دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران مرکزی

دانشکده علوم اجتماعی ،گروه ارتباطات

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد(MA)

گرایش : پژوهش در ارتباطات

عنوان :

بررسی جایگاه عقلانیت ارتباطی در گسترش حوزه عمومی از دید گاه

نظریه پردازان مدرن ارتباطات

استاد راهنما:

دکتر نسیم مجیدی قهرودی

استاد مشاور:

دکتر عبدالرضا شاه محمدی

زمستان 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش… 1

1-1بیان مساله تحقیق : 2

1-2اهمیت موضوع پژوهش: 4

3-1 اهداف پژوهش: 5

4-1 سوالات پژوهش: 6

5-1روش تحقیق : 6

6-1 جامعه آماری: 7

فصل دوم : پیشینه تحقیق  …………………………………………………………………………………………………….8

نزاع میان عقلانیت‌های گوناگون در یونان باستان. 9

تطور عقلانیت در دوران مسیحی.. 11

رنسانس… 12

ویژگی های عصر رنسانس… 14

رنسانس و بازگشت به عقل خودبنیاد متافیزیک یونانی.. 14

تبیین آرا و عقاید ارتباطی در رنسانس : 16

هگل: عقلانی ، واقعی و واقعی ، عقلانی است… 19

رنسانس در علوم. 26

نقش نهضت ترجمه بر رنسانس در علوم. 27

جامعه قرون وسطی در تحول. 27

انسانگرایان و فرهنگ… 28

تقسیم‌بندی رنسانس… 29

انقلاب‌های فکری عصر رنسانس… 29

نیکلاس کوپرنیک ستاره شناس لهستانی.. 30

انقلاب فکری گالیله. 31

انقلاب فکری دکارت… 32

فصل سوم: مدرنیته و عقلانیت… 35

مدرنیته. 36

گونه‌شناسی منتقدان عقلانیت مدرن. 38

بررسی‌ مفهوم‌ مدرنیته‌ از دیدگاه‌ هابرماس… 40

مدرن بودن چیست و رهاورد مدرنیته کدام است؟. 49

عقلانیت ومدرنیته. 50

روما نیست های آلمانی..……………………………………………………………………………………………..57

اگزیستان سیالیست ها………………………………………………………………………………………………..57

مارکس و فروید……………………………………………………………………………………………………….58

دیلتای.. 60

نیچه. 60

هوسرل. 61

هایدگر. 62

نئومارکسیست‌ها یا مکتب فرانکفورت… 63

مدرنیزاسیون به عنوان عقلانیت… 63

نگاهی به مفهوم عقلانیت در اندیشه ماکس وبر. 70

وبر و علم. 73

ماکس وبر. 74

وبر و تفکر پست مدرن. 79

کنت… 81

پارتو. 83

دیدگاه میشل فوکو. 88

آثار و اندیشه ها 88

ریشه های نگرش فلسفی فوکو. 93

جمع بندی شناخت شناسی فوکو. 94

فصل چهارم: عقلانیت ارتباطی.. 97

عقلانیت… 98

مفهوم عقلانیت و هنجاری بودن. 99

عقلانیت ابزاری.. 100

عقلانیت اخلاقی.. 100

عقلانیت انتقادی.. 101

عقلانیت ارتباطی.. 102

ریشه های عقلانیت ارتباطی هابرماس… 102

عقلانیت ارتباطی.. 104

موازین عقلانیَت ارتباطی.. 105

تلخیص آرای هابرماس… 113

از عقلانیت هدفمند ” وبر” تا عقلانیت ارتباطی “هابرماس”. 118

کنش ارتباطی و کنش راهبردی.. 118

جمع بندی.. 120

هابرماس و فوکو. 126

حوزه عمومی در اندیشه هابرماس… 130

افول حوزه عمومی.. 135

کنش ارتباطی.. 135

افول حوزه عمومی.. 136

پست‌مدرن‌ها 137

فصل پنجم: نتیجه گیری.. 142

ایرادهایی بر رویکرد هابرماس… 143

انتقادات بر هابرماس… 147

رویکرد اپل و نقد او بر هابرماس… 153

جداول تحلیل ساختار……………………………………………………………………………………………….154

منابع. 163

1بیان مساله تحقیق :

سیر مطالعه عقلانیت ارتباطات ریشه در فلاسفه پیشین  دارد که شاخصه های این فلاسفه : مارکس و منتقدین اندیشه او در کتب فرانکفورت همچون مارکوزه، هورکهایمر و وبر بودند که در نهایت به زایش عقلانیت ارتباطی توسط هابرماس انجامید

طبق نظر هابرماس ارتباط از طریق زبان ضرورتاً مستلزم مطرح کردن ادعای اعتبار مشخصاً حقیقت حقانیت صداقت است که وضع آن را به هنگام اختلاف نظر، نهایتاً فقط از طریق گفتگو می‌توان حل کرد. هابرماس علاوه بر این معتقد است که اهل یک زبان، شرایطی را که چنین گفتگویی در آن نتیجه‌ای واقعاً صحیح به بار می‌آورد کاملاً می‌شناسند و این شرایط را او بر حسب ویژگی‌های «وضعیت» مساوات‌طلبانه [و] «آرمانی گفتار» توضیح داده است. عقلانیت ارتباطی بر این نکته دلالت دارد که انسان این توانایی را دارد که در شرایطی نزدیک به این وضعیت آرمانی («گفتمان» در اصطلاح هابرماس) با هدف دستیابی به وفاق، به احتجاج بپردازد.

هابرماس بر مفهوم عقلانیت ارتباطی تکیه می‌کند تا این نکته را بیان دارد که آنچه اَشکال دموکراتیک سازمان اجتماعی نشان از آن دارند، از اولویت‌هایی صرف در سنت فرهنگی و سیاسی فراتر است. در دیدگاه او، کنش-گفتاری را بدون اتخاذ موضع در قبال ادعای اعتباری که پیش می‌کشد، حتی نمی‌توان فهم کرد، و این موضع به نوبه خود گفتگویی رها از قیود را تدارک می‌بیند که وضعاین ادعا را مشخص می‌سازد. بنابراین، ترتیبات اجتماعی و سیاسی مانع چنین گفتگویی را از موضعی فارغ از هرگونه تعهد ارزش خاص می‌توان به نقد کشید، چون طبق نظر هابرماس نیل به توافق[1]  یا هدفی است که برای زبان انسانی، امری ذاتی است. برنامۀ فلسفی مشابهی را کارل‌‑اُتو اَپل نیز مطرح کرده است؛ او بر ویژگی‌های «استعلایی» احتجاج، بیشتر تأکید می‌کند.

یورگن هابرماس متفکر برجستۀ نسل دوم مکتب فرانکفورت، مفهوم عقلانیت ارتباطی را بدین منظور مطرح ساخت تا آنچه را که «نقصان هنجاری» کار متفکران اولیه این سنت می‌انگاشت برطرف کند. این نقصان از جمله، فقدان هرگونه مبنای روشن فلسفی برای نقد جامعۀ مدرن بود.

هابرماس تصریح می‌کند که شرکت‌کنندگان در کنش ارتباطی باید بتوانند اظهارات مطرح شده در جریان گفتگو را از منظر اعتبارشان بنگرند، و باید هم در باب شیوه‌های مناسب حل و فصل موارد اختلاف بر سر ادعای اعتبار و هم در باب شرایطی (که همواره ضدواقعیت است) که در آن پیگیری چنین شیوه‌هایی نتیجۀ واقعاً صحیحی به بار می‌آورد شناخت کامل داشته باشند. برای مثال، وقتی که پی بردن به اعمال فشار پنهانی، وفاقی را که قبلاً حاصل شده بود بی‌اعتبار می‌سازد، این شناخت بسیج می‌شود.

در سنت فلسفه غرب، مفهوم عقلانیت برای مدتی مدید با قوۀ تأمل و ارایۀ دلیل برای باورها و کنش‌های ناشی از آنها مرتبط بوده است. وانگهی در فلسفه مدرن، غالباً فقط باورهای قادر به هدایت کنش هدف محورند که نامزد مفهوم عقلانیت قلمداد می‌شوند. در مقابل، هابرماس اظهار می‌دارد که [آن] نوع کنشی که محور آن، نیل به توافق در زبان است، قابل تقلیل به کنشی نیست که محور آن را مداخلۀ موفقیت‌آمیز در دنیای عینی تشکیل می‌دهد. رسیدن به اهداف کنش-گفتاری به جز آنها که به سبک بیان مربوطند از طریق همکاری ممکن است؛ این امر بستگی به این دارد که دیگران، ادعاهای متکلم راجع به اعتبار را آزادانه بپذیرند؛ این، چیزی بیش از معلولی است که بتوان به طور مکانیکی آن را ایجاد کرد. از این رو قوۀ نیل به وفاق از طریق پیش نهادن ادله، شکل متمایزی از عقلانیت را نشان می‌دهد که «در شیوۀ ارتباط روزمره وجود دارد» و هابرماس بدین لحاظ آن را «عقلانییت ارتباطی» می‌نامد.

هابرماس تعبیر حوزه عمومی را در اطلاق به عرصه ای اجتماعی به کار می برد که در آن افراد از طریق مفاهمه و استدلال مبتنی بر تعقل و در شرایطی عاری از هرگونه فشار، زور و در شرایط برابر برای تمام طرف های مشارکت کننده مجموعه ای از رفتارها، مواضع و جهت گیری های ارزشی و هنجاری را تولید می کند.

آنچه موجب جلب نظر هابرماس به مقوله حوزه عمومی شده است، اهمیت این مفهوم به عنوان اساس نقد جامعه مبتنی بر اصول دموکراتیک بوده است. حوزه عمومی عرصه ای است که در آن افراد به منظور مشارکت در مباحث باز و علنی گرد هم می آیند. از نظر هابرماس حوزه عمومی به معنی دقیق کلمه عرصه ای است که هیچ حد و حدودی بر فعالیت آن وضع نشده باشد، حوزه عمومی حوزه عقلانی و حقیقت یاب و حقیقت ساز جامعه است.

این حوزه، عرصه فکر، گفت وگو، استدلال و زبان است. شرایط مکالمه باز و آزاد در حوزه عمومی متضمن این اصل است که هیچ فرد یا گروهی نمی تواند در خارج از این حوزه (یعنی در عرصه قدرت) مدعی شناخت بهتر خیر و صلاح جامعه باشد. پاسخ به پرسش هایی از این قبیل که آزادی، عدالت، برابری، عقلانیت و جزء آن چیست تنها در حوزه عمومی هر جامعه ای ممکن است داده شود و مورد پذیرش و باور قرار گیرد.

• در این مطالعه بیشتر سعی شده است به این سوال مهم پاسخ داده  شود گه روند تغییرات جایگاه عقلانیت ارتباطی به چه شکل صورت پذیرفته  و  همچنین پیدایی تفاوت های اصلی میان فلاسفه مدرنیه در حوزه های مختلف ارتباطی پیرامون عقلانیت ارتباط چگونه است؟

در این پژوهش همچنین خواستار تعیین دیدگاههای فلاسفه مدرنیته درحوزه عمومی هستیم . و یکی از مهمترین و کاربردی ترین برنامه این پژوهش را میخواهیم به تفاوتهای اصلی و باورهای هر یک از فلاسفه این رشته درخصوص عقلانیت ارتباطی درحوزه عمومی بگذاریم.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران شرق

دانشکده علوم انسانی

گروه علوم ارتباطات اجتماعی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

 رشته : علوم ارتباطات اجتماعی

گرایش:  علوم ارتباطات اجتماعی

عنوان:

بررسی رابطه استفاده از برنامه های تلویزیونی با گرایش به حفظ محیط زیست

 (مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای شهر تهران)

استاد راهنما:

دکتر رحمت حاجی مینه

استاد مشاور:

دکتر ناهید کردی

تابستان  1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

چکیده

در کشورهای در حال توسعه، مانند ایران، مسائل زیست محیطی بیش از آنکه جنبه ی فنی داشته باشد دارای جنبه های اجتماعی – فرهنگی می باشد. بنابراین هدف اصلی حفاظت محیط زیست در رابطه با محیط اجتماعی، افزایش آگاهی های زیست محیطی در سطح جامعه و تغییر در بینش اجتماعی و تقویت فرهنگ زیست محیطی می باشد.در این میان، رسانه ها نقش به سزایی در ایجاد تغییرات در سطح جامعه ایفا می کنند و رسانه ی دیداری مانند تلویزیون به دلیل تنوع برنامه ها نقش  قابل توجهی دارد. بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه استفاده از برنامه­های تلویزیون با گرایش به حفظ محیط زیست بین شهرواندان 18 سال به بالای شهر تهران می باشد تا بتوان راهکارهایی جهت ارتقای کمّی و کیفی برنامه­های تلویزیون به عنوان یک رسانه­ی ارتباط جمعی برای افزایش آگاهی و علاقه­ی شهروندان در جهت بهینه عمل کردن و حفاظت از محیط زیست ارائه نمود.

برای اجرای تحقیق، از فن “پیمایش” استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شهروندان 18 سال به بالای مناطق 22  گانه شهر تهران بود. حجم نمونه ها بر حسب فرمول کوکران  384 نفر شد. که طی آن در هر منطقه تعدادی پرسشنامه به صورت تصادفی بین شهروندان توزیع گردید سپس از تکنیک سوات (SWOT) و همین طور از نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از «ضریب آلفای کرونباخ» بررسی و برابر 8/0 تعیین شد. ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین متغیرها، رگرسیون خطی نیز برای بررسی فرضیات تحقیق بکار رفت.

نتایج تحلیلی پژوهش نشان داد: برنامه های تلویزیونی با محتوای زیست محیطی بخوبی می توانند درارتقاء آگاهی افراد بالغ شهر تهران برای حفظ محیط زیست مؤثر واقع شوند و تلویزیون به عنوان رسانه ملی می تواند تأثیر معناداری بر حفاظت از محیط زیست از سوی شهروندان داشته باشد.

« اولویت انتخاب» برنامه های زیست محیطی تلویزیونی،درمیان شهروندان تهرانی، برنامه های زیست محیطی” خبری –  مستند  – و برنامه های  شاد ” بود. برنامه های تلویزیونی با محتوای” هنری- سرگرمی – و مناسبتهای زیست محیطی” کمترین مخاطب را درجامعه آماری تحقیق داشتند.

بر حسب نتایج ماتریس سوات تحقیق، عمده ترین «نقاط ضعف»رسانه تلویزیونی در رابطه با حفظ محیط زیست شامل :  الف- کم بودن میزان برنامه ها ، ب-  ضعیف بودن محتوای برنامه ها ،  ج – عدم کیفیت  برنامه های محیط زیستی تلویزیون محسوب شدند. مهمترین «نقاط قوت» تلویزیون شامل : الف- توانایی افزودن نگرش مثبت مخاطبین نسبت به حفظ محیط زیست، ب- قدرت بالابردن احساس مسئولیت جامعه برای حفاظت از محیط زیست ، ج- توان برانگیختن اعتراض تماشاگر علیه آسیب رسانان به محیط زیست بود.

ازطرفی، تلویزیون ملی کشور به فرصت هاو تهدیدهای موجود توجهی نداشته، “برنامه های زیست محیطی شاد” در جذب گروه های مختلف سنی برای حفظ محیط زیست مهم ترین «فرصت درونی» تلویزیون بود، در حالیکه ناتوانی در” افزایش آگاهی زیست محیطی جامعه” اصلی ترین «تهدید بیرونی» برای رسانه تلویزیونی کشور(صدا و سیما) محسوب شده است.

کلمات کلیدی:  محیط زیست، رسانه تصویری،  تلویزیون، آگاهی، تکنیک سوات (SWOT).

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه آزاد تهران شرق (قیام دشت )

پایان نامه کارشناسی ارشد علوم ارتباطات اجتماعی(M.A)

عنوان:

بررسی رابطه استفاده از رسانه های فردی با ارتباطات چهره به چهره از نظر دانشجویان .مورد مطالعه : دانشجویان دانشکده علوم انسانی واحد تهران شرق (قیام دشت).

استاد راهنما:

دکتر فیروز دیندار فرکوش

استاد مشاور:

دکتر سید وحید عقیلی

                                                  سال تحصیلی1389-90

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

فصل اول

کلیات تحقیق

چکیده……………………………………… 1

1-1مقدمه…………………………………………………………………………………. 2

1-2بیان مسئله……………………………………………………………………….. 3

1-3اهمیت و ضرورت تحقیق……………………………………………………… 5

1-4اهداف تحقیق……………………………………………………………………… 6

1-4-1هدف کلی………………………………………………………………………….. 6

1-4-2اهداف جزئی……………………………………………………………………. 6

1-4-3اهداف آرمانی………………………………………………………………… 6

1-4-4اهداف کاربردی……………………………………………………………… 7

1-5محل اجرای مطالعه موردی………………………………………………… 7

1-6سوالات تحقیق……………………………………………………………………… 7

1-7فرضیه های تحقیق……………………………………………………………… 7

1-8تعریف واژه ها………………………………………………………………….. 8

1-8-1رسانه های فردی……………………………………………………………. 8

1-8-1-1اینترنت……………………………………………………………………… 8

1-8-1–11ایمیل…………………………………………………………………………… 8

1-8-1–12شبکه های اجتماعی……………………………………………………… 8

1-8-1-2تلفن همراه………………………………………………………………….     8

1-8-2ارتباطات چهره به چهره………………………………………………. 9

1-9محدوده مکانی تحقیق………………………………………………………… 9

1-10محدوده زمانی تحقیق………………………………………………………. 9

فصل دوم

2-11بررسی ادبیات و مبانی نظری تحقیق……………………………. 10

2-12رسانه های فردی…………………………………………………………….. 10

2-13اینترنت…………………………………………………………………………… 10

2-14شبکه های اجتماعی…………………………………………………………. 17

2-15پست الکترونیک……………………………………………………………….. 20

2-16تلفن همراه…………………………………………………………………….. 22

2-16-1تماس صوتی…………………………………………………………………… 22

2-16-2تماس تصویری……………………………………………………………….. 22

2-16-3پیام کوتاه…………………………………………………………………. 22

2-16-4بلوتوث…………………………………………………………………………. 22

mms5-16-2……………………………………………………………………………….. 23

2-17ارتباطات – کامپیوتر واسط((cmc……………………………………   31

2-17-1تعاملات اجتماعی و اینترنت………………………………………..   31

2-17-1-1ماهیت cmcخوب ،بد و زشت………………………………………. 33

2-17-1-1-1رویکرد های ناقص………………………………………………… 34

2-17-1-1-1-1حضور ، فقدان سر نخ و غنا…………………………… 34

2-17-1-1-1-2مدل حضور اجتماعی………………………………………….. 35

2-17-1-1-1-3مدل فاقد سر نخ………………………………………………. 36

2-17-1-1-1-4مدل غنای رسانه ای………………………………………… 36

2-18ارتباطات چهره به چهره……………………. 38

2-18-1ارتباط مستقیم و شخصی……………………………………………… 38

2-18-2ارتباط غیر مستقیم و غیر شخصی……………………………… 38

2-18-3ارتباط غیر مستقیم از طریق مطبوعات……………………. 38

2-18-4ارتباط تعاملی شخصی و غیر شخصی……………………………. 38

2-18-1ارتباط…………………………………………………………………………. 38

2-18-1-1ارتباط به عنوان ابزاری برای اقناع………………… 39

2-18-1-2ارتباط به عنوان ابزاری برای انتقال اطلاعات…. 40

2-18-1-3ارتباط به عنوان ابزاری برای تشکیل گروهها…… 41

2-18انواع ارتباط…………………………………………………………………. 42

2-18ارتباط از لحاظ محتوا و کارکرد……………………………….. 42

2-18-1جدول 2-1 مقایسه مجاری ارتباط فردی و جمعی………. 43

2-18ارتباطات انسانی…………………………………………………………… 43

2-18-1جدول 2-2 سطوح وضعیتی انواع ارتباطات انسانی…… 45

2-18-1-1ارتباط با خود یا ارتباط درون فردی………………… 45

2-18-1-2ارتباط میان فردی………………………………………………….. 47

2-18-1-3تعریف ارتباط میان فردی……………………………………… 48

2-18-1-4مدل شماره 2-3ارتباطات میان فردی پیتر هارتلی 49

2-19چهارچوب نظری…………………………………………………………………. 51

2-19-1نظریه برلو…………………………………………………………………. 51

2-19-1-1معنی…………………………………………………………………………. 51

2-19-1-2فراگرد……………………………………………………………………… 52

2-19-2نظریه پنجره جوهری……………………………………………………. 56

2-20مدل شماره 2-4 مدل پژوهشی محقق………………………………… 58

2-21شاخص های برگرفته از نظریات……………………………………… 59

2-22متغییر ها ، مقیاس ها و گویه های تحقیق………………… 60

2-23پیشینه تحقیق…………………………………………………………………. 61

2-23-1تحقیقات انجام شده در داخل کشور………………………….. 61

2-23-2تحقیقات انجام شده در خارج از کشور……………………. 63

2-24جمع بندی…………………………………………………………………………. 65

فصل سوم

3-25روش شناسی………………………………………………………………………. 67

3-26روش تحقیق………………………………………………………………………. 67

3-27مدل متغییر های مورد بررسی……………………………………….. 67

3-28روش جمع آوری دادها……………………………………………………… 68

3-29تعاریف عملیاتی…………………………………………………………….. 68

3-29-1اعتماد بنفس……………………………………………………………….. 68

3-29-2مهارت کلامی…………………………………………………………………. 68

3-29-3مهارت غیر کلامی…………………………………………………………. 68

3-29-4مهارت گوش دادن…………………………………………………………. 68

3-29-5ارتباط فرد با جمع……………………………………………………. 69

3-30جامعه آماری…………………………………………………………………… 69

3-31روش تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………….. 69

3-32روایی تحقیق…………………………………………………………………… 70

3-33پایایی تحقیق…………………………………………………………………. 70

3-34محدودیت ها…………………………………………………………………….. 70

فصل چهارم

4-35 یافته های تحقیق و جداول…………………………………………. 72

4-35-1مقدمه…………………………………………………………………………… 72

4-35-1-1بخش اول : توصیف یافته ها………………………………….. 72

4-35-1-2بخش دوم:تحلیل یافته های تحقیق……………………….. 92

فصل پنجم :

5-36نتیجه گیری و پیشنهاد…………………………………………………. 95

5-36-1مقدمه……………………………………………………………………………..   95

5-36-1-1نتیجه گیری……………………………………………………………… 95

5-36-1-2تحلیل داده ها………………………………………………………. 100

5-37پیشنهاد ها……………………………………………………………………. 104

منابع وماخذ ………………………………. 106

پیوست :

ضمیمه 1 پرسشنامه……………………………………………………………….. 107

چکیده لاتین………………………………………………………………………………   110

کلیات تحقیق:

چکیده:

افزایش استفاده از رسانه های فردی (اینترنت و تلفن همراه ) دگرگونی های گسترده ای را به دنبال خود آورده و بسته به ویژگی های فردی پیا مدهای متفاوتی بر جای گذاشته است . در این پژوهش بررسی رابطه استفاده از رسانه های فردی با ارتباطات چهره به چهره از نظر دانشجویان مورد بررسی قرار گرفته است . جامعه آماری در این پژوهش کلیه دانشجویان دانشکده علوم انسانی به تعداد 4383 ، حجم نمونه 384،روش تحقیق از نوع پیمایشی و به صورت تصادفی ساده ، ابزار جمع آوری داده ها از پرسشنامه ، وداده های خام پژوهش با استفاده از نرم افزار  spssتجزیه و تحلیل و به دست آمده است . بدین منظور 5 فرضیه مطرح شد که بین کاهش یا افزایش اعتماد بنفس در ارتباطات چهره به چهره و استفاده از رسانه های فردی ،  میان استفاده از رسانه های فردی و رشد مهارت های کلامی در ارتباطات چهره به چهره ، بین استفاده از رسانه های فردی و رشد مهارت های غیر کلامی در فرایند ارتباط چهره به چهره ، میان استفاده از رسانه های فردی و کاهش یا افزایش مهارت گوش دادن در فرد و میان استفاده از رسانه های فردی و کاهش یا افزایش ارتباط فرد با جمع به طور جداگانه مورد بررسی قرار گرفت . نتایج تحقیق در خصوص کاهش یا افزایش اعتماد بنفس با توجه به آزمون دوجمله ای ، با 95 درصد اطمینان و 5 درصد خطا فرضیه تحقیق رد می شود . به عبارت دیگر میان کاهش یا افزایش اعتمادبنفس در ارتباطات چهره به چهره و استفاده از رسانه های فردی رابطه ای وجود ندارد  . در مورد استفاده از رسانه های فردی و رشد مهارت های کلامی در ارتباطات چهره به چهره نتایج بدست آمده نشان می دهند که طبق آزمون دوجمله ای با 99 درصد اطمینان و 1 درصد خطا فرضیه تحقیق تأیید می شود . به عبارت دیگر استفاده از رسانه های فردی موجب کاهش مهارت های کلامی در ارتباط چهره به چهره می شود . در مورد استفاده از رسانه های فردی و رشد مهارت های غیر کلامی در فرایند ارتباط چهره به چهره طبق نتایج بدست آمده  طبق آزمون دوجمله ای ، با 99 درصد اطمینان و 1 درصد خطا فرضیه تحقیق تأیید می شود . به عبارت دیگر استفاده از رسانه های فردی موجب تضعیف مهارت های غیرکلامی در فرایند ارتباط چهره به چهره می شود . در مورد استفاده از رسانه های فردی و کاهش مهارت گوش دادن در فرد نتایج بدست آمده طبق آزمون دوجمله ای ، با 99 درصد اطمینان و 1 درصد خطا فرضیه تحقیق تأیید می شود . به عبارت دیگر می توان گفت ، استفاده از رسانه های فردی موجب کاهش مهارت گوش دادن در فرد می شود . در مورد استفاده از رسانه های فردی و کاهش ارتباط فرد با جمع نتایج بدست آمده طبق آزمون دوجمله ای ، با 95 درصد اطمینان و 5 درصد خطا فرضیه تحقیق رد می شود . به عبارت دیگر بین استفاده از رسانه های فردی و کاهش یا افزایش ارتباط فرد با جمع رابطه ای وجود ندارد .

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه سوره

دانشکده ارتباطات

پایان‌نامه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد تبلیغ و ارتباطات فرهنگی

عنوان پایان‌نامه نظری:

بررسی رابطه استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی

و  هویت دینی کاربران

                        (مورد پژوهی: دانشجویان دانشگاه‌‌های تهران)

استاد راهنما :

دکتر امید علی مسعودی

استاد مشاور :

دکتر حمید ضیائی‌پرور

تیرماه 1391

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

پژوهش حاضر رابطه استفاده از شبکه‌های اجتماعی و  هویت دینی کاربران را با هدف شناخت رابطه میان ویژگی‌های فردی کاربران و عوامل سیاسی و اجتماعی با هویت دینی آنها و در پی پاسخ به این پرسش اساسی که شبکه‌های اجتماعی مجازی چه آثار و پیامدهایی بر هویت کاربران دارند با استفاده از روش پیمایشی مورد مطالعه قرار داده است. این پژوهش در دانشگاه­های سطح شهر تهران، و در بین دانشجویان رشته­ها و دوره­های مختلف تحصیلی، صورت گرفته است.

تحلیل یافته‌های این مطالعه که هویت دینی کاربران در در پنج حیطه‌ی احساس، باور و اعتقاد، روابط صمیمی با خانواده، عملکرد آموزشی والدین در حوزه دین و پایبندی والدین به ارزش‌ها و اعتقادات دینی مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهد نشان از آن دارد که صرف حضور و استفاده از شبکه­های اجتماعی مجازی بر تضعیف هویت دینی کاربران تأثیر معناداری ندارد ولی نوع استفاده از این شبکه­ها از نظر استفاده کاربردی و یا تفریحی، مدت زمان طولانی حضور در این شبکه­ها و همچنین هدف استفاده کاربران از این شبکه­ها بعلاوه طبقه و پایگاه اجتماعی آنان در تضعیف هویت دینی کاربران و تمایل آنان در حرکت از هویت سنتی و اصیل دینی به سمت هویت بازتابی و مدرن تأثیرگذار بوده و حداقل اینکه هویت اصیل کاربران را در برخی از حیطه‌ها دچار تشکیک می­کند.

به نظر می­رسد پذیرش حضور در این شبکه­ها گریز ناپذیر است اما با یک آسیب شناسی جامع و برنامه­ریزی درست و استفاده از همه­ی ظرفیت­های ارتباطی می­توان از آن به عنوان یک فرصت در جهت تقویت هویت دینی بهره جست.

کلید واژه‌ها: اینترنت؛ شبکه‌های اجتماعی؛ فیس‌بوک؛ هویت؛ هویت دینی

فهرست مطالب

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­__________________________________________________

– فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه   ……………………………………………………………………………………………………………….  02

1-1) بیان مسأله   ……………………………………………………………………………………………..   06

2-1)  اهمیت و ضرورت انجام پژوهش   …………………………………………………………..   08

3-1) اهداف پژوهش   ……………………………………………………………………………………….   09

1-4) سؤالات پژوهش   ……………………………………………………………………………………..   09

5-1) فرضیه‌های پژوهش   ………………………………………………………………………………..   10

6-1) کاربران پژوهش   ……………………………………………………………………………………..   11

7-1) محدودیت‌های پژوهش   ………………………………………………………………………….   12

– فصل دوم: ادبیات و مبانی نظری تحقیق

مقدمه   ………………………………………………………………………………………………………………   14

1-2) پیشینه تحقیق   ………………………………………………………………………………………   15

2-2) مفاهیم نظری   ………………………………………………………………………………………..   19

3-2) مبانی نظری   …………………………………………………………………………………………..   30

4-2) چارچوب نظری   ……………………………………………………………………………………..   40

– فصل سوم: روش اجرای تحقیق

مقدمه   ……………………………………………………………………………………………………………..   45

1-3) روش پیمایشی و کاربرد آن   ………………………………………………………………….   45

2-3) جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………   46

3-3) روش نمونه‌گیری و حجم نمونه   ……………………………………………………………   47

4-3) اعتبار و پایایی تحقیق   …………………………………………………………………………..   47

5-3) روش و ابزار گردآوری اطلاعات   …………………………………………………………….   48

6-3) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات   ……………………………………………………………..   48

7-3) ضریب اطمینان در پژوهش   ………………………………………………………………….   49

8-3) تعریف نظری و عملی مفاهیم و مقوله‌های تحقیق   ………………………………   49

– فصل چهارم: یافته‌های تحقیق

مقدمه   ……………………………………………………………………………………………………………..   55

1-4) سیمای پاسخگویان   ………………………………………………………………………………    56

2-4) جداول و تحلیل توصیفی شاخص‌ها   …………………………………………………….    62

3-4) جداول و تحلیل آزمون سؤالات تحقیق   ………………………………………………    89

4-4) جداول و تحلیل آزمون فرضیه‌های تحقیق   …………………………………………    91

– فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها

مقدمه   …………………………………………………………………………………………………………….   103

1-5) نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق   ……………………………………………………….   104

2-5) پیشنهادها   …………………………………………………………………………………………..   107

– پیوست‌ها

– فهرست منابع   ……………………………………………………………………………………………   110

– نگاره‌ها و جدول‌ها   …………………………………………………………………………………….   113

– نمونه پرسشنامه یا چک لیست   ………………………………………………………………..   116

– چکیده (انگلیسی)   …………………………………………………………………………………….   118

فهرست جدول‌ها

جدول شماره 01 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب نوع جنس …………………………………………………….  56

جدول شماره 02 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب مقطع تحصیلی …………………………………………….  57

جدول شماره 03 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب وضعیت تأهل  ………………………………………………  57

جدول شماره 04 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب وضعیت اشتغال  …………………………………………..  57

جدول شماره 05 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب موقعیت مسکونی خود یا خانواده  ……………….  58

جدول شماره 06 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب میزان متوسط درآمد  …………………………………..  61

جدول شماره 07 : آمار پاسخگویان برحسب حیطه‌های هویت دینی  ………………………………………………….  62

جدول شماره 08 : فراوانی و درصد پاسخگویان در استفاده از اینترنت  ……………………………………………….  66

جدول شماره 09 : فراوانی و درصد پاسخگویان در استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی  ……………….  67

جدول شماره 10 : فراوانی و درصد پاسخگویان در عضویت در شبکه‌های اجتماعی مجازی  ……………..  67

جدول شماره 11 : فراوانی و درصد پاسخگویان در میزان دسترسی به شبکه‌های اجتماعی مجازی  ….  68

جدول شماره 12 : فراوانی و درصد پاسخگویان در چرایی استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی  ……  68

جدول شماره 13 : فراوانی و درصد پاسخگویان میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی  ………….  69

جدول شماره 14 : فراوانی و درصد پاسخگویان در ساعات حضور در شبکه‌های اجتماعی مجازی  ……  70

جدول شماره 15 : فراوانی و درصد پاسخگویان دراستفاده از  بخش‌های مختلف شبکه‌های اجتماعی..  71

جدول شماره 16 : فراوانی و درصد پاسخگویان در ابزار مورد استفاده برای حضور در… ……………………..  71

جدول شماره 17 : فراوانی و درصد پاسخگویان در تعداد دوستان کاربران در شبکه‌های اجتماعی  …..  72

جدول شماره 18 : فراوانی و درصد پاسخگویان در فواصل نوشتن مطلب در صفحات شخصی  …………  73

جدول شماره 19 : فراوانی و درصد پاسخگویان در ابراز علاقه برای نوشته‌های دیگران  …………………….  73

جدول شماره 20 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب احساس نسبت به خواندن دعا  …………………..  74

جدول شماره 21 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب احساس نزدیکی به خدا  …………………………….  74

جدول شماره 22 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب خوشحالی از مسلمان بودن  ……………………….  75

جدول شماره 23 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب احساس شادی از زندگی در … ……………………  75

جدول شماره 24 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب احساس خستگی از انجام اعمال دینی  ……..   76

جدول شماره 25 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب انجام اعمال دینی تحت هر شرایطی  ………..   76

جدول شماره 26 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب اعتقد به وجود خدا و … ……………………………..   77

جدول شماره 27 : : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان شرمساری … ………………………………..  77

جدول شماره 28 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان پاسخگویی دین اسلام … ………………  78

جدول شماره 29 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان اعتقاد به زندگی پس از مرگ  ……..  78

جدول شماره 30 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان اعتقاد به پاداش و … …………………….. 79

جدول شماره 31 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان عمل به انجام فریضه نماز  …………..  79

جدول شماره 32 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان عمل به انجام فریضه روزه  ………………  80

جدول شماره 33 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان شرکت در مراسم مذهبی  ……………….  80

جدول شماره 34 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان مطالعه کتب دینی  ………………………….  81

جدول شماره 35 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان سفر به شهرهای زیارتی  ………………….  81

جدول شماره 36 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان اعتقاد به مجازات … ………………………….  82

جدول شماره 37 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان اعتقاد به ترک … ………………………………  82

جدول شماره 38 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  اعتقاد به درستکاری در … ………………………….  83

جدول شماره 39 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان احساس دوستی با پدر و مادر  ………..  83

جدول شماره 40 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان احساس آسایش و … ……………………….  84

جدول شماره 41 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان مشورت با پدر و مادر … ………………….  84

جدول شماره 42 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان طرح مشکلات با پدر و مادر  ………….  85

جدول شماره 43 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان تأکید پدر و مادر … …………………………  85

جدول شماره 44 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان اهمیت دادن پدر و … ……………………..  86

جدول شماره 45 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان خرید کتب دینی از … …………………….  86

جدول شماره 46 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان تشویق پدر و مادر … ……………………….  87

جدول شماره 47 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان انجام فریضه روزه … ………………………..  87

جدول شماره 48 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان انجام فریضه نماز … …………………………  88

جدول شماره 49 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان رکت پدر و مادر در مراسم مذهبی  ..  88

جدول شماره 50 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب  میزان سفر پدر و مادر به اماکن مذهبی  …..  89

جدول شماره 51 : آزمون کلموگرف اسمیرنوف ……………………………………………………………………………………  89

جدول شماره 52 : گروه‌های آماری اعضای شبکه ……………………………………………………………………………….  92

جدول شماره 53 : آزمون تی دو نمونه ای مستقل ……………………………………………………………………………..  92

جدول شماره 54 : آزمون فیشر برای مدت استفاده ……………………………………………………………………………  93

جدول شماره 55 : آزمون مقایسات میانگین دانکن برای مدت استفاده …………………………………………….  94

جدول شماره 56 : آزمون فیشر برای میزان استفاده …………………………………………………………………………..  95

جدول شماره 57 : آزمون مقایسات میانگین دانکن برای میزان استفاده ……………………………………………  95

جدول شماره 58 : آزمون فیشر برای نوع استفاده ………………………………………………………………………………  96

جدول شماره 59 : آزمون مقایسات میانگین دانکن برای نوع استفاده ……………………………………………….  97

جدول شماره 60 : آزمون فیشر برای هدف استفاده …………………………………………………………………………..  98

جدول شماره 61 : آزمون مقایسات میانگین دانکن برای هدف استفاده ……………………………………………  98

جدول شماره 62 : آزمون فیشر برای میزان مشارکت ………………………………………………………………………..  99

جدول شماره 63 : آزمون مقایسات میانگین دانکن برای میزان مشارکت …………………………………………  100

جدول شماره 64 : آزمون همبستگی برای پایگاه اجتماعی ……………………………………………………………….  101

فهرست شکل‌ها و تصاویر

نمودار شماره 01 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب نوع جنس  …………………………………………………….  58

نمودار شماره 02 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب مقطع تحصیلی  …………………………………………….  59

نمودار شماره 03 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب وضعیت تأهل  ……………………………………………….  59

نمودار شماره 04 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب وضعیت اشتغال  ……………………………………………  60

نمودار شماره 05 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب موقعیت مسکونی خود یا خانواده  ………………..  60

نمودار شماره 06 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب سن  ………………………………………………………………  61

نمودار شماره 07 : فراوانی و درصد پاسخگویان برحسب متوسط میزان درآمد ماهانه خود یا خانواده  ..  62

نمودار شماره 08 : فراوانی و درصد پاسخگویان در حیطه احساس  ………………………………………………………  63

نمودار شماره 09 : فراوانی و درصد پاسخگویان در حیطه باور و اعتقاد  ……………………………………………….  64

نمودار شماره 10 : فراوانی و درصد پاسخگویان در حیطه عمل  ……………………………………………………………  64

نمودار شماره 11 : فراوانی و درصد پاسخگویان در حیطه روابط صمیمی خانواده  ……………………………….  65

نمودار شماره 12 : فراوانی و درصد پاسخگویان در حیطه عملکرد آموزشی خانواده  ……………………………  65

نمودار شماره 13 : فراوانی و درصد پاسخگویان در حیطه پایبندی والدین به اصول و اعتقادات دینی  .   66

مقدمه:

با فرارسیدن عصر تکنولوژی‌های نوین ارتباطی و گسترش فراگیر آن که به‌دنبال خود مفاهیم جدیدی چون واقعیت مجازی، فضای سایبر و … را به همراه ‌آورد؛ تغییر و تحولات زیادی در زندگی بشر ایجاد شد و ما را با جهان جدیدی مواجه ساخت. جهانی که در آن متفاوت می‌اندیشیم، می‌نویسیم، می‌خوانیم، ارتباط برقرار می‌کنیم و به طور کلی جهانی که در آن متفاوت زندگی ‌می‌کنیم.

اساساً همیشه تکنولوژی،‌ روش و طریقه زندگی انسان‌ها را تغییر داده‌است. استفاده از تکنولوژی صرفاً منجر به ساده‌شدن کارها نمی‌شود، بلکه در روش اندیشیدن و ماهیت کار انجام شده تأثیر می‌گذارد، تأثیراتی که عمدتاً عظیم و پیش‌بینی نشده هستند. اختراع خط، تکنولوژی چاپ، تلگراف، تلفن و تکنولوژی کامپیوتر را می‌توان در همین راستا ارزیابی کرد؛ چرا که هر‌یک به نوبه‌ی خود با تغییراتی که به‌همراه آوردند، باعث دگرگونی در زندگی بشر شدند. رسانه‌های نوین اطلاعاتی و در رأس آن اینترنت، موجب نوسازی فرآیندهای اجتماعی است. این تکنولوژی تمام جنبه‌های زندگی مردم را تحت الشعاع قرارداده است. (جهانگرد؛ 1384: 3)

هرچند که انسان‌ها به طور معمول در مقابل هر گونه تغییری مقاومت می‌کنند ولی باید این مهم را پذیرفت که مواجهه با این تغییرات گریزناپذیر است و این مقاومت‌ها نیز شکسته‌خواهد شد و به همین علت باید همواره خود را برای این تغییرات که به سرعت و شتابان نیز صورت می‌پذیرد، آماده کرده و با یک شناخت خوب نسبت به میزان تأثیر هر یک از این تغییرات، اثرات سوء آن را به حداقل ممکن برسانیم.

با رشد شتابان تکنولوژی‌های ارتباطات و اطلاعات، به ویژه اینترنت و انتقال پرشتاب فعالیت‌ها به زندگی فردی و جمعی انسان؛ فضاهای سایبر و محیط‌های مجازی، اهمیتی روزافزون یافته و مجازی شدن را به نیروی محرک تغییر محیط زندگی انسان و از آن مهم‌تر به عامل اصلی تغییر الگوهای فکری و رفتاری و به معنایی دقیق‌تر “وجود انسان” تبدیل کرده‌است. ( اوحدی؛ 1380: 9 )

همان‌طور که جامعه شناس انگلیسی، آنتونی گیدنز^[1]  ( 1999 ) یاد‌آور می‌شود، هرچه این تغییرات نه‌تنها ” در بیرون از اینجا ” اتفاق می‌افتد بلکه ” در اینجا نیز اتفاق می‌افتد – در خانه‌هایمان و درون سرهای ما -، و در اینکه ما چگونه دنیا و جایی که در آن هستیم، می‌بینیم. بنابراین، ما همه مسؤولیم تا در مورد تجربیاتمان از این تغییرات فرهنگی بیاندیشیم و بحث کنیم. واقعیت این است که نمی‌توان نسبت به این تغییرات بی‌تفاوت بود. بنابراین مهم است که بدانیم که چگونه این تغییرات می‌تواند تعاملات انسانی هرروزه‌ی ما را تحت تأثیر قرار دهد. مهم‌تر اینکه برای تمام کسانی‌ که وارد دنیای کار می‌شوند لازم است تا نظرات خردمندانه‌ای راجع به اینترنت داشته باشند. ( تربتی، 1389، ص 12 )

جوامع در حال توسعه نظیر ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با تغییرات فاحش در بافت اجتماعی خود مواجهند. با افزایش پرشتاب قشر تحصیل‌کرده‌ی دانشگاهی، روز به روز بر میزان طبقه‌ی نوظهور متوسط افزوده می‌شود. پیامد ایجاد چنین طبقه‌ی اجتماعی در جوامع انسانی، تولید نخبگان جدید در سطح جامعه و تغییر در ترکیب و ساختار نخبگان قبلی می‌باشد. این فرآیند تدریجی در بلند مدت، منجر به تغییر ذائقه‌ی ارتباطی عموم جامعه می‌شود.

اندیشمندان و صاحب نظران علوم اجتماعی و ارتباطات بر این باورند که ترکیب و همگرایی، فناوری‌های ارتباطاتی و تجدید ساختار نظام سرمایه‌داری در دهه‌های اخیر، سبب گشایش مرحله‌ی تازه‌ای در تاریخ جوامع بشری شده‌است. مرحله‌ای که با اصطلاحاتی نظیر جامعه فراصنعتی^[2]، جامعه شبکه‌ای^[3]، جامعه اطلاعاتی^[4]، جامعه پست‌مدرن^[5]، جامعه مجازی^[6]  و امثالهم توصیف و تبیین شده است. “ویژگی‌های این جامعه‌ی نو را می‌توان پدیده‌هایی از جمله اقتصاد اطلاعاتی جهانی، هندسه‌ی متغیر شبکه‌ای، فرهنگ مجاز واقعی، توسعه‌ی حیرت انگیز فناوری‌های دیجیتال، خدمات پیوسته و نیز فشردگی زمان و مکان، برشمرد”     ( کاستلز؛ 1380: 15 )

ورود به این نوع جامعه‌ی جدید همچون مرحله‌ی گذار از جامعه‌ی کشاورزی به جامعه‌ی صنعتی، تمامی جنبه‌های‌ حیات بشری را تحت تأثیر قرار داده و تحولاتی عمیق را در ساختار جوامع و روابط میان افراد به‌وجود آورده‌است، به‌نحوی که عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را با انبوهی از فرصت‌ها و چالش‌های اساسی مواجه ساخته است.

در سال‌های اخیر “شبکه‌های اجتماعی مجازی” با سرعتی بی‌نظیر گسترش یافته‌اند. پایگاه‌های مجازی مای اسپیس (MySpace) ،  فیس بوک (FaceBook) ، فایو های (5hi)، فرندستر (Friendster)، یوتیوب (YouTube)، فیلکر (Flickr)، اورکات (Orkut) و تویتر (Twitter)  مشهورترین این شبکه‌ها هستند که فضایی جذاب را برای ارتباط شبکه‌ای در فضای مجازی میان کاربران اینترنت و عمدتاً از نسل جوان، فراهم آورده و در مدت زمانی کوتاه به سرعت رشد کرده‌اند. به عنوان مثال FaceBook با توجه به اعلام سایت ویکی‌پدیا تا سپتامبر سال 2011 بیش از 800 میلیون کاربر فعال دارد.  ( wikipedia؛ تاریخ مشاهده 09/09/1390)

شبکه‌های اجتماعی از یک سایت ساده مانند موتور جستجوگر، امکاناتی را برای بارکردن فایل‌های صوتی تصویری، گفتگوی مکتوب، پست الکترونیک و دیگر ابزارهای اشتراک‌گذاری به کاربران خود ارائه می‌دهند. شبکه‌های اجتماعی، محل گردهمایی صدها میلیون کاربر اینترنت است که بدون توجه به مرز،‌ زبان،‌ جنس و فرهنگ، به تعامل و تبادل اطلاعات می‌پردازند.

بی‌شک شبکه‌ی اجتماعی فیس‌بوک را می‌توان به عنوان نماد شبکه‌های اجتماعی دانست. در سال‌های اخیر حضور در فیس‌بوک به عنوان یک فعالیت اجتماعی در سطح دنیا شناخته شده و یکی از راه‌های برقراری ارتباط با دوستان، همکاران و آشنایان می‌باشد. ورود کاربران ایرانی نیز در این شبکه‌ی ‌اجتماعی ( با لحاظ سابقه‌ی حضور در نسل اول این شبکه‌ها همچون اورکات یا شبکه‌های اجتماعی محلی ایران چون کلوب و پردیس من ) در ابتدا صرف برقراری ارتباط دوستی، عاطفی و احساسی با دوستان، همکاران و آشنایان آغاز شد. با نفوذ بیشتر این شبکه در بین ایرانیان هر چند در ابتدا با تقویت ابعاد عاطفی و احساسی بیان شده بود، اما از طریق و نوع رویه‌ی خود شبکه‌ی فیس‌بوک می‌توان حدس زد که تغییراتی در این رویه انجام‌گرفته و خواهدگرفت. شرکت فیس‌بوک با ورود کاربران ایرانی، افغانی و تاجیکی تصمیم به اضافه کردن زبان فارسی به جمع زبان‌های این سایت گرفت، هر چند که هنوز در جمع کاربران فارسی‌زبان کمتر استفاده می‌‌گردد.

یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی انسان که از این پدیده تأثیرات عمیقی را پذیرا خواهد شد، بعد هویتی است. هویت^[7] یکی از مهم‌ترین مسائل جوامع می‌باشد. بی‌گمان می‌توان گفت که هویت از نیازهای روانی انسان و پیش‌نیاز هر گونه زندگی جمعی است.

از سوی دیگر امروزه جنبه‌های گوناگون مسأله‌ی هویت از سوی متفکران و نظریه‌پردازان اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. شرایط کنونی ارتباطات جهانی، توسعه و رشد تکنولوژی‌های مختلف، رویارویی مداوم فرهنگی و … سبب شده است که مسأله‌ی هویت در ابعاد مختلف به موضوعی کانونی در بررسی‌های اجتماعی تبدیل شود.

از جمله مسائل اساسی شکل دهنده هویت هر انسانی، داشتن تعریفی از خود، از معنای زندگی، هدف در زندگی و… است و با نگاهی اجمالی به معارف دینی می‌بینیم که یکی از کارکردهای اصلی دین در زندگی این است که با دادن جهان‌بینی الهی، معنا و هدف نهایی زندگی را برای انسان تبیین می‌کند و غایت مسیر حرکت او را نشان می‌دهد. حال اگر معنا و غایت زندگی فرد بر اساس جهان‌بینی دینی شکل گرفت، دیگر ابعاد هویتی فرد ( هویت شغلی، جنسیتی و … ) به عنوان واسطه‌های دستیابی به آن هدف و در راستای آن معنا و غایت نهایی، جهت‌دهی خواهدشد. وقتی فرد، جهان‌بینی الهی پیدا می‌کند و مبداء و مقصد خود را می‌داند و پی می‌برد که برای چه آفریده شده‌است و غایت آفرینش او چیست؛ می‌تواند در مورد سایر مسائل زندگی بهتر تصمیم بگیرد. بنابراین، به‌نظر می‌رسد هویت دینی در مرتبه‌ای بالاتر از سایر ابعاد هویت قرار دارد و می‌تواند در شکل‌گیری سایر ابعاد هویتی فرد، نقش اساسی ایفا کند.

شاید بتوان گفت، هویت دینی از مهم‌ترین عناصر ایجادکننده‌ی همگنی و همبستگی اجتماعی در سطح جوامع است که طی فرایندی با ایجاد تعلق خاطر به دین و مذهب در بین افراد جامعه، نقش بسیار مهمی در ایجاد و شکل‌گیری هویت جمعی دارد و به عبارتی عملیات تشابه‌سازی و تمایزبخشی را انجام می‌دهد. به طور مثال دین اسلام و مذهب شیعه، به طور هم‌زمان ضمن ایجاد تشابه دینی در بین افراد جامعه‌ی ایران، آن‌ها را از سایر ادیان جدا می‌سازد. در جامعه‌ی ایران برخلاف سایر جوامع ( که به دنبال حاشیه‌ای کردن دین و برانداختن دینداران از اریکه قدرت و منزوی کردن آنان هستند )، با استفاده از نیروی مذهب در پنج قرن گذشته، حداقل سه انقلاب تمام‌ عیار را سامان داده‌اند. نخستین حرکت‌ها در سال 880 شمسی با انقلاب صفویان برپایه‌ی مذهب تشیع، دومین حرکت در سال 1285 شمسی با رهبری علمای طراز اول شیعه در انقلاب مشروطه و آخرین هم در انقلاب اسلامی سال 1357 شمسی با رهبری و هدایت مرجعیت شیعی شکل گرفت. (گودرزی، 1387: 50 )

در جامعه ما با توجه به آمار ارائه شده از سرشماری نفوس و مسکن سال 1385 از سوی مرکز آمار ایران به دلیل آنکه جوانان ( علی‌الخصوص دانشجویان ) درصد بالایی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند؛ این مسأله در رابطه با این قشر فرهیخته و آینده‌ساز کشور اهمیتی دو چندان می‌یابد؛ چرا که چنین قشری در هر جامعه‌ای به لحاظ برخورداری از توان و انرژی فراوان قادر است تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر آینده جامعه بگذارد^[8].

مجتبی عباسی قادی در کتاب “تأثیر اینترنت بر هویت ملی”، دیدگاه صاحب‌نظران و اندیشمندان را در خصوص اثرات و تبعات ناشی از اینترنت به طور عام و تأثیرات هویتی آن به طور خاص، به سه دسته کلی تقسیم کرده‌است: دسته‌ی اول که  دیدگاه آن‌ها به جبرگرایی معروف است، اینترنت را ساختاری عینی و بیرونی و متصلب فرض می‌کنند که در چارچوب آن ذهنیت افراد شکل می‌گیرد و کاربران آن را در سیطره‌ی خود قرار می‌دهند و جبری را بر آن‌ها تحمیل می‌کنند. دسته‌ی دوم که دیدگاه آن‌ها به اراده‌گرایی معروف است، اینترنت را صرفاً به عنوان یک رشته امکانات محض در جهت تواناسازی فرد برای گردآوری انبوه اطلاعات و رشد کثرت‌گرایی می‌دانند. و بالاخره دسته‌ی سوم که دیدگاه آن‌ها به تکنورئالیسم معروف است، رویکرد بینابینی دارند؛ یعنی آن‌ها در عین اینکه ابعاد هستی شناختی فناوری اینترنت را نادیده نمی‌گیرند، اما معتقدند که  این فناوری تعیین کننده‌ی نهایی نخواهد بود. به بیان دیگر، آن‌ها در عین اینکه ظرفیت‌ها و توانایی‌های اینترنت را در نظر دارند، به آزادی عمل کاربران نیز توجه دارند.

در این پژوهش نیز با توجه بیشتر به دیدگاه سوم ( تکنورئالیسم ) سعی می‌شود تا تأثیر شبکه‌های اجتماعی – با تأکید بر شبکه اجتماعی فیس بوک – را بر هویت دینی کاربران، مورد بررسی قراردهم.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه سوره
دانشکده فرهنگ و ارتباطات

پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد(M.A)

عنوان پایان‌نامه:

بررسی رابطه بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی و  گرایش دینی

(مورد پژوهی: دانشجویان دانشکده هنر های زیبا دانشگاه تهران)

استاد راهنما :

دکتر محمد رضا رسولی

استاد مشاور :

دکتر امید علی مسعودی

شهریور 1392

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

پژوهش حاضر بررسی رابطه بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی و  گرایش  دینی کاربران عضو شبکه های اجتماعی را با استفاده از روش پیمایشی مورد مطالعه قرار داده است. این پژوهش در دانشکده هنر های زیبا دانشگاه تهران و در بین دانشجویان رشته­ها و دوره­های مختلف تحصیلی این دانشکده انجام گرفته است.

تحلیل یافته‌های این مطالعه که گرایش دینی کاربران در در پنج حیطه‌ی احساس، باور و اعتقاد،انجام مناسک، پایبندی به ارزش‌ها و اعتقادات دینی مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهد نشان از آن دارد که شبکه های اجتماعی به عنوان اساسی ترین رغیب رسانه های سنتی نقش مهمی در زندگی امروز ایفا می نمایند و بیش از هر رسانه سنتی برای خود جا باز کرده اند.

به نظر می­رسد پذیرش زندگی و حضور در این شبکه­ها اجتناب ناپذیر است اما با برنامه ریزی نهاد های تصمیم گیر و  آسیب شناسی جامع و استفاده از همه­ی ظرفیت­های ارتباطی می­توان از آن به عنوان یک فرصت و بستر مناسب در جهت تقویت و نشر ارزش های دینی و مذهبی بهره جست.

کلید واژه‌ها: اینترنت؛ شبکه‌های اجتماعی؛ فیس‌بوک؛ دین؛ گرایش دینی

فهرست مطالب

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­__________________________________________________

– فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه   ……………………………………………………………………………………………………………….  06

1-1) بیان مسأله   ………………………………………………………………………………………………   13

2-1)  اهمیت و ضرورت انجام پژوهش   ……………………………………………………………. ………  .16

3-1) اهداف پژوهش   ………………………………………………………………………………………..   20

1-4) سؤالات پژوهش   ………………………………………………………………………………………   21

5-1) فرضیه‌های پژوهش   …………………………………………………………………………………  .. 23

6-1) کاربران پژوهش   ………………………………………………………………………………………. 23

7-1) محدودیت‌های پژوهش   ……………………………………………………………………………. .. .. 24

– فصل دوم: ادبیات و مبانی نظری تحقیق

مقدمه   …………………………………………………………………………………………………………….  25

1-2) پیشینه تحقیق   ……………………………………………………………………………………… …. 26

2-2) مفاهیم نظری   ……………………………………………………………………………………….. .  28

3-2) مبانی نظری   ………………………………………………………………………………………….   63

4-2) چارچوب نظری   …………………………………………………………………………………….. .. 98

– فصل سوم: روش اجرای تحقیق

مقدمه   ……………………………………………………………………………………………………………  126

1-3) روش پیمایشی و کاربرد آن   ………………………………………………………………………….   128

2-3) جامعه آماری و واحد تحلیل   ………………………………………………………………………….   129

3-3) روش نمونه‌گیری و حجم نمونه   ………………………………………………………………………   132

4-3) اعتبار و پایایی تحقیق   ……………………………………………………………………………….   133

5-3) روش و ابزار گردآوری اطلاعات   …………………………………………………………………….. 134

6-3) روش تجزیه و تحلیل اطلاعات   …………………………………………………………….. ……….  135

7-3) ضریب اطمینان در پژوهش   …………………………………………………………………. ……..  135

8-3) تعریف نظری و عملی مفاهیم و مقوم‌های تحقیق   ………………………………… ………………….  135

– فصل چهارم: یافته‌های تحقیق

1-4) جداول و تحلیل توصیفی داده‌ها   …………………………………………………………. ………….. 136

2-4) جداول و تحلیل آزمون سؤالات تحقیق   ……………………………………………….. ……………..  151

– فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادها

مقدمه   ………………………………………………………………………………………………………….   209

1-5) نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق   ………………………………………………………… …………… 210

2-5) پیشنهادات   ………………………………………………………………………………………… ..  212

3-5) پیشنهادات کاربردی  …………………………………………………………………..                         216

4-5) پیشنهادات  برای مطالعات بعدی…………………………………………………………………. .             219    

-1مقدمه:

انسان ها در حالی به قرن بیست و یکم گام نهاده اند که ارتباطات جهان را تسخیر کرده و کتاب، رایو، فیلم و ماهواره و اینترنت به گونه ای احوال آنها را به همدیگر پیوند داده است که برای زیستن به دنبال شیوه ها و ابزار های جدید هستند.

یکی از دستاورد های عصر ارتباطات آگاهی یافتن مردم از باور های دینی و گرایش های دینی دیگران است که با از میان رفتن سد ها و فاصله ها بیشاز هر زمان دیگری با ادیان و مذاهب دیگر آشنا هستند. (توفیقی ، حسین: 1390)

بشر امروزی به ویژه نسل جوان به مدد رسانه های نوین ارتباطی، شیوه های متفاوتی را جهت حفظ رابطه ی خود با دوستان و آشنایان، برقراری رابطه های جدید و انتشار افکار تجربه می کند.آدمی قدرت این ابزار های ارتباطی را به منظور تامین نیاز های ارتباطی خود به خدمت گرفته است.

سایت های شبکه ی اجتماعی، از جمله رسانه های نوینی هستند که بستر مناسبی برای حفظ روابط آفلاین، ایجاد روابط آنلاین و بسط دادن این روابط به زندگی واقعی فراهم کرده اند.

نتایج تحقیقات نشان داده است که سبک ها و رفتار های ارتباطی کاربران سایت های شبکه اجتماعی از فرهنگ ها و ملل مختلف، به دلیل نگرش ها و ارزش های فرهنگی متفاوت فرق دارد. به عبارت دیگر افراد تحت تاثیر فرهنگ های حاکم در جامعه در جامعه ی خود دست به رفتار های ارتباطی در شبکه های اجتماعی آنلاین می زنند.

تکنولوژی‌های نوین ارتباطی که به واقعیت انکارناپذیر زندگی بشر امروز تبدیل شده است دنیای نوینی را رقم زده که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از مصداق مهم آن هستند.تکنولوژی های امروز که در عرصه های مختلف نمود خود را به نمایش گذاشته ابعاد مختلف زندگی انسان را در عرصه های دینی ، اجتماعی ، سیاسی و فرهنگی و … تحت تاثیر قرار داده است.

اصولا فناوری همواره زندگی انسان ها را تحت تاثیر قرار داده و بهره برداری از آن هم موجب سادگی امور و در ابعاد گسترده آن  استفاده موجبا شکل گیری ابعاد پیچیده اجتماعی و فرهنگی می شود.

اختراع خط، تکنولوژی چاپ، تلگراف، تلفن و تکنولوژی کامپیوتر را می‌توان در همین راستا ارزیابی کرد؛ چرا که هر‌یک به نوبه خود با تغییراتی که به‌همراه آوردند، باعث دگرگونی در زندگی بشر شدند. رسانه‌های نوین اطلاعاتی و در رأس آن اینترنت ، موجب نوسازی فرآیندهای اجتماعی است . این تکنولوژی تمام جنبه‌های زندگی مردم را تحت الشعاع قرارداده است. (جهانگرد، 1384: 3)

هرچند که انسان‌ها به طور معمول در مقابل هر گونه تغییری مقاومت می‌کنند ولی باید این مهم را پذیرفت که مواجهه با این تغییرات گریزناپذیر است و این مقاومت‌ها نیز شکسته‌خواهد شد و به همین علت باید همواره خود را برای این تغییرات که به سرعت و شتابان نیز صورت می‌پذیرد، آماده کرده و با یک شناخت خوب نسبت به میزان تأثیر هر یک از این تغییرات، اثرات سوء آن را به حداقل ممکن برسانیم. ُ

با رشد شتابان تکنولوژی‌های ارتباطات و اطلاعات، به ویژه اینترنت و انتقال پرشتاب فعالیت‌ها به زندگی فردی و جمعی انسان؛ فضاهای سایبر و محیط‌های مجازی، اهمیتی روزافزون یافته و مجازی شدن را به نیروی محرک تغییر محیط زندگی انسان و از آن مهم‌تر به عامل اصلی تغییر الگوهای فکری و رفتاری و به معنایی دقیق‌تر “وجود انسان” تبدیل کرده‌است. ( اوحدی، 1380: 9 )

همان‌طور که جامعه شناس انگلیسی، آنتونی گیدنز[1]  ( 1999 ) یاد‌آور می‌شود، هرچه این تغییرات نه‌تنها ” در بیرون از اینجا ” اتفاق می‌افتد بلکه ” در اینجا نیز اتفاق می‌افتد – در خانه‌هایمان و درون سرهای ما -، و در اینکه ما چگونه دنیا و جایی که در آن هستیم، می‌بینیم. بنابراین، ما همه مسؤولیم تا در مورد تجربیاتمان از این تغییرات فرهنگی بیاندیشیم و بحث کنیم. واقعیت این است که نمی‌توان نسبت به این تغییرات بی‌تفاوت بود. بنابراین مهم است که بدانیم که چگونه این تغییرات می‌تواند تعاملات انسانی هر روزه‌ی ما را تحت تأثیر قرار دهد. مهم‌تر اینکه برای تمام کسانی‌ که وارد دنیای کار می‌شوند لازم است تا نظرات خردمندآن‌های راجع به اینترنت داشته باشند.

( تربتی،1389:12)

کشورهای جهان سوم و در حال توسعه مثل ایران نیز در مسیر رشد تکنولوژیک خود همواره تحت تاثیر این شرایط بودند. از زمان حکومت قاجار و شکست ایران در مقابل قشون روس نیز بکارگیری از فناوری ها در عرصه های مختلف به مقوله اساسی در تحولات سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی تبدیل شد.

رشد روزافزون سواد و افزایش مهاجرت های ایرانیان به کشور های اقلیم فرنگ زمینه و بستر روزافزون استفاده از فناوری های جدید و همچنین درک دستاوردهای ان سامان در زمینه استفاده از قانون و زندگی و سیاسی و اجتماعی مردم اروپا در بلند مدت، منجر به تغییر ذائقه‌ی ارتباطی عموم جامعه می‌شود.

اندیشمندان و صاحب نظران علوم اجتماعی و ارتباطات بر این باورند که ترکیب و همگرایی، فن‌آوری‌های ارتباطاتی و تجدید ساختار نظام سرمایه‌داری در دهه‌های اخیر، سبب گشایش مرحله‌ی تازه‌ای در تاریخ جوامع بشری شده‌است. مرحله‌ای که با اصطلاحاتی نظیر جامعه فراصنعتی[2]، جامعه شبکه‌ای[3]، جامعه اطلاعاتی[4]، جامعه پست‌مدرن[5]، جامعه مجازی[6]  و امثالهم توصیف و تبیین شده است. “ویژگی‌های این جامعه نو را می‌توان پدیده‌هایی از جمله اقتصاد اطلاعاتی جهانی، هندسه متغیر شبکه‌ای، فرهنگ مجاز واقعی، توسعه حیرت انگیز فناوری‌های دیجیتال، خدمات پیوسته و نیز فشردگی زمان و مکان، برشمرد”     ( کاستلز، 1380: 15 )

در سال‌های اخیر “شبکه‌های اجتماعی مجازی” با سرعتی بینظیر گسترش یافته‌اند. پایگاه‌های مجازی مای اسپیس فیس بوک[7] ،  فیس بوک[8]  ، فایو های[9] ، فرندستر[10] ، یوتیوب[11] ، فیلکر[12] ، اورکات[13]  و تویتر[14] مشهورترین این شبکه‌ها هستند که فضایی جذاب را برای ارتباط شبکه‌ای در فضای مجازی میان کاربران اینترنت و عمدتاً از نسل جوان، فراهم آورده و در مدت زمانی کوتاه به سرعت رشد کرده‌اند. به عنوان مثال FaceBook با توجه به اعلام خبرگزاری ایسنا تا سپتامبر سال 2012 بیش از یک میلیاردکاربر فعال دارد.(ایسنا،  09/09/1391)

شبکه‌های اجتماعی گرچه به نظر می پاید از ابزارهای ساده برای نوشتن و به اشتراک گذاری اطلاعات بهره می برند ولی از چنان جذابیت و تاثیرگذاری در دنیای مدرن برخوردار هستند که میلیون ها نفر هر هفته و هر ماه به برای استفاده از این جذابیت ها و خدمات متقابل به عضویت آنها در می آیند.

بی‌شک شبکه‌ی اجتماعی فیس‌بوک را می‌توان مهمترین شبکه‌های اجتماعی دانست که بیش از سایر شبکه ها در خدمت کابران اینترنتی قرار گرفته است . این شبکه چنان تاثیر عمیقی برای کاربران بجا گذاشته است که حضور در آن به به نوعی کلا و وجاهت اجتماعی در بین نخبگان و همچنین عامه مردم تبدیل شده است و یکی از راه‌های برقراری ارتباط با دوستان، همکاران و آشنایان می‌باشد.

با نفوذ بیشتر این شبکه در بین ایرانیان هر چند در ابتدا با تقویت ابعاد عاطفی و احساسی بیان شده بود، اما از طریق و نوع رویه خود شبکه‌ی فیس‌بوک می‌توان حدس زد که تغییراتی در این رویه انجام‌گرفته و خواهدگرفت. شرکت فیس‌بوک با ورود کاربران ایرانی، افغانی و تاجیکی تصمیم به اضافه کردن زبان فارسی به جمع زبآن‌های این سایت گرفت، هر چند که هنوز در جمع کاربران فارسی‌زبان کمتر استفاده می‌‌گردد(مزینانی، کاظم 1389 دانشگاه سوره).

یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی انسان که از این پدیده تأثیرات عمیقی را پذیرا خواهد شد، بعد دینی و گرایش دینی است. دین[15] یکی از مهم‌ترین مسائل جوامع می‌باشد. بی‌گمان می‌توان گفت که دین از نیازهای روانی انسان و پیش‌نیاز هر گونه زندگی جمعی است.

از سوی دیگر امروزه جنبه‌های گوناگون مسأله‌ی دین از سوی متفکران و نظریه‌پردازان اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. شرایط کنونی ارتباطات جهانی، توسعه و رشد تکنولوژی‌های مختلف، رویارویی مداوم فرهنگی و … سبب شده است که مسأله‌ی هویت در ابعاد مختلف به موضوعی کانونی در بررسی‌های اجتماعی تبدیل شود. انقلاب اطلاعات و گسترش روز افزون تکنولوژی های ارتباطاتی نظیر شبکه های ماهوارهای و اینترنتی تاثیرات بسیاری  بر شئون اجتماعی،فرهنگی ،سیاسی و اقتصادی در جوامع جدید گذاشته است به نحوی که بسیاری از اندیشمندان همچون امانوئل کاستلز و یا فرانک وبستر از پدیده ای به نام جامعه شبکه ای در دوره معاصر یاد کردند.

در این میان، شبکه‎‎‌های اجتماعی مجازی که نسل جدیدی از وب سایت‌های اینترنتی هستند،کاربران اینترنتی را حول محور مشترکی به صورت مجازی  گرد هم جمع کرد و جوامع آنلاین را تشکیل داد.

شبکه‎‎های اجتماعی زیادی با موضوعاتی از قبیل انگیزه‎‎های حرفه‎ای و شغلی، دوست­یابی، علایق مشترک در حوزه‎‎های مختلف (سینما، ورزش، موسیقی)، زبان مشترک، ملیت مشترک، دین مشترک و غیره در فضای مجازی فعال هستند و هر کدام میلیون‏‎ها کاربر اینترنتی را جذب کرده اند. آمار‎های مربوط به رفتار کاربران اینترنتی نشان می دهد، گرایش به سایت ‎های شبکه اجتماعی در سراسر دنیا همچنان رو به رشد است و این سایت‌‎ها در آینده فضای مجازی و حتی فضای بیرون از نت نقش بیشتری خواهندداشت.

اما آنچه باعث شده است، چنین موضوعی در این مجال بررسی شود،آن است که این شبکه‎‎های اجتماعی در سال­‎های اخیر در زندگی آنلاین و آفلاین کاربران اینترنتی آن‎چنان تأثیرگذار بوده‌اند که شکل‌‎های ارتباطات اجتماعی نیز از این رسانه‎‎های جدید تأثیر پذیرفته است. بهره گیری از این شبکه ها توسط معترضان سیاسی، اجتماعی، زیست محیطی، حقوق بشر و …آن را از ابزاری که فقط کارکرد تفریحی و دوست یابی داشته، خارج ساخته است و به ابزاری برای پیگیری نیازهای مهم زندگی بشری تبدیل کرده است.

از این رو، مطالعه علمی درباره شبکه‎‎های اجتماعی در مراکز دانشگاهی و پژوهشی مورد توجه قرار گیرد. در کنار دانشکده‎‎های علوم کامپیوتری که نخستین کار‎های پژوهشی درباره شبکه‎‎های اجتماعی در آن‎‎ها آغاز شده است، مباحث مربوط به شبکه‎‎های اجتماعی در حوزه‎‎های علوم سیاسی، علوم اجتماعی، علوم ارتباطات، روان شناسی، مطالعات فرهنگی و غیره مورد توجه قرار گرفته است.

از جمله مسائل اساسی شکل دهنده زندگی هر انسانی، داشتن تعریفی از خود، از معنای زندگی، هدف در زندگی و… است و با نگاهی اجمالی به معارف دینی می‌بینیم که یکی از کارکردهای اصلی دین در زندگی این است که با دادن جهان‌بینی الهی، معنا و هدف نهایی زندگی را برای انسان تبیین می‌کند و غایت مسیر حرکت او را نشان می‌دهد. حال اگر معنا و غایت زندگی فرد بر اساس جهان‌بینی دینی شکل گرفت، دیگر ابعاد زندگی فرد مثل ( شغل، جنسیت و…) به عنوان واسطه‌های دستیابی به آن هدف و در راستای آن معنا و غایت نهایی، جهت‌دهی خواهدشد. وقتی فرد، جهان‌بینی الهی پیدا می‌کند و مبداء و مقصد خود را می‌داند و پی می‌برد که برای چه آفریده شده‌است و غایت آفرینش او چیست؛ می‌تواند در مورد سایر مسائل زندگی بهتر تصمیم بگیرد. بنابراین، به‌نظر می‌رسد زندگی دینی در مرتبه‌ای بالاتر از سایر ابعاد زندگی قرار دارد و می‌تواند در شکل‌گیری سایر ابعاد هویتی فرد، نقش اساسی ایفاکند.

شاید بتوان گفت، گرایش دینی و  همچنین هویت دینی از مهم‌ترین عناصر ایجادکننده‌ی همگنی و همبستگی اجتماعی در سطح جوامع است که طی فرایندی با ایجاد تعلق خاطر به دین و مذهب در بین افراد جامعه، نقش بسیار مهمی در ایجاد و شکل‌گیری هویت جمعی دارد و به عبارتی عملیات تشابه‌سازی و تمایزبخشی را انجام می‌دهد. به طور مثال دین اسلام و مذهب شیعه، به طور هم‌زمان ضمن ایجاد تشابه دینی در بین افراد جامعه‌ی ایران، آن‌ها را از سایر ادیان جدا می‌سازد. در جامعه‌ی ایران برخلاف سایر جوامع (که به دنبال حاشیه‌ای کردن دین و برانداختن دینداران از اریکه قدرت و منزوی کردن آنان هستند)، با استفاده از نیروی مذهب در پنج قرن گذشته، حداقل سه انقلاب تمام‌ عیار را سامان داده‌اند. نخستین حرکت‌ها در سال 880 شمسی با انقلاب صفویان برپایه‌ی مذهب تشیع، دومین حرکت در سال 1285 شمسی با رهبری علمای طراز اول شیعه در انقلاب مشروطه و آخرین هم در انقلاب اسلامی سال 1357 شمسی با رهبری و هدایت مرجعیت شیعی شکل گرفت. (گودرزی، 1387: 50 )

در جامعه‌ی ما با توجه به آمار ارائه شده از سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 از سوی مرکز آمار ایران به دلیل آنکه جوانان (علی‌الخصوص دانشجویان) درصد بالایی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند؛ این مسأله در رابطه با  این قشر فرهیخته و آینده‌ساز کشور اهمیتی دو چندان می‌یابد؛ چرا که چنین قشری در هر جامعه‌ای به لحاظ برخورداری از توان و انرژی فراوان قادر است تأثیر تعیین‌کننده‌ای بر آینده‌ی جامعه بگذارد.

اینترنت نیز یک پیشرفت مثبت در زندگی انسان ها بوده است. با ورود آن ارتباطات آسان تر شده است و انواع خدمات به وسیله آن صورت میگیرد. ما اسلام رو به عنوان دینی موافق با پیشرفت و علم قبول کردیم پس اسلام با اینترنت مخالف نیست.

اینترنت نیز به عنوان یک دنیای مجازی وجه های مثبت و منفی بسیاری دارد که اگر بخواهیم مقایسه کنیم در نهایت به نتیجه ای هم نمیرسیم چون معیارها متفاوت است.

مسئله جالبی که میتوان عنوان کرد این است که هرچه به جلوتر می رویم مشخص شدن افراد با ایمان به خدا و دین بیشتر می شود.

اینترنت به عنوان یک دستاورد بزرگ به افراد امکان انواع فعالیت ها را میدهد ، افرادی به دنبال یادگیری هستند  و برای آموختن به سراغ اینترنت می روند و افراد دیگر با هدف تفریح و یا کار و سرگرمی به  چت می پردازند پس در اصل میتوان اینترنت را به عنوان یک آزمایش برای انسان ها در نظر بگیریم.

مجتبی عباسی قادی در کتاب “تاثیر اینترنت بر هویت ملی”، دیدگاه صاحب‌نظران و اندیشمندان را در خصوص اثرات و تبعات ناشی از اینترنت به طور عام و تأثیرات هویتی آن به طور خاص، به سه دسته کلی تقسیم کرده‌است: دسته‌ی اول که  دیدگاه آن‌ها به جبرگرایی معروف است، اینترنت را ساختاری عینی و بیرونی و متصلب فرض می‌کنند که در چارچوب آن ذهنیت افراد شکل می‌گیرد و کاربران آن را در سیطره‌ی خود قرار می‌دهند و جبری را بر آن‌ها تحمیل می‌کنند. دسته‌ی دوم که دیدگاه آن‌ها به اراده‌گرایی معروف است، اینترنت را صرفاً به عنوان یک رشته امکانات محض در جهت تواناسازی فرد برای گردآوری انبوه اطلاعات و رشد کثرت‌گرایی می‌دانند. و بالاخره دسته‌ی سوم که دیدگاه آن‌ها به تکنورئالیسم معروف است، رویکرد بینابینی دارند؛ یعنی آن‌ها در عین اینکه ابعاد هستی شناختی فن‌آوری اینترنت را نادیده نمی‌گیرند، اما معتقدند که  این فن‌آوری تعیین کننده‌ی نهایی نخواهد بود. به بیان دیگر، آن‌ها در عین اینکه ظرفیت‌ها و توانایی‌های اینترنت را در نظر دارند، به آزادی عمل کاربران نیز توجه دارند.

ابزار و وسایل ارتباطی همچون کامپیوتر، اینترنت و شبکه های اجتماعی امکانات جدیدی فراهم کرده است که می توان از آن برای تبلیغ دین استفاده کرد.

بر اساس نظرسنجی موسسه بین المللی نظرسنجی زاگبی که به سفارش کلیسای کاتولیک درباره میزان معتقدان به مذهب انجام شده است، در طول پنج سال گذشته میزان افرادی که به خدا و مذهب و پیغمبر اعتقاد دارند، چهار درصد افزایش یافته است.(سخنرانی، دکتر پارسا عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت، 1390)

بر اساس همین نظرسنجی حجم مطالب مربوط به امور متافیزیک در مطالب آنلاین در چهار سال اخیر تقریبا سی درصد افزایش یافته است و خلاصه اینکه نمی توان گرایش روز افزون استفاده از مباحث مذهبی را در فضای واقعی، وب و ماهواره ای انکار کرد.

برخی از افراد با استفاده از این فضا به تحریف مباحث و مبانی دینی می پردازند، از این رو لازم است، علما و طلاب در این فضا حضور یابند و به مقابله با این تحریفات بپردازند.

از طریق فیس بوک به میزان زیادی از اطلاعات درباره استفاده کنندگان این سایت به ویژه در جهان عرب و اسلام استفاده می شود ولی بر اساس دیدگاه کارشناسان مسائل اجتماعی این امکانات و اطلاعات و به اشتراگ گذاری اطلاعات از طریق این سایت و ساینت های مشابه با چه هدفی صورت می گیرد.

هر کسی با امکانات فیس بوک آشنا باشد، از این که این امکانات به صورت رایگان در اختیار افراد قرار می گیرد متعجب می شود، از این رو به راحتی می توان دریافت پشت این ظاهر زیبا و فریبنده اغراض دیگری وجود دارد.

وقتی که کاربر روبروی شما درباره مسایل به عنوان مثال جنس مخالف با شما صحبت می کند بنابراین نمی توان به وی شبهه سیاسی داد از این رو فضا کاملا برای هرگونه جاسوسی آماده است. این درحالی است که دست اندرکاران چنین سایت های شبکه‌ای از این گفتگو به عنوان ابزاری برای رسوخ در درون روان انسان مقابل خود استفاده می کند.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

عنوان : بررسی رابطه سبک های دلبستگی والدین با پرخاشگری و رشد اجتماعی کودکان  7تا 11 سال (مقطع ابتدایی ) شهرستان بهشهر در سال  تحصیلی  1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

هدف : در پژوهش حاضر ، هدف ، بررسی رابطه سبک های دلبستگی والدین با پرخاشگری و رشد اجتماعی کودکان  7تا 11 سال (مقطع ابتدایی ) شهرستان بهشهر در سال  تحصیلی  1393می باشد. روش : دراین پژوهش از 150 دانش آموز (75نمونه دخترو 75نمونه پسر ( به صورت نمونه در دسترس از مدارس ابتدایی شهربهشهرانتخاب شدند و پرسشنامه های سبک دلبستگی هزن و شیور (1987)، رشد اجتماعی وایلند(1953) ، وپرخاشگری باس و پری (1992) ،توسط مربیان و والدین (با توجه به شناختی که از کودکان داشتند ) تکمیل گردید . یافته ها : تحلیل داده ها با استفاده از آزﻣﻮن ﻛﻟﻤﻮﮔﺮوف- اﺳﻤﻴﺮﻧﻒ (ﺗﺴﺖ ﻧﻴﻜﻮﻳﻲ ﺑﺮازش) ، آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون نشان داد که بین سبکهای دلبستگی والدین و میزان پرخاشگری و رشد اجتماعی کودکان همبستگی وجود دارد .  نتیجه گیری : هرچه مولفه های سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا افزایش یابد، میزان پرخاشگری کودکان نیز افزایش می‌یابد. و بالعکس هر چه میزان سبک دلبستگی ایمن افزایش یابد میزان پرخاشگری کودکان کاهش می یابد و هرچه مولفه های سبک دلبستگی ایمن افزایش یابد، میزان رشد اجتماعی کودکان نیز افزایش می‌یابد و بالعکس هر چه میزان سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا افزایش یابد میزان رشد اجتماعی کودکان کاهش می یابد. تلویحات نظری و کاربردهای عملی این یافته ها در اصل مقاله آورده شده است .

واژگان کلیدی : سبک دلبستگی ، پرخاشگری ، رشد اجتماعی .

-1مقدمه

دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋﺎ ﻃﻔﻲ ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﭘﺎﻳﺪاری اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻴﻦ  ﻣﺎدر و ﻛﻮدک ﻳﺎ اﻓﺮادی ﻛـﻪ ﻧـﻮزاد در ﺗﻌﺎﻣـﻞ ﻣـﻨﻈﻢ و داﻳـﻢ ﺑـﺎ آﻧﻬﺎﺳﺖ، اﻳﺠﺎد می شود. بالبی (1988) ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ اﻧﺘﻈﺎراتﻛﻮدک درﺑﺎره ﺣـﺴﺎﺳﻴﺖ، در دﺳـﺘﺮس ﺑـﻮدن و ﭘﺎﺳـﺨﮕﻮ ﺑـﻮدن ﻣﺮاﻗﺐ اوﻟﻴﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮی ﺗﻔﺎو ت ﻫﺎﻳﻲ در ﻧـﻮع دﻟﺒـﺴﺘﮕﻲ ﻧﻮزاد ﺑﻪ ﻣﺮاﻗﺐ ﻣﻲ ﮔﺮدد و ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻛﻮدک ﺑـﻪ ﺗــﺪرﻳﺞ اﻟﮕﻮﻫــﺎﻳﻲ از ﺧــﻮد و دﻳﮕــﺮان را درو ن ﺳــﺎزی ﻣــﻲ ﻛﻨــﺪ . ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲ ﻛﻪ از بطن خانواده شکل می گیرد مفهوم دلبستگی است . نظریه دلبستگی تنها نظریه تحول کودک نیست ،بلکه نظریه تحول در گستره حیات نیز هست(وایس ،1994) ﻫﺮﮔـﺎه اﺧﺘﻼﻟـﯽ در اﯾـﻦ رواﺑـﻂ ﻋـﺎﻃﻔﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ اﻣﻨﯿﺖ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﮐﻮدک ﻣﺨﺘﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ آﺛﺎر آن در رﻓﺘﺎروی ﻣﻨﻌﮑﺲ ﻣﯽﮔﺮدد. در واﻗـﻊ ﺳـﻼﻣﺖ   ﺗﺤﻮﻟﯽ ﻓﺮد در ﻫﺮ دوره، ﻣﻌﻠﻮل ﻋﻮاﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﮐـﻪ ﯾﮑـﯽ از ﻣﻬــﻢﺗــﺮﯾﻦ اﯾــﻦ ﻋﻮاﻣــﻞ در دوره ﺣﺴــﺎس زﻧــﺪﮔﯽ، اﯾﻤﻨــﯽ دلبستگی می باشد(رازقی ،1384). ﺗﻔــﺎوت در اﻳــﻦ دﻟﺒــﺴﺘﮕﻲ ﺑﺎﻋــﺚ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮی ﺳﻪ ﺳﺒﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از اﻟﻒ ) اﻳﻤـﻦ : ﻛـﻮدک دارای اﻳﻦ ﺳﺒﻚ ﺗﺼﻮﻳﺮی ﻛﻪ از ﺧﻮد ﻣﻲ ﺳﺎزد، ﺗـﺼﻮﻳﺮی اﺳـﺖ  ﻛﻪ ارزش ﻋﺸﻖ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ دارد؛ و ﺗﺼﻮﻳﺮی ﻛﻪ از ﻣﺎدر ﻣﻲ ﺳـﺎزد،  ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘﻤﺎد و اﺗﻜـﺎ اﺳـﺖ ؛ ب ) ﻧـﺎاﻳﻤﻦ اﺟﺘﻨـﺎﺑﻲ : ﻛﻮدک اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ، ﺗﺼﻮﻳﺮی ﻛﻪ از ﺧﻮدش دارد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﺟﻮدی  اﺳﺖ ﻛﻪ ارزش ﻋﺸﻖ و ﻣﺮاﻗﺒـﺖ ﻧـدارد ، ﺗـﺼﻮﻳﺮ او از ﺟﻬـﺎن ﺑـﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻧﺎاﻣﻦ و ﻧﺎراﺣﺖ ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺬﻳﺮای او ﻧﻴﺴﺖ ؛ ﻟﺬا ﻛﻤﺘـﺮﻳﻦ ﺗﻌــﺎﻣﻼت ﺻـﻤﻴﻤﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻜــﻲ را ﺑـﺎ ﻣﺮاﻗﺒــﺸﺎن دارﻧــﺪ ؛ ج) ﻧﺎاﻳﻤﻦ دوﺳﻮﮔﺮ ا : ﻧﻴﺎزﻫﺎی اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻛﻮدﻛﺎن از ﻃﺮف ﻣـﺎدر ﻳـﺎ ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﻲ ﺛﺒﺎت و دﻟﺨﻮاه ﭘﺎﺳﺦ داده ﻣﻲ ﺷﻮد؛ ﻟﺬا ﻛﻮدک ﺗﻤﺎم اﻧﺮژی ﺧﻮد را ﺻﺮف ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﻨﺶ ﻫﺎی ﻣﺎدر ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ  ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻋﻼﻳﻤﻲ را ارﺳﺎل ﻛﻨﺪ ﻛﻪ از ﺳﻮی ﻣﺎدر پاسخ بگیرد. (ذولفقاری ،2007).

روانﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﺮ رواﺑﻂ ﮐﻮدﮐﺎن ﺑﺎ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ از آﻧﻬﺎ را ﺑﻪﻋﻬﺪه دارﻧﺪ؛ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻧﻤﻮده و اﯾﻦ ﮐﻨﺶﻫﺎی ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ را اﺳــﺎس ﻋﻤــﺪه رﺷــﺪ ﻋــﺎﻃﻔﯽ [1]، شناختی[2] و اجتماعی ﻗﻠﻤﺪادﮐﺮده اﻧﺪ.رفتار اجتماعی پایه و اساس زندگی فرد را تشکیل می دهد و رشد اجتماعی[3] نیز سبب شکوفایی  رشد عقلانی فرد می گردد. منظور از رشد اجتماعی ، تکامل فرد در روابط اجتماعی است به طوری که بتواند با افراد جامعه اش هماهنگ و سازگار باشد.(وایتمن ،1384) اجتماعی شدن افراد به معنای همسانی و همخوانی آنها با قواعد، ارزشها و نگرش های گروهی و اجتماعی است .در این فرایند افراد مهارت ها ، دانش ها و شیوه های سازگاری را می آموزند و امکان روابط متقابل را در یک فعل و انفعال مستمر به دست می آورند .مهارت های اجتماعی مجموعه ای از رفتارهای آموخته شده است که نقطه شروع موفقیت و تداوم بر همکنش های اجتماعی مثبت مانند : کمک کردن ، شروع روابط ، کنترل خلق و خو ، و به عبارتی رشد اجتماعی می شود .(بری ،2010). ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻧﻘﺸﻲ ﻣﺤﻮﺭﻱ ﺩﺭ ﺭﺷﺪ ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻫﺮ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺒﻚ ﻭﺍﻟﺪﻳﻨﻲ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻭﻳﮋﻩ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ، ﺣﻞ ﺗﻌﺎﺭﺽ ﻭ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ [4]ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺑﺮ ﺭﺷﺪ اجتماعی ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺩﺍﺭﺩ(کاپانی و راو،2007)

پرخاشگری نیز شکلی از رفتار اجتماعی است که یاد گرفته می شود و بروز آن در هر موقعیت به عواملی مانند تجربه افرادپرخاشگر،تقویت های کنونی برای پرخاشگری وبسیاری از عوامل اجتماعی وشناختی دیگر دارد(حجتی ،2008) ﻣﻲ ﺗﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﺘﻌﺪدی را در  ﺑـﺮوز  رﻓﺘـﺎر ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮاﻧﻪ ﻣﺆﺛﺮ داﻧﺴﺖ .ﻋﻮاﻣﻞ زﻳﺴﺘﻲ و وراﺛﺘﻲ، ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﻫﺎی ﻣﺤﻴﻄﻲ و ﭘﺮدازش ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ از ﻳﻚ ﺳﻮ و ﻣﺤﺮک ﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﻮد ﻓﺮد ﺳﻮی از  دﻳﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ  ﺑـﺮوز پرخاشگری هستند.( واحدی ،2006)

پرخاشگری[5] رفتاری اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺪف آن ﺻﺪﻣﻪ زدن ﺑﻪ ﺧﻮد ﻳﺎ دﻳﮕﺮان ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ، ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ رﻓﺘﺎر آﺳﻴﺐ زا در ﺻﻮرﺗﻲ ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی ﻣﺤﺴﻮب می شود که از روی قصد و عمد به  ﻣﻨﻈﻮر ﺻﺪﻣﻪ  زدن ﺑﻪ دﻳﮕﺮی ﻳﺎ ﺑﻪ ﺧﻮداﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮی موجب بروز مشکلاتی   ﺑـﺎ ﻣﻮﺿـﻮﻋﺎت ﻫﻴﺠـﺎﻧﻲ و ذﻫﻨـﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﻟﺠﺒﺎزی و ﺑﻲ اﻋﺘﻨﺎﻳﻲ، اﺧﺘﻼﻻت رﻓﺘﺎری، اﻓﺴﺮدﮔﻲ، و  اﺿﻄﺮاب ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ اﻳـﻦ وﺿـﻌﻴﺖ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ  احساس درماندگی ، تنهایی ، ناسازگاری اجتماعی و ﺗﺄﺛﻴﺮ ات ﻣﺨﺮبی از ﺟﻤﻠﻪ ﺻﺪﻣﻪ، آﺳﻴﺐ زدن، ﺣﻤﻼت آﺳﻴﺐ زا ﺑﻪ ﺧﻮد و دﻳﮕﺮان، ﻣﺮگ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﺘﻈﺮه و رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﭘﺮ ﺧﻄﺮ را ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ(جنتری ، 2007).

با توجه به مطالب ذکر شده محقق می کوشد  رابطه بین سبک دلبستگی والدین با پرخاشگری و رشد اجتماعی کودکان را مورد مطالعه قرار دهد تا با ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﻚ ﻣﺪاﺧﻠﻪ ﺟﺎﻣﻊ و ﻣﻨﺎﺳﺐ بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان سنین مختلف بپردازد و از تاثیرات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب آن ﺑﺮ رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﺑﻴﻦ ﻓﺮدی و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺛﺮ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ آن ﺑﺮ ﺣﺎﻻت دروﻧﻲ و رواﻧﻲ  این کودکان بکاهد  .

1-2بیان مسئله

ﺧﺎﻧﻮاده ، ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺤﻴﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻮدک را تحت ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻗﺮار میدﻫﺪ  . ﻛﻮدک در اﻳﻦ ﻣﺤﻴﻂ، ﻧﻮع ارﺗﺒﺎط را ﻣﻲ آﻣﻮزد . ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻣﻮﺛﺮ  ، ﻣﻮﺟﺐ ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ ﻫﻮﻳﺖ و ﻛﻤﺎل اﻧﺴﺎن و ﻣبنای اوﻟﻴﻪ ی ﭘﻴﻮﻧﺪ وی ﺑﺎ دﻳﮕﺮان  اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺎت ﻏﻴﺮ ﻣﻮﺛﺮ، ﻣﺎﻧﻊ ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ اﻧﺴﺎن ﻣﻲ ﺷﻮد و رواﺑﻂ را ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.  بنابراین اساس زندگی و خوشبختی  انسان را همین ارﺗﺒﺎط های ﻣﻴﺎن ﻓﺮدی  تشکیل می دهد.(وود ، 1998، نقل از دیباچی فروشانی ،1387). در طی این ارﺗﺒﺎﻃﺎت، دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ ﻫﺎ ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. دلبستگی[6]، رابطه ای عاطفی و هیجانی است که فردی را با فرد دیگر پیوند می دهد. به نظر می رسد تأمین آرامش هیجانی و عاطفی، پایه اصلی دلبستگی را در زمان طفولیت به وجود می آورند. نبود دلبستگی قوی در دوران طفولیت (محرومیت مادری) می تواند به شکست در رشد و نمو، آشفتگی هیجانی و رشد هوشی محدود منجر شود. اگر کودک پیش از حدود دو سالگی به محیطی آکنده از محبت منتقل شود، ممکن است این آثار تا حدودی قابل جبران باشند. (واگنر، هالیدی ، یان، 1385)

ﺑﺎ اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻳﺠﺎد دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ ﻫﺎ (ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ  ﺑﺎ ﻣﺎدر ﺧﻮد ) دنیا را ، کمترتهدید کننده و متخاصم می بینیم و در نتیجه در مواجهه با رویدادهای ناگوار، کمتر آسیب ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﻢ .سبک دلبستگی ، ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ی ﻗﻮاﻋﺪ ﻋﺎﻃﻔﻲ و ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و راهبردهایی هستند که واﻛﻨﺸﻬﺎی ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ را در اﻓﺮاد و رواﺑﻂ ﺑﻴﻦ ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ . اﻓﺮاد  ایمن [7](کودکانی که پس از رفتن مادر کمی ناراحتی نشان می دهند و پس از بازگشتن او به طرفش می روند و زود آرام می شوند، در این دسته بندی قرار می گیرند) ، اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ [8](این کودکان در مراحل بازگشت مادر آشکارا از تعامل با او پرهیز می کنند) و دوسوگرا[9] (این کودکان در آن واحد هم در جستجوی برقراری ارتباط جسمانی با والدشان هستند و هم از آن پرهیز می کنند. برای مثال ابتدا گریه می کنند تا مادر آنها را بغل کند اما وقتی مادر او را در آغوش گرفت با عصبانیت پیچ و تاب می خورند تا از آغوش مادر رهایی یابند )برای نظم دهی و پردازش اطلاعات هیجانی ، راهبردهای متفاوتی به کار می برند( شاور ، کولینز و کلارک ، 1999). آﻧﻬﺎﻳﻲ که ﺳﺒﻚ دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ اﻳﻤﻦ دارﻧﺪ برای نظم دهی به ﻫﻴﺠﺎﻧﻬﺎ از راهبردهایی  ﺳﻮد  میﺟﻮیندﻛﻪ ﺗﻨﻴﺪﮔﻲ را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲ رﺳﺎند و ﻫﻴﺠﺎﻧﻬﺎی ﻣﺜﺒﺖ را ﻓﻌﺎل ﻣﻲ سازد ( میکولینسر و فلورین ، 2001).از ﻧﻈﺮ ﺑﺸﺎرت، اﻳﺮواﻧﻲ و ﺷﺮﻳﻔﻲ  (1380) آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺒﻚ دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ  نا اﻳﻤﻦ دارﻧﺪ، ﺑﻴﺸﺘﺮ از  آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ  ﺳﺒﻚ اﻳﻤﻦ دارﻧﺪ از ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﻲ رﺷﺪ ﻧﺎﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﻮروﺗﻴﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و آﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ، ﺳﺒﻚ دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ ﻧﺎاﻳﻤﻦ دوﺳﻮﮔﺮا دارﻧﺪ، ﺑﻴﺶ از آزمودنی هایی ﻛﻪ ﺳﺒﻚ دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ ﻧﺎ اﻳﻤﻦ اﺟﺘﻨﺎﺑﻲ  دارﻧﺪ از ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﺎی دﻓﺎﻋﻲ رﺷﺪ ﻧﺎﻳﺎﻓﺘﻪ ﻧﻮروﺗﻴﻚ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ .کسکین (2008) دریافت ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺒﻚ دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ اﻳﻤﻦ و ﻣﺸﻜﻼت ارﺗﺒﺎﻃﻲ، راﺑﻄﻪ ی ﻣﻨﻔﻲ و ﺑﻴﻦ ﺳﺒﻚ  دلبستگی ﻧﺎ اﻳﻤﻦ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼت ارﺗﺒﺎﻃﻲ  و ﻧﮕﺮش ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻪ واﻟﺪﻳﻦ راﺑﻄﻪ ی مثبت وﺟﻮد دارد.

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از : ﺗﻜﺎﻣﻞ رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﺮد ، رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﮔﺮوه اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﭘﻴﺮوی از ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎ (ﻣﻮازﻳﻦ ﺳﻠﻮک اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ) و ﺳﻨﺘﻬﺎی آن اﺳﺖ . اﺣﺴﺎس وﺣﺪت ﺑﺎ ﮔﺮوه اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، درک رواﺑﻂ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ اﻋﻀﺎی آن و ﻫﻤﻜﺎری ﺑﺎ دﻳﮕﺮان از دﻳﮕﺮ ﻣﻠﺰوﻣﺎت رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺖ (اﺣﺪی، 1387، ص 235)، راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺎدر و ﻛﻮدک  معمولا در ﻃﻲ ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ زﻧﺪﮔﻲ ﻛﻮدک دارای اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎدی اﺳﺖ.  ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻃﺮﻳﻘﻲ آﺳﻴﺐ ﭘﺬﻳﺮد، ﻧﺘﺎﻳﺞ وﺧﻴﻤﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺎر آﻳﺪ و اﮔﺮ ﻛﻮدک ﺧﺮدﺳﺎﻟﻲ راﺑﻄﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﺎ ﻣﺎدرش ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﺑﻌﺪی زﻧﺪﮔﻲ ازآﺷﻔﺘﮕﻲ  ﻫﺎی ﻣﻬﻢ  ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ رﻧﺞ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑرد ﻛﻪ رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻜﻲ از اﺑﻌﺎد ﺷﺨﺼﻴﺖ می ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ  از این موارد باشد.(گیدنز ، 1377،ص 74). در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻮﻟﺪ ﻫﻴﭻ ﻛﻮدﻛﻲ ﻣﻮﺟﻮد اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ در اﺛﺮ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ اﻓﺮاد، و ﺳﻠﻮک ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﺳﺎزﮔﺎری اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ را ﻣﻲ آﻣﻮزد و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺑﺰرﮔﺘﺮان  هدایت و راﻫﻨﻤﺎﺋﻲ ﻛﻮدک را ﺑﻪ ﻋﻬﺪه ﻣﻲ گیرند.  (اﺣﺪی، 1387، ص 236)،

میزان رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻮدک از ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺮﻛﺖ در اﻣﻮر ﺟﻤﻌﻲ ﺑﻪ اﻟﮕﻮی رﻓﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺑﻪ او داده اﻧﺪ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد  . رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ از ﺳﻮی ﺧﺎﻧﻮاده ﻣﺤﺪود ﺷﺪه اﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﻛﻤﺘﺮ از ﻛﻮدﻛﺎﻧﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ و آزادی ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪ ﺑﻮده اﻧﺪ . ﻋﺪم رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻮدک ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻛﻤﺒﻮد ﺗﻤﺎس ﺑﺎ دﻳﮕﺮان ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻤﺎﻳﻞ و ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻣﺮدم، ﺑﻲ ﻋﻼﻗﮕﻲ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻧﻴﺮوی اﺑﺘﻜﺎر و ﻧﺎﺗﻮان ﺟﻠﻮه ﮔﺮ ﺷﺪن ﻛﻮدک در ﻃﺮح زﻧﺪﮔﻲ آﻳﻨﺪه ﻣﻲ  شود(اﺣﺪی، 1387، ص 237)،

وﻗﺘﻲ ﻛﻮدک ﺑﻪ دو ﺳﺎﻟﮕﻲ ﻣﻲ رﺳﺪ، ﻓﺮآﻳﻨﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺷﺪن را ﻗﺒﻼ آغاز ﻛﺮده اﺳﺖ  . در اﻛﺜﺮ ﺟﻮاﻣﻊ، ﺣﺪود دو ﺳﺎﻟﮕﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﻮدک را از ﺷﻴﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ، از او ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻧﻈﺎﻓﺖ ﺧﻮد ﻛﻨﺘﺮل  داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، در ﻏﺬاﺧﻮردن و ﺗﻤﻴﺰ ﺑﻮدن رﻓﺘﺎرﻫﺎی ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﻧﺸﺎن دﻫﺪ و ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺧﻮد ﻣﺨﺘﺎرباشد ، واﻟﺪﻳﻦ ﻛﻤﺘﺮ آﻣﺎده اﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻈﺎرﻫﺎی ﻛﻮدک ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ، آﻧﻬﺎ اﻧﺘﻈﺎر دارﻧﺪ  اوﻗﺎت ﻛﺎﻓﻲ را ﺑﻬﺘﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ و ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ  . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ آﻧﻬﺎ، در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﻋﻤﺎل ﭘﺮﺧﺎﺷﮕﺮاﻧﻪ ﻛﻮدک ﻛﻤﺘﺮ ﺑﺮدﺑﺎری ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دهند  . ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺧﺎﻧﻮاده، ﺳﺎﻳﺮ اﻃﺮاﻓﻴﺎن، ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻛﻮدﻛﺎن دﻳﮕﺮی ﻛﻪ در ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ، ﻣﻬﺪﻛﻮدک و ﻣﺪرﺳﻪ دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻴﺶ از ﭘﻴﺶ ﺑﺮ ﻓﺮآﻳﻨﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺷﺪن اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارﻧﺪ . ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ  ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ رﺷﺪ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻮدک را ﺗﺤﺖ تاثیر ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻨﺪ. اﻧﺴﺎن ﻣﻮﺟﻮ دی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﻧﻴﺎزﻫﺎی اوﻟﻴﻪ و ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ . ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮان در ﺗﻼش ﺑﺮای ﺗﻮﺟﻴح ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎی ﻛﻮدﻛﺎن در  زﻣﻴﻨﻪ دﻟﺒﺴﺘﮕﻲ، ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﻮد را معطوف مراقب اصلی کودک کرده اند که معمولا مادر است و این نظر در رفتار اجتماعی آینده کودک تاثیر زیادی دارد. (اﺗﻜﻴﻨﺴﻮن  ،123:1385)

شخصیتهای کودکان پرخاشگر بیمی از طرد شدن از سوی دیگران ندارند . به دیگران هیچگونه توجهی ندارند و بسیار خشن و سلطه جویانه رفتار می کنند. داشتن قدرت وبرتری یافتن به سایرین برای آنان چنان مهم است که باید همواره در سطح بسیار بالایی عمل کنند . آنها با پیشی گرفتن از دیگران وبه رسمیت شناخته شدن از جانب دیگران، توسط قدرت و برتری خاصی که بوسیله دیگران تائید نشده است ، ارضاء می شوند. پرخاشگری یکی از رایج ترین واکنش های کودک نسبت به ناکامی مسدود شدن راه های دست یابی به هدف است که به منظور صدمه زدن به دیگران، کسب پاداش، ارضای نیازها یا رفع موانع انجام می شود. (عظیمی ، 1368 ، ص134).

پرخاشگری ممکن است وسیله ای یا خصمانه باشد :در پرخاشگری وسیله ای کودک با توسل به رفتارهای پرخاشگرانه اسباب بازی یا شی مورد نظرش را از دیگران می گیرد. این گونه پرخاشگری  لزوما خصمانه نیست بلکه ممکن است یک راه حل آموخته شده برای حل یک مساله باشد. در پرخاشگری خصمانه کودک با اعمال پرخاشگرانه قصد آسیب رساندن و صدمه زدن به دیگران را دارد پرخاشگری رفتاری آموخته شده است. اگر کودک به هدفش نرسد و ناکام شود یکی از رفتارهای او رفتار پرخاشگرانه خواهد بود.اگر کودکی از طریق توسل به رفتارهای پرخاشگرانه به خواسته هایش برسد، به تدریج می آموزد که در آینده بیشتر از این گونه رفتارها استفاده کند. بدون هیچ گونه تنبیهی کودک پرخاشگرانه باید بفهمد که رفتار وی هرگز پاداشی دریافت نخواهد کرد. بی توجهی یا توجه افراطی اعضای خانواده به کودک- تنبیه های شدید- تبعیض ها و بی عدالتی ها بین فرزندان حسادت و احساس ناامنی از مواردی است که به بروز رفتارهای پرخاشگرانه منتهی می شود. تحقیقات بسیار نشان می دهد کودکی که امنیت دارد تقریبا از هر نظر بهتر از کودکی رشد می کند که احساس امنیت ندارد. محققین این کودکان را «دارای امنیت عاطفی » نامیده اند. همچنین نزاع های خانوادگی ، تربیت نادرست والدین ، ممانعت از فعالیت های کودک و عدم استفاده صحیح از اوقات فراغت، فقر اقتصادی خانواده و مشاهده رفتارهای پرخاشگرانه و تهدیدآمیز والدین، مربیان و دوستان در مدرسه منتهی به پرخاشگری می شود. (گنجی ، 1371 ، ص 225).

باتوجه به مطالب ذکر شده گام اول دراین تحقیق بررسی رابطه مراقب کودک می باشد، که مهم ترین اصل دررشد شخصیت انسان است و باید مورد توجه قرار گیرد. زیرا محققان معتقدند که اگر اولین رابطه در زندگی انسان دستخوش اشتباه باشد، آمادگی برای برقراری روابط مطلوب بعدی بسیار مشکل است. در واقع دلبستگی  همانند پنجره ای است که به هنگام تولد شروع به باز شدن می کند و در حدود سنین سه الی پنج سالگی کاملا باز می شود. گام دوم شناخت و ریشه یابی علت یا علل پرخاشگری است با شناخت این عوامل می توان همکاریهای لازم را برای کاستن از میزان و شدت پرخاشگری ارائه نمود ودر گام سوم محقق می کوشد تا علل و عوامل تاثیر گذار بر رشد اجتماعی کودکان را شناسایی و تجزیه و تحلیل نماید و سرانجام بتواند به  این سوال اساسی که آیا بین سبکهای دلبستگی والدین و میزان پرخاشگری و رشد اجتماعی کودکان رابطه وجود دارد؟ پاسخ گوید.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق

دانشکده علوم انسانی

گروه علوم ارتباطات اجتماعی

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی

عنوان پایان نامه

بررسی رابطه سواد رسانه ای با سبک زندگی(مورد مطالعه):

نوجوانان 15 تا 18 ساله دبیرستانی منطقه شش تهران

استاد راهنما:

 دکتر لیلا نیرومند

شهریورماه1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

در عصر حاضر که ارتباطات مبتنی بر اطلاعات مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و تحولاتی شگرف را در عرصه جهانی رقم زده است, رسانه در مقام ابزاری مفید می تواند به انسان قرن بیست و یک کمک کند تا با استفاده از آخرین دستاوردهای علمی به زندگی دلخواه, آرمانی و پربار دست یابد; ضمن آن که اگر ابزار مزبور به اشتباه و یا همراه با سوء نیت به کار گرفته شود می تواند چون نیرویی ویران کننده و مصیبت بار عمل کند. برای این که بتوان در برابر رسانه های متکثر موجود مخاطبی داشت که بتواند در کنار بهره مندی آگاهانه و فعالانه از پیام های رسانه ای, زندگی خود را در برابر چالش ها و پیامدهای مخرب آن محافظت نماید; باید مهارتی نوین آموخته شود که از آن با نام سواد رسانه ای یاد می شود.

سواد رسانه ای علاوه بر توانایی ملحوظ در سواد سنتی که همان مهارت خواندن و نوشتن است, توانایی تحلیل و ارزشیابی پیام و قدرت انتقال اطلاعات موجود در پیام به دیگران را در قالب های مختلف و با ابزارهای گوناگون در انسان پدید می آورد. هم چنین با توان مند کردن فرد جهت درک شیوه کار و نحوه معنی سازی رسانه یعنی ماهیت پیام و اهداف تولید آن و نیز تاثیر رسانه بر مخاطب و تکنیک هایی گوناگون که برای این امر به کار گرفته می شود, او را از مصرف زدگی صرف خارج کرده و از سبک زندگی او در برابر اثرات مخرب رسانه صیانت می نماید. لذا مسئله اساسی پژوهش این است که چه رابطه ای بین سواد رسانه ای با سبک زندگی وجود دارد؟ برای یافتن پاسخ این مسئله در حوزه سواد رسانه ای از دیدگاه های پاتر, تامن و هابز, و پیرامون سبک زندگی از دیدگاه های وبر و وبلن استفاده شده است.

این تحقیق به لحاظ نوع اکتشافی, به لحاظ راهبرد کمی, و به لحاظ روش پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل نوجوانان 15 تا 18 ساله دبیرستانی منطقه شش تهران, و حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان برابر با 379 نفر است که با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته از نوع بسته پاسخ بر اساس مقیاس پنج درجه ای لیکرت بوده, داده های تحقیق با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته های پژوهش حاکی است که بین سواد رسانه ای و ابعاد آن شامل آگاهی از اهداف پنهان پیام های رسانه ای, درک محتوای پیام های رسانه ای, گزینش آگاهانه پیام های رسانه ای, نگاه انتقادی به پیام های رسانه ای و در نهایت تجزیه و تحلیل پیام های رسانه ای با سبک زندگی و ابعاد آن شامل رفتار با والدین, ارتباط با جنس مخالف, تفریحات, رفتار در مدرسه و نوع لباس پوشیدن رابطه ای مثبت و معنی دار وجود دارد.

واژگان کلیدی: سواد رسانه ای, سبک زندگی, نوجوان

فهرست مطالب

عنوان ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. صفحه

چکیده

فصل اول: کلیات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………….2

مقدمه

1-1- طرح مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..4

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………….7

1-3- هدف های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………..8

1-4- سئوال های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………9

1-5- تعریف مفاهیم کلیدی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………10

1-6- پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………10

1-6-1- پایان نامه ها …………………………………………………………………………………………………………………………………………..11

1-6-2- مقاله ها ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….16

فصل دوم: چارچوب مفهومی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………20

مقدمه

2-2- سبک زندگی ……………………………………………………………………………………………………………………………………………22

2-2-1- مفهوم سبک زندگی ………………………………………………………………………………………………………………………………22

2-2-2- ضرورت پدید آمدن سبک زندگی ………………………………………………………………………………………………………..24

2-4-3- دیدگاه های اندیشمندان در حوزه سبک زندگی ………………………………………………………………………………..27

2-4-3-1- وبر ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..27

2-4-3-2- وبلن …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..28

2-1- سواد رسانه ای ………………………………………………………………………………………………………………………………………..29

2-1-1- مفهوم سواد رسانه ای …………………………………………………………………………………………………………………………..29

2-1-2- رویکرد های سواد رسانه ای …………………………………………………………………………………………………………………33

2-1-3- هدف سواد رسانه ای …………………………………………………………………………………………………………………………….35

2-4-2- دیدگاه های اندیشمندان حوزه سواد رسانه ای ………………………………………………………………………………….37

2-4-2-1- پاتر …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….37

2-4-2-2- تامن …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..38

2-4-2-3- هابز ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………39

2-3- رابطه سواد رسانه ای با سبک زندگی ………………………………………………………………………………………………………40

2-4- چارچوب مفهومی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………….42

فصل سوم: روش شناسی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………..45

مقدمه

3-1- روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………………46

3-2- روش جمع آوری داده ها …………………………………………………………………………………………………………………………..47

3-3- جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………47

3-4- حجم نمونه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………48

3-5- روش نمونه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………49

3-6- تعریف نظری و عملی متغیرها ………………………………………………………………………………………………………………….49

3-7- پایایی و روایی ابزار اندازه گیری ……………………………………………………………………………………………………………….54

3-8- نحوه تجزیه و تحلیل داده ها …………………………………………………………………………………………………………………….56

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده های آماری …………………………………………………………………………………………..57

مقدمه

4-1- یافته های توصیفی …………………………………………………………………………………………………………………………………..58

4-2- یافته های تحلیلی …………………………………………………………………………………………………………………………………..102

فصل پنجم: نتیجه گیری, پیشنهادها و محدودیت های تحقیق …………………………………………………………116

مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………117

5-1- جمع بندی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………..117

5-1-1- جمع بندی یافته های توصیفی ………………………………………………………………………………………………………117

5-1-2- جمع بندی یافته های تحلیلی ………………………………………………………………………………………………………..120

5-2- نتیجه گیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………….125

5-3- پیشنهادهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………….130

5-3-1- پیشنهاد به مسئولان ………………………………………………………………………………………………………………………130

5-3-2- پیشنهاد به محققان بعدی ………………………………………………………………………………………………………………….131

5-4- محدودیت های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………132

منابع

پیوست ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..137