نوشته شده توسط : مدیر سایت

دانشگاه سوره

دانشکده فرهنگ و ارتباطات

 

پایان نامه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد

عنوان پایان نامه:

« بررسی اهمیت اسطوره سازی دینی برای کودکان در رسانه ها؛ از دیـدگاه صاحبنظـران و ارتباط گران حوزه رسانه ای »

 

استاد راهنما:

دکتر امیرعبدالرضا سپنجی

استاد مشاور:

دکتر بهار مختاریان

زمستان 91

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

    چکیده

این تحقیق به دنبال جای خالی شخصیت ها و اسطوره های بومی در دنیای کودک ایرانی بود. یا در صورت بودن اثری در این زمینه، چرا دچار مرگ زود هنگام شده و حتا به اندازه ی یک نسل تداوم نمی یابند.

برای به دست آوردن پاسخ، از نظریه اسطوره ی رولان بارت استفاده شده است. برای شناخت اسطوره وی باید از نشانه شناسی او شروع کرد. زیرا اسطوره مورد نظر وی سطح دوم دلالتگری نشانه ی ضمنی است. نشانه ضمنی خود از دال و مدلولی ساده به دست می آید. یک دال ( شکل ) و مدلول ( محتوا ) نشانه ای را شکل می‌دهند که این نشانه دارای یک معنای صریح است و این معنای صریح همان دلالت آن محسوب می شود. و همین دلالت در نشانه ضمنی به مثابه دالی خواهد بود که با مرتبط شدن به مدلول های دیگر سطح دلالتگری بعدی را شکل می دهد و زمانی که آن با تم‌های وسیع تری به وسیله خواننده ربط داده شود، به یک پیام یا معنای دومی منجر می‌گردد که دارای قاب بازتر ایدئولوژیکی است. بارت این دومین سطح از دلالت‌گری را سطح “اسطوره” می‌نامد.

روش مورد استفاده در این پژوهش، روش کیفی است و محقق برای جمع آوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از ابزار مصاحبه ی عمیق بهره جسته است. در این کار از 27 هنرمند و کارشناس در حوزه کودک اعم از کارگردانان فیلم انیمیشن، رئال، نویسنده و فیلمنامه نویس، نگارگر کتاب کودک، تهیه کننده و کارشناس برنامه و کتاب کودک مصاحبه گرفته شده است و دیدگاه های آنان با سیزده سوالی که از قبل طراحی شده بود، به دست آمد. البته از بین پنج کارشناس کودک، دیدگاه های سه تن از آن ها پس از استخراج داده ها گرفته و به عنوان اطلاعات تکمیلی آورده شده است. برای خوانش اطلاعات و داده ها، پاسخ ها به شکل گزاره در آمده و در 40 جدول مربوط به هر سوال قرار داده شد. با توجه به داده های استخراجی، مشخص شد هنرمندان دیدگاه های پراکنده ای از اسطوره در حوزه کودک دارند.

از دیگر علل نبود شخصیت های درون فرهنگی – تاریخی، به بخش مدیریت در این حوزه بر می گردد. در مدیریت کلان و فرهنگی، سیاستگذاری های نادرست و عدم سرمایه گذاری، چه مالی و چه زمانی، پویایی لازم را از حوزه کودک گرفته است. این که کودک در هر شرایط سنی، دارای چه ویژگی های شخصیتی است و خواسته ها و آمال کودک در آن گروه سنی خاص چیست؟ از دغدغه های اصلی در این حوزه است. این است که نوشته ها و ساخته ها در این زمینه ( اسطوره ) از نظر کمی بسیار کم و از نظر کیفی در سطح قابل قبولی از نگاه کودک نیستند. اگر نمونه هایی استثنایی نیز وجود داشته باشد به خاطر مدیریت فصلی و عدم سرمایه گذاری و حمایت، معمولا ادامه نخواهند داشت.

واژگان کلیدی: رسانه، فرهنگ، هویت، کودک، نماد، اسطوره

فهرست

الف. فهرست مطالب

چکیده

فصل اول: 1.طرح تحقیق

1-1 مقدمه  1

2-1 طرح مساله  4

3-1 اهداف تحقیق    7

1-3-1 هدف 7

2-3-1 هدف های 7

4-1 ضرورت و اهمیت تحقیق    8

فصل دوم: 2. مرور مبانی نظری و پیشینه تحقیق

1-2 مقدمه  10

1-1-2 رشد و تکامل کودک ” هوشی، اجتماعی و اخلاقی ”                                                    12

الف. رشد هوشی کودک     12

ب. رشد اجتماعی کودک     14

ج. رشد اخلاقی کودک     14

2-1-2 معنا شناسی و ارتباط در محصولات فرهنگی کودکان                                                      15

3-1-2 تاریخچه اسطوره  19

الف. تعریف اسطوره  19

ب. اسطوره شناختی   22

2-2 چهارچوب نظری تحقیق    26

1-2-2 نشانه شناسی در نزد برخی نشانه شناسان و بارت                                                       26

2-2-2 اسطوره ی 27

3-2 پیشینه تحقیق    36

– پایان نامه 36

–  مقاله ها               37

– پژوهش     38

– کتاب 38

4-2 سوال های تحقیق    38

1-4-2 سوال اصلی   38

2-4-2 سوال های    38

فصل سوم: 3.روش تحقیق

1-3 مقدمه  39

2-3 پژوهش کیفی    40

3-3 تاریخی مختصر از تحقیق کیفی    40

4-3 ویژگی های اساسی تحقیق کیفی    41

1-4-3 انتخاب صحیح نظریه ها و روش های مناسب                                                                  42

2-4-3 به رسمیت شناختن و تحلیل دیدگاه های مختلف                                                           42

3-4-3 تاثیر محققان بر تحقیق شان به منزله ی بخشی از فرایند تولید دانش                                42

4-4-3 تنوع رویکردها و روش ها                                                                                     42

5-3 ضرورت آیین نامه های اخلاقی در تحقیق کیفی    42

6-3 مصاحبه  43

7-3 رویکرد مصاحبه در گردآوری داده ها 44

8 -3 شرایط برگزاری یک مصاحبه مطلوب    46

9-3 انواع مصاحبه بر اساس ترتیب پرسش ها 46

1-9-3 مصاحبه ساخت 47

2-9-3 مصاحبه غیر ساخت 47

الف. مصاحبه متمرکز  48

ب. مصاحبه بالینی   50

ج. مصاحبه هدایت نشده  50

د. مصاحبه روایی   50

ه. مصاحبه فرافکنی   51

و. مصاحبه عمیق   52

3-9-3 مصاحبه نیمه ساخت 53

الف. مصاحبه متمرکز  53

ب. مصاحبه نیمه استاندارد  54

ج. مصاحبه مساله محور  54

د. مصاحبه با متخصصان   54

ه. مصاحبه قوم نگارانه  54

10-3 مصاحبه عمیق روشی برتر در مطالعات ارتباطی    54

1-10-3 هدف های مصاحبه ی کیفی                                                                                  55

2-10-3 مزایای مصاحبه ی عمیق                                                                                56

3-10-3 محدویت های مصاحبه عمیق                                                                                 56

4-10-3  اجرای مصاحبه عمیق                                                                                56

5-10-3  روش ثبت داده 57

6-10-3  مراحل مصاحبه ی عمیق                                                                          57

12-3 انواع مصاحبه از نگاه لیندلف     60

13-3 راه کارهایی برای گرفتن اطلاعات    61

14-3 مقابله با پارازیت در جریان ارتباط دو سویه مصاحبه  61

1-14-3 پارازیت های مربوط به مصاحبه شونده                                                                   62

2-14-3 پارازیت های مربوط به مصاحبه کننده                                                                   63

15-3 دستورالعمل هایی برای برگزاری مصاحبه  64

16-3 نکات مهم در طرح پرسش ها 64

17-3 محاسن روش مصاحبه  65

18-3 معایب روش مصاحبه  65

19-3 مصاحبه از نظر دفعات اجرا 66

الف. مصاحبه 66

ب.مصاحبه چند     66

20-3 تحلیل اطلاعات به دست آمده  67

21-3 جامعه ی تحقیق    67

22-3 حجم نمونه تحقیق    67

23-3 تعریف عملیاتی متغیرها 68

فصل چهارم: مرور یافته های تحقیق

1-4 مقدمه  70

1-1-4 74

2-4 داده ها و اطلاعات استخراج شده  76

3-4 اهداف تحقیق    138

1-3-4 سوال 138

2-3-4 سوال های فرعی  

فصل پنجم: 5.جمه بندی و نتیجه گیری تحقیق

1-5 مقدمه  144

2-5 محدویت های تحقیق    146

3-5 جمع بندی و نتیجه گیری    147

4-5 پیشنهادها 155

پیوست ها

« رزومه ای کوتاه از هنرمندان مصاحبه شونده »  157

« سه نمونه از مصاحبه های گرفته شده از هنرمندان »  167

« گزاره های استخراج شده از پاسخ های مصاحبه شوندگان »  220

منابع    252

ب. فهرست جدول داده ها

 الف. جدول کدگزاری مصاحبه شوندگان  72

 ب. جدول کد گذاری پرسش ها 73

جدول 1-1-1 / تعریف اسطوره- نیازها و آرزوهای بشری   76

جدول  2-1-2/ تعریف اسطوره- فرهنگ     77

جدول 3-1-3 / تعریف اسطوره- داستان و قهرمان داستانی   78

جدول 4-1-4 / تعریف اسطوره- ارتباط گر انسان با جهان هستی   79

جدول 5-1-5 / تعریف اسطوره- تاریخ   80

جدول 6-1-6 / تعریف اسطوره- دیگر موارد  81

جدول1-2-7 / جایگاه و محل اسطوره- فرهنگ و دین   84

جدول 2-2-8 / جایگاه و محل اسطوره- ادبیات و کتاب ها 85

جدول 3-2-9 / جایگاه و محل اسطوره- تاریخ و تمدن  86

جدول 4-2-10 / جایگاه و محل اسطوره- دیگر موارد  87

جدول1-3-11 / هویت سازی اسطوره- تاثیر اسطوره بر هویت انسان  89

جدول 1-4-12 / پردازش و خلق اسطوره-پردازش یا خلق اسطوره  91

جدول1-5-13 / افرادی که می توانند به ساخت اسطوره بپردازند- هنرمند  93

جدول2-5-14 / افرادی که می توانند به ساخت اسطوره بپردازند – دیگر موارد  94

جدول1-6-15 / ویژگی های اسطوره برای کودک 12-7 سال- شخصیت اسطوره  96

جدول 2-6-16 / ویژگی های اسطوره برای کودک 12-7 سال- نگاه به کودک     98

جدول 3-6-17 / ویژگی های اسطوره برای کودک 12-7 سال- شکل داستان  100

جدول 4-6-18 / ویژگی های اسطوره برای کودک 12-7 سال- توجه به ساختار ظاهری و روبنایی   101

جدول 5-6-19 / ویژگی های اسطوره برای کودک 12-7 سال- دیگر موارد  102

جدول 6-6-20 / ویژگی های اسطوره برای کودک 12-7 سال- سفید و سیاه یا خاکستری بودن شخصیت    103

جدول 1-7-21 / علت جای خالی اسطوره های بومی در دنیای کودک ایرانی- مدیریت    106

جدول 2-7-22 / علت جای خالی اسطوره های بومی در دنیای کودک ایرانی- هنرمند  109

جدول 3-7-23 / علت جای خالی اسطوره های بومی در دنیای کودک ایرانی- مدیریت و هنرمند  111

جدول 4-7-24 / علت جای خالی اسطوره های بومی در دنیای کودک ایرانی- رسانه  113

جدول 5-7-25 / علت جای خالی اسطوره های بومی در دنیای کودک ایرانی- دیگر موارد  114

جدول 1-8-26 / تحقیق و پژوهش در تولید محصولات فرهنگی- تحقیق و پژوهش در انجام کار  116

جدول 1-9-27 / رصد کردن بازخوردها-گرفتن بازخورد کارها 118

جدول 1-10-28 / وجود برنامه های فرهنگی غیر بومی در بازار فرهنگی بومی- موافق بودن یا نبودن  120

جدول 1-11-29 / تکنیک های استفاده شده در برنامه های غیر بومی با پذیرش جهانی- داشتن نگاه بین المللی در تولید  121

جدول 2-11-30 / تکنیک های استفاده شده در برنامه های غیر بومی با پذیرش جهانی- نگاه به کودک در تولید 122

جدول 3-11-31 / تکنیک های استفاده شده در برنامه های غیر بومی با پذیرش جهانی-کیفیت محصولات تولیدی   123

جدول 4-11-32 / تکنیک های استفاده شده در برنامه های غیر بومی با پذیرش جهانی- برنامه ریزی و مدیریت   124

جدول 5-11-33 / تکنیک های استفاده شده در برنامه های غیر بومی با پذیرش جهانی- قدرت رسانه ها 125

جدول 6-11-34 / تکنیک های استفاده شده در برنامه های غیر بومی با پذیرش جهانی- تحقیق و پژوهش در کار  126

جدول 7-11-35 / تکنیک های استفاده شده در برنامه های غیر بومی با پذیرش جهانی- دیگر موارد  127

جدول 1-12-36 / ساختار برنامه های غیر بومی- ساختار زیربنایی و روبنایی تولیدات    129

جدول 1-13-37 / راهکار پیشنهادی برای پذیرش اسطوره های بومی- مدیریت    131

جدول 2-13-38 / راهکار پیشنهادی برای پذیرش اسطوره های بومی- انجام تحقیق و پژوهش     133

جدول 3-13-39 / راهکار پیشنهادی برای پذیرش اسطوره های بومی- نگاه حرفه ای به ساختار کار  134

جدول 4-13-40 / راهکار پیشنهادی برای پذیرش اسطوره های بومی- دیگر موارد  135

ج. جدول کسانی که دعوت به همکاری شدند  145

 

 

 

 

ج. فهرست جدول گزاره های مصاحبه شوندگان

جدول گزاره های کد 1 – نورالدین زرین کلک     220

جدول گزاره ی کد 2 – سید علیرضا گلپایگانی   221

جدول گزاره های کد 3 – علیرضا کاویان راد  222

جدول گزاره های کد 4 – بهرام  عظیمی   223

جدول گزاره های کد 5 – حسین مرادی زاده  225

جدول گزاره های کد 6 – علیرضا فرمانی   226

جدول گزاره های کد 7 – ملوس مراد  227

جدول گزاره های کد 8 – احمد عربانی   229

جدول گزاره های کد 9 – مصطفی رحماندوست    230

جدول گزاره های کد 10 – محمود برآبادی   232

جدول گزاره های کد 11 – محمدرضا یوسفی   233

جدول گزاره های کد 12- محمدرضا شمس     234

جدول گزاره های کد 13 – سید علی شجاعی   236

جدول گزاره های کد 14 – مجید راستی   237

جدول گزاره های کد 15 – بیژن شکرریز  238

جدول گزاره های کد 16 – بهروز غریب پور  240

جدول گزاره های کد 17 – سیروس حسن پور  241

جدول گزاره های کد 18 – علی اصغر آزادان  242

جدول گزاره های کد 19 – سعید رزاقی ثمینی   244

جدول گزاره های کد 20 – علیرضا گلدوزیان  245

جدول گزاره های کد 21 – پیمان رحیمی زاده  246

جدول گزاره های کد 22 – کیانوش غریب پور  248

جدول گزاره های کد 23 – علی زارعان  249

جدول گزاره های کد 24 – شهرام اقبال زاده  250

-1 مقدمه

     قرن بیست و یکم دوره ی جهانی شدن فرهنگی در عرصه های بین المللی است. اگر اواخر قرن گذشته، اروپا در مسیر یکی شدن اقتصادی و مرزهای سیاسی به موفقیت دست یافت، این عصر، سخن از یکی شدن فرهنگی است. تمامی این تغییرات رویکردی، از کشورهای صنعتی آغاز و به کشورهای جهان سومی ختم می گردد و نیز در این عرصه ها معمولا کشورهای جهان سوم، نقطه آسیب محسوب می شوند.

     اصطلاح ” کشور در حال گذر ” برای توصیف کشورهای جهان سوم، سخن از آدمی آشفته و بی نظم است که با شتاب بسیار می دود و در رسیدن او نیز، تضمینی وجود ندارد ( محسنیان راد،15:1389 ).

به نظر می رسد نسخه های پیچیده شده ی غیربومی، برای کشورهای دیگر کارگر نیفتد و برای هر کشوری باید از درون فرهنگ و بستر تجربیات او نسخه نوشت و امید به ترقی داشت.

در بازار امروز پیام ارتباطی، ” چه می گوید ” بسیار مهم تر از ” چه کسی می گوید ” است ( همان:28 ). اما به نظر می رسد در حوزه ” بازار پیام فرهنگی ” این هر دو مهم است؛ این که چه کسی، چه می گوید.

مردم شناسان بر این باورند معنی در ذهن به ظهور می رسد و از رفتار فرد سر برمی آورد. در تعریف معنی ر.لینتون بیان می کند، « معنی مجموعه ای از خصایص فرهنگی مرکب از پیوندهایی است که هر جامعه ای به آن نسبت می دهد. این گونه پیوندها ذهنی اند و غالبا جنبه ناهشیارانه دارند و فقط به طــور غیر مستقیم در رفتــار آنان متجلی می شــونـد » ( همان:66 ).

در همین رابطه می توان به همان داستان معروف اختلاف معنی سگ در ذهن یک زوج اشـاره کرد. زبان این زن و شوهر یکی است، هر دو برای واژه سگ در دفتر لغت معنی خود، یک معادل را دارند ولی معنی سگ برای این هر دو متفـاوت است یعنی در حافظـه درازمدت آن ها، معنـی متفاوت نسبت به یکـدیگــر نگه داری می شود.

ویلیام بی من به نقل از تـرنـر می نـویســـد: « نمــاد[1] چه عینی و چه انتــزاعی، از نظـــر کارکــردی، ســازوکـاری است که در چـارچـوب یک نظام فـرهنگی، پـدیـده هـایی ملموس و عینی را به ” معـانی ” مربوط می ســـازد » ( همان ). اصطلاح نماد و نشانه در حوزه فلسفه زبان، زبان‌شناسی، ارتباط‌شناسی و هنر بیش تر کاربرد دارد ( همدانی، منبع اینترنتی ) که به اعتقاد محسنیان راد، نماد خود عامل زایش فرهنگ است آن جایی که پدیده های ملموس و عینی را در چارچوب یک نظام فرهنگی به معانی مرتبط می سازد. همان طور که اشنایدر فرهنگ را، نظامی از ” نمادها و معانی ” تعریف کرده است ( محسنیان راد،68:1389 ).

در همین رابطه می بینیم که در ساخت کارتون ها و نوشتن شخصیت های قهرمانی، برای انتقال پیام و معنی مورد نظر برای مخاطب کودک بیش تر از نمادها و اشکال ملموسی استفاده می شود که برای کودک قابل هضم باشد. زیرا هنوز ذهن انتزاعی کودک شکل نگرفته است و معنی واژگان به درستی برای او قابل فهم نیست. و هر فرهنگی برای انتقال پیام خود از نمادهای فرهنگی – بومی خود کمک می گیرد. گروهی از ارتباط شناسان که اکثریت را هم در برمی گیرند معتقدند؛ « معنی از طریق پیام منتقل می شود – پس مـعـنی سوار بـر پیام قابل جا به جایی است – مـاننــد لیـنــدگرن، رایـت، لارسـن، مـــوریس و ولـــوند بــرگ » ( همان:69 ).

در بحث اسطــوره سازی بــرای کودک، مساله همذات پنـــداری او در مقابل اسطوره ها، بسیار حائز اهمیت است. همذات پنداری کودک نشان از پذیرش الگو از طرف او دارد. معمولا در همذات پنداری، فرد با اسطوره و قهرمان داستان یکی می شود و کاملا در آن شخصیت غرق می گردد. حال با این توضیحات، آیا همذات پنداری کودک ایرانی با اسطـــوره های کارتونی غیـربـومـی به معنای انتقال ” معنی ” به ذهن او نیست؟ در حالی که فرستنده و گیرنده از دو فرهنگ مجزا هستند. یا می توان این طور نتیجه گرفت که همذات پنداری یعنی همان تشکیل محتوای حافظه درازمدت موجود در هیپوکامپ مغز؟ دیوید برلو توضیح می دهد ” معنی ها در ما هستند نه در پیام “. ولی آیا برای کودک هم همین طور است؟ آیا نمی توان گفت معنی در کودک، در حال ساخت است و پیام هایی که به او می رسد در حال شکل دادن به معناها در ذهن او هستند؟

ناصر باهنر یکی از محققان در حوزه برنامه سازی برای کودکان، در پاسخ به همین پرسش که تفاوت مخاطب کودک با بزرگسال با توجه به رویکرد نظریه دیوید برلو، در چیست؟ پاسخ داد؛ این که گفته می شود معنا در ذهن مخاطب وجود دارد یک چیز عام است که هم برای مخاطب بزرگسال و هم مخاطب کودک صادق است. اما نوع معانی و حجم معنی در این دو نوع مخاطب تفاوت می کند . ممکن است یک کودک، معانی که دارد به لحاظ کمی مثلا 30 درصد یک بزرگسال باشد. ولی به هر حال کودک هم یک معانی همراه خود دارد. جریان شناخت گرایی در روان شناسی بر همین امر استوار است. معتقدند؛ برای شناخت انسان ها ( مخاطبان ) در حوزه  دانش روانشناسی باید به سراغ چیز هایی رفت که آن ها درک می کنند یا درک کردند. یعنی شناختی که آن ها از پدیده ها و مفاهیم اطراف خود دارند. بنابراین ” معنا در ذهن وجود دارد ” در هر دو مخاطب صادق است. این در واقع یک مکتب است. مثلا در مورد مفهوم خدا؛ مفهوم خدا برای خردسال که فقط با خانواده و اطرافیان خود سر و کار دارد و حداکثر با مهدکودک، همان مفهوم پدر است. همان انسانی است که جنسش جنس مذکر است. می خورد، می آشامد و می خوابد. پس کودک هم یک مفهومی از خدا در ذهن خود دارد. اما بر اساس آن چیزی که در پیرامونش اتفاق می افتد. وقتی جلوتر بیاییم در دوره ابتدایی، مفهوم خدا تغییر پیدا می کند. بعضی بچه ها در این مقطع سنی می گویند خدا مثل نور است، مثل روح است. چون با مفهوم روح آشنا شدند یا حداقل چیزهایی در مورد آن شنیده اند. با نور و ویژگی ها و مختصاتش که فوق العاده است، آشنا شده اند. پس خدا را با معانی ذهنی خودشان که فرا انسانی است مقایسه می کنند. در این جا مفهوم خدا که کاملا انسانی و محدود است تبدیل می شود به مفهومی فرا انسانی. ولی هم چنان غیرمجرد است. در دوره ی نوجوانی و مقطع دبیرستان، دیگر فرد با توجه به قوتی که به لحاظ عقلانی پیدا کرده است، مفاهیم مجرد یا معانی مجرد را برای خدا به کار می گیرد. پس نوع معانی در مورد یک موضوع ( خدا ) متفاوت می شود. به همین ترتیب در مورد سایر موضوعات نیز این اتفاق می افتد.

در بحث انتقال پیام و معنا، و تفاوت آن بین کودکان و بزرگسالان، احتیاج به یک پژوهش جداگـانه ای ست که از حوصله ی این تحقیق خارج است. ذکــــر این نکته از قول محسنیان راد نیز لازم است که در مورد این مـوضـوع ( مخاطب کودک )، دانشگاه بیرمنگام سال هاست که به امر تحقیق و پژوهش مشغول است. و از این نظر دانش مخاطب شناسی ما، عقب افتاده است. این در حالی است که شناخت مخاطب یکی از عوامل موفقیت در ارتباط برقرار کردن با مخاطب هدف است. در واقع مخاطب شناسی یکی از ابعاد مهم در علوم ارتباطات محسوب می شود که در کشور ما به آن اهمیت لازم داده نمی شود. حتا در ساخت برنامه های کودک و نوجوان، به شرایط سنی مخاطب توجه نمی شود و در پخش برنامه ها نیز زمان بندی درستی برای گروه های مختلف سنی دیده نمی شود.

در تحقیق حاضر با توجه به داده ها و اطلاعات به دست آمده، جای خالی اسطوره ها در محصولات فرهنگی مهر تایید خورده است. و مشکل اصلی به دو بخش مدیریت و هنرمند در حوزه کودک برمی گردد. به علت عدم تامین مالی و زمانی برای هنرمند و عدم برنامه ریزی مهندسی شده، باعث شده است که در بخش اسطوره های نوشتاری و به خصوص اسطوره های تصویری ما دچار ضعف بسیاری باشیم. هم چنین عدم خلاقیت و ابداع در هنرمند، پویایی در این حوزه را از بین برده است.

در فصل دوم این پژوهش ( مبانی نظری تحقیق ) در خصوص معنا و اسطوره ی مورد نظر توضیحات بیش تری ارائه گردیده است که به روشن شدن مساله کمک بیش تری خواهد نمود.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 118
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

عنوان : شناسایی ویژگی های گل ومرغ درحوزه نگارگری اسلامی به عنوان هنرمستقل وهم هنری که کاربرددارد 

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

مقدمه

سرزمین ایران جایگاه دانشمندان و هنرمندانی است که به زیبایی و عرفان اعتقاد دارند و زیبایی های دنیا را به ورت رمز گونه بیان می نمایند .

خردمندان و هنرمندان ایرانی مفاهیم مختلفی چون پرستش و عشق ورزی را در نقوشی به نام گل و مرغ نشان دادند، که نام آن ها قبل از آنکه در نگارگری ایرانتجلیکند، در عرفان و ادبیات ایران وجود داشته است . سخنان بسیاری از حکیمان و شعرای ایرانی در باب نقوش گل و مرغ و راز و رمز این نقوش وجود دارد و اینکه هر کدام از گلها دارای زبان و مفاهیم خاص خود هستندوهمین طور وجود پرندگان که هر کدام دارای مفاهیم خاصی هستند.استفاده از پرندگانی چون بلبل به جای طوطی یا طاووس ( مظهر زیبایی ) در هنر گل و مرغ را باید در طول تاریخ عرفان و ادبیات ایران جستجو کرد .

در روند پیدایش نگار گری،همیشه پرنده و مرغ در پیوند با بوته و گیاه و گل به قلمرو نگاره ها راه یافتهاست،ما را بر می انگیزاند تا همواره نشانه های برجسته تر دگرگونی در نگاره های پرنده و مرغ را در دوره هایی جست و جو کنیم که در نگار گری آن دوره شیوه ی کشیدن و رنگ آمیزی گیاهان و گل ها جلوه های بیش تر و پیچیده تری پیدا کردهاست . هم نشینی پرندگان با گیاهان و بوته ها و گل ها هنگامی آغاز می شود که گیاهان از کشیده شدن در الگوهای هندسی طرح ها و نگاره ها دور شدند . گیاهان و گل ها با بافتی حلقه ای و پر خم و دورها و ریشه ها ی در هم پیچیده و دایره واری که دارند هماهنگی های هندسی را به سادگی می پذیرد .

اما پرندگان این گونه نیستند و حالت های گوناگون شان،به همراه نرمی و نازکی اندام ها و پرها به سادگی در الگوهای دنبالهدار هندسی نمی نشینند .

پیدایش نقاشی گل و مرغ به دوره صفویه مربوط می شود و در آغاز این نقاشی به کمک هنر لاکی روغنی برای جلد قرآن و قلمدان و بعد ها برای قاب آیینه و جعبه ها و صندوقچه هم به کار می رفت . طرح زیبای گل و مرغ در گذشته جز یی از هنر تشعیر و نگارگری سنتی به حساب می آمد ولی هم اکنون در زمره هنری متمایز در آمده است و هنرمندان صرفا ، در این زمینه به مهارت دست پیدا می کنند و در واقع هنرشان گل و مرغ سازی است .

طرح گل و مرغ از گل ها و شاخسار های زیبا و ظریف ورنگارنگ و پرندگان خوش ترکیب که به تناسب و حسب قاعده بر شاخساران نشانده می شوند ، تشکیل شده است.

-۱-بیان مسئله

 

گل ومرغ یکی ازهنرهای باهویت ایرانی ، درحوزه نگارگری اسلامی است.شناسایی ویژگی های گل ومرغ هم به عنوان هنرمستقل وهم هنری که کاربرددارد مورد بررسی قرارمی گیرد.برای شناخت عمیق این هنرزیبای ایرانی بهتراست نمونه هایی که دردوره های مختلف تاریخ نگارگری ایران ظهورکرده موردشناسایی قرارگیردتامعلوم شودچندگروه وباچنددیدگاه این هنربه پیدایی آمده است.درنگاهی اجمالی به سیرتحول گل ومرغ درتاریخ نگارگری اسلامی ایران،مشاهده می شودکه گونه های مختلفی وجودداردکه می بایست به دقت موردشناسایی قرارگرفته وباتوجه به ویژگی های هریک ازآنهاطبقه بندی شود.می توان،به ریشه های پیدایش گل ومرغ واهداف پیدایش ان توجه کردوارتباط آن راباادبیات وفرهنگ ایرانی موردشناسایی قرارداد.یکی ازمعضلات چنین تحقیقی،کمبودمنابع مکتوب وتحقیقات انجام شده دراین زمینه است.بهمین جهت،دراین پایان نامه سعی خواهدشدتا،برای جبران.کمبودمنابع تحقیق به مصاحبه بااستادان وهمچنین مشاهده آثارباقیمانده درشکل های گوناگون وتدوین شاخصه های آنهابه گونه شناسی وطبقه بندی گل ومرغ درادوارمختلف تاریخ نگارگری اسلامی ایران پرداخته شود.منظورازگونه شناسی(TYPOLOGY)گل ومرغ، همان شیوه های گوناگون گل ومرغوطبقه بندی آن می باشد.

 

1-2-روش تحقیق،جامعه آماری

این تحقیق یک تحقیق به روش توصیفی است.جامعه آماری شامل کلیه محتویات مرتبط باموضوع میباشد،که ازمنابع مکتوب ومقالات موجوددرکتابخانه هاوسایت های موجوداستفاده شده است.درقسمت هایی به صورت جمع آوری تمامی تصاویرازاستادکاران وبررسی نوع کارهریک به صورت میدانی صورت گرفته است.

 

 

1-3- اهداف تحقیق

١-شناخت وآشنایی باگونه های مختلف گل ومرغ درهردوره مورد بررسی است.

۲-روش خاص هرمجموعه ازنگاره های گل ومرغ شناسایی خواهدشد.

٣-چگونگی رنگ بندی درگونه های مختلف گل ومرغ بررسی می شود.

۴-انواع تزیینات گل ومرغ دروسایل کاربردی  مدنظراست.

۵-بررسی گل ومرغ های معاصروهمچنین کاربرد آن درحال حاضرتحقیق می شود.

۶-کمک به فرهنگ گل ومرغ وارتباط باادبیات غنی ایرانی مورد نظراست.

 

1-4- سوالات تحقیق

 

سوالات مطرح شده دررساله حاضربه این شرح است:

١-ویژکی های هرمجموعه ازگل ومرغ، دردوره های مختلف چیست؟

۲-آیانگاره های گل ومرغ رامیتوان به گونه های مختلف تقسیم کرد؟

 

1-5- فرضیات تحقیق

 

فرضیات مطرح شده دررساله به این شرح است:

١-به نظرمی رسدنقاشی گل ومرغ دارای تنوع وگونه های مختلفی دردوره های مختلف بوده است.

۲-ممکن است بتوان درنمونه کارهای اساتیدمختلف شیوه های متنوع ومختلفی رایافت کرد.

٣-به نظرمیرسد گل ومرغ کاران حاضرتحولی رانسبت به اساتیدگذشته درکارهای خودایجادکرده اند.

شعبات نگارگری

 

2-1-1نگار گری

تصورعمومیازهنرنگارگری اغلب تصویرگری مضامین حماسی،اخلاقی وعرفانی است که به صورت نگاره هایی درنسخه های داستانی همچون شاهنامه فردوسی،خمسه نظامی وسایرکتب کارشده است وامروزه نیزبه صورت تابلوهای نقاشی بامضامین متنوع انجام می شود.اما این هنردرمعنای عام خودمجموعه ای ازهنرها رادربرمی گیردکه هریک از آنها دارای ویژگی خاصی است که هم استقلال هنری منحصربفرددارندوعملکردهای گوناگونی ازآنهادیده شده است وهم اینکه دریک مجموعه بزرگ،حوزه ی نگارگری اسلامی ایران راشکل می دهند.

دریک اثرنگارگری معمولاانواع این هنرهابه صورت ترکیبی مشاهده می شودوهریک تکمیل کننده ی جزء دیگرمحسوب می شوند.درمسیرتاریخ نگارگری هریک ازاین هنرهاکه شامل تذهیب،تشعیر،گل ومرغ وطراحی فرش می باشد،به صورت مستقل نیزانجام شده ودارای ارزش خاصی گردیده تاجایی که هنرمندانی راباهمان تخصص هاهمچون مذهب،نگارگر،گل ومرغ ساز،طراح فرش وامثال آن نامگذاری کرده اند.دراین بخش به معرفی اجمالی هریک ازآنهاپرداخته می شود.

 

2-1-2-تذهیب

در فرهنگ های فارسی تعریف دقیقی از تذهیب وجود ندارد ؛ تعریفی که ما را به اصل و منشاء این هنر رهنمون باشد . در برخی از کتاب های قدیمی و اغلب تذکره ها ، فقط نامی از نقاشان و مذهبان آمده است که برای دریافت معنای تذهیب کافی نیست . لغت تذهیب واژه ای عربی است و مصدری از « ذهب » در باب تفعیل است . ذهب به معنای طلاست و تذهیب به معنای طلا کاری و زراندود کردن است . از طرفی رنگ طلایی در هنر تذهیب به عنوان رنگ درخشانی است که ارزش ویژه ای دارد . برای همین تذهیب را زر گرفتن و طلا کاری دانسته اند . به هر حال تذهیب را می توان مجموعه ای از نقش های بدیع و زیبا دانست که نقاشان و مذهبان برای هرچه زیبا تر کردن کتاب های مذهبی ، علمی ، فرهنگی ، تاریخی ، دیوان اشعار ، جنگ های هنری و قطعه های زیبای خط به کار می برند . استادان تذهیب این مجموعه های زیبا را در کتاب ها به کار می گیرند تا صفحه های متون و کتب ادبی و مذهبی سرزمین خود را زیبایی دیداری ببخشند . بدین ترتیب است که کناره ها و اطراف صفحه ها ، با طرح هایی از شاخه ها و بندهای اسلیمی ، ساقه ، گلها و برگ های ختایی ، شاخه ها ی اسلیمی و گلهای ختایی و یا بندهای اسلیمی و ختایی و … مزین می شوند . (تصویر2-1-نمونه ای ازنقاشی تذهیب)

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 115
|
امتیاز مطلب : 4
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

دانشگاه سوره 

دانشکده امور فرهنگی و ارتباطات

 

موضوع پایان‌نامه:

آینده‌نگاری تحولات رسانه دینی در افق 1404 جمهوری اسلامی ایران؛

مطالعه موردی رسانه منبر

استاد راهنما:

جناب آقای دکتر ابراهیم فیاض

استاد مشاور:

جناب آقای دکتر ستار عودی

دی‌ماه 1391

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

شیوه‌های تبلیغی زیادی از انبیا و پیامبران ذکرشده، آنان بر دعوت مشترک به توحید، معاد، اصول اخلاقی و … تکیه داشته‌اند. پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام نیز، تبلیغ به‌ویژه در شکل «منبر» یکی از ابزارهای اصلی انتقال معارف اسلامی بود و در طول تاریخ تا امروز، دستخوش تحولات فراوان بوده است؛ امّا اساس و بنای آن، اصالت خود را حفظ نموده و در فراز و نشیب‌های مختلف تاریخ، مورداستفاده قرارگرفته است. رسانه منبر دربردارنده‌ی عناصر مبلّغ، مخاطب، موضوع، شیوه و ابزار است. لذا تحقیق حاضر با شناسایی عناصر فوق به بررسی رسانه منبر می‌پردازد تا نسبت به آینده‌نگاری این رسانه اقدام شود.

این تحقیق برای آینده‌نگاری تحولات رسانه منبر از روش «فرآیند پژوهی» با ابزار مطالعه «اسنادی و کتابخانه‌ای» طی نیم‌قرن اخیر استفاده نموده، ازاین‌رو خطبای شهیر فلسفی، کافی، انصاریان و پناهیان موردمطالعه قرارگرفته‌اند. رویکرد شناسی موضوعات ایشان، اسلوب‌های اقناع اندیشه و روش‌های تحریک احساس و نیز مخاطبان ایشان در این تحقیق موردبررسی است. پس از مطالعه اسناد موجود، برخی از عناصر دارای فرآیند ثابت و مستمر تشخیص داده شد که می‌تواند در آینده‌نگاری منبر مهم باشد: منبر سیاسی، منبر با رویکرد اخلاق اجتماعی و نیز منبر حماسی و داستانی با مخاطب جوان از مهم‌ترین این عناصر هست.

کلیدواژه‌ها: آینده‌نگاری، رسانه دینی، رسانه منبر، رویکردشناسی، اسلوب‌شناسی، مخاطب شناسی.

فهرست

 فصل اول: کلیات پژوهش—  3

1.1.        بیان مسئله_ 3

1.2.        اهداف تحقیق_ 5

1.3.        پیشینه تحقیق_ 6

1.4.        محدودیت‌ها و مشکلات_ 8

 فصل دوم: چهارچوب مفهومی –  10

2.1.        آینده‌نگاری تحولات در افق 1404 جمهوری اسلامی ایران_ 10

2.1.1.              آینده‌نگاری_ 12

2.1.2.              هدف آینده‌نگاری_ 16

2.1.3.              افق 1404جمهوری اسلامی ایران_ 17

2.2.       دین و رسانه  21

2.2.1.              فراگرد ارتباطات_ 21

2.2.2.              رویکردها به رابطه دین و رسانه 31

2.2.3.              رسانه دینی و ارتباط مؤثر 39

2.2.4.              انواع شبکه‌های ارتباط دینی_ 47

2.2.5.              رسانه منبر 53

2.2.6.              منبر و سایر رسانه‌ها 66

2.3.        عناصر منبر_ 72

2.3.1.              رویکردشناسی محتوای منبر 72

2.3.2.              اسلوب‌های اقناع اندیشه 77

2.3.3.              روش‌های تحریک احساس_ 80

2.3.4.              مخاطب شناسی منبر 81

2.3.5.              رفتار غیرکلامی_ 85

 فصل سوم: روش تحقیق—  90

3.1.       روش آینده‌نگاری   90

3.2.        سئوالات کلیدی تحقیق_ 96

3.3.       روش مورداستفاده 96

3.4.       ابزار گردآوری و تحلیل اطلاعات   97

3.5.        جامعه آماری_ 97

3.6.       نمونه تحقیق   97

3.7.        تعریف عملیاتی متغیرها 98

 فصل چهارم: بررسی یافته‌های تحقیق—  101

4.1.       حجت‌الاسلام شیخ محمدتقی فلسفی_ 101

4.1.1.              رویکردشناسی منبر فلسفی_ 112

4.1.2.              اسلوب‌های اقناع اندیشه 113

4.1.3.              روش‌های تحریک احساس_ 114

4.1.4.              مخاطب شناسی منبر 115

4.1.5.              ارتباطات غیرکلامی_ 116

4.2.       حجت‌الاسلام شیخ احمد کافی_ 118

4.2.1.              رویکردشناسی منبر کافی_ 125

4.2.2.              اسلوب‌های اقناع اندیشه 126

4.2.3.              روش‌های تحریک احساس_ 126

4.2.4.              مخاطب شناسی منبر 127

4.2.5.              ارتباطات غیرکلامی_ 128

4.3.       حجت‌الاسلام شیخ حسین انصاریان_ 130

4.3.1.              رویکردشناسی منبر انصاریان_ 144

4.3.2.              اسلوب‌های اقناع اندیشه 145

4.3.3.              روش‌های تحریک احساس_ 145

4.3.4.              مخاطب شناسی منبر 145

4.3.5.              ارتباطات غیرکلامی_ 146

4.4.       حجت‌الاسلام شیخ علیرضا پناهیان_ 148

4.4.1.              رویکردشناسی منبر پناهیان_ 155

4.4.2.              اسلوب‌های اقناع اندیشه 156

4.4.3.              روش‌های تحریک احساس_ 156

4.4.4.              مخاطب شناسی منبر 157

4.4.5.              ارتباطات غیرکلامی_ 159

 فصـل پنجم: جمع‌بندی و نتیجه‌گیری–  162

5.1.                  تحلیل محیط خارجی_ 162

5.2.                  تحلیل محیط داخلی_ 163

منابع_ 169

منابع مکتوب—— 169

منابع غیرمکتوب—   172

فهرست جداول

 

جدول1ـ- ویژگی‌های مورد انتظار جامعه ایرانی و مردمان آن در افق 1404 بر اساس سند چشم‌انداز کشور…. 19

جدول 2ـ تعریف عملیاتی متغیرها………………………………………………………………………………………………………………………. 99

جدول 3ـ جمع‌بندی مؤلفه های موردبررسی منبر حجت‌الاسلام فلسفی………………………………………………………… 117

جدول 4ـ جمع‌بندی مؤلفه های موردبررسی منبرحجت‌الاسلام کافی……………………………………………………………. 129

جدول 5ـ جمع‌بندی مؤلفه های موردبررسی منبرحجت‌الاسلام انصاریان………………………………………………………. 147

جدول 6ـ جمع‌بندی مؤلفه های موردبررسی منبرحجت‌الاسلام پناهیان……………………………………………………….. 160

جدول 7ـ جمع‌بندی مؤلفه های موردبررسی در چهار نمونه تحقیق………………………………………………………………. 167

مقدمه

منبر ازجمله ارتباطات چهره به چهره‌ای است که با تأکید بر ارتباطات کلامی و نیروی نهفته در کلمات و افکار در پس هر کلمه، به مخاطب منتقل می‌شود. لذا منبر ازجمله هنرهای کلامی است که سابقه‌ای طولانی و تأثیرگذاری بسیاری از گذشته داشته و تاکنون نیز این تأثیرگذار را حفظ کرده است. تکیه منبر بر عقاید و علوم دینی و به‌خصوص تأکید بر اخلاق الهی اعتبار بسیاری به آن بخشیده است. مخاطب پای منبر می‌رود تا کلام دینی بشنود و از آن بیاموزد.

می‌دانیم در سراسر دوران گذشته، خطیبان زبان‌آور بسیار بوده‌اند. قصاصان، مذکّران و ذاکران نام‌های آشنا داشته‌اند. مقدمه موضوع پندهای اخلاقی و دینی بود. درراه و روش مألوف و معمول تعلیم و تربیتی، منبر و مواعظ دینی و اخلاقی روضه‌خوانی و تعزیه و شبیه‌خوانی، نیز فنون بلاغی و بیانی سینه‌به‌سینه حفظ‌شده است. معانی بیان جنبه‌های نوشتاری این فنون را دربرمی‌گرفت و از زمانی که رسماً درس و فن ضروری شناخته شد شأن شایسته‌ی خود را در نظام تعلیم و تربیت گذشته‌ی ما حفظ کرد و رسالات عدیده‌ای در آن نوشتند.

به‌علاوه، از آغاز تکوین انقلاب مشروطیت به بعد اقبال مخصوص به جنبه‌های سیاسی سخنرانی مشهود افتاده است. اگرچه در طول تاریخ اجتماعی و فرهنگی گرانبار ما ازاین‌گونه شواهد کم نیست. (میلر ص9)

با ظهور انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت مبتنی بر دین، جایگاه و وظایف منبر تغییر کرد. همچنین تحولات اجتماعی و رسانه‌ای جامعه ایرانی عرصه را بر منبر تنگ کرد و شرایط را به‌گونه‌ای رقم زد که لاجرم منبر به‌عنوان رشته تخصصی ذیل تبلیغ دینی تعریف شد.

هم‌اکنون فارغ‌التحصیلان رشته تخصصی تبلیغ در عرصه‌های مختلف تبلیغی کشور مثل دانشگاه‌ها، امامت جمعه، مدارس و … فعالیت می‌کنند. ازاین‌رو بسیار شایسته است موفقان تبلیغ را به این مجموعه نزدیک کرده و نقایص آن را برطرف کنند تا تأثیرگذاری‌ها بیشتر شود.

حوزه‌های علمیه به‌عنوان پایه‌های اصلی این امر هم‌اینک برنامه‌های تبلیغی بسیاری در دستور کار دارند. به‌عنوان نمونه مجموعه سفیران هدایت 1600 طلبه تحت آموزش دارد و با 28 شعبه در ایران در حال فعالیت است. بعضی از ایده‌های امام راحل رحمه‌الله و مقام معظم رهبری و بزرگان حوزه‌های علمیه و دلسوزان عرصه تبلیغ در این مجموعه موردتوجه قرارگرفته و انشاء الله با گسترش مطالعات و تحقیقات و تتبع و تدقیق بیشتر در روش‌های ارتباطی و منابع و مستندات و الهام گیری از ضعف‌ها و قوت‌های گذشتگان به توان این عرصه را پربارتر از گذشته کرد.

این تحقیق شامل پنج فصل هست: در فصل اول کلیات پژوهش ارائه‌شده، در فصل دوم چهارچوب مفهومی بحث شامل آینده‌نگاری تحولات، افق چشم‌انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران، رابطه دین و رسانه و نیز رسانه دینی موردبررسی قرارگرفته است. در این فصل همچنین به موضوع «رسانه منبر» و ویژگی‌های آن نیز به‌طور مبسوط توجه شده است. فصل سوم، روش تحقیق و متغیرهای موردبررسی را مورد مداقه قرارداده است. فصل چهارم به بررسی یافته‌های تحقیق به‌صورت بررسی جداگانه آقایان «فلسفی»، «کافی»، «انصاریان» و «پناهیان» پرداخته است و در فصل پایانی (پنجم) جمع‌بندی و نتیجه‌گیری شده است.

امید که این تحقیق بتواند چشم‌اندازی مقدماتی در ترسیم نقشه آینده‌نگاری رسانه‌های دینی باشد و با تلاش اساتید حوزه و دانشگاه تکمیل و روز آوری گردد

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 169
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

دانشگاه سوره-دانشکده ارتباطات

موضوع پایان نامه:

بازشناخت رفتاری دستگاه اموی در چارچوب مولفه های عملیات روانی

استاد راهنما: دکتر ستار عودی

استاد مشاور: دکتر محمود کلاهچیان

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

امروزه عملیات روانی شیوه ها و تکنیک های مختلفی را شامل می شود، اما نمی توان این معنا را در تکنیک و یا شیوه ای خاص محدود دانست، از این منظر عملیات روانی فرایندی تاثیرگذار بر مخاطب بوسیله ابزار و وسایل مختلف است، فرایندی که در طول قرن ها تغییر یافته و امروز با چهره ای مدرن معانی مختلفی را تولید کرده است، شناخت جنگ نرمی که امروزه ملت ها و از آن نیز فراتر انسانیت را هدف قرار داده است تنها با درک صحیح از این معنا میسر است، از این رو یکی از نظریاتی که درتبیین مفهوم عملیات روانی و توضیح فرایند آن در این معنا کوشیده است نظریه ناهماهنگی شناختی در علم ارتباطات و روانشناسی اجتماعی است، بر این مبنا و نظر به ضرورت شناخت مولفه های هویتی جامعه خویش جهت تبیین الگوهای دفاعی بومی با رویکردی تحلیلی در تاریخ اسلام یکی از پرفرازو نشیب ترین دوران تاریخ اسلام یعنی دوره زمامداری بنی امیه براساس مولفه های عملیات روانی و نظریه ناهماهنگی شناختی مورد ارزیابی و بازخوانی قرار گرفت و ضمن تبیین معنای عملیات روانی در شیوه های رفتاری دستگاه خلافت اموی فرایند عمل این عملیات روانی توسط بنی امیه نیز براساس نظریه ناهماهنگی شناختی ارزیابی و توصیف گردید .

واژگان کلیدی: عملیات روانی، تبلیغات، افکار عمومی، دستگاه اموی

فصل اول- کلیات ……………………………………………………………………………………………………………………  12

  • مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 12
  • طرح مسئله و تعریف آن …………………………………………………………………………………………. 14
  • ضرورت و اهمیت موضوع پژوهش …………………………………………………………………………. 18
    • ضرورت و اهمیت نظری یا علمی ……………………………………………………………………. 18
    • ضرورت و اهمیت عملی یا اجتماعی ……………………………………………………………….. 19
  • اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………………… 20
  • روش شناسی پژوهش …………………………………………………………………………………………….. 21

5-1 سوالات و سوال اصلی پژوهش ………………………………………………………………………..  21

5-2 متغیرها ………………………………………………………………………………………………………….  21

5-3 کاربران پژوهش ……………………………………………………………………………………………..  21

5-4 روش پژوهش و تکنیک جمع­آوری داده­ها …………………………………………………………  21

5-5 تکنیک جمع آوری داده ها ………………………………………………………………………………  21

5-6 ابزار جمع آوری داده ها ………………………………………………………………………………….  22

5-7 جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………….  22

5-8 شیوه­ ی تجزیه و تحلیل داده­ها …………………………………………………………………………  22

فصل دوم-ادبیات تحقیق ………………………………………………………………………………………………………….  23

  • پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………… 23
    • تاریخچه موضوع …………………………………………………………………………………………… 23
    • پژوهش های خارجی …………………………………………………………………………………….. 27
    • تحقیقات داخلی ………………………………………………………………………………………. 29
  • مفاهیم نظری ……………………………………………………………………………………………………………… 30
    • مفاهیم نظری مرتبط با عملیات روانی ……………………………………………………………… 30

2-1-1 عملیات روانی …………………………………………………………………………………..  30

2-1-1-1 اهداف مورد نظر در عملیات‌روانی ……………………………………………  30

  • تقسیم بندی عملیات‌روانی …………………………………………………… 30

2-1-1-3 تعریف کاربردی …………………………………………………………………….  32

2-1-2 جنگ روانی ……………………………………………………………………………………..  33

2-1-2-1 رابطه جنگ روانی و عملیات روانی ………………………………………….  34

2-1-2-2 شیوه‌های جنگ روانی …………………………………………………………….  34

2-1-2-3 عوامل مؤثر بر موفقیت جنگ روانی …………………………………………  34

2-1-2-4 اقسام جنگ روانی ………………………………………………………………….  34

2-1-2-5 اهداف جنگ روانی ………………………………………………………………..  35

  • تعریف کاربردی ………………………………………………………………… 35
  • تبلیغات …………………………………………………………………………………………. 36

2-1-3-1 عناصر تشکیل دهنده تبلیغات …………………………………………………  36

2-1-3-2 انواع تبلیغات ……………………………………………………………………….  37

2-1-3-3 تبلیغ از منظر اسلام ………………………………………………………………  37

  • تعریف کاربردی ……………………………………………………………….. 38
  • افکار عمومی …………………………………………………………………………………. 38

2-1-4-1 تفاوت افکار عمومی و احساس جمعی …………………………………..  39

2-1-4-2 ویژگی های افکار عمومی ……………………………………………………..  39

2-1-4-3 اقسام افکار عمومی ………………………………………………………………  39

2-1-4-4 منشأ افکار عمومی ………………………………………………………………..  40

2-1-4-5 افکار عمومی در جنگ روانی …………………………………………………  40

  • تعریف کاربردی ……………………………………………………………….. 41
  • مدیریت ادراک ……………………………………………………………………………….. 41

2-1-5-1 مفهوم شناسی مدیریت ادراک ………………………………………………..  43

2-1-5-2 روشهای مدیریت ادراک ………………………………………………………..  43

2-1-5-3 تکنیک ها ……………………………………………………………………………  44

  • تعریف کاربردی ……………………………………………………………….. 44
  • شایعه ……………………………………………………………………………………………. 45

2-1-6-1 تعاریف شایعه ……………………………………………………………………..  56

2-1-6-2 تعریف کاربردی …………………………………………………………………..  47

  • مفاهیم نظری مرتبط با دستگاه اموی ……………………………………………………………….. 48
    • فشار اجتماعی ………………………………………………………………………………….. 48

2-2-1-1 فشار اجتماعی بر افکار عمومی ………………………………………………  49

  • تعریف کاربردی ……………………………………………………………….. 49

2-2-2 نفوذ اجتماعی ………………………………………………………………………………………  49

2-2-2-1 پیامدهای رفتاری نفوذ اجتماعی ……………………………………………..  51

2-2-2-2 تعریف کاربردی …………………………………………………………………..  52

  • مبانی نظری ………………………………………………………………………………………………………………… 53
    • نظریه ناهماهنگی شناختی …………………………………………………………………………. 53
      • مفهوم هماهنگی شناختی ……………………………………………………………………… 53
      • نظریه های مربوط به ناهماهنگی شناختی ……………………………………………….. 53
        • نظریه تعادل ……………………………………………………………………… 54
        • نظریه تقارن ………………………………………………………………………. 54
        • نظریه همخوانی …………………………………………………………………. 54
        • نظریه ناهماهنگی شناختی …………………………………………………… 55

3-1-2-4-1 چگونگی پیشرفت تئوری نظریه ……………………….  56

  • تحقیقات مربوط به ناهماهنگی شناختی ……………………………………………….. 57
  • چارچوب نظری ………………………………………………………………………………………. 59

3-2-1 توصیف واژههای کلیدی نظریه ……………………………………………………………..  59

  • تشریح کاربردی نظریه ناهماهنگی شناختی فستینگر ……………………………….. 61
    • موقعیت های بروز ناهماهنگی ………………………………………….. 62
    • روابط متقابل در درون ساخت شناختی ……………………………… 64
  • جایگاه نظریه ناهماهنگی شناختی در عملیات روانی دستگاه اموی (مدل نظری) 65

فصل سوم- بنی امیه در بستر تاریخ ……………………………………………………………………………………………  69

  • مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….. 69
  • زمینه های قدرت بنی امیه ………………………………………………………………………………………. 72

2-1 جریان سقیفه ………………………………………………………………………………………………….  72

2-2 خلافت عثمان، خون رگهای بنی امیه ………………………………………………………………..  74

  • پیراهن خونین عثمان، دروغ بزرگ بنی امیه ………………………………………………………………. 76

3-1 تثبیت حزب اموی ………………………………………………………………………………………….  76

  • جنگ جمل ………………………………………………………………………………………………………….. 79

4-1 نامه به طلحه بن عبیداللَّه  ………………………………………………………………………………..  80

4-2 نامه به زبیر بن عوام ………………………………………………………………………………………..  80

4-3 نامه به مروان بن حکم …………………………………………………………………………………….  81

4-4 نامه به سعید بن عاص‏ …………………………………………………………………………………….  81

4-5 نامه به عبداللَّه بن عامر بن کریز ……………………………………………………………………….  81

4-6 نامه به ولید بن عقبه ……………………………………………………………………………………….  82

4-7 نامه به یعلی بن منیه ………………………………………………………………………………………..  82

4-8 بازتاب نامه‏نگاری‏های معاویه …………………………………………………………………………..  82

  • جنگ صفَّین و حکمیت …………………………………………………………………………………………. 84

5-1 شهادت عمار و فئه باغیه …………………………………………………………………………………  85

5-2  قرآن های بر نیزه …………………………………………………………………………………………..  87

5-3 حکمیت و خوارج ………………………………………………………………………………………….  89

  • صلح طلبی معاویه، توطئه ای برای القای مشروعیت ………………………………………………….. 90
  • ولیعهدی یزید و مقدمات معاویه بر این امرشوم ………………………………………………………… 94

7-1 اقدامات تبلیغی و فرهنگی معاویه برای ولیعهدی یزید ……………………………………….  94

  • مرگ معاویه و خلافت یزید …………………………………………………………………………………… 97
  • پرافتخارترین فصل تاریخ اسلام ………………………………………………………………………………. 98

9-1 اقدام یزید در مکّه …………………………………………………………………………………………..  98

9-2 کوفیان و امتحان بزرگ ……………………………………………………………………………………  99

9-3 تغییر اوضاع اجتماعى کوفه ……………………………………………………………………………  100

9-4 بسیج عمومى برای جنگ ………………………………………………………………………………  101

9-5 رسانه های تبلیغاتی اموی پس از واقعه عاشورا …………………………………………………  102

  • پایان بنی امیه ……………………………………………………………………………………………….. 105

10-1 مروان بن حکم …………………………………………………………………………………………..  105

10-2 ولیدبن عقبه بن ابی معیط …………………………………………………………………………….  106

فصل چهارم – جایگاه شیوه های رفتاری امویان در مولفه های عملیات روانی ………………………………  107

  • مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………… 107
  • فضای اجتماعی قلمرو حکومتی بنی امیه ……………………………………………………………….  108

2-1 نهاد اطلاع رسانی در زمان بنی امیه …………………………………………………………………  108

2-2 سلطه تبلیغاتی بنی امیه بر اذهان عمومی ………………………………………………………….  108

2-3 عملیات روانی معاویه برای تامین نیروی انسانی ……………………………………………….  109

2-4 عملیات روانی بنی امیه در قلمرو حکومتی ………………………………………………………  112

3- سطوح عملیات روانی بنی امیه ……………………………………………………………………………….  117

3-1 فرایند تغییر نگرش، با ارسال پیام های القایی ……………………………………………………  117

3-2 فرایند تغییر نگرش، با ارسال پیام های اقناعی …………………………………………………..  117

3-3 فرایند تغییر نگرش، پس از فریب رفتاری ………………………………………………………..  118

3-4 فرایند تغییر نگرش، پس از اجبار رفتاری …………………………………………………………  118

4- تکنیک های تبلیغاتی و عملیات روانی بنی امیه …………………………………………………………  120

4-1 سانسور خبری ……………………………………………………………………………………………..  120

4-2 شیعه ستیزی ………………………………………………………………………………………………..  120

4-3 جعل حدیث و روایت …………………………………………………………………………………..  120

4-4 احیاى عروبت ……………………………………………………………………………………………..  125

4-5 سد آگاهی مردم …………………………………………………………………………………………..  126

4-6 شایعه و تشنج آفرینی ……………………………………………………………………………………  126

4-7 اسطوره سازی …………………………………………………………………………………………….   128

4-8 سست کردن اعتقادات مذهبی ………………………………………………………………………..  128

4-9 احیاى جریان هاى اعتقادى انحرافى ………………………………………………………………   130

4-10 استفاده از جبر گرایی برای القای مشروعیت …………………………………………………..  132

4-11 مقدس نمایی و وجه دینی بخشیدن به حکومت اموی ……………………………………..  133

4-12 مصادره مفاهیم …………………………………………………………………………………………..  135

4-13 تبلیغات روانی جهت بسط سلطنت امویان ……………………………………………………..  136

4-14 استفاده تبلیغی از  شخصیت های موثر …………………………………………………………..  137

4-15 ارسال پارازیت …………………………………………………………………………………………..  138

4-16 تحریف تاریخ ……………………………………………………………………………………………  138

4-17 استفاده از شعار های رنگین …………………………………………………………………………  141

4-18 جعل وقایع و تاثیر بر نسل ها ………………………………………………………………………  142

فصل پنجم –نتیجه گیری و پیشنهادات ……………………………………………………………………………………..  144

  • نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………….. 144
  • پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………. 149

2-1 روش های مقابله با عملیات روانی براساس مبانی نظری پژوهش ……………………….  149

1- مقدمه

امروزه اهمیت افکار عمومی[1] در مدیریت سیاسی و امنیتی که خود از تحولات تکنولوژیک جهان ناشی است افزایش چشمگیری یافته ، شیوه های سلطه و نفوذ[2] توسط قدرتهای بزرگ دستخوش تغییرات اساسی شده و تلاش برای تحمیل اراده از طریق روشهای نرم افزارانه و با بهره گیری از قدرت نرم[3] در دستور کار این دولتها قرار گرفته است. شیوع به کارگیری روشهای اعمال تهدید نرم مانند عملیات روانی به گونه ای گسترش یافته است که برخی از آن به جنگ دائمی یا نبرد ممتد یاد می کنند. به تعبیر شهید آوینی «خانه های امنیت در زیر دامنه آتش فشانها استقرار یافته است» پس گریزی از هجوم تهدیدات نرم وجود ندارد، هرچند تهدیدات نرم با گسترش روز افزون تکنولوژی دائماً در حال تغییر است اما شناخت این تهدیدات به دور از مبانی عملی و جایگاه تاریخی آن چندان راه گشا نخواهد بود.

با پیشرفت وسایل ارتباط جمعی و گسترش روابط بین‌الملل، تأثیر تبلیغات و عملیات روانی بر فرهنگها و نگرش‌های اجتماعی کاملا ملموس بوده و به عنوان حربه‌ای برای تغییر افکار عمومی مورد استفاده قرار گرفته است. اما افکار عمومی پدیده ای نو ظهور نیست بلکه در دوران مختلف تاریخی و در شناخت جوامع بشری مولفه ای تاثیر گذار بوده است. تبلیغ و استفاده راهبردی از آن برای دستیابی به اهداف خود و منزوی کردن دشمن ریشه در ابتدایی ترین اجتماعات دارد، اجتماعاتی که هم گام با تاریخ بشری متحول شده اند و دنیای پیچیده تکنولوژی و دهکده کوچک جهانی ارتباطات را رقم زدند، اما در این میان نباید و نمی توان مبانی و ریشه های واقعیات اجتماعی را نادیده گرفت از این رو همواره بر تاریخ و مطالعه آن تاکید شده است و از این روست که همواره تاریخ یکی از مولفه های هویتی جوامع و انسانها بوده است، بر این اساس پایه های تمدنی فرهنگهای گوناگون سهم وسیعی در واقعیات امروزین آنها دارد و بخش عظیمی از موفقیت امروز جوامع پیشرفته را علت است، البته همه ما می دانیم که سقوط و صعود نسل ها نه تنها و صرفاً به این علت بلکه به دلایل گوناگونی رقم می خورده و می خورد، اما تلاش و جهد جوامع نیز عنصری غیرقابل انکار است، در کشورهای جهان سوم بسیارند کشورهایی که با پیشینه تمدنی قدرتمند دچار مشکلات فراوان داخلی و خارجی اند و در رکود و فقر بسر می برند. با دیدن چنین واقعیاتی به سهولت می توان درک کرد که عامل بسیاری از واپس زدگی ها و عقب ماندگی ها درکنار بسیاری از شدائدی که بر آن ملت ها گذشته است، عدم رجعت به اصول تمدنی و داشته های تاریخی و تولید علم بومی بوده است، مسئله علوم انسانی غربی و شرقی که امروزه بسیاری از کشورها و خصوصاً کشورهای جهان اسلام با آن رو به رویند، آنچنان که بسیاری از بزرگان جهان اسلام برآن تکیه دارند، مسئله ای ریشه ای  است که در دانشگاه ها و حوزه های علمیه و مراکز علمی باید پیگری شود.

بدین ترتیب با درک شرایط پیشرو و افزایش تمامیت خواهی دشمن و شرایط ناهمواری که دشمنان با آن مواجه اند، برای مقابله و مبارزه با جنگ نرم دشمن که گستره وسیعی از مردم جامعه و افکار عمومی را شامل می شود و به منظور تولید الگوهای بومی دفاعی کشور نیاز به توجه و بازشناخت بن مایه های اصلی تمدنی جامعه باتوجه به علوم و سرمایه بشری بیش از پیش اهمیت دارد. اما تاریخ پر فراز و نشیب صدر اسلام به مثابه چراغی روشن همواره در کور راه های زمان راهگشای جامعه اسلامی مان بوده است، تاریخی که داشته ها، خواسته ها و آرمانهایمان را رقم زده است و بناست تا الگویی برای مسیر آینده مان باشد.

با توجه و تورقی در تاریخ اسلام می توان دریافت که یکی از بزرگترین و یا به تعبیر نگارنده بزرگترین تهدید برای جهان اسلام بنی امیه بوده اند، بنی امیه نه یک قوم و قبیله بلکه جریانی فکری منحرفی بود که در برابر اسلام ناب ایستاد، بنی امیه در طول سالیان حکومت خود بر بخش هایی از جهان اسلام چنان دشمنی و عداوتی در برابر حق از خود نشان داد که کمتر می توان نمونه ای برای آن یافت، از این رو اهمیت این دوران قابل درک می باشد.

یکی از ضربات دستگاه حکومت بنی امیه، ایجاد انحراف های مبنایی و شکاف های عمیق در جامعه مسلمین بود، انحرافی که با لعن امیر المومنین (ع) بر منابر اموی آغاز شد و تا امروز ادامه دارد، از این منظر اصلی ترین کارکرد عملیات روانی[4] دشمن ایجاد شکاف و انحراف در جامعه اسلامی بوده و هست، انحرافی که همواره با وارد آوردن لطمات شناختی بخشی از جامعه مسلمین را در راستای اهداف دشمنان از آن جدا کرده است.

براین اساس و بنا بر خلاء احساس شده در این حوزه و با همکاری اساتید و دوستان صاحب نظر در این مسیر قدم گذاردیم و امید است، نتایج آتی ضمن ارائه تصویری روشن از تاریخ با نگاهی نو اندیشانه به ترسیم رویکردی علمی در مسئولین و دست اندرکاران در این حوزه، سهم کوچکی از این جمع در اعتلای پرچم مقدس کشورمان باشد.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

 



:: بازدید از این مطلب : 117
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

عنوان : بررسی اثرات اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی روستاییان

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

طرح هادی روستا از جمله طرح های عمران روستایی است که می تواند نقش بنیادی و زیر بنایی در توسعه همه جانیه مناطق روستایی داشته باشد .این طرح با استفاده از پتانسیل ها و قابلیت های خود میتواند زمینه ساز بهبود تسهیلات عمومی و رفاهی از قبیل نوسازی مسکن روستایی ، معابر جدید الاحداث ، حریم مسکونی و بهبود کیفیت زندگی روستاییان و افزایش مشارکت آنان شود . از جمله اقدامات مهمی که می تواند به تقویت و پایداری آثار اینگونه طرح ها کمک نماید ، بررسی اثرات اجرا و ارزشیابی آنهاست . لذا با توجه به روند تهیه و اجرای این طرحها در سطح استان گیلان ، ارزیابی اثرات آن ها ، موضوع مهمی است که می تواند منجر به آگاهی از دیدگاه ها و عقاید کارشناسان ، شناسایی نقاط قوت و ضعف طرح ها و برنامه های توسعه ای روستایی فراهم نماید .

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی روستاییان انجام گرفته است . روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می باشد و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی بوده است . جامعه آماری روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت بوده که در دو گروه دارای طرح هادی اجراشده و دارای طرح هادی آورده شده و سپس از هر گروه با توجه به رتبه بندی جمعیتی 4 روستا به صورت نمونه گیری احتمالی انتخاب گردید . سپس با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه آماری مشخص گردید و به نسبت جمعیت بین روستاهای مورد مطالعه تقسیم و سهم هر روستا مشخص شد . به طور کل از 387 نمونه آماری انتخاب شده در مسیر تحقیق استفاده گردید . داده های بدست آمده با استفاده از آزمون t ، مان ویتنی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج نشان داد که اجرای طرح هادی تنها در بعد اقتصادی کیفیت زندگی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت تاثیر مثبت و معناداری داشته ولی در ابعاد اجتماعی ، کالبدی و محیطی تاثیر چشمگیری نداشته است . در طول تحقیق مشخص شد آگاهی روستاییان از اجرای طرح هادی گامی مثبت در بهبود کیفیت زندگی بوده و کیفیت زندگی در روستاهای دارای طرح هادی اجرا شده و روستاهای دارای طرح هادی متفاوت است .

 

واژگان کلیدی : روستا ، طرح هادی ، کیفیت زندگی ، بخش مرکزی ، شهرستان رشت

مقدمه

روستا و روستانشینی در ایران از جایگاه و اهمیت ویژه ای برخوردار است و عدم توجه به فضاهای روستایی از نظر داده های محیطی و نیروی انسانی پرتوان می تواند مانع پیشرفت و آبادانی روستاها و حتی شهرها گردد . همانطور که مشخص است برای رسیدن به توسعه ملی ، ناگزیر به بر نامه ریزی و  تو سعه روستایی با اهداف چند جانبه می باشیم .حال برای حل مشکلات روستاها و روستاییان و حفاظت از محیط زیست نیاز به برنامه ریزی دقیق داریم تا بتوانیم از این سرمایه های بالقوه استفاده مناسب داشته باشیم .

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و حاکمیت یافتن نظام جمهوری اسلامی ایران ناخشنودی از روند توسعه کشور به ویژه در مناطق روستایی به تشکیل نهادهایی چون بنیاد مسکن ،جهاد سازندگی ، مراکز خدمات روستایی و عشایری و … انجامید . هدف از شکل گیری این نهادها تقلیل نابرابریهای اجتماعی و اقتصادی حاصل از اجرای برنامه های عمرانی دوره پهلوی ، محرومیت زدایی از مناطق روستایی و … بوده است . برخلاف برنامه های عمرانی گذشته که از الگوی رشد اقتصادی پیروی می کردند ، پس از انقلاب تدابیر توسعه روستایی بیشتر مبتنی بر الگوهای پاسخ به نیاز اساسی با هدف برقراری عدالت اجتماعی و توزیع مجدد منابع و امکانات رفاهی شکل گرفتند . از جمله این نهادها که بر پایه ارزشهای عدالت جویانه پا به عرصه وجود نهاد ، می توان به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اشاره نمود که با توجه ویژه به مسکن محرومان به خصوص روستاییان ، به تهیه طرح هادی پرداخت تا به کمک آن راهی به سوی توسعه فضایی – کالبدی روستاها در پیش گیرد .

عرصه های روستایی در کشورمان به عنوان یک واقعیت مکانی – فضایی ، برآیندی از تعامل مولفه های متفاوت اکولوژیکی ، اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و کالبدی است (ازکیا و غفاری ،1383 ، 47) . از آنجاییکه طرح هادی یکی از مهمترین و موثرترین طرح های توسعه روستایی کشور به شمار می رود ، می توان از آن به عنوان گامی اساسی در جهت موثر بودن در توسعه اهداف اجتماعی ، اقتصادی ، محیطی و کالبدی نام برد . از طرفی رشد هدایت نشده فیزیکی روستاها به شکل گیری چشم انداز ناموزونی از عرصه های سکونتگاهی انجامیده است که فاقد روابط و پیوندهای مناسب کالبدی – فضایی در درون مناطق روستایی است . فراموش کردن مدیریت کالبدی – فضایی و بی توجهی به نقش کانونهای روستایی در تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور به شکل تغییرات کالبدی نامانوس و نیز در هم ریختگی فرهنگی و اجتماعی به همراه ناتوانی در نقش پذیری مناسب فضایی و اقتصادی روستاهای کشور انجامیده است (سعیدی ،1383 ، 16) . استدلال نظری و یافته های تجربی محققان نشان می دهد بهداشت و رفاه محل زندگی انسان ، ابعاد شخصیتی و ویژگیهای فردی انسان ها را تحت تاثیر قرار می دهد (Mitchell & et al, 2000,72). طبق تحقیقات صورت گرفته محرومیت از خدمات محلی لازم و نبود شرایط زیست محیطی محل زندگی  افراد باعث افزایش جرم و جنایت و ایجاد آلودگی محیط زیست و کاهش فرصت های زندگی بهتر را برای انسانها به دنبال دارد (Stafford and Marmot ,2003,60 ) .  این در حالی است که امروزه یکی از مهمترین عناصر ساختاری توسعه سکونتگاههای روستایی در جهت حمایت از فقیران روستایی و کاهش آسیب پذیری مناطق روستایی ، توجه ویژه به ابعاد فعالیت های اجتماعی ، اقتصادی و محیطی انسان در مناطق یاد شده است . بدین معنا عناصر کالبدی سکونتگاههای روستایی شامل مسکن ، محیط امن ، خدمات عمومی ، خدمات زیر بنایی و کاربری اراضی می شود که حمایت مادی و بهبود کیفیت زندگی انسان روستایی را مدنظر قرار می دهند (پور طاهری و همکاران ، 1390 ، 22) .

حال با توجه به تهیه و اجرای طرح هادی در روستاهای کشورمان ، توسعه وگسترش عرصه های روستایی سئوالی مطرح می گردد که آیا اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی روستاییان موثر بوده است ؟ و در این تحقیق سعی بر پاسخ سئوال در بخش مرکزی شهرستان رشت شده است .

تحقیق حاضر در پنج فصل انجام گرفته است :

فصل اول ) طرح تحقیق :در این فصل ضمن بیان مسئله و ضرورت تحقیق، اهداف تحقیق را عنوان نموده و پس از تدوین فرضیه ها وچگونگی روش تحقیق، مفاهیم و واژه های تحقیق بیان شده است.

فصل دوم )مبانی نظری، روش شناسی و تکنیک های تحقیق :در این فصل به بیان تعاریف و مفاهیم مشارکت و موضوعات مرتبط با مشارکت و بیان دیدگاه های صاحب نظران پرداخته شده است.

فصل سوم )ویژکی های جغرافیایی محدوده مورد مطالعه:در این فصل به بیان ویژگی های طبیعی و انسانی و اقتصادی محدوده مورد مطالعه پرداخته می شود.

فصل چهارم)یافته های تحقیق :در این فصل به تجزیه وتحلیل یافته ها در غالب جداول حاصل از پاسخ روستاییان پرداخته شده است.

فصل پنجم)آزمون فرضیه ها، نتایج وپیشنهاداها:در این فصل به آزمون چهار فرضیه این تحقیق وبیان نتایج و ارائه پیشنهادات پرداخته می شود.

بیان مسئله

طرح هادی به عنوان نخستین و مهم ترین تلاش سازمان یافته ملی جهت ساماندهی فضایی روستاهای کشور و ارتقاء و بهبود مدیریت توسعه روستایی می باشد . طرح هادی روستایی از جمله طرحهای عمران روستایی است که نقش بنیادی در توسعه یکپارچه نواحی روستایی دارد. این طرح به دنبال فراهم کردن زمینه توسعه و عمران روستاها با توجه به شرایط فرهنگی ، اقتصادی و اجتماعی ، تامین عادلانه امکانات از طریق ایجاد تسهیلات اجتماعی ، تولیدی و رفاهی ، هدایت وضعیت فیزیکی روستا و ایجاد تسهیلات لازم جهت بهبود مسکن روستاییان و خدمات زیست محیطی و عمومی می باشد . لذا با توجه به روند تهیه و اجرای این طرحها در سطح استان گیلان ، ارزیابی اثرات آن ها ، موضوع مهمی است که می تواند علاوه بر روشن نمودن پیامدهای اجرای طرح هادی ، با شناسایی قوت ها و ضعف های موجود اطلاعات لازم را برای مدیریت بهتر طرح های روستایی فراهم نماید .

اجرای طرح بهسازی و طرح هادی روستایی از سال 1362 از سوی وزیر مسکن و شهرسازی وقت پیشنهاد و برای نخستین بار در سال 1366 در کشور اجرا شد . به منظور روشن شدن ابعاد اجرای کار ، آیین نامه نحوه بررسی و تصویب طرح هادی توسعه عمران محلی ، ناحیه ای و منطقه ای ، ملی و همچنین مقرات شهرسازی و معماری کشور در سال 1378 به تصویب هیات دولت رسید.  اجرای طرح هادی روستایی با انگیزه نگهداشت جمعیت روستایی ، بهسازی محیط روستایی و ارتقاء بهداشت ، هدفمند نمودن ساخت و سازها ، تسهیل در عبور و مرور و ایجاد بستر توسعه همه جانبه و تسهیل در ارائه خدمات دیگر دستگاههای اجرایی کشور صورت می گیرد . لازم به ذکر است که به دلیل مشکلاتی از قبیل کمبود بودجه اجرای طرح های تهیه شده ناقص و تنها در حد بازگشایی معابر و صدور پروانه ساخت در مکان پیشنهادی جهت کاربری مسکونی و تجاری می باشد.

در طول این تحقیق به اثرات مثبت و منفی اجرای طرح هادی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان خواهیم پرداخت . به عبارتی دیگر خواهیم دید که اجرای طرح هادی روستایی تا چه میزان بر زندگی روستاییان ، میزان خدمات رسانی به روستاها ، هدفمند کردن ساخت و سازها ، تسهیل در عبور و مرور و کاهش آهنگ مهاجرت و حتی ترغیب به مهاجرت معکوس تاثیرگذار است و آیا این اثرات مثبت هستند. بیان اثرات مثبت اجرای طرح هادی روستایی در کیفیت زندگی روستاییان خود دلیلی بر افزایش مشارکت و سرمایه گذاری در روستاها خواهد شد و بیان اثرات منفی آن راهکاری جهت تغییر روند تهیه و اجرای طرحهای هادی روستایی خواهد بود . به طور کلی تحلیل اثرات اجرای طرح هادی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان می تواند زمینه مدیریت موفق روستایی گردد. بر این اساس پژوهش حاضر در صدد پاسخ گویی به این مورد اصلی است که اجرای طرح هادی بر بهبود کیفیت زندگی روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت تا چه حد تاثیر داشته است ؟

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

سکونتگاههای روستایی در کشور ما به شکل ارگانیک (طبیعی) بر اساس نیازهای جوامع انسانی ساکن در آنها شکل گرفته و گسترش یافته اند ، بنابراین شکل گیری و گسترش روستا بر اساس برنامه ریزی صحیح صورت نگرفته و عملاٌ سکونتگاههای روستایی کشور تا قبل از طرح های هادی روستایی دارای هویت و شناسنامه نبوده اند . اهمیت تهیه و اجرای طرحهای هادی روستایی به عنوان پروژه های بخشی یا مقطعی توانست ابتدا به روستاها هویت بخشیده که به عنوان یکی از پروژه های توسعه روستایی در بهبود وضعیت اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و خصوصاً بخش فیزیکی و کالبدی تاثیر بسزایی داشته باشد . اهمیت و ضرورت تهیه و اجرای طرح هادی این است که روستاهای دارای طرح هادی از شرایط ویژه ای در عمران و آبادی خویش از قبیل آب رسانی ، راهسازی ، اجرای طرح های عمرانی و تخصیص منابع مالی نسبت به روستاهای فاقد طرح هادی می باشند . لذا تهیه طرحهای هادی روستایی و اجرای آن با توجه به ورود امکانات و خدمات زیر بنایی و روبنایی بر کیفیت و بهبود زندگی اهالی در بلند مدت موثر است که نشان از اهمیت بررسی تحقیق بر تهیه و اجرای طرح های هادی روستایی است . از دیگر عواملی که روستاهای ایران و همچنین گیلان همواره از آن متاثر بوده مهاجرت نیروی جوان و خلاق به دلایلی از قبیل جستجو برای کار بهتر ، زندگی با کیفیت بالاتر و درآمد بیشتر است و این واقعیت تلخ مانع پیشرفت روستاها و حتی شهرهای پیرامون می گردد زیرا با مهاجرت این افراد نه تنها روستاها از افراد جوان و خلاق خالی گشته و پیشرفتی نخواهند داشت بلکه با زندگی در شهرهای اطراف مشکلاتی از قبیل ایجاد شغلهای کاذب اضافه می گردد که باعث کاهش کیفیت زندگی در شهرها خواهد شد . برای یافتن راه حل مناسب کافی است به روستاهای کشورمان توجه بیشتری گردد زیرا اگر کیفیت زندگی در ابعاد مختلف زندگی روستاییان افزایش یابد و آنها در محل سکونت خود احساس آرامش و آسایش نمایند نه تنها از روستاهای محل زندگی خود خارج نشده بلکه باعث برگشت مهاجرین به روستاهای خود می شود و حتی محیط روستایی چنان خواهد گشت که افراد شهرنشین به زندگی در روستا راغب شوند . از جمله عواملی که می تواند بر کیفیت زندگی روستاییان موثر باشد تهیه و اجرای طرح هادی روستایی است . به همین دلیل در این پژوهش سعی شده با انتخاب روستاهایی از بخش مرکزی شهرستان رشت میزان تاثیر تهیه و اجرای طرح هادی روستایی بر کیفیت مردم سنجیده شود ، بدینوسیله می توان راهکارهای مناسب جهت افزایش کیفیت زندگی و یا حتی افزایش کیفیت تهیه و اجرای طرح هادی در روستاها یافت .

 

 

1-3- اهداف تحقیق

اهداف این تحیقیق شامل دو دسته اهداف اصلی و فرعی می گردد :

1-3-1-هدف اصلی

  • تعیین اثرات اجرای طرح هادی در بهبود کیفیت زندگی روستاییان بخش مرکزی شهرستان رشت

1-3-1-اهداف فرعی

  • ارزیابی اثر بخشی آگاهی روستاییان از اجرای طرح هادی بر کیفیت زندگی
  • ارزیابی اثر بخشی طرح هادی روستایی بر کیفیت زندگی روستاهای دارا و فاقد طرح هادی اجرا شده

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 149
|
امتیاز مطلب : 3
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

عنوان : بررسی انواع برنامه ریزی طرح های جامع شهری

 

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

 

امروزه موضوع برنامه ریزی طرح های شهری، یکی از مسائل مهم در شهرها می باشد. عوامل متعددی در برنامه های طرح های جامع شهر موثر می باشند. یک عامل موثر در طرح های جامع شهری، مشکلات اجتماعی است. با توجه به مطالعات صورت گرفته، عوامل آسیب های  اجتماعی مانند فقر، بیکاری، ناهماهنگی اجتماعی، میزان بالای جمعیت و …  باعث ایجاد محیطی نامناسب برای  استفاده کنندگان محیط مصنوع  می نماید، اما فاکتورهای آسیب های اجتماعی تنها عوامل و جنبه های تعیین کننده مشکلات  اجتماعی نیستند، برنامه ریزی و طرح فیزیکی فضا، نقش مهمی در ایجاد فضایی پایدار دارد . طرح های جامع سنتی بدون برنامه ریزی علمی در ایران شکل گرفته اند . پس از سالها با بروز مشکلات اجتماعی ، اقتصادی ،فرهنگی و…. نخستین بار طرح جامع شهر تهران با برنامه ریزی استراتژیک ارائه گردید که پایه برنامه ریزی منطبق بر مشکلات شهری می باشد . این تحقیق با بررسی انواع برنامه ریزی طرح های جامع شهری و هدف هر برنامه بر چگونگی ارتباطات با بخش های مختلف جامعه وتعامل ارتباطات با انطباق برنامه ها و بخصوص مشکلات اجتماعی صورت گرفته است

کلمات کلیدی: انطباق – برنامه ریزی – طرح جامع– مشکلات- اجتماعی – شهری

  • مقدمه

تفکر در خصوص تهیه طرح جامع برای شهر و بررسی ابعاد مختلف توسعه آتی آن از قدمت زیادی برخوردار نیست و واقعیت آن است که با هریک از تقسیم بندی های انجام گرفته در این خصوص مقایسه شود، مشخص می گردد که مدت زمان قابل تصور برای تفکر و تهیه طرح جامع شهری حداکثر دو قرن است که از اوایل قرن نوزدهم به بعد را شامل می شود. بنابراین شهرسازی نسبت به برخی علوم دیگر از عمر کوتاهی برخوردار است و خصوصاً در جریان تحولات انجام گرفته در طول دو سده اخیر نیز با نوساناتی مواجه بوده است که بعضاً دگرگون کننده برخی بنیانهای اساسی این علم شده است. بنا به همین سابقه، شهرسازی از نظریه پردازی صرف در باب مباحث اجتماعی، اقتصادی و یا ایده آل گرایی و تخیل پردازی شروع و قریب یک قرن با این شیوه تفکر تداوم می یابد.

همه ساله صدها طرح جامع توسعه ای در شهرها و بسیار بیش از آن در کل کشور طراحی و اجرا می شود . این طرح ها در واقع نوعی مداخله ی توسعه ای نهادهای عمومی و خصوصی در محیط زندگی اجتماعی و طبیعی انسان ها به شمار می آیند . هر چند که طرح های جامع توسعه ای معمولا با نیت خیر به اجرا در می آیند و می توانند منافع بسیاری به همراه داشته باشند، اما نمی توان از آثار ناخواسته اجتماعی و احتمالا تخریبی آن ها چشم پوشی کرد . برای افزایش آثار مثبت این طرح ها بر منابع طبیعی و اجتماعات انسانی چاره ای جز ارزیابی تاثیر اجتماعی آن ها نداریم و قطعا توانا شدن مدیریت توسعه کشور در همه سطوح برای پیش برد ارزیابی تاثیر اجتماعی  طرح ها جامع ، عامل مهمی در تحقق امر توسعه پایدار می باشد.

بیان مسئله

  • چگونگی انطباق طرحها با اهداف اجتماعی
      • انطباق پیش بینی های جمعیتی

بت جمعیت شهرها در پایان دوره طرح جامع حدود 70 % پیش بینی ها با اشتباه فاحش مواجه بوده اند. بدین ترتیب که جمعیت شهر در پایان دوره طرح در محدوده ای از 20% کمتر از پیش بینی تا حدود 50 % بیشتر از پیش بینی ها بوده است.  15 % پیش بینی ها تقریبا  به تحقق پیوسته اند و 15 % دیگر گر چه به وقوع پیوسته اند، ولی با توجه به اشتباه برآورد پیش بینی جمعیت در سال پایه (فروض مقدماتی) باید در زمره پیش بینی های نادرست قرار گیرند.

 

  • چگونگی انطباق پیش بینی اقتصادی با آنچه که در عمل به وقوع پیوسته است

در این بخش نیز پیش بینی ها از واقعیت دور بوده اند، به شرح زیر:

  • در بخش کشاورزی آنچه به وقوع پیوسته است از ده برابر کمتر تا 5/1 برابر بیشتر بوده است.
  • در بخش صنعت 75 % پیش بینی ها به این علت که آنچه که اتفاق افتاده بسیار کمتر بوده و 25 % به عکس آن که آنچه واقع شده افزایش یافته، غلط بوده است.
  • در بخش خدمات درست عکس این مطلب اتفاق افتاده است.

در نتیجه می توان گفت که پیش بینی ها عمدا  به وقوع نپیوسته است.

  • مقایسه نحوه گسترش پیشنهادی شهر با جهات گسترش واقع شده

بررسی های انجام شده نشان داد که در 40 % نمونه ها، گسترش شهر در دیگر جهات – نه در جهات تعیین شده – صورت پذیرفته است. در 20 % نمونه ها حدود نیمی از توسعه در جهات تعیین شده انجام شده است، و در 40 % بقیه تا حدود زیادی، توسعه در جهت اهداف بوده ولی کاملا  آن را پوشش نداده است (بدین ترتیب که بخشی از داخل محدوده ساخته نشده و در بخشی از اراضی خارج محدوده ساخت و ساز انجام شده است).

  • چگونگی تحقق استقرار عملکردهای خدماتی پیشنهادی

در 60 % طرحها می توان گفت که تقریبا  هیچ یک از عملکردهای خدماتی حدودی این خدمات استقرار یافته اند.

در 20 % طرحها حد کمی از خدمات پیشنهادی مستقر شده و در 20 % باقی تا حدودی این خدمات استقرار یافته اند.

  • چگونگی تحقق تراکم های ساختمانی

تقریبا  در هیچ یک از شهرها تراکم های ساختمانی پیشنهادی طرح ها جامع به وقوع نپیوسته است.

  • مقایسه شبکه ارتباطی پیشنهادی و تحقق یافته

در این مورد نیز نتایج حاکی از آن است که نه تنها شبکه پیشنهادی شکل نگرفته است، بلکه اغلب شبکه های احداثی نیز در مسیری به جز آنچه که طرح پیشنهاد نموده است، شکل گرفته است.

  • چگونگی شکل گیری ساخت و بافت شهر

بدیهی است که با به وقوع پیوستن شبکه ارتباطی و استقرار عملکرد های خدماتی ساختار شهر نتواند شکل گیرد، تا آنجا که عملا  می توان برای درصد تحقق این بخش عدد صفر را پیشنهاد نمود.

بنابراین، در مجموع مشاهده می شود که طرح ها جامع نتوانسته اند عملا  در جهت اهداف خود حرکت نمایند.

بررسی علل عدم تحقق طرح های جامع از دیدگاه کالبدی و استنتاج نهایی به انجام چهار بخش دیگر طرح منوط خواهد شد که عبارتند از:

  • دیدگاههای عمومی شهر و شهرسازی.
  • نظام اجرایی طرحهای توسعه شهری.
  • نظام برنامه ریزی توسعه شهری در ایران.
  • عوامل زمینه ای مؤثر در برنامه ریزی توسعه شهری.
  • علل عدم تحقق اهداف برنامه ریزی و طراحی شهری در ایران

نتایج بررسی طرحهای شهری در ایران نشانگر آن است که به طور عمده، عدم تحقق اهداف برنامه ریزی وطراحی شهری در ایران بر پنج محور عمده استوار است:

یک – عدم امکان پیش بینی های صحیح (به ویژه در بخشهای اقتصادی و اجتماعی).

دو – عدم توجه بر چگونگی تأمین مالی و بازتابهای اقتصادی طرح.

سه – بی توجهی به نقش مردم و خواستهای آنها در شکل گیری طرح.

چهار – عوامل کالبدی مؤثر (در عدم تحقق طرحهای شهری).

پنج – برنامه ریزی غیر واقع گرا و صلب.

 

 

  • امکان ناپذیری پیش بینی ها (به ویژه در بخشهای اقتصادی – اجتماعی) :

تجربه برنامه ریزی در جهان به طور اعم و در کشورهای سوسیالیستی به طور اخص به اثبات رسانده است که امکان پیش بینی های دراز مدت برای اجزاء متنوع حیات اجتماعی یک کشور وجود ندارد. نیاز به استفاده از میلیارد ها شاخص که امکان جمع آوری صحیح و به هنگام آنها – اگر نه غیر ممکن – بسیار مشکل است از یک سو و عدم توانایی (محاسباتی) حتی با پیشرفته ترین کامپیوترها – برای مدل سازی بهینه آنها از سوی دیگر و بالاخره حضور عوامل گوناگونی که به صورت اتفاقی یا حدوثی وجود خود را تحمیل می کنند به علاوه عوامل کیفی، باعث می شود که پیش بینی جامع و مانع برای دراز مدت ناممکن گردد.

هنوز در علوم اقتصادی – اجتماعی یا انسانی و در نتیجه در برنامه ریزی فضایی، دستگاههای ریاضی و محاسباتی پیچیده ای که همچون نسبیت انیشتن بتواند کل و جزء، را با هم شناسایی کند به وجود نیامده است در عین حال در علوم اجتماعی نیز این  عدم قطعیت ، همچون فیزیک کوانتوم، وجود دارد که دقت بر روی شناخت یک وجه از موجودیت پدیده شناخت وجوه دیگر آن را غیرممکن می سازد. یعنی تمایل به پیش بینی تمام اجزاء حیات یک شهر برای مدتی طولانی، حتی الامکان پیش بینی های کلی برای آن را نیز از بین می برد.

این اشکال روش شناسی در شرح خدمات   طرح های جامع   ایران وجود داشته است. در این شرح خدمات از مشاوران خواسته می شود که برای انبوهی از شاخص ها چون وضع تولید در بخشهای مختلف اقتصادی، انواع حرفه ها و خدمات لازم، گروه های شغلی، گروه های فعالیت اقتصادی، گروه های سنی، گروه های درآمدی، انواع درآمد و … پیش بینی دراز مدت داشته باشند و در نتیج مشاوران بعد از مطالعاتی تفصیلی در مورد وضع موجود شهرها در موارد ذکر شده، بدون نتیجه گیری به تهیه  نقشه   کاربری زمین با معیارهای کلاسیک شهرسازی و معمولا بر مبنای پیش بینی جمعیت می پردازند. اما علاوه بر این نقص در روش شناسی مسایل دیگری در عدم تحقق پیش بینی های اقتصادی یا جمعیتی شهرها، وجود دارد. تفاوتهای فاحشی در مورد پیش بینی ها چه از جنبه اقتصادی و چه جمعیتی وجود دارد و همان طور که خواهیم دید در بعضی از مواردی که این پیش بینی ها نزدیک به واقعیت از آب درآمده، در واقع اشتباهات محاسباتی موجب آن گشته است. البته در مواردی خاص پیش بینی های انجام گرفته به دلایلی که می تواند الگویی برای برنامه ریزی جامع صحیح شهری باشد، از صحت برخوردار بوده است.

  • عدم توجه به چگونگی تأمین مالی و بازتاب های اقتصادی طرح

در برنامه ریزی شهری گذشته تصور می شد که پس از پیاده نمودن همه اهداف در برنامه ها و طرحها، کلیه سازمانهای ذیربط موظفند نسبت به انجام آنها همت گمارند. این نظر به سه عامل توجه نمی کرد:

عامل اول : تناقض با روش تدوین بودجه نه در قوانین کشوری و نه در شکل تدوین بودجه، لزوم پیروی از مصوبات طرحهای شهری برای ارگانهای ذیربط در نظر گرفته شده است. در شکل رایج، بودجه ها به شکل بخشی تدوین می شوند و برنامه های مربوط به طرحهای جامع را (که برای سطوح تهیه شده اند) فقط در نقاطی قطع می نمایند. بنابراین بدیهی است که نخواهند توانست به آنها جامه عمل بپوشانند.

عامل دوم : نیازهای مالی طرح

دومین عاملی که در طرح ریزی شهری مشکل زاست، عدم نگرش به نیازهای مالی طرح است.

عامل سوم : بازتابهای اقتصادی طرح

تعیین محدوده اراضی قابل ساخت شهری و تخصیص این اراضی به کاربریهای مختلف تجاری – انتفاعی، تراکم ساختمانی بیش از حداقل و دسترسی به معابر، اضافه ارزشی برای اراضی ایجاد می نماید که به آن در اقتصاد بهره مالکانه یا رانت (Rent) می گویند. بدین ترتیب مالکین برخی از اراضی شهری، صاحب منفعتی می شوند که ناشی از موقعیت زمین شان در ارتباط با طرح های عمرانی شهری است و نه کار خودشان و در واقع سودی بادآورده به دست می آورند.

  • اثرات کاهش ارزش اراضی واقع در کاربریهای خدماتی

عکس مطلب فوق هم صادق است. بدین ترتیب که برخی از اراضی به خدمات و یا معابر اختصاص می یابند و به علت عدم تطابق طرحهای شهرسازی با برنامه ها و بودجه های بخشی، سازمان مربوطه سالها قادر به تملک آنها نخواهد بود و مالک زمین دچار زیان خواهد شد. به علاوه بعد از این که زمان مربوطه نسبت به تملک زمین مربوطه اقدام می نماید با احتساب قیمتهای رسمی روبرو می گردد که نخواهد توانست زیان حاصله را جبران نماید. بنابراین نوعی بی عدالتی بارز اقتصادی در بخش طرحهای شهری نهفته است که گروهی از شهروندان را منتفع و گروهی را از هستی ساقط می نماید. البته این امر با مقاومت زمین داران روبرو شده و موجب احداثهای خلاف مقررات، اقدامات فشار برای تغییر عملکرد (به خصوص از طریق کمیسیون ماده 5 )، اعمال نفوذ، اعمال قدرت و حتی گاهی فسادهای مالی می شود.

عوامل یاد شده در جهت تقابل با زیانهای ناشی از قرار گرفتن اراضی در طرحهای شهری (غیرانتفاعی) گاهی منجر به مصوبات قانونی خاصی می شود که می تواند اساس طرحها را به هم ریزد. از جمله آنها می توان به قانون «تعیین وضعیت ملک واقع در طرحهای دولتی وشهرداریها – مصوب 29 آبان 1367» اشاره نمود که می گوید:

«کلیه ارگانها پس از اعلام رسمی وجود طرح، حداکثر ظرف 18 ماه لازم است نسبت به انجام معامله قطعی پرداخت بهاء یا عوارض اقدام نمایند. در غیر این صورت مالکین املاک از کلیه حقوق مالکانه مانند احداث، تجدید یا افزایش بنا، تعمیر، فروش، اجاره و غیره برخوردارند و در صورتی که زمانبندی طرح کمتر از ده سال باشد، مالک هنگام اخذ پروانه تعهد می نماید هر گاه زمان اجرای طرح قبل از ده سال شروع شود حق مطالبه هزینه احداث و تجدید بنا را ندارد (که عملا، پس از صدور مجوز و احداث بنای جدید، اجرای این بند غیر ممکن است).علاوه بر این با تثبیت کاربری، دست سازمانهای مختلف برای تأمین اراضی مورد نیاز از اراضی دیگری که دارای شرایط سهل تری برای تملک بوده است و مزایای مشابه اراضی در نظر گرفته شده را نیز دارا هستند، بسته خواهد بود.

  • اثرات عدم توجه به مباحث اقتصادی در گسترش شهر

محدوده های شهری از مواردی است که به شدت از عدم توجه به مباحث اقتصادی لطمه دیده است.

تقریبا  در تمامی شهرها محدوده های نهایی با محدوده طرح منطبق نیست. به طور متوسط 3 تا 20 درصد ساخت و ساز در خارج محدوده اتفاق افتاده و 5 تا 40 درصد اراضی در داخل محدوده ساخته نشده باقی مانده است.بررسی ها نشان می دهد که این مغایرت ها ضمنا  در هیچ یک از شهرها به علت اشتباه مطالعات و برنامه ها در انتخاب محدوده های شهری نبوده و در اغلب طرحها انتخاب جهات توسعه منطقی انجام شده است و علت اصلی این مغایرت ها ناشی از تنش های اقتصادی است که از نفس تعیین محدوده شهری نشأت می گیرد. بدین ترتیب که با تغیین محدوده، تمامی اراضی که داخل این حد می شوند، دارای اضافه ارزش می گردند و این اضافه ارزش باعث می شود که گروهی از شهروندان توان این که این گونه اراضی را از دست بدهند و اجبارا  به مناطق حاشیه ای شهر رانده شده و ساخت و سازهای خارج از محدوده را شکل دهند. در صورتی که اگر چنین اضافه ارزشی برای اراضی داخل محدوده ایجاد نمی شد، ساخت و سازها در همین مناطق شکل می گرفت. یعنی اگر محدوده ساخت و سازهای غیرمجاز، داخل محدوده قرار گرفته و اراضی داخل محدوده خارج آن واقع می شد، عکس این عمل اتفاق می افتاد.

در انگلستان برای حل این معضل بر اساس قوانین برنامه ریزی و توسعه (1) قیمت اراضی از زمان انجام طرح ثابت نگه داشته می شود، بدین ترتیب که خسارت اراضی ای ک دچار کاهش قیمت شده، پرداخت و اضافه ارزش دیگر اراضی دریافت می شود.

ضرورت و اهمیت تحقیق

  • عوامل کالبدی مؤثر (در عدم تحقق طرح های جامع شهری)

برنامه ریزی صلب و خشک طرحهای شهری در ارتباط با ساختارهای کالبدی شهر نیز فاقد انعطاف است و در نتیجه در بسیاری موارد در اثر مقاومت این ساختارها (مشکلات اجتماعی) طرح ناچار به پذیرش شکست خواهد بود. ذیلا چند نمونه از این گونه رفتارهای ناهنجار در ارتباط با ساختارهای کالبدی آورده میشود.

  • عدم توجه به خواست ها و نقش مردم در شکل گیری شهر

با شروع عصر صنعت و هجوم گروه کثیری از روستاییان به شهرها و در نتیجه رشد فوق العاده جمعیت، نظام شهری رایج در هم شکست و اغتشاش و بی نظمی بر شهر حاکم شد. منشور آتن در این مورد می گوید:

فرارسیدن عصر ماشین، باعث دگرگونی تفصیلی در رفتار انسانی، در طریقه پخش و توزیع آنها در سرزمین ها و همچون در اقدام های آنها شده است.گرایش لجام گسیخته به متمرکز شدن در شهرها از سرعت ماشین کمک می گیرد. این تکامل تهاجمی هیچ گاه سابقه نداشته و در نتیجه هرج و مرج به شهرها راه یافته است .

با این تفکر شهرسازی معاصر که معتقد بود نظم موجود در شهرهای پیش از صنعت به علت هرج و مرج ناشی از توسعه لجام گسیخته عصر صنعت درهم ریخته است، برای بازیافتن نظم شهری از دست رفته دست به عمل زد و برنامه ریزی شهری را تدوین نبود که قصد داشت تمام و کمال شهر را نظام بخشد و در اختیار گیرد.کوشش برای برنامه ریزی کامل که عمده ترین ویژگی شهرسازی معاصر است به دو قسمت عمده با شکست مواجه شده است.

اولین عامل، بی توجهی به این مطالب است که اصولا  برنامه ریزی کامل شهری ممکن نیست

دومین عامل که شهرسازی مدرن را با شکست مواجه ساخت، عدم توجه به اساسی ترین اصل در شکل گیری شهرهای (مناسب زیست) دوران ماقبل صنعت است.در این شهرها نظم حاصل، ناشی از برنامه ریزی مدون قبلی نیست، بلکه حاصل شکل متکاملی از دخالت شهروندان در شکل گیری شهر است که در محدوده مجموعه ای از سنن و رسوم – که به مثابه راهبردهای اساسی و استخوانبندی شهری است – عمل می نماید.

اصولی مانند احترام به حقوق دیگران، رعایت امکان پذیری توسعه گذرها، رعایت عرض های مناسب هر بخش از معابر، توجه به لزوم حرکت آب و احیانا  فاضلاب و …

  • تراکم ساختمانی ثابت

در طرحهای شهری در پی یک سلسله برآورد – با تعیین تراکم جمعیتی و سطح هر بخش شهری در نهایت تراکم ساختمانی خاصی برای هر یک از بخشها تعیین می شود و این تراکم فارغ از ویژگی تفکیکی های مختلف برای تمامی آنها لازم الاجرا اعلام می شود. بررسی تراکم ساختمانی در شهرهای ارزشمند قدیمی نشان می دهد که تراکم ساختمانی هر زمین با توجه به عوامل دیگری شکل می گرفته است که ذیلا به برخی از آنها اشاره می شود:

یک – تراکم ساختمانی از شکل زمین تبعیت می کرده است.

دو – تراکم ساختمانی کاملا در ارتباط با مباحث اقتصادی قرار داشته قیمت زمین و احداث بنا در آن نقش اساسی داشته است.

سه – تراکم ساختمان از مسایل اقلیمی تأثیر می پذیرفته است.

چهار – ویژگیهای متفاوت شهروندان در بخشهای مختلف شهر و در زمانهای مختلف بر تراکم ساختمانی مؤثر بوده است.

در حالی که، طرحهای شهری جدید با تثبیت تراکم ساختمانی ( در بخشهای مختلف شهری برای تمام اراضی با خصایص متفاوت) عملا در مقابل بسیاری از اصول بنیادی و تمایلات منطقی شهروندان قرار می گیرند و اجبارا تحقق برنامه های شهری را در این مورد غیرممکن می سازند. در نتیجه همان طور که در نمونه های مورد بررسی مشخص شد، عملا  در هیچ شهری تراکمهای ساختمانی پیشنهادی شکل نگرفته است.

سوالات و فرضیات تحقیق

  • نیاز به ارزیابی اثرات برنامه ریزی طرح جامع
  • تاثیر برنامه ریزی چیست؟
  • چگونه این موضوع یکی از دغدغه های برنامه ریزی است؟
  • نتایج فرآیند برنامه ریزی در تغییرات اجتماعی ، رفاه و سلامت جامعه چیست ؟
  • چه چیزی تغییر خواهد کرد ؟
  • در اثر این تغییر چه نتایجی حاصل خواهد شد ؟
  • چه کسانی بهره مند می گردند ؟
  • چه کسانی آسیب خواهند دید ؟

اهداف تحقیق

  • برنامه ریزی واقع گرا منطبق به نیازهای اجتماعی

هدف تجزیه و تحلیل اهمیت و محتوای ارزیابی اثرات اجتماعی در برنامه ریزی طرح جامع شهری است. ارزیابی اثرات اجتماعی ، تلاشی نظام مند برای شناسایی و تجزیه و تحلیل اثرات اجتماعی یک پروژه و یا طرح پیشنهادی روی فرد ، گروه های اجتماعی و یا کل اجتماع ، پیش از فرایند تصمیم گیری است.

اثرات اجتماعی برنامه های شهری به عوامل مختلفی مانند کیفیت مسکن ، خدمات محلی و محیط زندگی ،

ارتقاء ویژگیهای شهری ، جدایی های قومی و نژادی و . . . اشاره می کند .

 

 

روش تحقیق

  • روش: توصیفی ـ تحلیلی

مراحل تجزیه و تحلیل ، نظارت و مدیریت پیامد های اجتماعی در نظر گرفته شده ، اعم از پیامدهای مثبت یا منفی که ناشی از مداخلات برنامه ریزی شده (سیاست ها ، برنامه ها ، طرح ها و پروژه ها) و هر فرآیند تغییرات اجتماعی که توسط مداخله گران صورت می پذیرد

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 186
|
امتیاز مطلب : 4
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران شرق

دانشکده علوم انسانی

 

 

پایان نامه کارشناسی ارشد MA

 

رشته علوم ارتباطات اجتماعی

 

 

عنوان:

بررسی بازنمایی زنان در برنامه های صدا و سیما (تحلیل محتوای سریال های تلویزیون)

استاد راهنما:

سرکار خانم دکتر نازنین ملکیان

 

استاد مشاور:

سرکار خانم دکتر آنی میرزاخانیان

  

تابستان 1392

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

این پژوهش با هدف بررسی نرخ نگرش نسبت به زنان در سریال‌های تلویزیونی انجام شده است و به بررسی حجم حضور زنان در سریال‌های تلویزیونی، گفتمان جنسیتی ارایه‌شده در سطح فردی، ساختاری و نمادین و نرخ مناسبات جنسیتی کلامی و غیرکلامی در بین کنشگران زن و مرد در سریال های تلویزیونی پرداخته است.

این پژوهش به صورت میدانی و با روش تحلیل محتوا و تحلیل گفتمان سریال‌های تلویزیونی که به صورت تصادفی ساده از میان سریال‌های ایرانی‌ای که در سال 1391 برای اولین بار از صدا و سیما پخش شده‌اند، انجام گردیده است.

در زمینه‌ی حجم حضور زنان، پژوهش نشان داد که از نظر تعداد نقش، مردان حضور بیشتری از زنان دارند در زمینه‌ی نوع نقش، زنان عموما در نقش دوم حضور دارند و در زمینه‌ی سن بازیگران، زنان حضوری کم‌رنگ در نقش‌های مربوط به سنین پختگی (میان‌سالی و پیری) دارند.

در زمینه‌ی گفتمان جنسیتی در سطح فردی، زنان مستقل از نظر تعداد نقش و زمان نمایش، حضور کم‌تری نسبت به زنان وابسته و مردان مستقل دارند.

در زمینه‌ی گفتمان جنسیتی در سطح ساختاری، در مولفه‌ی تقسیم کار جنسیتی، زنان بیشتر در فضای خانگی توصیف شده‌اند و در مولفه‌ی قدرت، زنان کم‌تر به تصمیم‌گیری و فعل مستقل، به رغم مخالفت مردان پرداخته‌اند.

در سطح نمادین نیز زنان عموما در فضاهای عرفا زنانه نمایش داده شده‌اند.

در زمینه‌ی مناسبات جنسیتی کلامی و غیرکلامی نیز در هر چهار منظر مناسکی شدن رفتار، رتبه‌بندی کاری، لمس زنانه و عقب‌نشینی مقبول، زنان نقش کم‌رنگ‌تری نسبت به مردان دارند

فهرست مطالب

عنوان                                           صفحه

چکیده…………………………………… و

فصل 1: کلیات پژوهش………………………. 1

1-1 مقدمه ………………………………. 2

1-2 بیان مساله ………………………….. 6

1-3 اهمیت و ضرورت پژوهش …………………. 11

1-4 اهداف ……………………………… 14

1-5 پرسش‌های اساسی پژوهش …………………. 15

1-6 تعریف اجزای مساله …………………… 16

فصل 2: ادبیات پژوهش……………………… 18

2-1 مقدمه ……………………………… 19

چهارچوب نظری تحقیق………………………. 21

2-2 پیام و گفتمان ………………………. 23

2-3 رسانه و اجتماع: کارکردهای فرهنگی و اجتماعی رسانه     27

2-4 بازتولید نظام سلطه در رسانه ………….. 32

2-5 جنسیت و گفتمان جنسیتی رسانه ………….. 37

2-6 کلیشه‌ها و طرح‌واره‌های جنسیتی در رسانه‌ها … 44

2-7 زنان، دیگری رسانه‌ها: نظام هویت‌بخشی زنان در رسانه‌ها   48

2-8 تلویزیون به عنوان رسانه‌ای اجتماعی، کارگزاری فرهنگی   51

2-9 فیلم‌های تلویزیونی و بازنمایی، بازتولید و برساخت گفتمان جنسیتی ………………………………………. 56

فصل 3: روش شناسی پژوهش…………………… 66

3-1 مقدمه ……………………………… 67

3-2 جامعه‌ی آماری و روش نمونه‌گیری …………. 67

3-3 واحد ثبت و واحد تحلیل ……………….. 68

3-4 روش گردآوری داده‌ها ………………….. 69

3-5 برآورد روایی و پایایی ……………….. 71

فصل 4: یافته‌های پژوهش …………………… 73

4-1 مقدمه ……………………………… 74

4-2 بررسی پرسش اساسی اول پژوهش……………. 74

4-3 بررسی پرسش اساسی دوم پژوهش …………… 84

4-4 بررسی پرسش اساسی سوم پژوهش …………… 88

4-5 بررسی پرسش اساسی چهارم پژوهش …………. 94

4-6 بررسی پرسش اساسی پنجم پژوهش ………….. 96

فصل 5: نتیجه‌گیری ………………………. 104

5-1 پاسخ به پرسش‌های پژوهش ………………. 105

5-1-1 پاسخ به پرسش فرعی اول پژوهش ……….. 105

5-1-2 پاسخ به پرسش فرعی دوم پژوهش ……….. 107

5-1-3 پاسخ به پرسش فرعی سوم پژوهش ……….. 108

5-1-4 پاسخ به پرسش فرعی چهارم پژوهش ……… 109

5-1-5 پاسخ به پرسش فرعی پنجم پژوهش ………. 109

5-2 محدودیت‌های پژوهش …………………… 111

5-3 پیشنهادات پژوهش ……………………. 112

منابع فارسی……………………………. 113

منابع لاتین…………………………….. 119

چکیده لاتین   125

فهرست جداول

عنوان                                           صفحه

4-1 جدول تعداد نقش زنان در سریال‌های تلویزیونی 75

4-2 جدول نوع نقش زنان در سریال‌های تلویزیونی .. 76

4-3 جدول سن بازیگران زن و مرد در سریال‌های تلویزیونی 78

4-4 جدول وضعیت تاهل بازیگران در سریال‌های تلویزیونی 80

4-5 جدول نقش‌های درون‌خانوادگی بازیگران در سریال‌های تلویزیونی 82

4-6 جدول شخصیت‌های مستقل و وابسته‌ی زنان در سریال‌های تلویزیونی     84

4-7 جدول زمان نمایش شخصیت‌های مستقل و وابسته‌ی زنان در سریال‌های تلویزیونی ……………………………… 86

4-8 جدول وضعیت تقسیم کار جنسیتی در سریال‌های تلویزیونی    89

4-9 جدول زمانی تقسیم کار جنسیتی در سریال‌های تلویزیونی    89

4-10 جدول تعداد تصمیم‌گیری مستقل زنان در سریال‌های تلویزیونی   91

4-11 جدول تعداد فعل مستقل زنان در سریال‌های تلویزیونی     92

4-12 جدول زمانی فعل مستقل زنان در سریال‌های تلویزیونی     93

4-13 جدول حضور بازیگران در فضاهای جنسیتی در سریال‌های تلویزیونی   94

4-14 جدول وضعیت مناسکی شدن رفتار در سریال‌های تلویزیونی   96

4-15 جدول وضعیت رتبه‌بندی کاری در سریال‌های تلویزیونی 98

4-16 جدول وضعیت لمس زنانه در سریال‌های تلویزیونی 100

4-17 جدول وضعیت عقب‌نشینی مقبول در سریال‌های تلویزیونی     102

فهرست نمودارها

عنوان                                           صفحه

4-1 نمودار تعداد نقش زنان در سریال‌های تلویزیونی 75

4-2 نمودار میزان حضور زنان در نقش دوم در سریال‌های تلویزیونی  76

4-3 نمودار میزان حضور زنان در نقش اول در سریال‌های تلویزیونی  77

4-4 نمودار میزان حضور زنان در نقش‌های دیگر در سریال‌های تلویزیونی 78

4-5 نمودار سن بازیگران مرد در سریال‌های تلویزیونی    79

4-6 نمودار سن بازیگران زن در سریال‌های تلویزیونی 80

4-7 نمودار وضعیت تاهل بازیگران مرد در سریال‌های تلویزیونی     81

4-8 نمودار وضعیت تاهل بازیگران زن در سریال‌های تلویزیونی 81

4-9 نمودار نقش‌های درون‌خانوادگی بازیگران مرد در سریال‌های تلویزیونی ………………………………………. 83

4-10 نمودار نقش‌های درون‌خانوادگی بازیگران زن در سریال‌های تلویزیونی ………………………………………. 83

4-11 نمودار شخصیت بازیگران مرد در سریال‌های تلویزیونی     85

4-12 نمودار شخصیت بازیگران زن در سریال‌های تلویزیونی 86

4-13 نمودار زمان نمابش شخصیت‌های مستقل و وابسته‌ی مرد در سریال‌های تلویزیونی ……………………………… 87

4-14 نمودار زمان نمابش شخصیت‌های مستقل و وابسته‌ی زن در سریال‌های تلویزیونی………………………………. 88

4-15 نمودار تقسیم کار جنسیتی در سریال‌های تلویزیونی 90

4-16 نمودار تصمیم‌گیری‌ مستقل هر جنس به رغم مخالفت جنس دیگر در سریال‌های تلویزیونی………………………………. 91

4-17 نمودار فعل مستقل هر جنس به رغم مخالفت جنس دیگر در سریال‌های تلویزیونی ……………………………… 92

4-18 نمودار حجم زمانی فعل مستقل هر جنس در سریال‌های تلویزیونی     93

4-19 نمودار صحنه‌های حضور مردان در فضاهای جنسیتی در سریال‌های تلویزیونی………………………………. 95

4-20 نمودار صحنه‌های حضور زنان در فضاهای جنسیتی در سریال‌های تلویزیونی ………………………………………. 95

4-21 نمودار میزان شاخصه‌های مناسکی شدن رفتار در سریال‌های تلویزیونی ………………………………………. 97

4-22 نمودار میزان شاخصه‌های رتبه‌بندی کاری در سریال‌های تلویزیونی   99

4-23 نمودار میزان شاخصه‌های لمس زنانه در سریال‌های تلویزیونی   101

4-24 نمودار میزان شاخصه‌های عقب‌نشینی مقبول در سریال‌های تلویزیونی     103

مقدمه

ارتباط میان افراد که سبب انتقال مفاهیم، افکار و اطلاعات از فردی به فرد دیگر می‌شود، شرط اصلی پیدایی و ادامه‌ی زندگی جمعی است؛ زیرا زندگی جمعی انسان‌ها بدون وجود ارزش‌ها، هنجارها، اهداف و حتی تعارضاتی که از طریق ارتباط به وجود می‌آیند، معنا و مفهومی ندارد. به علاوه، پیدایی و پابرجایی ارزش‌های گروهی، هنجارها، محتوای فرهنگی و همچنین روندهای یادگیری اجتماعی و در عین حال تضادهای اجتماعی، فقط از طریق ارتباط به وجود می‌آید. افراد باید برای زندگی جمعی از اهداف، مقاصد، آگاهی‌ها وهمچنین، از تفکر و برداشت دیگران مطلع گردند تا به ارایه‌ی واکنشی در برابر آنان قادر گردند.

بنابراین، رسانه‌ها، به عنوان یکی از نهادهای اجتماعی، کارکرد انتقال میراث فرهنگی و اجتماعی و ارزش‌های جوامع را بر عهده دارند و گاه نیز می‌کوشند، حسب نیاز، الگوهای نوینی را به جامعه وارد کنند. در این وضعیت، رسانه به عنوان عامل حفظ و یا تغییر و تحول ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی طرح می‌گردد.

از سویی دیگر، یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد دنیای امروز، وجود ارتباطات گسترده‌ی انسانی است، به گونه‌ای که عـصر حاضر را عـصر ارتباطات و جـامعـه امـروز را جامعه‌ی اطلاعاتی خوانده‌اند. در چنین جامعه‌ای، رسانه‌ها و وسایل ارتباط جمعی، به عنوان عنصری کلیدی در ارتباطات، نقش مهمی ایفا می‌کنند. اگر شتاب فرایند پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات مرکز ثقل تحولات فرهنگی در سال‌های اخیر باشد، رسانه‌های جمعی، از میان تمامی ابزارها و فنون جدید، بیشترین تاثیر فرهنگی را دارند. این رسانه‌ها در حفظ وضع موجود، پیدایش عادات تازه و نیز تغییر در باورها و خلق و خوی و رفتار انسان‌ها سهمی شگرف دارند. البته، میزان تاثیر رسانه‌ها و نیز استقبال همگانی از آنها در همه‌ی جوامع یکسان نبوده، تابع متغیر رشد فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی هر جامعه است، اما این دیدگاه عمومی درباره‌ی کارکرد رسانه‌‌ها وجود دارد که رسانه‌های جمعی باید به حراست از محیط و همبستگی بین اجزای گوناگون جامعه در پاسخ به نیازهای محیطی کمک کنند (معتمدنژاد، ۱۳۷۵: ۱۸)

نیازمندی انسان امروز به اطلاعات و اخبار، در جهت دستیابی به رفاه بیشتر، بهتر زیستن و ارضای نیاز کنجکاوی، قدرت ساخت انگاره‌ها و شکل‌دهی افکار عمومی را به رسانه‌ها داده است. رسانه‌ها به عنوان بهترین منابع شکل‌دهی افکار و تصورات ما از محیط پیرامون، به ویژه در مورد رویدادهایی که خارج از دسترس، دید و تجربه‌ی مستقیم ما قرار دارند، نقش مهم و برجسته‌ای ایفا می‌کنند.

امروزه، رسانه‌ها از چنان نفوذ، گستره و قدرتی برخوردارند که می‌توان گفت اولویت ذهنی و رفتاری ما را تعیین می‌کنند و اگر چگونه اندیشیدن را نیاموزند، حداقل این که به چه بیاندیشیم را می‌آموزند، به گونه‌ای که می‌توان گفت رسانه‌های ارتباط جمعی مهم‌ترین شاخصه‌ی جامعه‌ی مدرن به شمار می‌آیند و در واقع، القا کننده‌ی کلیه‌ی هنجارهای فرهنگی‌اند.

رسانه‌ها، با نشر اطلاعات، افکار، ذهنیات و فرهنگ جامعه را شکل می‌دهند. بر این اساس، انتخاب‌کنندگان و تدوین‌کنندگان پیام (مدیران رسانه‌ها و عوامل برنامه‌ساز) نقش بسیار مهمی در چگونگی شکل‌گیری فرهنگ و تحولات آن دارند. در این میان، رسانه‌های تصویری به ویژه تلویزیون، نقش بسیار پررنگ‌تری دارند، به گونه‌ای که می‌توان گفت تلویزیون، از عوامل اصلی در فرایند اجتماعی شدن و انتقال مفاهیم فرهنگی است.

تلویزیون، به دلیل استفاده از دو حس بینایی و شنوایی به طور هم‌زمان، سرعت در انتقال اخبار، کثرت مخاطبان و توانایی پخش هم‌زمان صوت و تصویر، به وسیله‌ی پرقدرتی در جهت اطلاع رسانی در جهان امروز تبدیل شده است. در زمینه‌ی ویژگی‌های این رسانه می‌توان گفت:

  • تلویزیون همزمان دو حس بینایی و شنوایی را متاثر می‌کند و همین ویژگی، آن را در جایگاهی برتر از رادیو و مطبوعات قرار می‌دهد
  • برنامه‌های تلویزیونی برای رسیدن به نظر مخاطبان نیازی به واسطه ندارند
  • تلویزیون قادر است هم‌زمان تعداد کثیری بیننده را، به مراتب بیشتر از خوانندگان مطبوعات و شنوندگان رادیو، زیر پوشش پیام‌های خود قرار دهد (همان، ۱۴۶).

بنابراین، تلویزیون، به عنوان رسانه‌ای ملی و فراگیر، در زمره‌ی مهم‌ترین کارگزاران جامعه‌پذیری عمل می‌کند. همه‌ی برنامه‌های تلویزیون حاوی پیام هستند و خواسته یا ناخواسته، معانی و احساسات خاصی را به مخاطب القا می‌کنند (راودراد، 1382: 168).

تلویزیون به فراهم ساختن چارچوب‌های تجربه و نگرش‌های کلی فرهنگی که در درون آن افراد، در جوامع امروزی، اطلاعات را تفسیر کرده، سازمان می‌دهند، کمک می‌کند. تلویزیون در گسترش شکل‌های غیرمستقیم ارتباط در عصر حاضر، به اندازه‌ی کتاب، مجلات و روزنامه‌ها مهم است. تلویزیون شیوه‌هایی را که افراد زندگی اجتماعی را تفسیر کرده، نسبت به آن واکنش نشان می‌دهند، با کمک به نظم دادن تجربه‌ی ما از زندگی اجتماعی، قالب‌ریزی می‌کند (گیدنز، 1376؛ 479).

تلویزیون، با مخاطب قرار دادن حس بیننده به جای ذهن او، شرایطی را به وجود می‌آورد که بتواند با هر بیننده‌ای، با هر سطحی از سواد و ادراک، ارتباط برقرار کند و به آموزش و بازتولید فرهنگی بپردازد؛ بازتولیدی که مبتنی است بر ارایه‌ی تجربیات مشترک از محیط بیرونی و یادگیری آسان و اثربخش تصویری. این بازتولید منجر به شکل‌دهی به فرهنگ اجتماعی می‌گردد.

در این زمینه، نمایش جایگاه و نقشی خاص دارد. صنایع فرهنگی، در طول دهه‌ی گذشته، نمایش رسانه‌ای را در فضاها و پایگاه‌های نو تکثیر داده است و خود نمایش یکی از اصول سامان‌دهنده به اقتصاد، سیاست، جامعه و زندگی روزمره شده است. فرهنگ رسانه‌ای، برای جذب مخاطبان بیشتر و افزایش قدرت، نفوذ و سود خود، هر روزه شیوه‌های نمایشی و چشم‌اندازهای پیچیده و فنی جدیدتری به کار می‌گیرد، به گونه‌ای که فرهنگ تصویری سرگرمی‌های اطلاعاتی جذابیتی روزافزون دارد.

نمایش‌های اغواگر، تحت تاثیر فرهنگ چند رسانه‌ای‌ها، شهروندان و مخاطبان رسانه‌ها و کل جامعه‌ی مصرف‌کننده را جذب خود کرده، درگیر با شبکه‌ای معنایی از سرگرمی، اطلاعات و مصرف می‌کند؛ الگویی که اثر عمیقی بر کردارها و پندارهای فردی و اجتماعی دارد. وقتی جهان واقعی به تصاویر ساده تبدیل می‌شود، تصاویر ساده به موجودات واقعی و تلقین‌های ایجاد‌کننده‌ی رفتارهای هیپنوتیک تبدیل می‌شود. وقتی تصویر، با استفاده از ابزارهای رسانه‌ای گوناگون، فرد را وادار به دیدن جهان می‌کند، دیگر نمی‌توان جهان را به صورت واقعی درک کرد و طبیعی است که حس ممتاز انسان، حس بینایی می‌شود؛ درست همان طور که در دوران گذشته، حس لامسه برتری داشت.

با رشد و توسعه‌ی فناوری‌های اطلاعاتی و چند رسانه‌ای جدید، نمایش فناورانه بر شکل‌گیری خطوط و مسیرهای اصلی و فرعی جوامع و فرهنگ‌های امروز اثر انکارناپذیری داشته است، به گونه‌ای که نمایش رسانه‌ای یکی از ویژگی‌های اصلی و معرف پدیده‌ی جهانی شدن گردیده است (کلنر، 1385: 164- 162).

در این میان، زنان به‌عنوان نیمی از مخاطبان جامعه، اهمیت و نقش خاصی می‌یابند. تلویزیون می‌کوشد با کمک ابزار نمایش از طرفی تصویری خاص از زنان جامعه را به بیننده القا نماید و تصویر پذیرفتنی از زن را معین و مشخص نماید و از سویی دیگر، الگوهای رفتاری خاص زنان را شکل دهد.

همچنین، تلویزیون با نمایش تصویر ویژه‌ای از زنان و چگونگی تعامل دیگر اقشار جامعه با آنان، به گونه‌ای برای اقشار مختلف جامعه در برخورد با زنان نیز الگوسازی می‌کند.

تاریخ بر فراز و نشیب تلویزیون در ایران با جنسیت و مناسبات جنسیتی گره خورده است و گرچه تغییراتی را در عرصه‌ی جنسیت تجربه کرده که خود نشان از همراهی با تحولات اجتماعی دارد، ولی مناسبات جنسیتی تنیده شده در فضای دراماتیک فیلم‌های آن، اشکالی را سامان داده است که در بستر تحولات اجتماعی، بار سنت و مدرنیته را به دوش می‌کشند؛ به گونه‌ای که می‌توان گفت صورت پدرسالارانه‌ی روابط جنسیتی، سنت دیرینه‌ی تلویزیون ایران از زمان ظهور تا کنون بوده است (رحمتی و سلطانی، 1383: 10)

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 156
|
امتیاز مطلب : 4
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران مرکزی

دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A)

گرایش تحقیق و پژوهش

 عنوان:

بررسی تاثیر کاربرد اینترنت بر آموخته های علمی دانشجویان رشته علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

استاد راهنما

آقای دکتر حسن درزیان رستمی

استاد مشاور

خانم دکتر نسیم مجیدی قهرودی

زمستان1392

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

صفحه

چکیده. 1

فصل اول کلیات پژوهش… 2

1-1مقدمه. 3

2-1-بیان مسأله. 7

3-1-اهمیت و ضرورت پژوهش. 8

4-1-اهداف پژوهش… 10

1-4-1-هدف اصلی.. 10

2-4-1-اهداف فرعی.. 10

5-1-سوالات و فرضیات پژوهش… 11

1-5-1-سوالات پژوهش… 11

2-5-1-فرضیات پژوهش… 11

6-1-قلمرو زمانی.. 12

7-1-قلمرو مکانی.. 12

8-1-قلمرو موضوعی.. 12

9-1-تعریف نظری و عملیاتی متغیرها 12

1-9-1-فناوری اطلاعات وارتباطات.. 12

2-9-1-اینترنت.. 14

3-9-1-آموخته. 18

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه پژوهش… 19

1-2-مقدمه. 20

2-2-تاریخچه اینترنت.. 20

3-2-تاریخچه اینترنت در ایران. 21

4-2-دیدگاه های نظری در خصوص اینترنت.. 21

5-2-سیر تحول مفهوم جامعه اطلاعاتی.. 22

6-2-دیدگاههای موجود در رابطه با تاثیرات تکنولوژیهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی.. 24

7-2-کاربردهای اینترنت.. 26

8-2-اهمیت اینترنت در دنیای امروز. 29

9-2-کاربرد اینترنت و تفاوت‌های جنسیتی.. 30

10-2-تأثیر اینترنت بر فرهنگ… 32

12-2-چهارچوب نظری پژوهش… 36

1-12-2-نظریه استفاده و رضامندی.. 37

2-12-2-مدل پذیرش فناوری.. 40

3-12-2-نظریه نشرنوآوری.. 43

4-12-2-نظریه یکپارچه پذیرش واستفاده از فناوری.. 45

13-2-پیشینه پژوهش… 46

1-13-2-پیشینه پژوهش در خارج.. 47

2-13-2-پیشینه پژوهش در ایران. 49

فصل سوم روش تحقیق.. 55

1-3-مقدمه. 56

2-3-روش تحقیق.. 56

3-3-جامعه آماری و حجم آن. 57

4-3-بر آورد حجم نمونه و روش نمونه گیری.. 57

5-3-اعتماد و روایی پرسشنامه. 58

1-5-3-قابلیت اعتماد 58

2-5-3- روایی.. 60

6-3-ابزارهای جمع آوری اطلاعات.. 61

7-3-روش تجزیه و تحلیل داده ها 62

فصل چهارم یافته‏های پژوهش… 63

1-4-مقدمه. 64

2-4-توصیف دادها 64

1-2-4-سیمای پاسخگویان. 65

2-2-4-توصیف گویه ها 70

3-4-استنباط یافته ها 98

1-3-4-آزمون فرضیه ها 99

فصل پنجم: نتیجه‌گیری.. 111

1-5-مقدمه. 112

2-5-نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق.. 112

3-5-جمع بندی فرضیه ها 113

4-5-تحلیل نظری یافته ها 113

5-5-پیشنهادات.. 115

1-5-5-پیشنهاد به محققان آینده 115

منابع و ماخذ 117

پیوست.. 121

فهرست جداول

صفحه

جدول1-2: انواع کاربری اینترنت توسط نوجوانان امریکایی دختر و پسر. 31

جدول2-2: توزیع روند برگزاری روز ولنتاین از 1379 تا 1385. 34

جدول شماره 1-3 اعتبار شاخص‌های تحقیق.. 60

جدول شماره1-4 : توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک جنسیت.. 65

جدول شماره2-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک سن. 66

جدول شماره3-4 : توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان درآمد 67

جدول شماره4-4 : توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک شغل. 68

جدول شماره5-4 : توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان تحصیلات.. 69

جدول شماره6-4 : توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره سطح کیفی امکانات دسترسی به اینترنت در دانشگاه 70

جدول شماره7-4:­توزیع­فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان رضایتشان از کیفیت اینترنت دانشگاه 71

جدول شماره8-4 : توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان تسلطشان بر رایانه. 72

جدول شماره9-4: توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک میزان تسلطشان بر زبان انگلیسی.. 73

جدول شماره 10-4  : توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک میزان تسلطشان بر اینترنت.. 74

جدول شماره11-4  : توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره  لزوم شرکت در دوره های تخصصی آموزش اینترنت.. 75

جدول شماره 12-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تلقی اینترنت به عنوان یک منبع اطلاعاتی برای انجام تحقیقات علمی.. 76

جدول شماره13-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان استفاده برای انجام تحقیقات وتکالیف درسی  77

جدول شماره 14-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک مکان مراجعه برای استفاده از اینترنت   78

جدول شماره15-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک استفاده از خدمات اینترنت.. 79

جدول شماره16-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان استفاده از اینترنت در طول روز  81

جدول شماره17-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان استفاده از اینترنت در طول روز در جهت امور پژوهشی و تحقیقاتی.. 82

جدول شماره18-4:توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان معرفی منابع الکترونیکی (کتاب ها و مجلات الکترونیکی) در زمینه های درسی توسط اساتید 83

جدول شماره19-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان تشویقشان از سوی اساتید برای استفاده از اینترنت برای انجام تحقیقات و یا انجام تکالیف درسی.. 84

جدول شماره 20-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان ارتباطشان با اساتید خود از طریق اینترنت ( ایمیل یا چت) در زمینه های علمی.. 85

جدول شماره 21-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان استفاده آنها از اینترنت برای برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات با متخصصین و پژوهشگران. 86

جدول شماره22-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره میزان تاثیر استفاده از اینترنت بر افزایش اطلاعات علمی.. 87

جدول شماره23-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک تاثیر اینترنت بر فراگیری بهتر دروس… 88

جدول شماره 24-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر وضعیت اجتماعی دانشجویان بر میزان کاربرد اینترنت.. 89

جدول شماره25-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر وضعیت اقتصادی دانشجویان بر میزان کاربرد  اینترنت.. 90

جدول شماره26 -4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر در اختیار داشتن رایانه خانگی بر میزان کاربرد  اینترنت.. 91

جدول شماره27-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر در اختیار داشتن اینترنت خانگی بر میزان کاربرد  اینترنت.. 92

جدول شماره28-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر مهارت های رایانه ای دانشجویان بر میزان کاربرد اینترنت.. 93

جدول شماره29-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر مهارت دانشجویان در زبان انگلیسی بر میزان کاربرد اینترنت.. 94

جدول شماره30-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر گذراندن واحد درسی آشنایی با کامپیوتر بر میزان کاربرد اینترنت.. 95

جدول شماره31-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر مطالعه در خصوص اینترنت بر میزان کاربرد اینترنت.. 96

جدول شماره32-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر کاربرد اینترنت بر افزایش آموخته های علمی دانشجویان. 97

جدول شماره33-4 : آزمون t یک نمونه ای جهت بررسی رابطه بین میزان کاربرد اینترنت و آموخته های علمی دانشجویان  99

جدول شماره 34-4: مقادیر مربوط به میانگین کاربرد اینترنت به تفکیک جنسیت.. 100

جدول شماره 35-4: آزمون t تک نمونه ای جهت بررسی ارتباط بین جنسیت دانشجویان ومیزان کاربرد اینترنت   100

جدول شماره 36-4: آزمون آنالیز واریانس برای بررسی میانگین استفاده از اینترنت به تفکیک سن  101

جدول شماره­37-4 :­آزمونTukey برای پیدا کردن­گروههای­سنی متفاوت در استفاده از اینترنت.. 101

جدول شماره 38-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین ویژگی های اقتصادی دانشجویان و کاربرد اینترنت   103

جدول شماره 38-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین ویژگی های اجتماعی دانشجویان و کاربرد اینترنت   103

جدول شماره 39-4 : آزمون آنالیز واریانس برای بررسی میانگین استفاده از اینترنت به تفکیک منابع علمی دانشجویان  104

جدول شماره 40-4 : آزمونTukey برای پیدا کردن منابع علمی متفاوت در استفاده از اینترنت.. 105

جدول شماره 41-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین مهارت های رایانه ای دانشجویان و کاربرد اینترنت   106

جدول شماره 42-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین مهارت دانشجویان در زبان انگلیسی و کاربرد اینترنت   107

جدول شماره 43-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین گذراندن واحد درسی آشنایی با کامپیوتر و کاربرد اینترنت   107

جدول شماره 44-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین عملکرد پژوهشی دانشجویان و کاربرد اینترنت   108

جدول شماره 45-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین افزایش اطلاعات علمی دانشجویان و کاربرد اینترنت   109

جدول شماره 46-4: آزمون ضریب همبستگی پیرسون بین میزان کاربرد اینترنت و موفقیت در فراگیری دروس   109

فهرست  نمودار

صفحه

نمودار شماره1-4 : توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک جنسیت.. 65

نمودار شماره2-4 : توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک سن. 66

نمودار شماره3-4 : توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک میزان درآمد 68

نمودار شماره4-4 : توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک شغل. 69

نمودار شماره5-4 : توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک میزان تحصیلات.. 70

نمودارشماره6-4 :توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره سطح کیفی امکانات دسترسی به اینترنت در دانشگاه 71

نمودار شماره7-4:­توزیع درصد پاسخگویان به­تفکیک میزان رضایتشان از کیفیت اینترنت دانشگاه 72

نمودار شماره8-4 : توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک میزان تسلطشان بر رایانه. 73

نمودار شماره9-4: توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک میزان تسلطشان بر زبان انگلیسی.. 74

نمودار شماره 10-4: توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک میزان تسلطشان بر اینترنت.. 75

نمودار شماره11-4: توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره لزوم شرکت در دوره های تخصصی آموزش اینترنت.. 76

نمودار شماره12-4: توزیع درصد پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تلقی اینترنت به عنوان یک منبع اطلاعاتی برای انجام تحقیقات علمی.. 77

نمودار شماره13-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان استفاده برای انجام تحقیقات و تکالیف درسی  78

نمودار شماره14-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک مکان مراجعه برای استفاده از اینترنت  79

نمودار شماره15 -4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک استفاده از خدمات اینترنت.. 80

نمودار شماره16-4:توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان استفاده از اینترنت در طول روز  81

نمودار شماره17 -4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان استفاده از اینترنت در طول روز در جهت امور پژوهشی و تحقیقاتی.. 82

نمودار شماره18-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان معرفی منابع الکترونیکی (کتاب ها و مجلات الکترونیکی) در زمینه های درسی توسط اساتید 83

نمودار شماره19 -4: توزیع فراوانی پاسخگویان به میزان تشویقشان از سوی اساتید برای استفاده از اینترنت برای انجام تحقیقات و یا انجام تکالیف درسی.. 84

نمودار شماره 20-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک میزان ارتباطشان با اساتید خود از طریق اینترنت ( ایمیل یا چت) در زمینه های علمی.. 85

نمودار شماره21-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به میزان استفاده آنها از اینترنت برای برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات با متخصصین و پژوهشگران. 86

نمودار شماره22-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره میزان تاثیر استفاده از اینترنت بر افزایش اطلاعات علمی.. 87

نمودار شماره23-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک تاثیر اینترنت بر فراگیری بهتر دروس  88

نمودار شماره24-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر وضعیت اجتماعی دانشجویان بر میزان کاربرد اینترنت.. 89

نمودار شماره25-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر وضعیت اقتصادی دانشجویان بر میزان کاربرد  اینترنت.. 90

نمودار شماره26-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر در اختیار داشتن رایانه خانگی بر میزان کاربرد  اینترنت.. 91

نمودار شماره27-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر در اختیار داشتن اینترنت خانگی بر میزان کاربرد  اینترنت.. 92

نمودار شماره28-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر مهارت های رایانه ای دانشجویان بر میزان کاربرد  اینترنت.. 93

نمودار شماره 29-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر مهارت دانشجویان در زبان انگلیسی بر میزان کاربرد  اینترنت.. 94

نمودار شماره 30-4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر گذراندن واحد درسی آشنایی با کامپیوتر بر میزان کاربرد اینترنت.. 95

نمودار شماره31 -4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر مطالعه در خصوص اینترنت بر میزان کاربرد اینترنت.. 97

نمودار شماره32 -4: توزیع فراوانی پاسخگویان به تفکیک نظرشان درباره تاثیر کاربرد اینترنت بر افزایش آموخته های علمی دانشجویان. 98

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر کاربرد اینترنت برآموخته های علمی دانشجویان رشته علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز اجرا گردیده. این پزوهش به صورت توصیفی–پیمایشی انجام شده جامعه آماری مورد مطالعه شامل، دانشجویان رشته علوم ارتباطات اجتماعی است که در سال 1392مشغول تحصیل هستند که تعداد آنها برابر 908 نفر میباشد که 270 نفر از آنها به عنوان جامعه نمونه به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند.ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه بوده که اعتبار(روایی) آن توسط چند تن از استادان رشته علوم ارتباطات اجتماعی مورد تایید قرار گرفت و برای تعیین قابلیت اعتماد(پایایی) از روش آلفا کرونباخ بهره برده شده که برای بخش های کوناگون پرسشنامه از مقدار مناسب برخوردار بود این مقدار برای شاخص های پرسشنامه بدین ترتیب میباشد: شاخص استفاده از اینترنت(71%)،شاخص ویژگی اقتصادی(78%)، شاخص ویژگی اجتماعی(83%)، شاخص گذراندن واحد درسی آشنایی با کامپیوتر(79%)، شاخص عملکرد پژوهشی (82%)،  شاخص اطلاعات علمی(81%).

نتایج پژوهش نشان میدهد،میان ویژگی های فردی(سن و جنسیت)،ویژگی های اقتصادی–اجتماعی ، مهارت های رایانه ای و مهارت در زبان انگلیسی با میزان کاربرد اینترنت ارتباط معناداری وجود دارد. همچنین میان گذراندن واحد آشنایی با کامپیوتر، عملکرد پژوهشی، افزایش اطلاعات علمی و موفقیت در فراگیری دروس با متغیر کاربرد اینترنت ارتباط معناداری وجود دارد.

از نکات قابل توحه در میزان کاربرد اینترنت این نکته بود که میان آموخته های علمی دانشجویان و میزان کاربرد اینترنت ارتباط معناداری وجود ندارد این نتیجه نشان میدهد بین میزان استفاده از اینترنت و نوع استفاده از اینترنت رابطه معناداری وجود ندارد.در کل میتوان چنین استنباط کرد که هرچند کاربرد اینترنت در بهبود ،عملکرد پژوهشی ،فرایند یادگیری و افزایش اطلاعات علمی تاثیر دارداما با افزایش میزان استفاده از اینترنت نوع استفاده، از فعالیت های علمی به سمت فعالیت های دیگر میرود.

کلید واژگان

اینترنت ، آموخته های علمی ، دانشجویان رشته علوم ارتباط اجتماعی، دانشگاه آزاد تهران مرکز.

به طور کلی اجزای تشکیل دهنده فصل اول عبارتند از : مقدمه– بیان مسئله– اهمیت و ضرورت پژوهش– اهداف پژوهش– فرضیه ها و سوالات پژوهش – قلمرو های زمانی ، مکانی و موضوعی–شرح واژه هاو اصطلاحات بکار رفته در پژوهش.

محقق به پشتوانه مقدمه به تحقیق شکل علمی می بخشد و گذشته از آن نشان می دهد کلیه تحقیقات پیشین را مورد بررسی قرار داده و برآنها اشراف دارد،و به پشتوانه این مقدمه است که به فرضیه ها و سوالات دست یافته.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 111
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

دانشگاه آزاد اسلامی

 

واحد تهران شرق

پایان نامه کارشناسی ارشد

رشته علوم ارتباطات اجتماعی ( M.A )

بررسی تاثیر میزان سواد رسانه ای دبیران آموزش و پرورش بر توسعه مدل تفکر انعکاسی

(مطالعه مقایسه ای دبیرستان های هوشمند و غیر هوشمند دخترانه غیرانتفاعی منطقه 2آموزش و پرورش شهر تهران)

استاد راهنما

دکتر سید علی رحمانزاده

استاد مشاور

دکتر اسماعیل کاوسی

سال تحصیلی 1391 -1390

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

مقدمه: 11

1-1 بیان مسأله: 13

1-2 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق : 15

1-3 اهداف تحقیق: 16

1-3-1 هدف اصلی: 16

1-3-2 اهداف فرعی : 16

1-4 سؤالات تحقیق: 17

1-4-1 سوال اصلی: 17

1-4-2سوالات فرعی: 17

1-5  فرضیه‏های تحقیق: 17

1-5-1 فرضیه اصلی: 17

1-5-2 فرضیه های فرعی: 17

1-6 تعریف مفاهیم  18

1-6-1 سواد: 18

1-6-2 سواد رسانه ای: 18

1-6-3 تفکر انتقادی: 18

1-6-4 تفکر انعکاسی: 19

1-6-5 جامعه پذیری: 19

1-6-6 مواجه با رسانه ها: 20

1-6-7 مدرسه هوشمند: 22

1-7 روش تحقیق: 22

1-8 جامعه آماری: 22

1-9 روش نمونه گیری: 22

1-10 روش گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات : 23

فصل دوم :  24

مبانی نظری تحقیق  24

2-1-1سواد: 25

2-1-2 انواع سواد: 26

2-1-2-1سواد دیجیتالی : 26

2-1-2-2سواد اطلاعاتی: 27

2-1-3 سواد رسانه ای: 28

2-1-4  تاریخچه سواد رسانه ای در جهان: 34

2-1-5  تاریخچه سواد رسانه ای  در ایران: 38

2-1-6 ضرورت سواد رسانه ای: 40

2-1-7 اصول سواد رسانه ای: 44

2-1-8 سطوح سواد رسانه ای: 45

2-1-9 اهداف سواد رسانه ای: 47

2-1-10 مراحل کسب سواد رسانه ای: 51

2-1-11 سواد رسانه ای؛ تفکر انتقادی: 52

2-1-12 ویژگی های پروژه های سواد رسانه ای: 53

2-1-12-1کاوش و اکتشاف فردی   53

2-1-12-2تکثرگرایی در موضوعات تحت پوشش    55

2-1-12 3واکنش به رسانه ها: نقش پاسخ فعال   56

2-1-12-4مسئولیت مشترک رسانه ها و مصرف کنندگان   57

2-1-12-5ضرورت مشارکت فراگیر در ساختارهای آموزشی: 58

2-1-12-6محتوای آموزشِ سوادِ رسانه ای: 59

2-1-12-6نقش پژوهش و ارزشیابی: 60

2-1-12-7ساختار، قالب ها و وسایل کمک آموزشی: 60

2-1-12-8منابع برای افراد، والدین، آموزگاران و سازمان ها: 61

2-1-13 دلایل فراگیری سواد رسانه ای: 61

1-13-1-2 داشتن آگاهی کامل در خصوص استفاده از رسانه ها: 63

2-13-1-2برخورد منتقدانه با محتوای رسانه ها: 63

3-13-1-2تحلیل زمینه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و تبلیغی محیط رسانه ها 64

4-13-1-2رسانه ها، ارزش ها و دیدگاه ها را جایگزین می کنند  64

5-13-1-2برداشت افراد مختلف از یک پیام رسانه ای واحد، متفاوت است… 65

6-13-1-2ارتباطات اجتماعی سالم به وسیله اطلاعات و دانش    66

2-1-14 آموزش رسانه چیست؟  67

2-1-15 آموزش رسانه، چرا؟  68

2-1-17 الگوهای موضوعی در آموزش رسانه ای: 74

2-1-18 چرا آموزش سواد رسانه‌ای اینقدر مهم است؟  76

2-1-19 مزایای آموزش سواد رسانه ای برای مخاطبان: 77

2-1-20 دلایل آموزش سواد رسانه ای از نگاه باری دونکان: 78

2-1-21 18 اصل حاکم بر آموزش رسانه‌ای (سواد رسانه‌ای): 79

2-1-22 الگوی پنج سطحی سواد رسانه‌ای انتقادی: 81

2-1-23 کشورهای پیشرو در آموزش سواد رسانه ای: 85

2-1-23 -1آموزش سواد رسانه ای در ژاپن: 85

2-1-23  -2آموزش سواد رسانه ای در کانادا: 90

2-1-23 فرایندهای شناختی آموزش سواد رسانه‌ای: 95

بخش دوم: تفکر انتقادی: 96

2-2-1 تاریخچه‌ تفکر انتقادی‌ و تفکر خلاق: 97

2-2-3 نظریه« رابرت استرانبرگ » و آموزش تفکر خلاق : 104

2-2-4 تبییـن اصول پنجگانه تفکرانتقادی براساس آرای واتسون – گلیزر : 107

2-2- 5 چند راهکار علمی آموزش خلاقیت: 110

2-2-6 آموزش تفکر خلاق به‌وسیله شیوه‌ تفکر افقی: 111

2-2-7 روش ذهن‌انگیزی؛شیوه‌ای خلاق برای آموزش تفکر انتقادی: 112

2-2-8 تأثیر اندیشه‌بزرگان و متفکران در ترویج تفکر انتقادی و خلاق: 113

2-2-9 ویژگی متفکران منتقد: 114

2-2-10 مراحل پیشرفت تفکر انتقادی : 115

2-2-11 چرا تفکرانتقادی باید قسمتی از تمام دروس باشد؟  116

2-2-12 تفکر انتقادی ، در برابر روش سنتی آموزش : 119

2-2- 13 آموزش تفکر انتقادی: 121

2-2-14 ضرورت ها و اصول تعلیم و تربیت: 122

2-2-15 اهمیت آموزش رسانه ای به کودکان و نوجوانان: 123

2-2-16 حضور رسانه ها در زندگی کودکان و نوجوانان: 124

2-2-17 پردازش اطلاعات رسانه ای نزد کودکان و نوجوانان  126

2-2-18 سنجش برنامه ها و محتوای رسانه ای نزد کودکان و نوجوانان  129

2-2-19 کارکردها و نقش های مختلف رسانه ها در مورد کودکان و نوجوانان  130

2-2-20   10اصل و چند روش مؤثر در کاهش تاثیرات مخرب رسانه‌ها 134

2-2-21 میزان تأثیر رسانه‌ها برخانواده‌ 134

بخش سوم: مدرسه هوشمند  142

3-2-1 منظور از مدارس هوشمند چیست ؟  142

3-2-2 تعریف مدرسه هوشمند: 145

3-2-3 پیشینه هوشمند‌سازی مدارس   146

3-2-3 -1پیشینه هوشمند‌سازی مدارس در جهان: 146

3-2-3 -2پیشینه هوشمند‌سازی مدارس در ایران   147

3-2-4 نگاهی به برخی از شاخص‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات آموزشی: 148

3-2-5 مقایسه شاخص‌های فاوای برخی از کشورها در حوزه آموزش وپرورش: 149

3-2-6 مزایای اجرای طرح مدارس هوشمند : 151

3-2-7 مهمترین اهداف مدارس هوشمند: 152

3-2-7 مهمترین دلایل تاسیس مدارس هوشمند: 153

3-2-9 استمرار فرایند یادگیری دانش آموزان در خارج از مدرسه: 158

3-9-10 اسناد پشتیبان مدرسه هوشمند: 161

3-2-11 هدف‌های کلان هوشمند سازی مدارس: 163

3-2-12راهبردهای کلان هوشمند سازی مدارس در ایران: 164

3-2-13 ساز و کار اجرایی هوشمند‌سازی مدارس : 167

3-2-14 ساختار تشکیلاتی مدرسه هوشمند: 169

3-2-15مولفه‌های اصلی و ارکان هوشمند‌سازی مدارس: 170

3-2-15ارزیابی و ارزشیابی در مدارس هوشمند: 172

3-2-16 رتبه‌بندی با توجه به رویکرد فاوا درطرح تحول بنیادین: 174

3-2-16عملکرد هوشمند‌سازی مدارس در سال تحصیلی 91-90: 176

بخش چهارم؛ نظریه ها: 179

4-2-1نظریه اجتماعی سواد رسانه ای: 179

4-2-2برجسته سازی: 180

4-2-3نظریه استفاده و خشنودی: 181

4-2-4نظریه گلوله جادویی: 183

4-2-5نظریه استحکام یا تأثیر محدود: 183

4-2-6نظریه کاشت   183

بررسی پژوهش های انجام شده: 185

فصل سوم :  191

روش تحقیق  191

3-1 روش تحقیق  192

3-2 جامعۀ آماری  194

3-3 روش نمونهگیری  195

3-4 حجم نمونه  196

3-5 واحد تحلیل  196

3-6 معیارهای انتخاب افراد مورد مطالعه  196

3-7 ابزار پژوهش    197

3-8 محاسن پرسشنامه: 197

3-9 تعاریف نظری متغیرهای پژوهش    197

3-9-1 متغیر وابسته: سواد رسانه ای   197

3-2 متغیرهای مستقل: 198

3-10-1  جامعه پذیری   198

3-10-2 تفکر انتقادی   199

3-10-3 نحوه برقراری با رسانه ها 200

3-11 روایی ابزار تحقیق  201

3-12 پایایی ابزار تحقیق  202

3-13 رویۀ جمعآوری دادهها 203

3-14 فنون تجزیه و تحلیل دادهها 204

فصل چهارم :  205

یافته‌های تحقیق  205

فصل پنجم :  271

نتیجه گیری و پیشنهادها  271

5-1خلاصه ونتیجهگیری از یافتههای توصیفی  276

5- 2خلاصه و نتیجهگیری از یافتههای تبیینی  288

5-3 پیشنهادات: 297

5-3-1پیشنهاد اصلی تحقیق : 297

5-3-2 پیشنهاد جانبی تحقیق : 297

5-4 محدودیت های تحقیق : 297

منابع و ماخذ  298

مقدمه:

اکنون که انقلاب اطلاعات و ارتباطات، مرزهای جغرافیایی را در نوردیده و تحولات شگرفی را در عرصه جهانی شدن خلق کرده است، حجم بالای اطلاعات و دانش های تازه، به راحتی از طریق شبکه های اطلاعاتی در دسترس همگان قرار می گیرد و به نظر می رسد”دهکده جهانی” در حال شکل گیری است. در این میان یک موضوع مهم، نحوه برخورد با پیشرفت های پرشتاب و خیره کننده فناوری اطلاعات و ارتباطات و استفاده از آن ها در شئون مختلف زندگی است. رسانه ها می توانند همچون ابزاری مفید به انسان معاصر کمک کنند تا با استفاده از آخرین پدیده های علمی، زندگی دلخواه، آرمانی و پرباری داشته باشد؛ ضمن اینکه اگر این ابزار، غلط یا با سوء نیت به کار گرفته شود، می تواند به صورت نیرویی ویران کننده و مصیبت بار عمل کند. برای اینکه بتوان در برابر رسانه های متکثر موجود، مخاطبانی داشت که بتوانند در کنار بهره برداری آگاهانه و فعالانه از این رسانه ها، خود را در برابر چالش ها و پیامدهای مخرب آن ها محافظت کنند، باید “سواد[1]” جدیدی ایجاد کرد. پس ابتدا به تعریف گسترده تری از “سواد” و افزایش فضای مفهومی آن نیازمندیم که دیگر به معنای توانایی خواندن و نوشتن صرف نیست، مفهومی که از آن به عنوان “سواد رسانه ای[2]” یاد می شود. “سواد رسانه ای” یا “آموزش رسانه ای[3]” علاوه بر توانایی ملحوظ در سواد سنتی، که همان توان خواندن  و نوشتن است، توانایی تحلیل و ارزشیابی پیام ها و قدرت انتقال اطلاعات به دیگران را در قالب های مختلف و با ابزارهای گوناگون در انسان پدید می آورد. همچنین، با توانمند کردن انسان برای درک شیوه کار رسانه ها مقاوم می سازد.

“سواد رسانه ای” مبحث جذابی در ارتباطات است که می کوشد خواندن سطرهای نانوشته رسانه های نوشتاری، تماشای پلان های به نمایش در نیامده یا شنیدن صداهای پخش نشده از رسانه های الکترونیک را به مخاطبان بیاموزد.(شکرخواه،1380: 79)

“سواد رسانه ای” نهضتی علیه رسانه ها نیست، بلکه عادات رسانه ای افراد را تغییر می دهد و با هوشیار کردن مخاطبان به آن ها می آموزد چطور از رسانه ها استفاده کنند. شهروندانی که سواد رسانه ای دارند، از طریق رسانه میزان آگاهی و توان دریافت اطلاعات خود را بالا می برند و با همین توان به سمت تقویت روحیه انتقادی بیشتر حرکت می کنند و رابطه یکسویه و انفعالی را به جریانی دو سویه و فعال تبدیل می کنند.(راسخ محمدی، 1385 :7) اهمیت سواد رسانه ای و ضرورت آن سال هاست که در کشورهای پیشرفته مورد توجه قرار گرفته است و نهادهای دولتی و مدنی برای آموزش و گسترش آن بین اقشار مختلف جامعه تلاش می کنند. برای مثال مدت هاست موضوع “سواد رسانه ای” در کشور کانادا مطرح است و در نظام آموزش عمومی این کشور جای خاص خود را دارد، در ژاپن نیز اندیشه سواد رسانه ای به سرعت گسترش یافته است و در سطح وسیعی در امر آموزش و تولید رسانه ای اندیشیده اند و به مطالعات انجام شده در کشورهای دیگر و استفاده از تجارب آن ها، اهداف و رویکردهای سواد رسانه ای را متناسب با نیازهای جامعه مشخص کرد و به آموزش آن همت گمارد. برای این منظور نهادهای آموزشی، مدنی، صنفی و رسانه ای باید به این امر کمک کنند و در این میان، رسانه های جمعی به ویژه رادیو و تلویزیون با توجه به طیف وسیع مخاطبان، نقش زیادی در امر آموزش سواد رسانه ای به مخاطبان خود دارند.

درباره کارکردهای وسایل ارتباط جمعی، نقدر و نظر بسیار است، اما بی تردید یکی از مهم ترین آن ها از دیرباز مورد توجه اندیشمندان این حوزه قرار گرفته است، بخش آموزشی آن است. اهمیت کارکرد آموزشی وسایل ارتباط جمعی در جوامع معاصر تا حدی است که بعضی از جامعه شناسان برای رسانه ها نقش”آموزش موازی” یا “آموزش دایمی” قایل هستند(معتمدنژاد، 1371 :13) آموزشی که از سوی رسانه ها عرضه می شود، غیر تجریدی و چند بعدی است. مطالعات اثبات کرده است که استفاده فعال از حواس پنجگانه در آموزش های رسانه ای، یادگیری را آسان و جذابیت آموزش را دو چندان می کند. سواد رسانه ای نیز مقوله ای است که می توان به طور موثر از طریق رادیو و تلویزیون به مخاطبان آموزش داد.

نقش معلمان در این عرصه شاید این است که تلاش کند راهی را بیابد تا دریابد چگونه می توان دانش اموزان را در درک نقش های چندگانه فرهنگی و اجتماعی رسانه های جمعی در جامعه و میزان تأثیرگذاری رسانه ها یاری رساند، بدون آن که مستقیماً آنان را در مسیری مشخص انداخت. گرچه زیبایی شناسی رسانه ها ممکن است به خوبی با برنامه های درسی سنتی منطبق باشد، اما همچنین جنبه های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی وسیع تر رسانه ها نیز باید مورد کنکاش قرار گیرند. این که آیا این امر به فعال گرایی مصرف کنندگان منتهی می شود یا خیر به یک اندازه به مشارکت کنندگان و آموزگار بستگی دارد و این در صورتی است که ترکیبی مناسب از کشفیات آزاد و ارزشیابی بی طرفانه ایجاد شده باشد.

در صورتیکه معلمان از سواد رسانه ای مناسبی برخوردار باشند می توانند در نحوه برخورد و تدریس خود مواردی چون تفکر ونگاه نقادانه به رسانه ها، جامعه پذیری مناسب، نحوه مواجهه صحیح با رسانه ها را به دانش آموزان یاد بدهد و این باعث شود که سواد رسانه ای دانش آموزان هم در سطح بالاتری قرار گیرد . این موضوع محقق را برآن داشت تا با انجام این تحقیق تلاش کند تا قسمتی از مسیر پر پیچ و خم گسترش و توسعه مفهوم سواد رسانه ای و آموزش رسانه ای را بپیماید.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 140
|
امتیاز مطلب : 4
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()
نوشته شده توسط : مدیر سایت

وزارت علوم تحقیقات و فناوری

دانشگاه سوره

پایان نامه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد تبلیغ و ارتباطات فرهنگی

عنوان پایان نامه:

بررسی تطبیقی مفهوم ارتباطی دعوت در قرآن کریم با مفهوم انتقال در اندیشه  هارولد لاسول، کلود شنون  و  وارن ویوور 

استاد راهنما:

 حجت الاسلام و المسلمین دکتر کاوس (محمد) روحی برندق

استاد مشاور:

دکتر علی جعفری

 

خرداد ماه 1391

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

     چکیده:

مبتنی بر رویکرد مکتب انتقال، یکی از مبانی و پایه های نظری در علم ارتباطات «انتقال پیام» است که براساس آن اصول ارتباطات و در راستای آن شیوه های ارتباطات شکل گرفته است. در رساله حاضر  بر محور «انتقال پیام» به عنوان مبنای اولیۀ ارتباط، در یک مطالعۀ مقایسه ای، میزان تطابق مفهوم ارتباطی انتقال در مکتب انتقال با مفهوم ارتباطی دعوت در قرآن کریم بررسی شده است. در این تحقیق گردآوری اطلاعات به روش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای می باشد که با بهره گیری از تکنیک تحلیل محتوا، اطلاعاتِ گردآوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در مکتب انتقال از میان عناصر سازنده یک پیام، قصد و منظور پیام عامل بسیار مهمی هستند، زیرا پیام چیزی است که فرستنده همه قصد خود را در آن قرار می دهد. از این رو، نظریه ارتباطات لاسول، شنون و ویور به عنوان یکی از هسته های اصلی، مثال روشنی از مکتب فرایند است که ارتباطات را انتقال پیام ها می داند و مطالعه ارتباطات از آن پدید آمده است. در پژوهش حاضر با آنالیز نمودنِ مؤلفه ها و اجزای مدل های شنون و ویوور و لاسول، این نتایج بدست آمد که اجزا و مؤلفه هایِ مدل ارتباطی دعوت در قرآن کریم با مؤلفه ها و اجزای این دو مدل قابلیت انطباق دارد. اجزاء و مؤلفه ها عبارتند از: منبع اطلاعات، فرستنده، پیام، گیرنده، اختلال و مقصد.

 

     کلید واژه ها:  ارتباط، دعوت، مکتب انتقال، سیستم ارتباطی قرآن.

فهرست مطالب

 

       فصل اول: کلیات تحقیق…………………………………………………………. 1

مقدمه:…………………………………………………………………………………………………………. 1

  • بیان مسئله:…………………………………………………………………………………….. 3
  • ضرورت و اهمیّت موضوع…………………………………………………………………… 4
  • هدف های تحقیق……………………………………………………………………………… 5
  • سؤال های تحقیق……………………………………………………………………………… 5
  • فرضیه تحقیق…………………………………………………………………………………… 6
  • مفاهیم اصلی تحقیق…………………………………………………………………………… 6
  • پیشینۀ تحقیق……………………………………………………………………………………. 6
  • روش تحقیق……………………………………………………………………………………. 8
  • ساختار تحقیق………………………………………………………………………………….. 9

        فصل دوم: مبانی نظری تحقیق……………………………………………………. 10   

  • تبیین نظریه ارتباطی در علم ارتباطات

2.1. مفاهیم و تعاریف………………………………………………………………………………………… 10

  • مفهوم ارتباط…………………………………………………………………………………….. 10
    • ریشه مفهوم ارتباط در لغت……………………………………………………….. 10
  • تعریف اصطلاحی ارتباط……………………………………………………………… 11
  • بررسی مؤلفه ها و اجزای اساسی دخیل در تعریف ارتباط………………………. 15
    • شناخت فراگرد……………………………………………………………………… 15
    • معنی در ارتباطات انسان با انسان………………………………………………. 16
  • مدل ها………………………………………………………………………………………………. 17
    • مکاتب مطرح در ارتباطات……………………………………………………………………. 17
      • مکتب انتقال……………………………………………………………………………… 17
        • نظریات مطرح در مکتب انتقال…………………………………………………… 18
          • نظریه تزریقی……………………………………………………………. 18
          • نظریه تأثیر محدود …………………………………………………….  18
          • نظریه استفاده و رضامندی…………………………………………….. 19
          • نظریه برجسته سازی……………………………………………………. 19
          • نظریه وابستگی مخاطبان……………………………………………….. 19
          • نظریه شکاف آگاهی………………………………………………….. 20
          • نظریه کاشت…………………………………………………………….. 20
          • نظریه مارپیچ سکوت…………………………………………………… 20
          • نظریه دریافت……………………………………………………………. 21
        • مکتب تبادل معنا………………………………………………………………………… 22
      • مدل های ارتباط در مکتب انتقال…………………………………………………………….. 22
        • شیوه ارتباط دستوری…………………………………………………………………… 22
        • شیوه ارتباط خدماتی…………………………………………………………………… 22
        • شیوه ارتباط انجمنی……………………………………………………………………. 23
      • الگوهای ارتباطی در مکتب انتقال……………………………………………………………. 27
        • الگوی کلود شنون و وارن ویور………………………………………………………. 27
          • گسترش مدل شنون و ویوور………………………………………………………. 30
        • الگوی هارولد لاسول…………………………………………………………………… 31

 

  • تبیین نظریه سیستم دعوت در قرآن کریم……………………………………………………. 35
    • تعاریف و مفاهیم …………………………………………………………………………………  35
      • مفهوم دعوت ……………………………………………………………………………………. 35
      • ضرورت و اهمیت دعوت از دیدگاه قرآن ………………………………………………… 40
      • شرایط دعوت از دیدگاه قرآن کریم……………………………………………………….. 44
      • اهداف و آثار دعوت از دیدگاه قرآن کریم……………………………………………….. 48
      • گستره دعوت از دیدگاه قرآن کریم ……………………………………………………….. 54
      • روش های دعوت در قرآن کریم……………………………………………………………. 68
      • شرایط و ویژگى‏هاى دعوت گران…………………………………………………………… 75
      • دعوت گران در قرآن کریم…………………………………………………………………. 82

نمونه ها و مصادیق دعوت انبیاء (علیهم السلام) ………………………………………….. 90

  • دعوت شوندگان از دیدگاه قرآن کریم…………………………………………………….. 101
  • مقابله با دعوت در قرآن کریم…………………………………………………………………………………………………….. 109

فصل سوم: روش تحقیق …………………………………………………………………. 116 

فصل چهارم: یافته های تحقیق………………………………………………………..  119                                                              

بررسی تطبیقی نظریه کلود شنون، وارن ویوور و هارولد لاسول با نظریه ارتباطی دعوت در قرآن کریم

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها ………………………………………………..  131                                                          

منابع و مآخذ     140

فهرست شکل ها

شکل 1- 2: شیوه های ارتباط و موضوع های نظریۀ ارتباط جمعی………………………………………… 24

شکل 2- 2: سه برداشت از فرایند ارتباط……………………………………………………………………….. 26

شکل 3- 2: «مدل ریاضی» شنون و ویوور، ارتباطات را به عنوان فرایندی خطی و یک طرفه توصیف می کند (1949)    28

شکل 4- 2 : گسترش مدل شنون و ویوور توسط دفلور که بازخورد را هم گنجانده است (1970)… 30

شکل 5- 2: فرمول لسول با عناصر معادل در فرایند ارتباط (1948) ……………………………………… 32

شکل6- 2: فرمول لسول با حوزه های معادل در پژوهش ارتباطات………………………………………… 32

شکل 7- 2: گسترش فرمول لسول توسط بردداک……………………………………………………………. 33

شکل 1- 4: «مدل ریاضی» شنون و ویوور، ارتباطات را به عنوان فرایندی خطی و یک طرفه توصیف می کند (1949)   120

شکل 2- 4 : گسترش مدل شنون و ویوور توسط دفلور که بازخورد را هم گنجانده است (1970) ..  122

شکل 3- 4 : بازخوانی مدل شنون و ویوور (و گسترده شده آن توسط دفلور)،  مبتنی بر  مدل ارتباطیِ دعوت در قرآن کریم ………………………………………………………………………………………………………………………….. 127

شکل 4- 4: فرمول لسول با عناصر معادل در فرایند ارتباط (1948) ………………………………………  127

شکل 5- 2: گسترش فرمول لسول توسط بردداک  128

       مقدمه:

«مطالعات ارتباطی، یکی از شاخه های جوان علوم اجتماعی معاصر به شمار می رود که در ایران نیز بسیار جوان است. این مطالعات پس از پایان جنگ جهانی دوم رو به رشد گذاشته، و هنوز شالوده های نظری و ابزارهای روش شناسی خاص خود را نیافته است. در طی حدود نیم قرن اخیر، مطالعات ارتباطی، در زمینه های گوناگون از مبانی نظری و شیوه های روش شناسی رشته های علمی دیگر کمک گرفته است.»[1]

«ارتباط» در یکی از اولین مدل های ارتباطی بر محور «انتقال پیام» ترسیم شد که در مطالعات گوناگون پیش از دوران رنسانس عنصر اصلی مورد نظر در ارتباطات «اندیشه های انسانی» و یا «محتوا»ی پیام بوده است، امّا در طول جنگ جهانی دوم به تناسب نیازهای ایجاد شده، تمام شکل های ارتباط مورد توجه خاص قرار گرفت و ارتباطات به عنوان «انتقال اطلاعات» و «اقناع» مورد استفاده و کاربرد قرار گرفته است.

دانشمندان علم ارتباطات در یک سیر تحول مفهومی، نظریه های رو به تکاملی از ارتباطات ارائه کرده اند، از جمله هارولد لاسول که به تعریف و طبقه بندی دقیق نقش های اجتماعی ارتباطات در نظریه های مربوط به نقش های اجتماعی و کارکردهای ارتباطات پرداخته است، ولی با وجود برداشت های جدید در مطالعات ارتباطی، ارتباط همچنان به عنوان وسیله انتقال اطلاعات در جهت اقناع افراد مورد توجّه قرار می گیرد.

در یک مطالعۀ مبنایی- چنان که عنوان پژوهش نشان می دهد- از یک سو، مدل های اولیۀ ارتباط پیرامون مفهوم «انتقال پیام» به عنوان نخستین پایه های علم ارتباط در اندیشۀ هارولد لاسول[2]، کلود شنون و وارون ویوور[3] مورد توجه قرار می گیرد و از سوی دیگر، به بررسی و تدقیق مفهوم ارتباط در دیدگاه قرآن کریم پرداخته می شود تا میزان تطابقِ مفهوم «انتقال پیام» در اندیشۀ دانشمندان علم ارتباطات با مفهوم ارتباط در دیدگاه قرآن کریم (با محوریت مفهوم دعوت) مورد بررسی قرار گیرد.

از آنجا که نظریه های مطرح شده در هر علم نشأت گرفته از مبانی فکری و اصول اعتقادی نظریه پردازان آن علم می باشد و نظریه های علمیِ نظریه پردازان متناسب و هم جهت با مبانی فکری و پایه های اعتقادی هر علم ارائه می گردد، از این رو، باید از طریق مطالعۀ مبانیِ فکری و پایه های اعتقادی هر علم، نظریه های علمی آن علم را پذیرفت و به آنها جامه عمل پوشانید. چنان چه جوامع رو به رشد و موفق پایه های علمی و فکری شان را براساس مبانی اعتقادی شان قرار داده و می دهند.

به طور مثال؛ پایه های علم تجربی براساس مشاهدات تجربی و انجام آزمون و خطا بنیان گذاشته شده است،[4] و یا پایه های علم فلسفه براساس استدلال و منطق عقلانی و برهان های عقلی بنیان نهاده شده است. به همین دلیل مبانی علمی و فکریِ تجربه گرایان تأکید بر مشاهدات و تجربیات شخصی می باشد که بسترهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و… جامعه تجربه گرایان براساس آن ترسیم شده است و مبانی علمی و فکریِ فلاسفه مبتنی بر نظریات فلسفی و منطقِ عقلانی است.

در جامعه اسلامی نیز باید مبتنی بر مبانی و پایه های فکری ارائه شده اسلام به علوم مختلف و نظریه های مطرح شده در علوم نگریست و آنها را در راستای مبانی فکری مورد پذیرش اسلام مورد بررسی و مطالعه قرار داد.

مبانی فکری و اعتقادی ما براساس قرآن کریم استوار شده است، به همین دلیل متناسب با این مبانی پیرامونِ چیستی و چگونگی ارتباط در نظریه ها و اندیشه های مطرح شده در قالبِ مکتب انتقال به بررسی و مقایسه پرداخته می شود. بدین ترتیب که ابتدا مفهوم ارتباط در اندیشۀ دانشمندان علم ارتباطات آورده سپس دیدگاه قرآن کریم را مطرح می شود تا میزان تطابق و تناسبِ آن اندیشه ها و مدل ها با دیدگاه قرآن کریم روشن گردد.

       در جستجو با کلید واژه «دعوت» و «مفاهیم ارتباطی در قرآن کریم» در پایان نامه ها و پژوهش های انجام شده در این زمینه تحقیقی صورت نگرفته است. لذا انجام این پژوهش در سطح پایان نامه ها و پژوهش های علمی بدون پیشینۀ موضوعی می باشد. لازم به ذکر است که ترجمۀ آیات قرآن کریم از تفسیر شریف «المیزان» آورده شده است.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.



:: بازدید از این مطلب : 100
|
امتیاز مطلب : 5
|
تعداد امتیازدهندگان : 1
|
مجموع امتیاز : 1
تاریخ انتشار : چهار شنبه 2 تير 1395 | نظرات ()