.

از آنجا که فعالیت­های ارتقاءدهنده سلامت و شیوه زندگی بهداشتی، استراتژی­های اصلی تسهیل و حفاظت از سلامتی هستند (محمدی زیدی و همکاران، 1390 : 104)، لذا توجه به سلامت و رفاه اجتماعی زنان که نیمی از جمعیت جامعه را تشکیل می دهند، نه تنها به عنوان یک حق انسانی شناخته شده، بلکه تاثیر آن در سلامت خانواده و جامعه نیز اهمیت روزافزونی یافته است. سلامت زنان به طور کلی چارچوب مفهومی یک رویکرد مرتبط و موثر را در برنامه­های ارتقاءسلامت و پیشگیری از بیماری ارائه می دهد و از آنجا که نقش زنان در مراقبت از خود و در منزل از کودکان، سالمندان، بیماران و سایر اعضای خانواه بسیار با اهمیت است (احمدی و همکاران، 1387 : 116)، بنابراین انتخاب هر نوع سبک زندگی به وسیله زنان، نه تنها بر زندگی شخصی خودشان، بلکه بر رفتارها و سبک زندگی سایر افراد نیز تاثیر می گذارد. زیرا این گروه از افراد جامعه می­توانند به عنوان یک مجرا و کانال ترویج دهنده مسایل مربوط به ارتقای سلامت خود، خانواده و جامعه باشند.

سنین باروری به دلیل تاثیرگذاری بر مجموعه تغییرات و انتقال­های عمده در زندگی زنان از اهمیت فوق العاده­ای برخوردار است. لذا انتخاب نوع سبک زندگی و رفتارهای مرتبط با آن، نه تنها نقشی اساسی در سلامتی زنان دارد بلکه پیامدها و نتایجی در سال­های آینده خواهد داشت که می تواند بر عملکرد و بهزیستی جسمی، روانی- ذهنی و اجتماعی آنان موثر باشد. هم­چنین این امکان را به وجود می­آورد که در آینده نسل­های سالم­تری داشته باشیم.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.