-مقدمه

با ورود به هزاره سوم میلادی ،دانش تجربی نو و پیشرفتهای فن آوری ، این امکان را فراهم ساخته است که بازنمایی ذهنی انسان از کره زمین به « دهکده جهانی » و بزرگراه های اطلاعاتی بهبود یافته و ضرورت چاره جویی در مسائل اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی و در مجموع بهره مندی از کیفیت بهزیستی و با هم زیستی بیش از پیش احساس گردد بدیهی است متناسب بافرآیند جهانی شدن نوع نگاه به آموزش و پرورش با آنچه در تفکر سنتی غالب است تفاوت دا.(ذوفن1386). آموزش و پرورش باید به فراگیران در ارتقای خود پرورشی از طریق خلاقیت ،توانایی تصمیم گیری سریع ،عادات آموزشی و خود -آگاهی یای رساند. ( قربانی و همکاران ، 1382).از آنجایی که آموزش و پرورش در شکل دهی سرمایه انسانی و اجتماعی نقش تعیین کننده ای داشته است بنابراین  انتظار می رود نسل امروز را برای زندگی در جامعه فردا آماده سـازد و با توجه به اهمیت علوم تجربی ،آگـاه بودن از وضعیت و ماهیت دانش علمی ،چگونگی خلق آن و وابستگی به آن نه تنها برای دانشمندان بلکه برای همه مابخش عمده ای ازآموزش راتشکیل میدهد. ( به نقل از وین هارلن – ترجمه سعیدی – 1375). اگر بپذیریم که علوم در تعیین جایگاه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی یک جامعه نقش مؤثری دارد، آنگاه به اهمیت آموزش علوم و نیز لزوم همگانی کردن آن بیشتر پی می‌بریم. آموزش علوم و فناوری یکی از پایه‌های اساسی آموزش و پرورش است که تاثیر مستقیم آن در توسعه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و افزایش سرمایه های مادی و معنوی یک جامعه به خوبی مشخص شده‌است. از مهمترین دست آوردهای آموزش علوم در مدارس، تربیت افرادی است که دارای معلومات و آگاهی‌های لازم هستند تا بتوانند منطقی فکر کرده و آگاهانه تصمیم بگیرند (فضلی خانی،1382).در چند دهه اخیر، نگرش جهانیان در مورد فرایندهای یاددهی- یادگیری به طور کامل تغییر کرده‌است. در سالهای نه چندان دور، بسیاری اعتقاد داشتند که ذهن دانش‌آموزان همانند ظرف های خالی است که در انتظار پر شدن با دانش و معلومات است. اما پدیده‌های بزرگی همچون انفجار اطلاعات و گسترش روزافزون فناوری و نفوذ آن در تمامی ابعاد زندگی انسانی، پیشرفت‌های اخیر صورت گرفته در علوم تربیتی و روشهای ترویج و آموزش علوم، نشان داده‌است که با توجه به ضرورت زمان، باید تمامی دانش‌آموزان برای زندگی در یک جامعه پیچیده و پیشرفته امروزی که ارتباط تنگاتنگی با مسائل علمی و فناوری دارد، آماده شوند(ساک،2010)..در دنیای کنونی پیشرفت وتوسعه هر جامعه رابیش ازهرچیز درگروتربیت نیروهای انسانی کارآمدی می دانندکه بتوانند با اندیشه پویا وخلاق خودامکانات بالقوه موجود درآن جامعه رابه امکانات بالفعل وقابل استفاده تبدیل نمایند(احمدی،1390).درپژوهش های متعددی نشان داده شده است که آموزش درس علوم تجربی درسی عملی وآزمایشگاهی است امادر ایران بیشتر از روش های سنتی استفاده می شود ورویکرد معلم محوری خاصی بر آن حاکم است (یوسفی،1389).

 

فعالیت های تجربی در آموزش این درس در نظام آموزشی کشور جز در موارد اندک ،در بیشتر موارد به شیوه سنتی است ؛لذا دانش آموزان ممکن است به هدف های مورد نظر این درس نائل نشوند.درچنین وضعیتی آموزش درس علوم تجربی به شیوه سنتی وحافظه مدار وسخنرانی هرگز دانش آموزان را برای مواجهه با مسایل در هم تنیده دنیای امروز وفردا آماده نخواهد کرد.دورین وکرد (2009)درتحقیق خودبه این نتیجه رسیدکه درآموزش به شیوه سنتی دانش آموزان نتوانسنه اند ازعلومی که یادگرفته انددرزندگی روزمره خود استفاده کنندشمار کج فهمی های دانش آموزان بسیار زیاد بوده است وبالغ بر90/. ازفارغ التحصیلان سوادعلمی را به دست نمی آورندوحتی ازمهم ترین هدف های مفروض درآموزش نیز مهجور مانده اند.وی معتقداست که برای داشتن نظام آموزشی سازنده ،نظام سنتی باید متحول شودوبه سوی آموزش خلاق هدایت کردد.موالم(2010)درتحقیق خود بیان داشته است که دانش آموزن اغلب نمی توانند از دانش خود برای توضیح وپیش بینی پدیده ها استفاده کنند،ودر حل مسایل جدید ناتوان هستند.این مشکل ناشی از این واقعیت است که آموزش های کلسی ،فاقدراهبردهای کیفی مورد نیاز یرای استدلال آنها میباشد(امام قلی وند،1385).درمقابل روش سنتی ،روش های دیگری وجود داردکه درآنها برخلاف روش تدریس غیرفعال ،دانش آموزان بیشتر فعالیت دارند وقسمت اعظم کارآموزش وتدریس به عهده خودشان است(اوجی نژاد1383).درواقع یک تعامل چندسویه بین دانش آموزان ومعلم ودانش آموزان بایکدیگر وجود دارد.ایجاد چنین محیط هایی است که باعث پیشرفت تحصیلی می شود.   یکی ازاین روش های فعال وخلاقیت محور ،روش بدیعه پردازی است یدیعه پردازی کلمه ای متشکل ازدوکلمه یونانی (syn)یعنی با هم آوردن و(ektos) یعنی عناصر متفاوت،وبه معنی اتصال وپیونداجزای متفاوت ودرظاهر بی ربط است(ویور،پرنیس1990،نولان،2003،سلیگمن،2007).روش تدریس بدیعه پردازی  ازجمله روش های پرورش خلاقیت محسوب می شود که به وسیله ویلیام جی .جی .گوردون  وهمکارانش(1961)ابداع شد.گوردون مطالعه موردی بر روی افرادی راآغاز کرد که بطور همزمان درپروژه ای مربوط به خلاقیت وروانکاوی درگیربودند.نتایج مصاحبه ها گویای علاقه فزاینده به تشابهات خلاق درعلوم بود واین تشابهات رویکرد خلاقیت رابرای هر دوی دانشمندان وهنرمندان آسان می کرد(سلیگمن،2007). پرداختن به فعالیت های استعاری در روش بدیعه پردازی ساختی را به وجود می آورد تا اشخاص به وسیله آن بتوانند خود رابرای تخیل وایجادبصیرت درفعالیت های روزانه رهاسازند .گوردون به این شیوه “آشنایی سازی”می گوید،یعنی فرد تلاش می کند تابادیدی تازه به چیزهای آشنا بنگرد.اساس تفکربدیعه پردازی فعالیت  استعاری وتمثیلی است که براساس شباهت امور ومقایسه آن بایک چیز یایک فکربه جای یک چیز یافکر دیگرساخته می شود(حسینی،1387).روش تدریس بدیعه پردازی مانند سایر روش های خلاق ،به وسیله راهنمایی های آموزشی وپرورشی خلاقیت راشکوفامی کند،به این صورت که چون دراین روش،مهارت های زندگی با استفاده از تشبیه ،استعاره،وقیاس تدریس می شود،لذا دانش آموزان آزادی بیشتری در پاسخ به سوالات این درس داشته واین امر منجر به رشد وتوسعه مهارت های مبتنی بر خلاقیت ونوآوری دانش آموزان خواهد شدبنی عقیل1383).پژوهشهای بسیاری درخارج ازکشور برکارایی روش بدیعه پردازی صحه گذاشته اند(جنتر1983،وداگر1995)وپژوهشهایی هم که در داخل کشور انجام یافته اند ،حکایت ازاثربخشی این روش دارند(رحیمی1379،دستجردی،1381،اوجی نژاد1382).

 

 

آلان وریچارد(2006)بیان داشته اند،هنگامی که دانش آموزان برخی چیزها رادر مورد توضیحات متوجه نمی شوند با این که بعضی از اطلاعات در توضیحات آن ها وبعضی ازمعلومات فرضی وجود نداردوهمچنین درمواردی که مفهوم خارج از تجربه دانش آموزان باشد راه مناسب ،استفاده ازیک قیاس بامدل است(شریفی،داوری،1387).زمانی که راه حل های قدیمی یا راه های ابراز وجودبرای انجام کاری مناسب نباشند،استفاده از روش بدیعه پردازی پیشنهاد می شود،زیرااین روش فرد راتاحدی به دنیای غیر منطقی می کشاند.(اوجی نژاد،1383 ،امام قلی وند،1385،میرشمشیری،1384،قوشلی،1384،رشیدآبادی ،1386،بنی عقیل،1380،).تاثیر الگوی بدیعه پردازی رابر پیشرفت تحصیلی را در درس انشا وعلوم تجربی مورد تایید قرار داده اند.روش بدیعه پردازی درپژوهش ناو(2007)افزایش خلاقیت وحل مشکلات رابه دنبال می آورد.دیوید،ا،والکر(2009)انگیزه پیشرفت تحصیلی  ازطریق روش تدریس بدیعه پردازی رامورد تاییدقرار داد.استفاده ازروش تدریس بدیعه پردازی  برای تدریس درس انگلیسی براساس پژوهش دیکزکی (2006)منجر به کسب دانش جدید ازطریق اشتراک گذاری داستان ها وروایات فردی وقدرت بخشیدن به شرکت کنندگان در بیان داستان ها شد.درسال های اخیر درکشور ما پژوهش هایی در زمینه تاثیر روش های فعال تدریس در درس های انشا وعلوم تجربی وهنر صورت گرفته که همه آن ها نشان دهنده اثر معنی دار این روش ها برافزایش خلاقیت وانگیزش پیشرفت تحصیلی  در این دروس است(میرشمشیری،1384،شریفی وداوری،1388،قوشلی،1384). اما به دلیل محدودیت هایی تاکنون پژوهشی در این زمینه در شهرستان دالاهو صورت نگرفته است.سازه انگیزه تحصیلی درمحیط های آموزشی به رفتارهایی که به یادگیری وپیشرفت مربوط است اطلاق می شود(پینتریچ،2004)دسی ورایان (2002)انگیزه تحصیلی راتمایل یادگیرنده به مشغول ودرگیر شدن در فعالیت های یادگیری وتلاش مستمر در انجام دادن وپایان رساندن آن فعالیت می دانند.در زمینه انگیزه تحصیلی نظریه های فراوانی وجود دارد ولی متداول ترین نظریه در این خصوص نظریه خود مختاری دسی ورایان(1985) است.براساس این نظریه ،انگیزه به ندرت دربرگیرنده پدیده واحدی است .افراد نه تنها از میزان انگیزش متفاوتند ،بلکه ازنظرجهت ونوع انگیزش نیز اختلاف دارندواین تعارض درنوع انگیزش به نظرها واهداف اساسی که باعث انجام کار می شود،ارتباط دارد(دسی ورایان،2000).بنابراین نظریه خود مختاری بیان می کند که عملکردتحصیلی فراگیران می تواندبرانگیختگی درونی،برانگیختگی بیرونی، ویا بی انگیزگی باشد.انگیزش درونی یعنی اینکه شخص عملی رابه خاطر کسب رضایت ،خشنودی،علاقه مندی ولذت درونی انجام می دهد وتنها خودعمل مهم است (ولراند وهمکاران1993،رایان ودسی2000).انگیزه بیرونی مربوط به زمانی است که فعالیت به منظور دستیابی به برخی پیامدهای مجزا از آن انجام می گیرد که با انگیزش درونی در تضاداست (والراند وهمکاران ،1993).وبی انگیزگی یافقدان نگیزه حالتی رابیان می کند که قصد وعمدی در عمل وجود ندارد ورفتار فرد ،فاقد تعهد واحساس علیت شخصی است(والراند ،فورتیروگی،1997،دسی ورایان2002).اکنون پرسش اصلی این پژوهش آن است که چه اندازه تدریس به شیوه بدیعه پردازی ،که امروزه به عنوان یکی از روش های فعال معرفی شده است ،در مقایسه با روش آموزش رایج(سنتی) ،باعث افزایش انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان پایه ششم مدارس شهرستان دالاهو می شود؟

 

1-2-بیان مسئله

درس علوم تجربی باتمرکز برپرورش وتوسعه مهارت های یادگیری مادام العمر برآن است تاشاگردان خلاق تری تحویل جامعه دهدوآنان رابرای جهان همواره درحال تغییر آماده کند(امام قلی وند،1385). پس معلم به عنوان رکن اصلی آموزش پرورش در کلاس باید از نظر علمی ورفاهی درسطح بالایی قرار گیرد که بتواند با تکیه  بردانش خود جهت بهبود شیوه های یاد گیری تلاش کند. از آنجایی که کودکان  سنین 10 تا 12 ساله پیشرفت قابل توجهی از لحاظ  ذهنی نشان میدهند می توانند با پدیده های پیچیده  روبرو شوند و عقاید تازه ای را کسب کنند. یکی  از روشهای موثر برای این منظور الگوی تدریس بدیعه پردازی می باشد و با فعال نمودن دانش آموزان باعث درگیر شدن بیشتر آنها با مباحث آموزشی این دروس می گردد(مرادی نژاد،1386)..درمدارس امروزی معلمان مطالب زیادی را تدریس می‌کنند ولی بعداً متوجه می‌شوند دانش‌آموزان تنها مقدار کمی از آنچه که را که مطرح شده است بازگو نمایند .راستی دلیل این امر چیست ؟ چرا، گاهی بعد از ارائه توضیح مفصل در مورد موضوعی فراگیران نمی‌توانند حتی بخش کوچکی از آن موضوع را بازیابی کنند ؟ چرا دانش‌آموزان بجای درک معنائی مطالب ، به حافظه خود فشار می‌آورند ؟ در پاسخ به این سوالات می‌توان بی توجهی معلمان به روشهای یاددهی- یادگیری یعنی به کار نگرفتن روشهای مناسب در آموزش را دلیل اصلی قلمداد کرد .به همین دلیل ، کیفیت آموزشی در بسیاری از مدارس از سطح مطلوب برخوردار نیست و دانش‌آموز اغلب مطالب را حفظ ، و پس از پایان یافتن امتحانات آنها را فراموش می‌کند . بکارگیری روشهای فعال تدریس باعث می‌شود تا یادگیری تا عمق جان دانش‌آموزان رسوخ کند و نه تنها یافته‌ها وکشفیات خود را به سادگی فراموش نکنند بلکه در طول زندگی آن را به صورت کاربردی به کار ببرند . با توجه به ویژگیهای عصر کنونی که انسان با انفجار اطلاعات و توسعه فناوری مواجه است، نظام آموزش و پرورش وظیفه دارد برنامه‌های آموزشی و درسی علوم را به نحوی ساماندهی کند که همه تواناییهای شناختی و شخصیتی دانش‌آموزان رشد کرده و با بهره گیری از مزایای علوم و فناوری، توانمندیهای لازم را برای رویارویی با تحولات جدید کسب نمایند(سعیدی به نقل از هارلن، 1382). اما شواهد موجود نشان می‌دهد که اغلب دانش‌آموزان فاقد این ویژگی هستند و به عبارت دیگر ،برنامه‌های آموزشی علوم نتوانسته است روحیه علمی و کاوشگری، آفرینندگی و خلاقیت را در دانش‌آموزان پرورش دهد (پرویزیان، 1384). یافته‌های سومین مطالعه بین‌المللی ریاضیات و علوم در سال 2003 که در ایران و تعداد زیادی از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه انجام گرفت، نتایج بسیار ضعیف دانش‌آموزان ایران را در تمام آزمون‌های علوم دوره‌های ابتدایی و راهنمایی نشان داد. این مطالعه می‌رساند که کیفیت آموزش علوم در کشور ما پایین‌تر از استانداردهای جهانی است(کیامنش و خیریه، 1381). مطالعه میدانی تیمز در سال 2003 نشان داد که دانش‌آموزان ایرانی در مجموعه 286 پرسش آزمون عملکردی متناسب با برنامه‌های رسمی کشورمان، از نظر به خاطر سپردن و فهمیدن، در سطح نسبتاً بالایی قرار دارند، اما در مهارت‌هایی چون ساختن نظریه‌ها، تجزیه و تحلیل داده‌ها، حل مسئله و بکارگیری ابزار و روش‌های علمی و یا تحقیق درباره طبیعت و محیط زیست، در سطح بسیار پایینی قرار دارند صاحب نظران تربیتی معتقدند که فقر تفکر دانش آموزان، نتیجه حاکمیت روشهای تدریس سنتی در مدارس است.( فضلی خانی،1382).الگوهای تدریس الگوهای یادگیری هستند و یادگیری مفاهیم علوم تجربی از انواع یادگیری است.

پس برای اینکه این نوع از یادگیری حاصل آید باید الگوی تدریس را انتخاب نمود که متناسب با اهداف آموزش این درس باشد مطمئنا مفاهیم علوم تجربی را با روش سخنرانی یا حفظ و تکرار نمی توان آموزش داد بنابراین انتخاب الگوی مناسب از جانب معلم امری کاملا ضروری است.(خورشیدی،فهرجی،1379).بلوم،که از ارائه دهندگان نظریه یادگیری در حد تسلط است معتقد است دست کم 90 درصد از دانش آموزان می توانند به هدف های یادگیری دست یابند فقط به این شرط که  زمان کافی و روشها و مواد مناسب را در اختیارشان قرار دهیم (میرزامحمدی،1390).با وجودی که بسیاری از صاحب نظران  عرصه تعلیم و تربیت براستفاده از الگوهای فعال یادگیری و برانگیختن مشارکت دانش آموزان در یادگیری تاکید دارند هنوز هم مشاهده می شود که بسیاری از معلمان توجه کافی به این موضوع ندارند بنابر این روشهای آموزشی ما نیازمند تغییراتی است تا زمینه رشد پردازش اطلاعات در ذهن دانش آموزان، تقویت ساخت شناخت،مهارتهای تفکر انتقادی،منطقی حل مساله،تصمیم گیری، قضاوت و داوری در حین یادگیری گردد(رشیدآبادی،1386).تدریس علوم تجربی در دوران ابتدایی و خصوصا پایه ششم در کشور ما دارای هدف هایی می باشد هر چند که متاسفانه یافته های تحقیقاتی انجام شده مبین آن است که آنچه در نظام آموزشی ما به وضوح دیده می شود عملا مبتنی برنظام  روانشناختی محرک و پاسخ است و بدون توجه به ویژگیهای روانی کودک،مطالب درسی طبقه بندی و به تدریج به وی تحمیل می شود و در او عادت به حفظ کردن ایجاد می شود.

 

روش بدیعه پردازی(نوآفرینی) قوه خلاقیت دانش آموزان را افزایش میدهد،زیرا راهبردهای آن ذهن آنان را به تفکر در زمینه ابعاد گوناگون موضوع ترغیب می کند و درهرموقعیتی به تولید ایده های جدید و درک نحوه ارتباط  بین مفاهیم می پردازد و در این روش برای دریافت جدید و کاربرد متعدد  آنها مشابه سازی می گردد(حسینی،معماریان،1386).پژوهشهای بسیاری درخارج ازکشوربرمقایسه روش تدریس بدیعه پردازی وروش های رایج تدریس صحه گذاشته اندوپژوهشهایی هم در داخل کشور دراین زمینه صورت گرفته اماپژوهشی که مستقیمآبه مطالعه دراین زمینه درشهرستان محروم از امکانات آموزشی،رفاهی دالاهو پرداخته باشد،انجام نیافته است ونیاز به انجام دادن پژوهش دراین زمینه ضروری به نظر می رسد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 87

|

امتیاز مطلب : 0

|

تعداد امتیازدهندگان : 0

|

مجموع امتیاز : 0

مقدمه
احساس مسئولیت و ایفای وظایف اجتماعی لازمه زندگی و فعالیت های فردی و اجتماعی است. اولیاء و مربیان کودکان استثنایی، لازم است علی رغم نارسایی ها ی جسمی و ذهنی این کودکان، آنان را با مسئولیت های اجتماعی خود آگاه سازند. هدف نهایی از سازگاری اجتماعی کودکان استثنایی، داشتن کفایت و توان زندگی اجتماعی در جامعه است(کوزه گر،1387). لازمه تحقق چنین امری داشتن مهارتهای اجتماعی جهت سازگاری در زندگی و همچنین توان زندگی در جمع است. در کنارنقشی که الگوهای رفتاری مطلوب معلم و سایر دست اندر کاران تعلیم و تربیت و بطور کلی مدرسه و نظام آموزشی در جامعه پذیری دانش آموزان ایفا می کنند، کتاب درسی و سایر منابع آموزشی نیز تاثیری در خور توجه دارند. چرا که بیان و ارائه رفتارهای مطلوب در قالب متن، تصاویر، داستانها و غیره می تواند تسهیل کننده ی این امر خطیر باشد .
هدف اصلی از درس مهارتهای اجتماعی – اقتصادی این است که افراد علاوه برکسب دانش و مهارتهای تخصصی خود، از نظر اجتماعی نیز در وضعیت مطلوب قرار گیرند و رفتار خود را با الگوهای رفتاری و ارزش های متداول و مورد قبول جامعه وفق دهند (پدیدار و همکاران، 1386).
بدیهی است بازنگری، تحلیل، اصلاح و تجدید نظر اصولی و علمی در محتوای کتب درسی، آثار و تبعات مثبت فراوانی در برخواهد داشت که یکی از آنها ایجاد زمینه مناسب جهت رشد و ارتقاء برنامه درسی و به تبع آن، رشد و پیشرفت دانش آموزان است. علی رقم روشهای گوناگونی که در تحلیل محتوای کتب درسی وجود دارد، در این پژوهش با استفاده از تکنیکهای خوانایی، کتاب مهارتهای اجتماعی – اقتصادی سال اول دوره پیش حرفه ای (راهنمایی) گروه کم توان ذهنی مورد تحلیل، تحقیق و بررسی قرار گرفته تا میزان و سطح خوانایی کتاب از منظر (خود آموزی، آموزشی ودشواری)، محتوای کتاب بررسی شود. چرا که سادگی یا دشواری زیاد محتوای کتاب (متن، تصاویر، پرسشها) و عدم تناسب محتوا با ویژگیهای ذهنی و سطح یادگیری دانش آموزان (بالاخص برای این گروه از کودکان) می تواند بر یادگیری آنها تاثیر منفی بجا گذارد. تحقیقات نشان داده است که متن هایی که بهتر سازماندهی شده باشد و متن هایی که ساختار آنها دارای علامت دهی مناسب باشد، امکان فهمیدن، به خاطرسپاری و به کارگیری اطلاعات را افزایش می دهند و تراکم نظریات در یک متن، خواندن متن را مشکل تر می سازد. زیرا خواندن و فهمیدن یک متن بیشتر تابعی از تعداد قضیه های آن، تا تعداد کلمات آن است. یعنی زمان لازم برای خواندن متنهایی که دارای مفاهیم لغوی زیاد هستند، بیشتر و یادآوری آن نیز کمتر می باشد (یارمحمدیان، 1370). بنابرین لازم است در کنار بررسی جنبه های گوناگون محتوای کتاب ها، میزان یا سطح خوانایی آن نیز مورد تحلیل و بررسی علمی قرار گیرد. بدین منظور در این پژوهش، میزان خوانایی کتاب مهارتهای اجتماعی- اقتصادی سال اول پیش حرفه ای گروه کم توان ذهنی مورد بررسی قرار می گیرد، تا میزان تناسب محتوای کتاب(متن، تصاویر و پرسشها) مشخص گرد
بیان مساله
به اعتقاد برخی از صاحبنظران، کتاب درسی یا محتوای آموزشی به ویژه در نظامهای آموزشی متمرکز که محور مکتوب و مدون تعلیم و تربیت محسوب می شود و فعالیت ها و تجارب تربیتی دانش آموزان توسط معلم و حول محور آن سازماندهی می شود، به بررسی و تحلیل علمی نیاز دارد دارد. از جمله روشهایی که برای برنامه ریزان درسی، مولفین و تصمیم گیرندگان برنامه های درسی مفید و ضروری است، تحلیل محتوا است. این نوع تحلیل کمک می کند تا مفاهیم، اصول، نگرش ها، باورها و کلیه اجزاء مطرح شده در قالب دروس کتاب، مورد بررسی علمی قرار گرفته و با اهداف برنامه درسی مقایسه و ارزشیابی شوند (یارمحمدیان،1370).
بطور کلی می توان گفت ویژگیهای متعدد متن کتاب همچون ساختار، به هم پیوستگی و ویژگیهای محتوا بر یادگیری ناشی از خواندن تاثیر می گذارد. نظریه های موجود، یادگیری ازکتاب درسی را تابعی از خصوصیات متن و راهبردهای شناختی مورد استفاده خواننده می دانند و معتقدند که ویژگیهای متعدد متن همچون ساختار، به هم پیوستگی و ویژگیهای محتوا بر یادگیری ناشی از خواندن تاثیر می گذارد(یارمحمدیان ،1370). در پژوهش حاضربر آنیم تامیزان یا سطح خوانایی یعنی سطح دشواری محتوای کتاب که به صورت ضریب یا سطح خوانایی با استفاده از برخی تکنیکهای تحلیل محتوا (تکنیک کلوز ، روش بررسی تصاویر، روش بررسی پرسشها )مشخص می شود را تعیین نماییم.
آرامبراستر ترجمه فردانش (1372):معتقد است در تحلیل محتوای کتب درسی اغلب دو تکنیک زیر بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد
1- استفاده از فرمول های خوانایی که برای تعیین درجه پیچیدگیهای زبانی محتوا بکار می رود. فرمولهای خوانایی به تجزیه و تحلیل محتوای یک نوشته یا متن برای اندازه گیری درجه خوانایی آن می پردازد. این تجزیه و تحلیل بخصوص برکلمات، عبارتها و پاراگرافهای یک نوشته متمرکز می شود و با شمارش کلمات و جمله ها و استفاده از فرمولی خاص، میزان و درجه سختی متن را تعیین می کند. همچنین درجه تناسب نوشته ها با سن و سطح کلاسی یا سطح توانایی خواندن متن را مشخص می کند. این فرمولها انواع متعدد دارد که در ذیل تشریح خواهد شد
2- استفاده از ابزارهای فهرستی که محتوا را متوجه موارد دیگری که توسط فرمولهای خوانایی ا ندازی گیری می شود، نمی کند. پرسشهای این فهرستها نظر خواننده را به مواردی از کتاب درسی مانند به کار بردن وسایل کمک آموزشی، جهت گیریهای فرهنگی، کتاب راهنمای معلم، کیفیت کار، کیفیت مواد، هزینه ها و کیفیت نوشتار جلب می کند.
در تعیین سطح خوانایی هر متن دو نکته حائز اهمیت است:
1- مشخصات ظاهری؛ شامل اندازه، نوع حروف، فاصله خطوط، نقطه گذاری، جداول، تصاویر و نمودارهاو……….
2- سبک نوشته ها؛ به ویژه واژ ه ها، هجاهای هر واژه، طول جمله و تعداد پیامهای موجود در هر جمله ویژگیهای ظاهری موثر در خوانایی به دلیل کمی بودن، کمتر تحت تاثیر زبان و محیط خاص قرار می گیرد. ابزارهای فهرستی نمی تواند بدون آزمایش و تعیین معیارهای آن در زبان دیگر استفاده شود. براین اساس و بعلت نبود معیارهای کمی برای تعیین سطح خوانایی متون فارسی، بررسی هایی توسط پژوهشگران انجام شده تا روشهای ارزیابی خوانایی متون انگلیسی برای متون فارسی نیز تطبیق و تعدیل شود. روشهایی که تاکنون در متون فارسی بر اساس تطبیق با نوشته های فارسی مورد استفاده قرار گرفته اند، شامل روشهای زیر است.(دیانی، 1369)
1- روش فرای که روشی تصویری و نموداری است و در این روش هر قدر طول جمله کوتاه تر باشد، قدرت خوانایی آن بیشتر است.
2- روش مک لافلین که در این روش با تقسیم کلمات سه هجایی یا بیشتر بر سطح کلاسی و سطح سنی خوانایی میزان تناسب متون را برای سن خاص تعیین می کنند
3- فرمول فلش : این فرمول براساس دو عامل زبانی یعنی طول متوسط جمله و تعداد هجاهای موجود، سادگی و دشواری متون را معین می کند.
4- شاخص سطح خوانایی گانینگ این شاخص بر اساس دو عامل زبانی یعنی طول جمله وطول کلمات، سطح کلاسی متناسب متن را تعیین می کند.
5- روش کلوز: این روش بر کل نگری تاکید دارد و یک روش گشتالتی است با این روش می توان متن کتاب را از نظر آموزش و مستقل (خود آموزی) سطح فشار روانی و سطح آموزشی پی برد .(یاد آور می شویم که این روش را بعلت کاربرد در این پژوهش در ادامه با استفاده از منابع گوناگون شرح خواهیم داد).
6- روش بررسی سوالات کتاب: در این روش با استفاده از موقعیت سوال و تداوم سوالات در متن، مشخص می کند که یادگیری موثری بوقوع می پیوندد یا خیر( این روش نیز بعلت کاربرد در پژوهش حاضر بیشتر تشریح خواهد شد).
7- روش بررسی تصاویر و نمودارهای کتاب: در این روش با تحلیل تصاویر مشخص می شود که آیا تصاویر توانایی فکر کردن در فراگیر را افزایش می دهد ودارای اعتبار است یا خیر( این روش نیز تشریح خواهد شد).
8-روش دعوت به پژوهش ویلیام رومی : که در این روش، جمله های درکی را از جمله های لفظی جدا می کند و فعال یا غیر فعال بودن محتوای کتب را تعیین می کند و مشخص می کند که آیا محتوای کتاب فراگیر را به پژوهش دعوت می کند یا خیر.
9- مدل طراحی وطبقه بندی مریل که سطوح عملکردمورد انتظار از شاگرد را در پایان آموزش مشخص میکند و در سه سطح یادآوری، کاربرد و کشف و ابداع و براساس چهار عنصر حقایق، مفاهیم، روش کار و اصول و قوانین مشخص می شود (یارمحمدیان ،1377).از میان روشهای فوق الذکر در این پژوهش از روشهای کلوز، بررسی تصاویر و بررسی پرسشها استفاده شده همچنین با استفاده از پرسشنامه ای پژوهشگرساخته به بررسی نظرات دبیران پیرامون سطوح دشواری محتوای(متن، تصاویر و پرسشهای) کتاب مهارتهای اجتماعی-اقتصادی سال اول پیش حرفه ای گروه کم توان ذهنی پرداخته شده است
روش خوانایی کلوز: این روش برای ارزیابی میزان دشواری درک نوشته ها است. تا قبل از اینکه ارزیابی میزان خوانایی متون توسط تیلور (1953 ) با عنوان ارزیابی خوانایی کلوز توسعه داده شود، محققان میزان دشواری درک متون را با ساختن تستهای کامل کردنی یا چند گزینه ای بر روی مجموعه ای از متون انجام می دادند و میانگین و درصد جوابهای درست را تعیین می کردند. بعدها با ابداع روش کلوز، برای ارزیابی دشواری متون روش بهتری ابداع شد. تحقیقات و استدلالهایی که در مورد آزمون خوانایی کلوز انجام شده خیلی از پژوهشگران را به این نتیجه رسانده که روش کلوز موثرترین روش اندازه گیری خوانایی است. این تکنیک به روشهای گوناگونی اجراء می شود، اما در همه آنها هدف تعیین میزان دشواری متون است. از جمله این روشها روش وارویک الی است که به شرح ذیل است،
1-انتخاب دو یاسه پاراگراف از متن درسی که حداقل هر کدام 100 کلمه باشد،2- جمله اول را کامل نوشته و بعد از جمله اول هر پنج کلمه یک کلمه حذف می شود، 3- در این متن بجای کلمه حذف شده جاهای خالی با طول یکسان گذاشته می شود تا حدس زدن شانسی را کم کند، 4- این تستها را به افراد می دهیم تا جاهای خالی را با کلمات حذف شده بنویسند، 5- پاسخها بر این اساس نمره داده می شود که فقط کلماتی که کاملا صحیح نوشته شده قبول است، 6- اگر 40 تا 45درصد جوابها صحیح بود نشان دهنده این است که مطالب در حد فهم آنها است، 7-از کلمات حذف شده باید یک پنجم اسم باشد، 8- آزمون باید محدودیت زمانی نداشته باشد(بورموث ،1962).
به عبارتی آزمون خوانایی کلوز عبارت است از حذف پنجمین کلمه از هر جمله (غیر از جمله اول) و جایگزین کردن خطوط یا فاصله، به جای کلمه حذف شده. این آزمون در متونی استفاده می شود که قبلا توسط دانش آموزان خوانده نشده است. دانش آموزان باید فکر کنند که به جای کلمه حذف شده از جمله چه کلمه ای را بنویسند. سطح دشواری متن عبارت است از میانگین درصد جوابهای صحیح دانش آموزان که در جاهای خالی نوشته اند.پنج فرم از این آزمون را می توان ساخت به این شکل که پس از نوشتن جمله اول بدون هیچ تغییر و حذف کلمه در فرم یک کلمات،11، 6 ،1،…….ودرفرم دو کلمات12،7،2 ،……. و به همین ترتیب تا فرم 5 .،حذف می شوند (بورموث،1967) . این آزمون، آزمون معتبری است و همانطور که در فصل 3 مشاهده می نمایید همبستگی بالایی بین آزمونهای استاندارد و سنتی با آزمون خوانایی کلوز مشاهده شده است. سالهاست که این آزمون ساخته و مورد استفاده قرار گرفته است اما در این زمینه در منابع فارسی متاسفانه بنظر می رسد تحقیقات اندکی وجود داشته باشد که باید مد نظر پژوهشگران و علاقمندان قرار گیرد .با این روش می توان به سطوح متن کتابها و نوشته ها از منظر آموزشی، خود آموزی و دشواری (فشار روانی) پی برد.
مراحل این روش عبارت است از :
– انتخاب چند متن از قسمتهای مختلف کتاب(قسمتهایی که فراگیران هنوز آن را نخوانده اند)
– اولین جمله هر متن را بصورت اولیه خودش بدون تغییر می نویسیم
– پنجمین کلمه هر یک از متن ها را حذف می کنیم و جای آن نقطه چین می گذاریم (تعداد جاهای خالی 1ز20،25،50،75،100 کلمه قابل تغییر است اما 50 کلمه مناسب تر است)
-متن های انتخاب شده را به دانش آموزان مورد نظر می دهیم تا مناسب ترین کلمه را در جای خالی بنویسند
– تصحیح جوابها وتبدیل به درصد و قضاوت در مورد آنها بر اساس معیارهای این روش که درصدهای40-0نشان دهنده دشواری متن، 60-40 ، آموزشی بودن متن و100-60 خود آموز بودن متن است .
*تذکر: این روش از کلاس دوم به بالا تر قابل اجراءاست (یارمحمدیان،1377).
روش بررسی خوانایی سوالات کتاب: در این روش در ابتدا نوع سوالات مشخص می شود . بطور کلی دونوع سوال وجود دارد؛
1- سوالاتی که در متن کتاب وجود دارند
2- سوالاتی که در آخر هر فصل یا بخش قرار دارند
درروش بررسی سوالات متن باید به موارد زیر توجه کرد
الف- موقعیت سوالات: منظور از موقعیت سوالات این است که آیا فراوانی سوال بیشتر در آخر پاراگراف، وسط یا اول پاراگراف است .که درصد هر کدام رامشخص می کنند. تحقیقات نشان داده است که اگر بیشتر فراوانی سوالات در آخر پاراگراف باشد یادگیری موثرتری بوقوع می پیوندد. و اولویت به ترتیب آخر، وسط و اول پاراگراف است .
ب- از لحاظ تداوم سوالات متن: فاصله ای که بین دوسوال در متن وجود دارد، مهم است و از نظر تعداد جملات بین سوالات جای بحث است .اگرفاصله بین سوالات به شکل میانی یعنی 5،10،15 جمله باشد یادگیری موثر بوقوع می پیوندد در اینجا نیز اولویت به ترتیب 5جمله 10جمله و15جمله است و اگرفاصله از5جمله کمتریااز15جمله بیشتر باشد یادگیری کمترخواهد بود (یارمحمدیان، 1377 ).
برای بررسی تصاویر مراحل زیر انجام می شود.الف- انتخاب 20 تصویراز قسمتهای مختلف کتاب، ب- تجزیه و تحلیل تصاویر به شکل زیر :aتصاویر ونمودارهایی که فقط به منظور توضیح و نشان دادن مطلب به کار رفته b-تصاویر و نمودارهایی که فراگیر آنرا تعبیر و تفسیر می کند c-تصاویری که جزءهیچکدام از این دو نوع نیست. بعد از تعیین تعداد و نوع تصاویر مقدار iرا که از ، بدست می آوریم اگر مقدار i چیزی نزدیک به 4/0یا بیشتر تا 1 باشد این تصاویر توانایی فکرکردن درفراگیر را افزایش می دهد وخوب است و اگر از4/0کمترباشد تصویرربطی به آموزش نداشته و فاقد اعتبار است(یارمحمدیان، 1370).

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 103

|

امتیاز مطلب : 4

|

تعداد امتیازدهندگان : 1

|

مجموع امتیاز : 1

فهرست مطالب

 

 

 

صفحه

عنوان

تقدیم…………………………………………………………………………………………………………………. ب

تشکر و قدر دانی……………………………………………………………………………………………………ج

چکیده …………………………………………………………………………………………………………………..د

 

1- فصل اول : کلیات

• مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….1
• بیان مسأله…………………………………………………………………………………………………………….2
• اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………3
• اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………….4
• سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………….4
• تعاریف نظری………………………………………………………………………………………………………5
• عملیاتی واژگان بکار رفته در تحقیق………………………………………………………………………9

2- فصل دوم: پیشینه تحقیق

2-1- مبانی نظری پژوهش………………………………………………………………………………………………11

2-1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………11

2-1-2- تعریف سواد اطلاعاتی……………………………………………………………………………………….12

2-1-3- تاریخچه سواد اطلاعاتی……………………………………………………………………………………..14

2-1-4- پیشینه آموزش سواد  اطلاعاتی در جهان……………………………………………………………….15

• امریکا و اروپا………………………………………………………………………………………………………………………….15
• انگلستان…………………………………………………………………………………………………………………………………17
• دانمارک و هلند……………………………………………………………………………………………………………………….17
• آسیا و اقیانوسیه……………………………………………………………………………………………………………………….18
• سنگاپور و مالزی……………………………………………………………………………………………………………………..18
• چین و استرالیا…………………………………………………………………………………………………………………………19
• آفریقا……………………………………………………………………………………………………………………………………..20

• عنوان

  صفحه

  یونسکو…………………………………………………………………………………………………………………………………..21

2-1-5- سواد اطلاعاتی در ایران………………………………………………………………………………………21

2-1-6- سواد اطلاعاتی در آموزش عالی…………………………………………………………………………..23

2-1-7- جامعه اطلاعاتی و سواد اطلاعاتی ……………………………………………………………………….25

 

2-9- مدلهای سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی………………………………………………………………..34

• مدل بروس……………………………………………………………………………………………………………………………..34
• مدل شش مهارت بزرگ……………………………………………………………………………………………………………35
• مدل جستجوی اطلاعات…………………………………………………………………………………………………………..36

2-1-10- نظریه های یادگیری خواستگاه اصلی سواد اطلاعاتی…………………………………………….37

2-1-11- بنیاد فلسفی نظریه های یادگیری………………………………………………………………………..41

2-1-12- تجربه گرایی بنیاد فلسفی سواد اطلاعاتی…………………………………………………………….41

2-1-13- پیشینه نظریه ای یادگیری………………………………………………………………………………….42

2-1-14- نظریه کارکرد گرایی بنیاد علمی خود-راهبری یادگیری…………………………………………44

2-1-15- خود-راهبری یادگیری……………………………………………………………………………………..46

2-1-15-1-تعریف خود-راهبری یادگیری………………………………………………………………………..47

2-1-15-2-  تاریخچه خود-راهبری یادگیری……………………………………………………………………46

2-1-15-1-ابعاد خود-راهبری یادگیری……………………………………………………………………………51

2-1-15-2- الگوی  خود-راهبری چهار عاملی کندی………………………………………………………..52

2-1-15-3- الگوی  خود-راهبری مسئولیت شخصی محور ………………………………………………52

2-1-15-4- الگوی  خود-راهبری سه بعدی گاریسون ……………………………………………………..53

2-15-5- موقعیتهایی که یادگیری خودراهبر گسترش پیدا می کند……………………………………….54

2-1-16- اهمیت خود-راهبری یادگیری در آموزش عالی……………………………………………………54

2-1-17- رابطه مفهومی سواد اطلاعاتی و خود-راهبری یادگیری ……………………………………….57

2-2- پیشینه تجربی ……………………………………………………………………………………………………….59

2-2-1- تحقیقات داخلی در حوزه سواد اطلاعاتی……………………………………………………………..59

2-2-2- تحقیقات داخلی در حوزه خود-راهبری یادگیری…………………………………………………..59

2-2-3- تحقیقات خارجی در حوزه سواد اطلاعاتی……………………………………………………………63

صفحه

عنوان

2-2-4- تحقیقات خارجی در حوزه سواد اطلاعاتی……………………………………………………………69

2-2-5- جدول خلاصه پیشینه های داخلی و خاری بکالر رفته در تحقیق……………………………..72

3- فصل سوم: روش تحقیق

3-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………..76

3-2- روش بررسی………………………………………………………………………………………………………..77

3-3- جامعه آماری ………………………………………………………………………………………………………..77

3-4- حجم نمونه و روش نمونه گیری …………………………………………………………………………….77

3-5- روش جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………………….78

3-7- ابزار مورد استفاده و نحوه تعیین پایایی ……………………………………………………………………79

3-8- روایی و ابزار اندازه گیری……………………………………………………………………………………….80

3-9- روشهای پایایی پرسشنامه………………………………………………………………………………………..81

3-10- روشها و فرمولهای اماری مورد استفاده جهت تحلیل داده ها……………………………………..82

4- فصل چهارم: یافته های پژوهش

4-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….83

4-2- تحلیل متغیر جنسیت………………………………………………………………………………………………83

4-3- تحلیل متغیر سن……………………………………………………………………………………………………85

4-4-  تحلیل متغیر معدل………………………………………………………………………………………………..85

4-5- توزیع فراوانی و درصد پاسخگویی به سوالات پرسشنامه خود-راهبری یادگیری……………86

4-6- توزیع فراوانی و درصد پاسخگویی به سوالات پرسشنامه سواد اطلاعاتی………………………88

4-7- بررسی شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی سوالات پرسشنامه خود-راهبری یادگیری…………………………………………………………………………………………………………………………90

4-7- بررسی شاخص های گرایش به مرکز و پراکندگی سوالات سواد اطلاعاتی…………………….92

4-8- نمره خود-راهبری یادگیری دانشجویان…………………………………………………………………….94

4-9- نمره سواد اطلاعاتی دانشجویان……………………………………………………………………………….95

4-10- آمار استنباطی شامل ( تحلیل آماری سوالات تحقیق)………………………………………………..96

5- فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

صفحه

عنوان

5-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………103

5-2- خلاصه پژوهش و تحلیل نتایج………………………………………………………………………………103

5-3- نتایج حاصل از تحلیل آماری سوالات پژوهش  ………………………………………………………104

5-4- نتیجه گیری کلی …………………………………………………………………………………………………111

5-5- پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………112

5-6- پیشنهاداتی جهت پژوهش های آتی ………………………………………………………………………113

5-7- محدودیتها………………………………………………………………………………………………………….114

6- فهرست منابع ………………………………………………………………………………..115

6-1- منابع فارسی……………………………………………………………………………..115

6-2- منابع انگلیسی…………………………………………………………………………….124

 

7- پیوست ها

7-1- پرسشنامه سواد اطلاعاتی

7-2- پرسشنامه خود-راهبری یادگیری

 

 

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 83

|

امتیاز مطلب : 3

|

تعداد امتیازدهندگان : 1

|

مجموع امتیاز : 1

مقدمه :

رشد و توسعه هر جامعه در کلیه ابعاد اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی متاثر از نیروی انسانی است در این میان آموزش از عوامل اسای در تربیت نیروی انسانی به شمار می رود از یک نظر می توان آموزش را شامل دو دسته رسمی و غیر رسمی دانست که این هر دو به تغییر رفتار و ابعاد مجموعه ای از دانش ، تفکر ، نگرشها ، ارزش ها و مهارتها می انجامد کسب موفقیت در این زمینه مستلزم آن است که آموزش چه رسمی و چه غیر رسمی مبتنی بر اصول عملی باشد این امر اهمیت برنامه ریزی آموزشی رسمی و تربیت نیروی انسانی را مشخص سازد . ( میرزا بیگی ، 1380، ص16) .

برنامه ریزی به کار مدیران و غیر مدیران جهت می دهد و توجه آنها را به اهداف سازمان متمرکز می سازد و وقتی که همه بدانند کجا می روند و برای رسیدن به مقصد هر یک چه کمکی باید بکنند ، هماهنگی و همکاری بیشتری به وجود می آید برنامه ریزی موجب می شود که فعالیتهای تکه ای و بی ثمرو بی راهه روی کاهش یابد . ( علاقه بند ، 1387 ، ص 41) .

بدون داشتن برنامه ریزی منظم و منطقی نمی توان به اهداف تعیین شده دست یافت ، در واقع برنامه ریزی نوعی تضمین برای رسیدن به اهداف است ، همانگونه که کشورهای توسعه یافته با برنامه ریزی مناسب روز به روز پیشرفته تر و جوامع توسعه نیافته به علت عدم برنامه ریزی یا برنامه ریزی نامناسب عقب مانده تر می شوند .

به طور کلی ، عملیات سازمانی را پیشگیری و بر اهداف سازمان متمرکز ساخته عمل نظارت و کنترل را نیز تسهیل می کند برخی از صاحب نظران مدیران را در تعیین اهداف مقدمه بر برنامه ریزی می داند ولی برخی دیگر ، برنامه ریزی جوانب مهم کار مدیریت به شمار می رود هر مدیری وظیفه دارد منهی نوع و وسعت آن را با توجه به میزان اختیارات مدیر و ماهیت کار سازمانی تغیر می کند بنابراین برنامه ریزی درست و به موقع مدیران موجب پیشگیری از اتلاف وقت و به هدر نرفتن سرمایه های انسانی می شود و باعث می شود فعالیتها اهداف پیش بینی شده سوق داده شود .

 

 

 

بیان مسئله :

انواع برنامه ریزی البته از لحاظ دامنه عمل در کل مدتهاست که اذهان عمومی یا شاید اذهان اشخاصی نظیر محققان را در برگرفته است و اخیرا برای چرخش آموزش و پرورش بهتر برنامه ریزی در راس امور قرار گرفته چرا که این مسئله می تواند از یک تا صد در صد تاثیر را برمیزان کارایی مدارس داشته باشد . هر نوع برنامه ریزی مشخص می تواند تاثیر مشخص و پر واضحی را بر کارایی مدارس داشته باشد .

برنامه ریزی، مانند پلی، زمان حال را به آینده مربوط می کند. هر کس ‍ می تواند با برنامه ریزی و تعیین اهداف مورد نظر و پیش بینی راه های دستیابی به آن ها، در جهتی صحیح حرکت نموده و به موفقیت لازم دست یابد.
برنامه ریزی، یکی از ارکان اصلی سازمان ها بوده و ادامه حیات سازمان و دستیابی به نتایج مورد نظر، بدون داشتن برنامه ای مشخص، غیر ممکن می نماید. فقدان برنامه ریزی در سازمان با عدم توفیق سازمان و شکست آن در مأموریت های محول شده ملازم است. برنامه ریزی دو رکن اصلی دارد که عبارت است از: تعیین اهداف و پیش بینی راه های دستیابی به آن ها. دوم آن که، در برنامه ریزی بایستی دو نکته مهم همواره مورد نظر باشد: یکی داشتن دوره زمانی مشخص و دیگر داشتن بودجه و هزینه معین( حکیمی ، 1378، ص 169) .
بنابراین، می توان برنامه ریزی را در یک عبارت مختصر و جامع این گونه تعریف کرد:
برنامه ریزی عبارت است از تعیین اهداف و پیش بینی راه های دستیابی به آن ها در دوره زمانی مشخص و با هزینه معین.برنامه ریزی علاوه بر این که نقش هدایت کردن و راهنمایی را در سازمان به عهده دارد، به مدیران سازمان ها این امکان را می دهد که از منابع و امکانات سازمان به صورت مناسب و بهینه استفاده نمایند. برنامه ریزی می تواند در تصمیم گیری درست، مدیران را یاری داده و با شناسایی به موقع فرصت ها، و عوامل تهدید کننده سازمان، مدیران را در استفاده صحیح از فرصت ها و مقابله به موقع در برابر تهدیدها کمک کند.( همان منبع ، ص170)

و اما سوال اصلی که در این تحقیق می‌خواهیم به آن پاسخ دهیم این است که آیا برنامه ریزی توسط مدیران در مدارس شامل  هدف گذاری ، پیش نگری و بودجه بندی است می تواند بر بهتر شدن فعالیت ها در مدارس تاثیر داشته باشد

 

 

اهمیت و ضرورت تحقیق :

انسانها با حرکت در مسیر تکامل و رشد عقلانی خود به تدریج به ضرورت برنامه ریزی در زندگی واقف شدند و آن را به منزله ابزاری در مدیریت و رهبری نظام آموزشی و اجتماعی مورد توجه قرار دادند سازمانها و موسسه های اداری امروز به طور پیچیده

پژوهش در این زمینه لازم است زیرا برنامه ریزی به عنوان اصلی از اصول اساسی مدیریت، یکی از وظایف مهم و حیاتی مدیران بوده و نقش بسیار مهمی در موفقیت و پیشرفت سازمان ها، و کارآیی و اثر بخشی مدیران دارد. پژوهش در این زمینه لازم است زیرا مدیران همواره تلاش می کنند تا کارآیی و اثر بخشی خود و سازمان شان را افزایش دهند. بی تردید تلاش آن ها بدون توجه به مسأله برنامه ریزی به نتیجه مطلوب نخواهد رسید؛ چرا که اگر در سازمان برنامه ریزی صورت نگیرد و برنامه های صحیح و دقیق طراحی نشود، بدین معناست که اهداف سازمان و نیز راه ها و ابزار مناسب برای دستیابی به آن ها مشخص نشده است؛و آن گاه که اهداف سازمان و راه های دستیابی به آن ها روشن و مشخص نشده باشد، اثر بخشی و کارآیی به هیچ وجه تحقق نخواهد یافت.
پژوهش در این زمینه لازم است زیرا ضرورت برنامه ریزی قبل از دست زدن به هر کار، و اهمیت ویژه آن امری عقلانی است؛و روشن است که اقدام به هر کار، بدون بررسی جوانب مختلف و برنامه ریزی برای آن، نشان دهنده نقصان عقل و یا عدم بهره گیری صحیح و مناسب از این نعمت بزرگ الهی است.و اما انجام نگرفتن چنین پژوهش هایی در زمینه برنامه ریزی مدیران می‌تواند باعث عدم آگاهی آنها از اهمیت مقوله برنامه ریزی شود و همین بی اطلاعی و نداشتن آگاهی کافی می تواند باعث عدم کارایی در سازمان شود . با انجام نگرفتن چنین پژوهش هایی ما نمی توانیم عیوب و نقاصان هایی را که در بعضی از برنامه ریزیهای مدیران وجود دارد شناسایی کرده و همین باعث عدم کارایی بهتر در سازمان می شود .

 

اهداف پژوهش :

هدف کلی : بررسی و مقایسه بین انواع برنامه ریزی و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب در سال تحصیلی 90-89

اهداف جزیی :

1 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی کوتاه مدت مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه

2 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی بلند مدت مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه

3 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی متمرکز مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه

4 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی غیر متمرکز مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه

5 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی جامع مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه

6 – تعین رابطه بین برنامه ریزی بلند مدت و کوتاه مدت در مدارس دخترانه و پسرانه

7 – تعیین رابطه بین برنامه ریزی متمرکز و غیر متمرکز در مدارس دخترانه و پسرانه .

 

سوالات پژوهش :

1 – آیا بین برنامه ریزی کوتاه مدت مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معناداری وجود دارد .؟

2 – آیا بین برنامه ریزی بلند مدت مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معنا داری وجود دارد ؟

3 – آیا بین برنامه ریزی متمرکز مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معنا داری وجود دارد ؟

4 – آیا بین برنامه ریزی غیر متمرکز مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معنا داری وجود دارد ؟

5 – آیا بین برنامه ریزی جامع مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معناداری وجود دارد ؟

6 – آیا بین تاثیر برنامه ریزی بلند مدت و کوتاه مدت مدیران در مدارس دخترانه و پسرانه بر میزان کارایی تفاوت معناداری وجود دارد ؟

7 – آیا بین برنامه ریزی متمرکز و غیر متمرکز مدیران در مدارس دخترانه و پسرانهبر میزان کارایی تفاوت معنا داری وجود دارد ؟

8 –  آیا میزان کارایی در مدارس دخترانه و پسرانه متفاوت است .

 

فرضیات :

1 –بین برنامه ریزی کوتاه مدت و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معنا داری وجود دارد .

2 – بین برنامه ریزی بلند مدت مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معنا داری وجود دارد

3 – بین برنامه ریزی متمرکز مدیران و میزان کارایی آن در مدارس دخترانه و پسرانه رابطه معناداری وجود دارد

4 – بین برنامه ریزی غیر متمرکز مدیران و میزان کارایی آن در مدارس رابطه معناداری وجود دارد

5 – بین برنامه ریزی جامع  مدیران و میزان کارایی آن در مدارس رابطه معنا داری وجود دارد

6 –بین تاثیر برنامه ریزی بلند مدت و کوتاه مدت مدیران در مدارس دخترانه و پسرانه بر میزان کارایی تفاوت معناداری وجود دارد

7 –بین برنامه ریزی متمرکز و غیر متمرکز مدیران در مدارس دخترانه و پسرانه بر میزان کارایی تفاوت معنا داری وجود دارد

8 –  آ میزان کارایی در مدارس دخترانه و پسرانه متفاوت است .

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 73

|

امتیاز مطلب : 1

|

تعداد امتیازدهندگان : 1

|

مجموع امتیاز : 1

دانشگاه آزاد اسلامی  واحد کرمانشاه

دانشکده تحصیلات تکمیلی گروه تکنولوژی آموزشی

 

عنوان پایان نامه :

بررسی راهکارهای گسترش نوآوری در موسسات آموزش عالی بر مبنای مدل مالکوم بالدریچ

(مطالعه موردی دانشگاه ایلام)

 

 

استاد راهنما :

دکتر ملکیان

 

استاد مشاور:

دکتر حسین مهدی‌زاده

 

نگارش :

******* 

سال تحصیلی :91 -1390

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

چکیده

نوآوری و خلاقیت به عنوان نیروی حرکتی تمام موسسات و سازمان های یک جامعه بخصوص برای دانشگاه ها که وظیفه تربیت نیروی انسانی را دارند امری ضروری می باشد.تحقیق حاضر باهدف شناخت و معرفی راهکارهای ارتقاء نوآوری در موسسات آموزش عالی بر مبنای مدل تعالی عملکرد مالکوم بالدریج به صورت پیمایشی و به وسیله پرسشنامه های محقق ساخته در بین78 نفر از اعضاء هیات علمی دانشگاه ایلام صورت گرفته است.سوالات این پژوهش شامل هفت سوال در باره ی راهکارهای گسترش نوآوری بر مبنای هفت معیار بالدریچ است که در نهایت با استفاده از نرم افزار spss به محاسبه میانگین رتبه ای راهکارهای به دست آمده پرداخته ایم که برای این کار از فرمول همبستگی رتبه ای فریدمن استفاده شده است.نتایج به دست آمده حاکی از ارائه راهکارهایی برای ارتقاء نوآوری در دانشگاه بودهئ به علاوه اینکه معیار رهبری در این مدل دارای بیشترین امتیاز از نظر پاسخگویان بوده است و این موضوع به معنای اهمیت نقش رییس دانشگاه در گسترش نوآوری نسبت به سایر معیارهای این مدل بوده است.

 

 

کلید واژه ها

نو آوری، موسسات آموزش عالی، مدل مالکوم بالدریچ

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                        صفحه

چکیده

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1. مقدمه 2

1-2. بیان مسئله 4

1-3. ضرورت واهمیت انجام تحقیق: 7

1-4. اهداف تحقیق: 8

1-4-1. اهداف جزئی تحقیق. 8

1-5. سوالات تحقیق: 9

1-6. تعریف اصطلاحات و متغیرهای تحقیق: 9

1-7. معیارهای هفت گانه مدل تعالی بالدریج. 10

1-7-1. معیار یک (رهبری) 10

1-7-2. معیار دو (خط مشی و استراتژی) 10

1-7-3. معیار سه ( تمرکز بر دانشجویان، ذینفعان و بازار) 11

1-7-4. معیار چهارم (اندازه گیری، آنالیز و مدیریت دانش) 11

1-7-5. معیار پنج ( تمرکز بر نیروهای کاری) 11

1-7-6. معیار شش (مدیریت فرآیندها) 12

1-7-7. معیار هفت (نتایج) 12

1-8. تعاریف عملیاتی تحقیق. 12

1-8-1. معیار رهبری. 12

1-8-2. معیار برنامه ریزی راهبردی. 12

1-8-3. معیار تمرکز بر دانشجویان. 13

1-8-4. معیار سنجش،تحلیل و مدیریت دانش.. 13

1-8-5. معیار تمرکز بر اعضاء هیات علمی. 13

1-8-5. معیار مدیریت فرآیندها 13

1-8-6. معیار نتایج عملکرد 14

فصل دوم:  پیشینه تحقیق

پیش درآمد فصل دوم 16

مدل مالکوم بالدریج. 16

نگاهی بر مدل کانجی. 17

نگاهی بر مدل تعالی عملکرد EFQM.. 18

الف)معیارهای توانمندی سازمان: 18

ب) نتایج: 19

نگاهی بر مدل ادوارد دمینگ… 19

تاریخچه ی نوآوری و خلاقیت در سازمان ها 20

سیر تکامل موضوع نوآوری را می توان در ۵ موج خلاصه نمود: 21

موج اول: دیدگاه شومپیتر. 21

موج دوم: نوآوری تکنولوژیک… 22

موج سوم: نوآوری صنعتی. 22

موج چهارم: 22

موج پنجم: نوآوری علمی ۱۹۹۳. 22

امواع مدل های نوآوری در سازمان. 23

انواع روش های نوآوری. 24

1- مهارگسلی ذهنی  یا بارش فکری(Br  St) 24

2-قوانین افزایش کیفیت اجرایی روش (( Br  St 24

3-شکل نوشتاری مهار گسلی ذهنی (BrW) 25

4- فرآیند بازتعریف اکتشافی(HRP) 25

5- مرور قیاس ها 25

6-نظریه ابداعانه حل مساله (TIPS) 25

7-  مدل (IMS) 26

نتیجه گیری از مطالب فصل. 29

فصل سوم: روش شناسی

3-1. پیش درآمدی برفصل سوم 31

3-2. روش تحقیق. 31

3-3. جامعه و نمونه آماری. 32

3-4. روشها یا ابزارهای گردآوری داده‌ها 33

3-5. نحوه ساخت پرسش‌نامه محقق‌ساخته 33

3-6. روایی و پایایی روش و ابزار: 34

3-7. روش های آمار توصیفی: 34

3-8. روش های آمار استنباطی: 34

فصل چهارم: نتایج تحقیق

پیش درآمدی برفصل چهارم 37

جامعه آماری. 37

نتایج جدول: 98

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

پیش درآمدی بر فصل پنجم 102

خلاصه تحقیق. 103

نتایج. 106

نتیجه‌گیری و بحث: 115

مقایسه نتایج تحقیق با موارد مشابه 117

محدویت‌های تحقیق: 121

محدودیت‌های در اختیار و کنترل محقق: 121

محدودیت‌های خارج از کنترل و اختیار محقق: 121

پیشنهادات تحقیق. 122

پیشنهادات کاربردی: 122

پیشنهادات پژوهشی: 123

منابع و ماخذ 124

 

فهرست جداول

عنوان                                                                                                        صفحه

 

جدول1-3 .   انطباق سؤالات تحقیق با سؤالات پرسشنامه

جدول 1-4 .  نوع ارزش های متناسب با گسترش نوآوری

جدول 2-4 .  نظرات نمونه آماری در زمینه فعالیت‌های رئیس دانشگاه

جدول3-4.   اهمیت فعالیت‌های مربوط به رئیس دانشگاه

جدول 4-4.  اختیارات رئیس دانشگاه برای تشویق و ترغیب کارکنان

جدول5-4.  نظارت نمونه آماری در زمینه تدوین اهداف و استراتژی

جدول 6-4.  نظرات نمونه آماری در مورد تدوین اهداف دانشگاه

جدول 7-4.   نظرات نمونه آماری درباره استراتژی‌های مرتبط با نوآوری

جدول 8-4.  نظرات نمونه آماری در مورد تدوین خط مشی‌ها

جدول 9-4.  نظرات نمونه آماری در مورد تمرکز بر ذینفعان

جدول 10-4.  راهکارهای گسترش نوآوری در دانشگاه با تمرکز بر ذینفعان

جدول 11-4.   ایجاد راهکار برای ارتقاء نوآوری با تکیه بر تمرکز بر ذینفعان

جدول 12-4.  نظرات نمونه آماری درباره تمرکز بر ذینفعان و بازار کار

جدول 13-4.  نظرات نمونه آماری درباره مدیریت دانش

جدول 14-4.  نظرات نمونه آماری در مورد مفید واقع شدن مدیریت دانش

جدول 15-4. گسترش نوآوری با توجه به مدیریت دانش

جدول 16-4.  راهکارهای نوآوری با توجه به مدیریت دانش

جدول 17-4.  نقش نیروهای کاری در ارتقاء نوآوری

جدول 18-4.  اثرگذاری تمرکز بر نیروهای کاری در گسترش نوآوری

جدول 19-4.  نظرات نمونه آماری در مورد چگونگی گسترش نوآوری در دانشگاه

جدول 20-4.  ایجاد راهکاری برای ارتقاء نوآوری از طریق نیروهای کاری

جدول 21-4.   نظرات نمونه آماری در مورد معیار مدیریت فرآیند

جدول 22-4.  افرادی که می‌توانند با مدیریت فرآیندها منجر به نوآوری در دانشگاه گردند

جدول23-4.  فرآیندهایی که منجربه خلاقیت در دانشگاه می‌شوند

جدول 24-4.   اهمیت فعالیت‌هایی که منجربه خلاقیت می شوند

جدول 25-4.   نتایج مؤثر در ایجاد نوآوری در دانشگاه

جدول 26-4.  نتایج برنامه‌ریزی دانشگاه

جدول 27-4.  چگونگی تبدیل نتایج بدست آمده به راهکاری برای نوآوری

جدول 28-4.   نتیجه ای خوب از فعالیت‌های دانشگاه که منجر به نوآوری گردد

جدول 29-4.  نتایج آمار توصیفی

جدول 30-4 .  آزمون فریدمن  برای ارزش های سازمانی مربوط به رهبر

جدول 31-4   آزمون فریدمن  برای فعالیت های مربوط به رییس دانشگاه

جدول 32-4.   آزمون فریدمن  برای فعالیت های نوآورانه رییس دانشگاه

جدول 33-4.   آزمون فریدمن برای اختیارات رییس برای تشویق کارکنان

جدول 34-4 .  آزمون فریدمن  برای تدوین اهداف بر اساس منافع ذینفعان

جدول 35-4.   آزمون فریدمن  برای اهداف دانشگاه منجر به گسترش نوآوری

جدول36-4.   آزمون فریدمن  برای اصول مربوط به خط مشی دانشگاه

جدول37-4.   آزمون فریدمن برای گسترش نوآوری با توجه به اهداف

جدول38-4   آزمون فریدمن برای تمرکز بر بازار کار و ذینفعان

جدول 39-4.   راهکار های گسترش نوآوری با تمرکز بر بازار کار

جدول 40-4.   آزمون فریدمن برای گسترش نوآوری با تمرکز بر منافع  ذینفعان

جدول 41-4.   آزمون فریدمن برای راهکارهای  نوآوری  با توجه به و بازار کار

جدول 42-4 .  آزمون فریدمن برای  موارد مربوط به مدیریت دانش

جدول 43-4.   آزمون فریدمن برای  مدیریت دانش برای ارتقاء نوآوری

جدول 44-4.   آزمون فریدمن برای موارد مربوط به مدیریت دانش

جدول 45-4.   آزمون فریدمن برای راهکار ارتقاء نوآوری در دانشگاه

جدول 46-4   آزمون فریدمن برای موارد مربوط به تمرکز بر  اعضاء هیات علمی

جدول 47-4.   آزمون  فریدمن برای اهمیت تمرکز بر نیروهای کاری

جدول 48-4.   آزمون فریدمن برای تمرکز بر نیروهای کاری

جدول 49-4.   آزمون فریدمن برای اشاعه نوآوری توسط نیروهای کاری

جدول 50-4   آزمون فریدمن برای موارد مربوط به معیار مدیریت فرایندها

جدول 51-4.   آزمون فریدمن در مورد مدیریت فرآیند ها

جدول 52-4.   آزمون فریدمن برای گسترش نوآوری با توجه به مدیریت فرآیندها

جدول 53-4.   آزمون همبستگی فریدمن برای نوآوری با توجه به فرآیندها

جدول 54-4.   آزمون فریدمن برای معیار نتایج

جدول 55-4.   آزمون فریدمن برای نتایج دانشگاه که حاصل برنامه ریزی دانشگاه است

جدول 56-4.   آزمون  فریدمن در موردتبدیل معیار نتایج بدست آمده

جدول 57-4   آزمون فریدمن در مورد بهترین نتیجه از فعالیت های دانشگاه

جدول 58-4  نتایج سوالات تحقیق

 

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                        صفحه

 

نمودار 1-4.  نوع ارزش های متناسب با گسترش نوآوری

نمودار 2-4. .  نظرات نمونه آماری در زمینه فعالیت‌های رئیس دانشگاه

نمودار 3-4.  اهمیت فعالیت‌های مربوط به رئیس دانشگاه

نمودار4-4.  اختیارات رئیس دانشگاه برای تشویق و ترغیب کارکنان

نمودار5-4.  توزیع پراکنش نمونه آماری در زمینه تدوین اهداف

نمودار6-4.  نظرات نمونه آماری در مورد تدوین اهداف دانشگاه

نمودار 7-4. نظرات نمونه آماری درباره استراتژی‌های مرتبط با نوآوری

نمودار 8-4.  نظرات نمونه آماری در مورد تدوین خط مشی‌های دانشگاه

نمودار 9-4.  نظرات نمونه آماری در مورد تمرکز بر ذینفعان دانشگاه

نمودار 10-4.  راهکارهای گسترش نوآوری در دانشگاه با تمرکز بر ذینفعان

نمودار11-4.   ایجاد راهکا برای ارتقاء نوآوری با تکیه بر تمرکز بر ذینفعان

نمودار 12-4.  نظرات نمونه آماری درباره تمرکز بر ذینفعان

نمودار 13-4.  نظرات نمونه آماری درباره مدیریت دانش و اطلاعات

نمودار14-4.  نظرات نمونه آماری در مورد مفید واقع شدن مدیریت دانش

نمودار 15-4 . گسترش نوآوری با توجه به مدیریت دانش

نمودار 16-4.  راهکارهای نوآوری با توجه به مدیریت دانش

نمودار17-4.  نقش نیروهای کاری در ارتقاء نوآوری در دانشگاه

نمودار 18-4.  اثرگذاری تمرکز بر نیروهای کاری

نمودار 19-4. چگونگی گسترش نوآوری در دانشگاه

نمودار 20-4. راهکاری برای ارتقاء نوآوری از طریق نیروهای کاری

نمودار21-4.   نظرات نمونه آماری در مورد معیار مدیریت فرآیندها

نمودار 22-4.  افرادی که با مدیریت فرآیندها منجر به نوآوری می گردند

نمودار23-4.  فرآیندهایی که منجربه خلاقیت در دانشگاه می‌شوند

نمودار 24-4. اهمیت فعالیت‌هایی که منجربه خلاقیت می شوند

نمودار 25-4. نتایج مؤثر در ایجاد نوآوری در دانشگاه

نمودار 26-4.  نظرات نمونه آماری در مورد نتایج برنامه‌ریزی دانشگاه

نمودار27-4.  چگونگی تبدیل نتایج بدست آمده به راهکاری برای نوآوری

نمودار 28-4.   نتیجه ای خوب از فعالیت‌های دانشگاه

نمودار 29-4.  نتایج  تحقیق

 

فهرست شکل‌ها

عنوان                                                                                                        صفحه

 

1- 1. مدل قشه مفهومی مالکوم بالدریچ

1-4.  مدل مفهومی نتایج تحقیق

 

 

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 82

|

امتیاز مطلب : 2

|

تعداد امتیازدهندگان : 1

|

مجموع امتیاز : 1

چکیده :

هدف از پژوهش حاضر بررسی ومقایسه ی رابطه عزت نفس و سلامت روانی و بهزیستی روانشناختی در والدین کودکان عادی و والدین کودکان استثنایی 8 -12ساله شهرستان چناران می باشد،که بدلیل حجم بالا، تعداد 317 نفر،به روش نمونه گیری خوشه ای ،برای این طرح انتخاب شدند. بر اساس نتایج تحقیق مشاهده شد که نمره سلامت روانی در والدین دانش آموزان استثنایی بیشتر از دانش آموزان عادی است بدین معنی که والدین کودکان استثنایی از سلامت روانی بیشتری برخوردارند . همچنین از لحاظ عزت نفس بین والدین دانش آموزان عادی و استثنایی تفاوت معنا داری وجود داشت و نیز مشخص شد که نمره بهزیستی روانشناختی والدین دانش آموزان عادی بیشتر از والدین دانش آموزان استثنایی می باشد بدین معنی که بهزیستی روانشناختی بیشتری دارند.ازجمله محدودیتهای این بژوهش میتوان به :عدم وجود تحقیقات مشابه در داخل وخارج از کشور،دشواری دسترسی به باسخگویان وایجادرغبت در آنها جهت تکمیل برسشنامه هاو…اشاره نمود.

 

کلید واژه ها:عزت نفس،سلامت روانی، بهزیستی روانشناختی

 

 

 

فهرست مطالب

 

 عنوان                                                                                                                                     صفحه

فصل اول کلیات تحقیق

مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..10

بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………………………………………..14

اهمیت و ضرورت پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………18

اهداف پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………… 21

تعاریف مفهومی و عملیاتی واژه ها و متغیرها………………………………………………………………………………………………. 22

فصل دوم ادبیات و پیشنیه تحقیق

مبانی نظری و یافته های پژوهشی………………………………………………………………………………………………………………. 26

عزت نفس در قرآن مجید……………………………………………………………………………………………………………………….. 28

عزت نفس کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 29

عزت نفس اجتماعی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 30

عزت نفس تحصیلی……………………………………………………………………………………………………………………………….. 30

مولفه های عزت نفس…………………………………………………………………………………………………………………………….. 30

ماهیت عزت نفس………………………………………………………………………………………………………………………………….. 31

نظریات مرتبط با عزت نفس…………………………………………………………………………………………………………………….. 32

سلامت روان…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 36

تعریف سلامت روانی……………………………………………………………………………………………………………………………… 38

تعریف بهداشت روانی در فرهنگهای مختلف……………………………………………………………………………………………… 40

اصول بهداشت روانی……………………………………………………………………………………………………………………………… 42

خصوصیات افراد دارای سلامت روانی………………………………………………………………………………………………………. 43

عوامل موثر درتامین سلامت روانی……………………………………………………………………………………………………………. 46

نقش خانواده درتامین سلامت روانی………………………………………………………………………………………………………….. 46

نظریات مرتبط با سلامت روانی………………………………………………………………………………………………………………… 46

بهزیستی روانشناختی………………………………………………………………………………………………………………………………. 52

عقب ماندگی ذهنی ………………………………………………………………………………………………………………………………. 57

عقب ماندگی ذهنی آموزش پذیر……………………………………………………………………………………………………………… 57

ویژگیهای کودک استثنایی……………………………………………………………………………………………………………………… 57

نیازهای والدین کودکان استثنایی………………………………………………………………………………………………………………. 58

احساسات والدین کودکان استثنایی…………………………………………………………………………………………………………… 58

پژوهشهای انجام شده در ارتباط با موضوع………………………………………………………………………………………………….. 60

فصل سوم فرایند پژوهش

روش پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 81

جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………………………………………………….. 81

نمونه و روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………………………….. 81

ابزار پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 81

پرسشنامه بهزیستی روانشناختی…………………………………………………………………………………………………………………. 81

پرسشنامه عزت نفس………………………………………………………………………………………………………………………………. 83

پرسشنامه سلامت روانی………………………………………………………………………………………………………………………….. 87

روشهای تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………………………… 87

فصل چهارم یافته ها وتجزیه تحلیل آماری

تجزیه و تحلیل داده ها……………………………………………………………………………………………………………………………. 89

بررسی جمعیت شناختی  آزمودنیها……………………………………………………………………………………………………………. 89

بررسی حجم نمونه به تفکیک محل سکونت………………………………………………………………………………………………. 89

بررسی حجم نمونه به تفکیک سن…………………………………………………………………………………………………………….. 90

بررسی حجم نمونه به تفکیک میزان تحصیلات…………………………………………………………………………………………… 91

بررسی حجم نمونه به تفکیک نوع شغل…………………………………………………………………………………………………….. 92

بررسی حجم نمونه به تفکیک میزان درآمد………………………………………………………………………………………………… 93

بررسی متغیرهای اصلی فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 94

فرضیه اول……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 98

فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………………………………………………. 103

فرضیه سوم…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 104

فرضیه چهارم………………………………………………………………………………………………………………………………………… 105

فرضیه  پنجم…………………………………………………………………………………………………………………………………………. 106

فرضیه ششم…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 107

بررسی سوالات …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 110

فصل پنجم نتیجه گیری

خلاصه یافته های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………… 124

بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………… 125

محدودیت های تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………….. 129

پیشنهادهای تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….  130

فهرست منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………………………… 131

ضمائم………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 135

 

 

1-1 مقدمه:

یکی از طبیعی ترین گروههایی که می تواند نیازهای انسان را ارضا کند خانواده است. وظیفه خانواده مراقبت از فرزندان و تربیت آن ها، برقراری ارتباطات سالم اعضا با هم و کمک به، استقلال کودکان است، حتی اگر کودک کم توان ذهنی1، نابینا2 ، یا ناشنوا  3باشد. کم توان ذهنی یک وضعیت و حالت خاص ذهنی است که در اثر شرایط مختلف قبل از تولد و یا پس از تولد کودک پدید می آید.تولد و حضور کودکی با کم توانی ذهنی در هر خانواده ای می تواند رویدادی نامطلوب و چالش زا تلقی شود که احتمالا تنیدگی، سرخوردگی، احساس غم و نومیدی را به دنبال خواهد داشت. شواهد متعدد حاکی از آن است که والدین کودکان دارای مشکلات هوشی، به احتمال بیشتری با مشکلات اجتماعی، اقتصادی و هیجانی که غالبا ماهیت محدود کننده، مخرب و فراگیر دارند، مواجه می شوند. در چنین موقعیتی گر چه همه اعضای خانواده و کارکرد آن، آسیب می بیند فرض بر این است که مشکلات مربوط به مراقبت از فرزند مشکل دار، والدین، به ویژه مادر را در معرض خطر ابتلا به مشکلات مربوط به سلامت روانی قرار می دهد بررسیها نشان داده اند که والدین دارای فرزند کم توان ذهنی، در مقایسه باوالدین کودکان عادی، سطح سلامت عمومی  پایین تر و اضطراب بیشتر احساس شرم و خجالت بیشتر و سطح بهزیستی روانشناختی پایین تری دارند (میکائیلی ،1388).

در سالهای اخیر در کشور ایران مانند سایر کشور های جهان علاقه بخصوص مهم از طرف مقامات دولتی و هم از جانب مردم به امر بهداشت روانی نشان داده شده است و اثرات آن در بهبود و اوضاع بیمارستانهای روانی و به کاربردن روشهای صحیح در پیشگیری مشاهده می گردد. عدم سازش وجود اختلالات رفتار در جوامع انسانی بسیار مشهور و فراوان است و در هرطبقه و صنفی و در هر گروه و جمعی اشخاص نامتعادل وجود دارند.هر شخص ممکن است گرفتار ناراحتی روانی شود خود به خود کافی نیست زیرا که بهداشت فقط منحصر به تشریح علل اختلالات رفتار نبوده  بلکه هدف اصلی آن پیشگیری ا ز وقوع ناراحتی ها  می باشد. پیشگیری عبارت است از به وجود آمده عاملی که مکمل زندگی سالم و نرمال باشد و نیز درمان اختلالات جزیی رفتار به منظور جلوگیری از وقوع بیماریهای شدید روانی است. یکی از شرایط اصولی بهداشت اصولی بهداشت روانی این است که شخص به خود احترام بگذارد و خود را دوست بدارد(شاملو، 1376).

در طول یک قرن گذشته بسیاری از روانشناسان اتفاق نظر دارند که انسان نیازمند به عزت نفس است. در ادبیات روانشناختی مطالب مفصلی درباره عزت نفس وجود دارد و تا امروز تحقیقات و مطالعات زیادی درباره عزت نفس و ارتباط آن با متغیرهای متعدد دیگر انجام گرفته است که بیشتر تحقیقات این مطلب مهم و اساسی را تایید می کنند که عزت نفس بالا از عوامل مثبت و موثر در بهداشت روانی و عزت نفس پایین از عوامل مستعد کننده ناراحتی های روانی می باشد. عزت نفس عبارت است: از احساس ارزشمند بودن، این حس از مجموع افکار احساسات، عواطف و تجربیاتمان در طول زندگی ناشی می شود. همه افراد، صرف نظر از سن، جنسیت، زمینه فرهنگی، جهت و نوع کاری که در زندگی  دارند، نیازمند عزت نفس هستند. افرادی که احساس خوبی نسبت به خود دارند، معمولاً احساس خوبی نیز به زندگی دارند.آنها می توانند با اطمینان، مشکلات مواجه شوند و از عهده آنها بر آیند(کلمز 1375).

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 77

|

امتیاز مطلب : 0

|

تعداد امتیازدهندگان : 0

|

مجموع امتیاز : 0

بررسی تاثیر IT در آموزش بر میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی و متوسطه

در ادامه مطلب می توانید تکه هایی از ابتدای این پایان نامه را بخوانید

و در صورت نیاز به متن کامل آن می توانید از لینک پرداخت و دانلود آنی برای خرید این پایان نامه اقدام نمائید.

 

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

مقدمه:

عصرحاضر را باید تلفیقی ازارتباطات و اطلاعات دانست. عصری که بشر درآن بیش ازگذشته خود را نیازمند به داشتن اطلاعات و برقراری ارتباط برای کسب اطلاعات مورد نیازمیباشد.امروزه با دراختیارداشتن فناوری اطلاعاتی و ارتباطی مختلف و پیشرفته،امکان برقراری سریع ارتباط و تبادل سریع اطلاعات بیش ازپیش میسرگردیده است. افراد درهرکجا که باشند میتوانند آخرین اطلاعات مورد نیاز خودرا درهرزمینه ای دریافت میکنند. اما بی شک- بیشترین تاثیر پدیدآمدن فناوریهای اطلاعاتی  و ارتباطی برمحیطهای آموزشی بوده است. کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات درآموزش سبب شده است تا محیط آموزشی به سوی مجازی شدن سوق پیدا کند.این امرسبب میشود تا ارتباطات میان افراد به منظورآموزش و گسترش دانش به گونه ای فزاینده ازطریق رایانه امکان پذیرشود. با ظهور و گسترش اینترنت- این رسانه به عنوان یک مکمل جهت تامین نیازهای اطلاعاتی و آموزش مورد استفاده قرارگرفت. با توجه به نقشی که کتابخانه ها باید درامرآموزش ایفا نمایند بدیهی است با دارا بودن امکانات پیشرفته تر-منابع اطلاعاتی بسیار غنی تری را نسبت به گذشته فراهم میکنند و جهت آموزش افراد دراختیار آنها قرارمیدهند. فراهم کردن وب سایتهای اینترنتی و پایگاههای اطلاعاتی- کتابخانه ها را به یک محیط مجازی و دیجیتالی جهت تبادل اطلاعات تبدیل کرده است که نقش آموزشی آن بیش ازپیش دراین محیط نمایان میشود. این مقاله درصدد آن است تا پس ازارائه تعریفی جامع ازفناوری اطلاعاتی و ارتباطی- مساله آموزش مجازی و ازراه دورو نقش فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی دراین آموزش را مورد بررسی قراردهد و با تاکید برآموزش سیستمی- انواع آموزش به صورت مجازی را بیان کند. مسلما برای آموزش افراد به صورت مجازی و توسعه دانش آنها- نیازمند منابعی خواهیم بود که این منابع جزازطریق کتابخانه ها قابل تامین نیستند. کتابخانه ها میتوانند با تهیه منابع الکترونیکی و تحویل آنها به اعضای جامعه اطلاعاتی نقش عمده ای درآموزش و گسترش دانش داشته باشند.   ( اصنافی ، 1388 : 12 )

بیان مسئله :

در دنیای امروز، تغییرات ناشی از فناوری های جدید تاثیرات بسزایی بر روند زندگی و کار مردم در سرتاسر جهان گذاشته و با روشهای سنتی آموزش، یادگیری و مدیریت آموزش به طور جدی به مقابله پرداخته است. فناوری اطلاعات که خود یک زمینه جدید مطالاتی است، تاثیر عمده ای بر تمامی زمینه های آموزش، یادگیری و پژوهش خواهد داشت. ارتباط آسان در سرتاسر گیتی باعث دستیابی سریع و آسان به مجموعه گسترده ای از داده ها و اطلاعات و مطالب علمی مورد نیاز در کمترین زمان ممکن شده و همچنین با افزایش سریع و ساده دستیابی به فناوری اطلاعات در منازل، محل کار و موسسه های علمی، مقوله آموزش و یادگیری به یک روند مستمر در زندگی بشر تبدیل شده است. … ( ماهنامه پژوهشی اطلاع رسانی ، 1388 )

با گسترش استفاده از این فناوریها امکان آموزش متقاضیانی که به صورت پراکنده در مناطق مختلف قرار دارند نیز فراهم شده است. در کشورهای پیشرفته استفاده از اینترنت در اکثر مدارس و دانشگاه ها با سرعت بسیار زیاد رو به افزایش است. از سال 1997 کلیه کالج ها و اکثر دبیرستانها و حتی بعضی از دبستانهای کشور انگلستان به اینترنت دسترسی دارند و پیش بینی می شود تا پایان سال 2002 کلیه مدارس نیز به صورت online از اینترنت استفاده کنند. مراکز علمی بااستفاده از اینترنت به راحتی به منابع عظیم علمی، افراد مختلف و موارد درسی دسترسی دارند و همچنین اطلاعات علمی و تحقیقاتی خود را از طریق سایت های ایجاد شده توسط دانش آموزان و مدرسین به دیگران نمایش می دهند. استفاده از ویدیو کنفرانس نیز در حال رشد است و این تکنولوژی سبب می شود که دانش آموزان با افراد و یا دانش آموزان دیگر کشورها ارتباط برقرار کرده و زبان های یکدیگر را یاد بگیرند. نقش فناوری اطلاعات در آموزش کشورهای امریکا و کانادا در آمریکا کلیه هزینه ها و سرمایه گذاری ها در فناوری اطلاعات توسط دولت فدرال فراهم می شود. البته میزان استفاده از کامپیوتر در مراکز علمی با یکدیگر متفاوت است. بین 15 تا 20 درصد مدارس از کامپیوتر و تکنولوژی چند رسانه ای برای دروس خود استفاده می کنند تا دانش آموزان بتوانند مهارتهای خود را در طراحی و توید گزارش هایی که دارای متن، صدا و تصاویر متحرک هستند، افزایش دهند. استفاده از سیستم های الکترونیکی ارتباطی مانند اینترنت دراکثر مدارسی که در آن دانش آموزان سنین 12 تا 18 سال تحصیل می کنند، مهیاست. در کشور کانادا نیز کلیه مدارس و دانشگاه ها به تکنولوژی اطلاعات تجهیز شده اند. در این کشور به علت فواصل زیاد بین شهرها و مناطق مسکونی، از شبکه بین المللی به نام school.net استفاده می شود تا دانش آموزان بتوانند از منزل، مطالب درسی را یاد بگیرند و یا تکالیف خود را تحویل دهند. تمایلات آینده در فناوری و یادگیری توسعه سریع تکنولوژی درمینیاتورسازی وسایل الکترونیکی، ارتباطات الکترونیکی و چندرسانه ای و همچنین حرکت به سمت داده های دیجیتالی، منجر به از بین رفتن مرزهای بین انتشار رادیویی و انتشارات و ارتباط تلفنی شده و تمامی این واسطه ها، به طور یکجا در شبکه های کامپیوتری در دسترس همگان است. این فناوری نه تنها باعث دستیابی دانش آموزان به منابع عظیم چند رسانه ای و کتابخانه ها می شود. بلکه سبب دستیابی مستقیم و بی واسطه به مدرسین و پدیده های طبیعی در تمامی جهان خواهد شد. ( شفیعی ، 1388 ، 23 )

سؤال اصلی این تحقیق ایت است که آیا IT  در آموزش بر میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع راهنمایی و متوسطه تاثیر خواهد داشت یا نه ؟

اهمیت و ضرورت پژوهش :

هنگامی که مربیان برای اولین بار از کامپیوترها در کلاس استفاده کردند محققان این موضوع را مورد ارزیابی قرار دادند که آیا استفاده از فناوری آموزشی تاثیری مطمئن و چشمگیر روی پیشرفت دانش آموزان دارد یا خیر؟ به منظور یافتن جواب محققان پی برده اند که فناوری تنها عامل در ارزیابی پیشرفت دانش آموز نمی باشد و باید دو مورد دیگر را هم در نظر گرفت:
اولا : دانش آموز تا چه اندازه آزمون های استاندارد شده را درست انجام می دهد.
ثانیا: توانایی اش در به کارگیری مهارت های فکری در سطح بالاتر (مانند : تفکر انتقادی ، تجزیه و تحلیل کردن ، استنباط کردن و حل کرن مشکلات) چقدر می باشد.
شواهد نشان می دهد که کاربردهای فناوری در صورتی تفکر در سطوح بالاتر را پشتیبانی می کنند که بتوانند دانش آموزان را از طریق محتواهای یادگیری گروهی در کارهای پیچیده و معتبر درگیر کنند. ( حمیدی ، 1388 : 11 )

اگر مربیان از دانش جمعی هنگامی استفاده کنند که فناوری پیشرفت زیاد دانش آموز را پشتیبانی می کند در این صورت می توانند بهترین فناوری ها را برای مدارس یا حوزه های خاص ، با توجه به نیازهای ویژه ی آنها ، در نظر بگیرند. آنها همچنین می توانند تضمین کنند که معلمان ، خانواده ها ، دانش آموزان و اعضای جامعه درک خواهند کرد که فناوری چه نقشی در مدرسه یا منطقه بازی می کند و چگونه اثرش ارزیابی می شودو بالاخره اینکه قادر به توجیه کردن سرمایه گذاری که برای فناوری صرف می کنند می باشند. ( همان منبع ، 12 )

چگونه مدارس می توانند تضمین کنند که تکنولوژی در پیشرفت دانش آموز موثر است؟
برای پشتیبانی از کاربرد موثر فناوری به چه عواملی نیاز است ؟ حوزه های آمزشی با استفاده از چه منابعی می توانند فناوری را برنامه ریزی کهند که تاثیر مثبت روی پیشرفت دانش آموز داشته باشد و چگونه می توانند این سرمایه گذاری را توجیه کنند ؟
برای پاسخ به این سوالات مربیان باید روی فناوری و پیشرفت دانش آمورش و عوامل بافتی موثر بر اهداف یادگیری تحقیق کنند. پیشرفت های سریع در فناوری چند رسانه ای و ارتباط از راه دور که به دلیل نیاز برای توسعه ی استاندردهای آموزشی برای پیشرفت دانش آموز انجام می شود و مورد توافق مربیان است منجر به توقعات جدید ی شده است مبنی بر اینکه چگونه فناوری آمزشی می تو اند یادگیری فعال و معنی داری را برای دنش آمزان پشتیبانی کند.
اکنون محققان تحقیق پیچیده تری را آغاز کرده اند که تاثیر استفاده از فناوری را روی یادگیری دانش آموزان بررسی می کند. آنها همچنین در حال ارزیابی توانایی دانش آموزان برای درک پدیده های پیچیده تجزیه ، تحلیل و ترکیب کردن چند منبع اطلاعاتی و آماده کردن نمونه هایی از دانش آنها می باشند. این نمونه ها از یادگیری تلفیقی و پشتیبانی شده به وسیله ی فناوی ، جای حفظ کردن طوطی وار و کسب مهارت های مجزا ، روی توانایی دست یافتن به اطلاعات و تفسیر و ترکیب کردن آنها تاکید می کند. ( غفاری ، 1387 : 21 )

مزایا و معایب پژوهش :

امروزه نقش اینترنت در زندگی اجتماعی و در عرصه های علمی و فنی امکان ناپذیر است و در برنامه ریزی توسعه ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصای ، جایگاه ویژه ای به فن آوری اطلاعات داده است . اینترنت موجب کاهش فاصله طبقاتی شده است.و در فضای مجازی پایگاه اجتماعی جدیدی به کاربران اعطا می کند ، و حتی تفاوت های جنسیتی را نیز کاهش می دهد . افزایش توانایی اعمال قدرت ، همگن سازی ، سلیقه ها نزدیکی خواستها و انتقادات افراد افزایش مشارکت اجتماعی ، گذراندن اوقات فراغت و ورود به مفاهیم جدید زندگی  روزمره امکان برقراری ارتباط ، اطلاع از اخبارو رویدادهای جهان تبادل فرهنگی دستیابی به اطلاعات ، افزایش میزان آ گاهی  عمومی و غیره و…. مزایای عمده کارکردهای قابل توجه گسترش  استفاده از ارتباطات اینترنتی به کا  میرود ، آثار اجتماعی و روانی مانند اعتیاد به مواد مخدر ، اکس ، سیگار ، اعتیاد به اینترنت در بین کودکان و نوجوانان نیز با علائمی چون افزایش نوسانات اخلاقی ، سخن نگفتن بادیگران ، قطع روابط اجتماعی ، کم خوابی ، نگرانی و استرس در کنار ضعف بینایی همراه است کودکان و نوجوانان که به اینترنت وابستگی دارند در حقیقت به آن معتاد هستند ، برای ارضای خود ساعت های متوالی بدون وقفه روی خط باقی می مانند و هر زمانی که امکان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند دچار فکر کردن و خیال پردازی می کنند . وقتی که یک نوجوان در محیط خانواده معتاد به استفاده از اینترنت باشد فرصت فرد هر روز بیشتر از گذشته از نظر عاطفی و روانی با سایر افاد خانواده فاصله بگیرد و به تنهایی خود و استفاده از تضعیف کرده یا آن را از دست بدهد . وقتی دو فرد مجازی در یک فضای مجازی کنار هم قرار می گیرند بدون اینکه از شرایط اجتماعی ، فرهنگی ، مذهبی ، خانوادگی ، فردی ، هم باخبر باشند.

اهداف پژوهش :

هدف کلی : بررسی تاثیر IT در آموزش بر میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی و متوسطه

اهداف جزئی :

• بررسی تاثیر IT بر میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان راهنمایی و متوسطه
• بررسی میزان استفاده از IT در آموزش راهنمایی و متوسطه
• بررسی میزان عوامل مؤثر استفاده از IT در آموزش

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 90

|

امتیاز مطلب : 0

|

تعداد امتیازدهندگان : 0

|

مجموع امتیاز : 0

مقدمه

هوش یکی از جذابترین و جالب  توجه ترین نیروهای روانی است که جلوه های آن در موجودات مختلف به میزان متفاوت قابل مشاهده است و هر چند موجودات از تکامل بیشتری بهره مند باشند، از نظر هوشی نیز پشرفته تر هستند و به همان نسبت از پیچیدگی بیشتری نیز برخوردارند(نراقی و نادری، 1385، ص 45)

خصوصیاتی که با آزمونهای مختلف روانشناسی و گزارشهای مدراس در افراد تیز هوش ذکر شده، عبارتند از: قضاوت و استدلال صحیح و عالی، قوه ی ابتکار و ایجاد، علاقه به دانستن یا پیشی جستن، جستجو، تحقیق و تجربه، اعتماد به نفس و استقلال فکری، حسن همکاری و احترام به دیگران، علاقه به درستی و حقیقت،  دور اندیشی، تدبیر و احترام، علاقه به رهبری و پیشوائی و اظهار نظر، وجود وجدان اخلاقی، شادی ونشاط، عدم دلسردی و نشان دادن استقامت و پایداری در رسیدن به هدف یا مواجه شدن با ناکامی و بالاخره ادب و تواضع همه از صفات ویژه ی این افراد بوده است که در مقایسه با افراد طبیعی مورد کنترل مشخص شده است .(میلانی فر، 1386، ص 143- 142)

چنانچه در بالا اشاره شده است ، وجود وجدان اخلاقی ، یکی از صفات افراد تیز هوش است؛ مبحث اخلاقی و ارزشهای اخلاقی، به ویژه شکل گیری این ارزشها در کودکان و افراد اجتماع از مباحثی است که مستقیماً با روان شناسی اجتماعی در ارتباط است و در بسیاری از کتابهای روان شناسی اجتماعی فصل یا فصلهایی به آن اختصاص داده شده است. (کریمی، 1384، ص 162)

در روان شناسی اجتماعی، مکاتب مختلفی به موضوع اخلاق توجه نشان داده و در آن زمینه به بحث و تحقیق پرداخته اند. مروری بر ادبیات اخلاق از نظر تاریخچه ای نشان می دهد که عامل کلیدی و اصلی در جهت دادن به بحث اخلاق در این مکاتب، عقیده ی زیر بنائی یا دیدگاه فلسفی آنها درباره ی ماهیت انسان است. (همان منبع، ص 162)

پاره ای از  افعال انسانی در مقابل افعال عادی و طبیعی «افعال اخلاقی » ¹ نامیده می شود. فرق فعل اخلاقی با دیگر کارها این است که کارهای اخلاقی قابل ستایش و تحسین است و بشر برای آن کارها ارزش قائل است. قیمتی که بشر برای این کار ها قائل است نه از نوع قیمت و ارزشی است که برای کار یک کارگر قائل است، زیرا کارگر، ارزش مادی ایجاد می کند و استحقاق مبلغی پول یا کالا را در مقابل کار خود پیدا می کند، کار اخلاقی یک نوع ارزش مافوق این ارزشها دارد که با پول و کالاهای مادی قابل تقدیر نیست.(مطهری، 1362، ص 6)

جامعه بنا به ضرورت خود، رفتار خاص و ارزشهای ویژه ای را به عنوان رفتارها و ارزشهای اخلاقی معین کرده و این گونه رفتارها به وسیلۀ والدین، مدرسه  و خود جامعه با استفاده از تشویق برای رفتاریهای مورد قبول، تنبیه برای رفتارهای خارج از هنجارهای اجتماعی و ارائه ی سرمشق و الگو برای شکل دادن به رفتارهای مذکور استفاده می نماید.(کریمی، 1384، ص 184)

آنچه مسلم است اینکه اگر جامعه، شکل دهنده ی ارزشها و رفتارهای اخلاقی است، آیا نگرش فرد نسبت به نهادهای اجتماعی موجب تسهیل پذیرش ارزشهای اخلاقی خواهد بود و اگر هوش در وجود وجدان اخلاقی مؤثر است، می توان بین هوش و نگرشهای اجتماعی رابطه ای یافت؟ اینک در این تحقیق در پی آن هستیم که وضعیت نگرشهای اجتماعی، سطوح اخلاقی و میزان بهره ی هوشی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور اسلام آباد غرب و سرپل ذهاب را بررسی و مقایسه کنیم.

 

بیان مسئله

مطالعه ی نوشته های فلاسفه و دانشمندان قدیم نشان می دهد که انسان حتی از گذشته های بسیار  دور از تفاوتهای فردی آگاه بوده است. چنانکه افلاطون در کتاب جمهوریت تفاوتهای فردی انسانها را مورد توجه قرار داده و گفته است که هر فرد باید به شغلی متناسب با استعداها و توانائیهایش گمارده شود. او در باره ی تفاوتهای افراد، در کتاب جمهوریت خود چنین گفته است ؟ «اشخاص به طور کاملاً یکسان به دنیا نمی آیند، بکله از نظر استعداد های طبیعی با یکدیگر تفاوت دارند، یک شخص برای نوع خاصی از شغل و دیگری برای شغلی دیگر متناسب است .» (شریفی، 1385، ص 2)

هوش یک مفهوم انتزاعی است و در واقع هیچ گونه پایه ی محسوس ، عینی و فیزیکی ندارد. هیچ نقطه ای در مغز انسان وجود ندارد که بتوان آن را جایگاه هوش دانست. اصطلاح هوش فقط نامی است که به فرآیندهای ذهنی فرضی یا مجموعه ی رفتارهای هوشمندانه اطلاق می شود و نظریه های هوش در عمل نظریه های مربوط به رفتار هوشمندانه است.(همان منبع، ص 3)

نظریه ی روان سنجی بر این فرضیه مبتنی است که هوش یک سازه یا یک صفت است و از این نظر بین افراد تفاوتهائی وجود دارد… اسپیرمن بر اثر پژوهشهای خود به این نتیجه رسید که هوش از یک عامل کلی و چند عامل اختصاصی تشکیل شده است ثرستون برخلاف اسپیرمن اظهار داشت که هوش از هفت عامل جداگانه تشکیل شده است … هالستید نظریۀ هوش زیستی را مطرح کرده است به نظر وی تعدادی از کارکردهای هوش به نظام عصبی مربوطند و به طور نسبی از تأثیر عامل فرهنگی مستقل اند. …کتل و هب به حوزه های معینی از هوش تأکید کرده اند که به طور مستقیم به کارکرد مغز وابسته اند. هب آنرا هوش A می نامد و معتقد است که مادر زادی و زیستی است و مستلزم داشتن نظام عصبی سالم و با آزمونهای هوشی معمولی قابل اندازه گیری نیست. هوش سیال کتل نیز به هوش A شباهت دارد. هوش سیال، شخص را قادر می سازد که رابطه ها، شباهتها، و تفاوتها را درک کند که آن هم به سلامت نسبی مغز و کارایی آن بستگی دارد و عمدتاً غیر کلامی و مستقل از فرهنگ است… پیاژه هوش را شکل خاصی از سازگاری شخص با محیط می دانست. لازمه ی سازگاری، تعامل کودک با محیط است که در آن نیازهایش را در ارتباط عملی با انتظارهای محیط هماهنگ می کند. کودک به تدریج که رشد می یابد، باید همواره ساختهای روانی خود را از نوسازمان بدهد تا بتواند به گونه ای مؤثر با محیط برخورد کند. (همان منبع، صص 22و 23 و 24)

به نظر پیاژه رشد اخلاق درکودک دو مرحلۀ  مشخص را طی می کند که یکی مربوط به سنین( 9- 6) سال بوده و به «مرحله ی متابعت » ² یا «قبول امر و نهی بزرگترها» معروف است. پیش از این سنین اصولاً بحث درباره ی اخلاق و انتظار رفتار اخلاقی از آنان بی مورد است زیرا رشد عقلی کودک به مرحله ای نرسیده است که بتواند ماهیت اعمال را از نظر درستی یا نادرستی مورد قضاوت قرار دهد. مرحله ی دوم که از نظر سنی، سنین (12- 9) سالگی را در بر می گیرد «مرحله ی استقلال » ³ یا خود مختاری اخلاقی نامیده شده است. (کریمی، 1384، ص 169)

لورنس کولبرگ نیز مانند پیاژه به مرحله ای بودن رشد اخلاق معتقد است. اما در نظر یه ی کولبرگ تفاوتهایی با نظریه ی پیاژه مشاهده می شود، نخست اینکه در اینجا رشد اخلاق برخلاف نظریه ی پیاژه تا سن حدود 12 سالگی کامل نمی شود، بلکه کودک در این سن تازه در دوره ی اول رشد اخلاق که به نظر کولبرگ دوره ی «پیش اخلاقی » ⁴ یا « پیش عرفی» ⁵ است، قرار دارد و رشد اخلاق تا سن 25 سالگی کامل نمی شود. دوم در عوض رشد دو مرحله ای اخلاق در نظریه ی پیاژه ، در اینجا کودک باید از سه دوره و شش مرحله بگذرد تا از نظر اخلاقی به کمال برسد. (همان منبع، صص 172 و 173)

آنگونه که از مطالب ارائه شده می توان استنباط کرد، ظاهراً معتقدان به دیدگاه شناختی بین رشد عقلی (که در برخی تعابیر همان هوش تلقی می گردد) و رشد اخلاقی ارتباط قائلند. مثلاً در دیگاه پیاژه که معتقد است پیش از سنین 9- 6 سالگی نباید انتظار درک مفاهیم اخلاقی را از کودک داشت زیرا «سن عقلی وی هنوز به مرحله ای نرسیده است که بتواند ماهیت اعمال را از نظر درستی و نادرستی مورد قضاوت قرار دهد.» اشاره به سن عقلی این استنباط را تأیید می کند. از طرفی در تعریف پیاژه از هوش، آنرا شکل خاصی از سازگاری با محیط می داند، و لازمه ی سازگاری را تعامل با محیط. تعامل با محیط، همان تعامل متقابل با نهادهای اجتماعی نیز  می تواند باشد، و اینکه کودک درجریان رشد باید همواره ساختهای روانی خود را از نو سازمان بدهد. این ساختارهای روانی نیز  می تواند نگرشهای فرد، تعریف شود. به طور کلی می توان چنین استنباط کردکه روان شناسان شناختی بین هوش و رشد اخلاقی و  تأثیر اینها بر نگرشهای فرد، به شکلی  نامحسوس معتقدند که به صورت مدون ارائه گردیده است.

گروهی معتقدند که خداوند متعال ، نیروئی در درون انسان قرار داده است که تکلیف را به انسان الهام می کند و درکارهای اخلاقی، از درون انسان به او فرمان می دهد، این نیرو نه عاطفه است، آنچنان که اخلاق هندی و مسیحی می گوید، و نه عقل و اراده است، آنچنان که فیلسوفان می گویند، …  این مسئله در جهان مطرح است و تجربیات انسان است و از ابتدای خلقت، این ها به هیچ شکی در وجود انسان نبوده است و انسان اینها را فقط از راه حواس بدست آورده است یا نه، یک سلسله احکام از ابتدا همراه ذهن انسان در نهاد و در ذهن انسان وجود دارد؟ گروهی، هم در گذشته و هم در حال معتقد بوده و هستند که درذهن انسان، هیچ چیزی وجود ندارد و فقط همان چیزهائی هست که از همین دروازه های حواس وارد ذهن شده اند، ذهن انسان از نظر این افراد حکم یک انباری را دارد که ابتداء خالی محض بوده است و از درهای حواس، اشیائی به این انبار ریخته می شود و انبار پر می شود، گروه دیگری از فلاسفه کسانی هستند که می گویند آنچه در ذهن است بر دو بخش است: بخشی از آن ها از روزنه های حواس ظاهری آمده اند و پاره ای از آنها قبل از حس و احساس در ذهن انسانها وجود داشته است.(مطهری ،1362، صص 31 و 35)

از مطالب ارائه شده در بالا از شهید مطهری هم این مسئله به ذهن می آید که آیا این نیروی از قبل موجود در ذهن بشر که افعال اخلاقی به آن بسته است، می تواند عقل یا به تعبیری هوش باشد؟

از آنجا که اصطلاح نگرش از نظر روان شناسان معانی مختلفی دارد، جای تعجب نیست اگر در روان شناسی به تعریفهای گوناگونی از این مفهوم بربخوریم… در تعریفی از فریدمن و همکاران (1970) چنین ارائه گردیده است: « نگرش ، نظام بادوامی است که شامل یک عنصر شناختی، یک عنصر احساسی، و یک تمایل به عمل است» روی هم رفته، تعریف سه عنصری نگرش، تعریفی است که بیشتر روان شناسان اجتماعی روی آن اتفاق نظر دارند…. علاوه بر عناصر، نگرش دارای سه ویژگی است. نخست اینکه بر نگرشی شامل یک شیء ، شخص، رویداد یا موقعیت است. دوم آنکه نگرشها معمولاً ارزشیا بانداند. و سوم آنکه نگرشها معمولاً دارای ثبات و دوام قابل توجهی هستند… از میان عناصر تشکیل دهنده نگرشها، عنصر عاطفی و از میان ویژگیها، ویژگی ارزشیابی کردن مهم ترین مؤلفه های نگرشها را تشکیل می دهند.(کریمی، 1384، صص 220 و 221)

مهمترین ویژگی نگرشها ، ویژگی ارزشیابی کردن است با ارزشیابی کردن مبتنی بر ارزشهای اخلاقی مورد پذیرش فرد است، و مهمترین عنصر تشکیل دهنده ی نگرشها، عنصر عاطفی است؛ حال در برخی تعابیر از اخلاق، عامل برانگیزاننده ای افعال اخلاقی را عاطفه می دانند، مانند؛ اخلاق هندی و مسیحی . حال با توجه به این منظر گاه ، می توان بین اخلاق و رشد اخلاقی فرد و نگرشهای وی به نهادهای اجتماعی رابطه برقرار نمود؟

در هر حال در این پژوهش، ما در پی بررسی و مقایسه ی وضعیت نگرشهای اجتماعی ، سطوح اخلاقی و میزان بهره هوشی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور اسلام آباد غرب و سرپل  ذهاب هستیم، و به نظر می رسد با توجه به مطالب ارائه شده تاکنون این مسئله دارای اصالت علمی است.

 

 

ضرورت و اهمیت تحقیق

عصر امروز عصر اطلاعات و تکنولوژی است، و جامعه ای که از تکنولوژی و اطلاعات برتر برخوردار باشد، جامعه ای موفق تر خواهد بود، و همین امر موجب توجه به اشخاص شده است که تحت عنوان نوابغ و تیزهوشان موجب ارتقاء علمی و فنی جامعه ی خود خواهند شد. از طرفی در جهان کنونی، ما در دهکده ای جهانی به سر می برم که جوامع مختلف با قومیتها و ملیت های متفاوت ناگزیر از ارتباط با یکدیگرند. ارتباط این جوامع با یکدیگر گاهاً به شکل تنازع بر سر حفظ ارزشهای اجتماعی جامعه ی خود است، از طرفی در عصر حاضر بیش از هر عصر دیگری به مفاهیمی چون حقوق بشر و ارزشهای اخلاقی جهانی توجه گردیده است. این وضعیت بینابین فرد بین ارزشهای اخلاقی  جامعه ی خود و ارزشهای جامعه ی جهانی، همراه با تأکید بر   توانمندی های ذهنی افراد برای کسب موقعیت برترو اهمیت این موقعیت در حفظ ارزشها، وضعیت روانی – اجتماعی خاصی را فراهم آورده است که موجب پیدائی نگرشهای نوینی در افراد می گردد.

جامعه ی ایرانی، جامعه ای مبتنی بر معیار ارزشهای اخلاقی – اسلامی است که از سوئی با تأکید بر شیوه های خاص تعامل اجتماعی و از سوئی دیگر پیوند با مسائل مذهبی و دینی و اخروی افراد، شکل خاصی از نگرشهای اجتماعی را پدید آورده است که وضعیت خاصی از تعامل و تقابل با ارزشهای جهانی عصر حاضر را فراهم آورده است. پرسش ما، در پژوهش حاضر، یافتن ارتباط بین نگرشهای اجتماعی افراد و اخلاق و بهره ی هوشی است. با توجه به اهمیت حفظ ارزشهای اخلاقی در جامعه، جهت تحکیم و حفظ بقای جامعه، در عین تعامل با دیگر جوامع، و با تأکید بر برتری منزلت بر دیگر جوامع، ضرورت انجام چنین پژوهشی را به خوبی تبئین می نماید و اینکه این تحقیق را در سطح دانشجویان دختر انجام داده ایم، می تواند به این علت باشد که اولاً، جامعه ی دانشجوئی در یک قرن اخیر، بویژه در چند دهه ی گذشته، منشاء بسیاری از تحولات اجتماعی ، سیاسی، فرهنگی بوده اند، و ثانیاً ، دختران با قرار گرفتن در نقش مادری، نقش به سزائی در ایجاد نگرشهای اجتماعی و اخلاقی خاص در نسل بعدی، بازی می کنند.

لذا با توجه به مطالب ارائه گردیده، پرواضح است که ضرورت دارد به این مسئله پژوهشهای مشابهی پرداخته شود.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 90

|

امتیاز مطلب : 4

|

تعداد امتیازدهندگان : 1

|

مجموع امتیاز : 1

مقدمه:

مبنای ثروت آفرینی در اقتصاد امروزه دانش و تخصص است آینده از انقلابی خبر می دهد که نیروی حرکت آن از اندیشه های انسانها سر چشمه می گیرد بی شک عصر حاضر ، عصر سازمان هاست و متولیان این سامان ها ، انسانها هستند . انسانهایی که خود به واسطه در اختیار داشتن عظیم ترین منبع قدرت یعنی تفکر ، می تواند موجبات تعالی ، حرکت و رشد سازمان ها را پدید آورد . در فضای پر شتاب و سرشار از تحول و رقابت دنیای امروز ، آنچه که منجر به کسب مزیت رقابتی سازمانها می گردد ، نیروی انسانی با کیفیت خلاق و پویاست از این رو در عصر حاضر ، منابع انسانی دانشگر به عنوان مهمترین قابلیت سازمان در کسب مزیت رقابتی و همچنین عمده ترین دارایی نامشهود قلمداد دانست ( طبرسا و احدیان ، 1386 ، ص 14 ) .

از آنجا که نیروی انسانی کارامد ، باارزشترین منبع هر سازمان به حساب می آید قسمت اعظم سرمایه از آنجا که نیروی انسانی کارامد ، باارزشترین منبع هر سازمان به حساب می آید قسمت اعظم سرمایه گذاری ها معطوف به نیروی انسانی گردیه است . مهم ترین ابزاری که در این منظور مورد استفاده قرار می گیرد آموزش است که با هدف ارتقا کیفی سطح مهارت ، دانش ، و نگرش موجب توانمندی افراد در ایفای وظایف خود و کامیابی سازمان ، مورد استفاده قرار می گیرد . ( خراسانی و حسن زاده بارانی کرد ، 1386 ، ص 40 ) .

اهمیت این امر تا آنجا است که مطابق استانداردهای ایزو 9001 بایستی روشها اجرایی برای مدیریت تحصیلات آموزش و شایستگی کارکنان تعیین و مدون شده به اجرا در آمده و نگهداری شود تا بدین وسیله توسعه نظام مندی در شایستگی افراد ایجاد شود . سازمان باید نیازهای آموزشی را شناسایی نموده ، امکانات آموزشی را فراهم آورده و اثر بخشی آن را را ارزیابی نماید . این امر تضمین می کند که کلیه فعالیتهای تاثیر گذار بر کیفیت محصول و خدمات ، توسط افراد شایسته انجام شود . ( قلیچ لی ، 1386 ، ص 154 )

از این رو سازمان باید زمینه رشد و توسعه دانش کارکنان خویش را فراهم کرده و بسترهای مناسبی را در این زمینه ایجاد کند . این کار در ابتدا با برگزاری کلاس ها و جلسات توجیهی جهت آشنایی با فرایندهای کاری سازمان و کلاس های آموزشی ، دانش و اطلاعات کارکنان روز آمد می شود تا آنها بتوانند با ترکیب اطلاعات و تجربیات کاری ، دانش و توانمندی خود را ارتقاء  دهند . در این راستا توجه به امر آموزش در راستای افزایش توانمندیهای کارکنان برای سازمان ها دارای اهمیت بسیار می باشد . بدین تریب ، با توجه به اهمیت امر آموزش در سازمان ها ، در این مقاله به بحث ضرورت آموزش کارکنان بخصوص کتابداران و ضرورت بررسی برنامه های آموزشی در سازمان پرداخته می شود .    

 

 

بیان مسئله :

سازمانها ی امروزی از ارکان مهمی ازقبیل سرمایه ، نیروی انسانی ، فناوری و مدیریت تشکیل شده یافته اند که به زعم بسیاری از صاحبنظران ، نیروی انسانی مهمترین رکن در این بین است . زیرا کارایی سازمان ها منوط به انجام وظایف درست و صحیح این نیروهها در دایره صنفی و ستادی است از آنجایی که 70 درصد از منابع و سرمایه سازمانها را منابع انسانی تشکیل می دهد ، لذا تامین این سرمایه انسانی مستلزم انجام فعالیت های آموزشی منظم در تمامی سطوح سازمانها است . ( عباسیان ، 1385 ، ص 170 ) .

آموزش منابع انسانی را یک سرمایه گذاری قلمداد کرده اند چون سازمانها متناسب با عصر فناوری اطلاعات به طور مداوم سعی می کنند فرصت هایی را برای توسعه توانمندیهای منابع انسانی خود فراهم سازند تا عملکرد آنها بهبود یابد بنابراین در جامعه که به سرعت در حال دگرگونی است آموزش کارکنان نه تنها مطلوب بوده ، بلکه فعالیتی است که هر سازمان باید برای آن منابعی در نظر بگیرد تا همواره منابع انسانی کارامد و مطلعی در اختیار داشته باشد . ( رنگریز و عظیمی ، 1385 ، ص 184) .

البته نوع و میزان آموزش کارکنان سازمانها به میزان اهمیت کیفیت محصولات و خدمات ارائه شده به مشتریان یا ارباب رجوع و همچنین به اهمیت مهارت های نیروی کار برای سازمان بستگی دارد که در یک طبقه بندی کلی به دو نوع آموزش قبل از خدمت و آموزش ضمن خدمت تقسیم می شود (فتحی و اجارگاه ،1386 ، ص 4)

امروزه آموزش و پرورش منابع انسانی به عنوان یکی از استراتژی های اصلی دستیابی به سرمایه انسانی و سازگاری مثبت با شرایط تغییر قلمداد می شود . به دلیل ویژگیهای که نفس هر نوع کار با خود به همراه دارد و هم چنین به دلیل تغییر و توسعه فناوری ها ، در بسیاری از موارد کارکنان سازمانها فاقد برخی از توانمندیهای لازم برای انجام وظایف محوله می شوند . از طرف دیگر ممکن است سازمانها پس از گزینش کارکنان متوجه شود که آنها مهارتها ، دانش و یا توانایی انجام موفقیت آمیز فعالیتها را ندارند و باید آنها را برای انجام بهتر وظایف شان آموزش داد و یا اگر سازمان مایل به استفاده خود در مقام هایی با مسوئلیت بیشتر باشد ، به اجبار مبادرت به تامین طیفی از اثربخش بودن دوره های آموزش ضمن خدمت است برای نیل به این هدف باید نقاط ضعف و آسیبهای تهدید کننده این دوره ها شناسایی  وبرطرف شوند ( جزنی ، 1380 ، ص 308 )

بر همین اساس ما به دنبال پاسخ گویی به این سوال هستیم که آیا دورهای آموزشی کوتا مدت ضمن خدمت معلیمن مقطع متوسطه توانسته است برخی از توانایی های شغلی آنها را افزایش دهد ؟

اهمیت و ضرورت تحقیق :

تاکید بر داشتن کارکنان ماهر رمز موفقیت بسیاری از سازمانهاست بدین منظور بسیاری از سازمانها برنامه های آموزش ضمن خدمت را طراحی و اجرا کرده اند . اگر چه آموزش ضمن خدمت اغلب در ارتباط با کارکنان جدید بکار می رود اما برای به روز کردن و یا گسترش مهارتها ی کارکنان فعلی به هنگام ارائه روشها و رویه های کاری جدید نیز مورد استفاده قرار می گیرد .

در جامعه ای که سازمان ها ی آن شدیدا به دانش و مهارت خود متکی باشد ، آشکار است که موسسات آموزش ضمن خدمت نقشی بسیار حیاتی و مهم در توسعه سرمایه های انسانی دارند ، در ایران نیز از سال 1327 آموزش ضمن خدمت کارکنان در قلمرو فعالیت های دولت قرار گرفت و با تشکیل واحدهای و مراکز آموزش ضمن خدمت کارکنان در سازمانها و وزارتخانه ها ، برگزاری دوره های ضمن خدمت کوتاه مدت و سپس بلند مدت توسعه یافت . یکی از این مراکز ، مراکز آموزش مدیریت دولتی سابق بود که سازمان امور اداری و استخدامی سابق در تیرماه 1348 به منظور آموزش مدیریت و فنون اداری آن را تاسیس کرد این مرکز سپس با موسسه عالی پژوهش در برنامه ریزی و توسعه ادغام و موسسه آموزش و پرورش مدیریت دولتی تشکیل شد که به لحاظ تشکیلات اداری به سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور وابسته بود که پس از انحلال سازمان ، وظیفه آموزش کارکنان سازمانها ی دولتی امروزه به دفتر آموزش و پژوهش استانداریها وگذار شده است به طور کلی امروزه دفتر آمورش و پژوهش استانداریها چهار نوع دوره آموزشی ضمن خدمت ، شامل دورهای توجیهی ، شغلی ، عمومی و بهبود مدیریت برگزار می کنند که دفتر آموزش و پژوهش استانداری فارس نیز به صورت گسترده مبادرت به برگزاری این دورها نموده است . به طور که در طی سالهای اخیر به طور متوسط سالیانه نزدیک به ده هزار نفر از کارکنان سازمانها مختلف دولتی استان فارس در این مرکز انواع مختلف آموزش های ضمن خدمت را طی کرده اند که با صرف هزینه ووقت بسیار همراه بوده است . ( دفتر آموزش و پؤورش استانداری فارس ، 1388 ) . اما این نکته قابل تامل است که صرفا آموزش و اجرای دوره های آموزش نمی تواند به سازمان درراه رسیدن به اهداف خویش کمک کند . آموزش ها باید با توجه به اصول و روشهای علمی بنا گذاشته شموند تا نتیجه بدست آمده نیازهای موجود را برطرف سازد . ( عباسیان ، 1385 ، ص 170 )

بدین منظور باید ضعف ها و آسیب های وارده بر این دوره ها شناسایی و مرتفع شوند تا باعث هدر دادن سرمایه های سازمان نشود . در زمینه آسیب شناسی دورهای آموزش ضمن خدمت در این مرکز و سایر مراکز آموزش ضمن خدمت در ایران ، کمتر از هر زمینه دیگری تحقیقات جامع انجام شده است .

یکی از دلایل کم توجهی به این امر این است که ارزشیابی از برنامه های آموزشی مورد توجه دقیق و صحیح قرار نگرفته است . عدم ارزشیابی ناکافی و نادرسب با فلسفه اصلاح مداوم و بهبود برنامه آموزشی در تناقض است ، زیرا تنها از طریق ارزشیابی آموزشی می توان نقاط ضعف و معایب را شناسایی کرد و در  راستای بهبود آنها قدم برداشت . ( فتحی ، اجارگاه ، 1386 ، ص 287 ) . اگر برنامه های آموزشی ارزیابی نشود این احتمال وجود دارد که هر برنامه آموزشی کارکنان را اثر بخش تشخیص دهیم . نتایج تحقیقات نشان می دهد می توان به طور موثر اثرات آموزش در سازمانها را ارزیابی کرد که عواملی نظیر ساختار سازمان ، اندازه سازمان و سطح موجود سرمایه های دانشی سازمان را مشخص کرد ه باشیم .

 

 

 

 

اهداف پژوهش :

هدف کلی :

بررسی و مقایسه نگرش دبیران زن و مرد مقطع متوسطه نسبت به تاثیر انواع دورهای کوتاه مدت ضمن خدمت بر برخی از توانایی های شغلی آنان در شهرستان سرپل ذهاب سال تحصیلی 90-89 .

اهداف جزیی :

1 – بررسی تاثیر آموزش های مهارت زندگی در افزایش رضایتمندی دبیران زن از این آموزشها

2 – بررسی تاثیر آموزش مهارتهای هفت گانه فناوری اطلاعات بر افزایش سطح هوش رایانه ای دبیران در هر دوجنس .

3 – بررسی تاثیر آموزشهای حرفه ای اختصاصی هر فرد هر رشته شغلی در تسریع بخشیدن به روز انجام وظایف روزانه دیران مرد و زن .

 

 

سوالات تحقیق :

1 – آیا نگرش دبیران زن و مرد نسبت به کیفیت آموزشهای ضمن خدمت با هم متفاوت است ؟

2 – آیا نگرش دبیران زن و مرد نسبت به دورهای آموزش مهارتهای زندگی با هم متفاوت است ؟

3 – آیا نگرش دبیران زن و مرد نسبت به دورهای مهارتهای هفت گانه فناوری اطلاعات از جهت کیفیت این دورها در افزایش هوش رایانه ای آنها همسو است ؟

4 – آیا نگرش دبیران زن و مرد نسبت به مفید بودن دوره های باز آموزی حرفه ای ( شغلی ) در تسزیع بخشیدن به فعالیتهای کاری روزانه آنها همسو است ؟

5 – آیا آموزش های ضمن خدمت بر ویژگی های شخصیتی معلمان می تواند موثز باشد ؟

فرضیات تحقیق :

1 – بین نگرش دبیران زن و مرد نسبت به کیفیت آموزشهای ضمن خدمت تفاوت معناداری وجود دارد .

2 – بین نگرش دبیران زن و مرد نسبت به دورهای آموزش مهارتهای زندگی تفاوت معناداری وجود دارد .

3 – بین نگرش دبیران زن و مرد نسبت به دورهای مهارتهای هفت گانه فناوری اطلاعات از جهت کیفیت این دورها تفاوت معناداری وجود دارد .

4 – بین نگرش دبیران زن و مرد نسبت به مفید بودن دوره های باز آموزی حرفه ای ( شغلی ) رابطه معنادرای وجود دارد .

5 – بین آموزش های ضمن خدمت و روش تدریس در بهبود روش تدریس معلمان رابطه معناداری وجود دارد .

6 – بین کیفیت ارزیابی آموزش های ضمن خدمت و بهبود عملکرد معلمان در کلاس درس رابطه معناداری وجود دارد .

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 76

|

امتیاز مطلب : 0

|

تعداد امتیازدهندگان : 0

|

مجموع امتیاز : 0

متن کامل پایان نامه با عنوان :

بررسی و مقایسه عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در دانش آموزان و دبیران مدارس پسرانه مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب در سال تحصیلی 89-88

بیان مسئله :
«بسیاری از متخصصان و صاحب‌نظران حوزه‌های علوم مختلف اینترنت را شبکه‌ی جهانی شبکه‌ها تعریف کرده‌اند. شبکه‌ی که امکان ارتباط با یک‎دیگر و دسترسی به منابع اطلاعاتی را در سطح جهانی فراهم می‌کند. پژوهش‎گران و نویسندگان زیادی معتقد به تاثیر بالقوه و واقعی شبکه‌های الکترونیکی بر جنبه‌های مختلف رفتار و کردار انسان عصر حاضر می‌‎باشند (آصفی‎زاده، 1385، 15).
در سال‌های اخیر با رشد تصاعدی اینترنت، فرصتی کم‌نظیر برای محققان و پژوهش‌گران برای جمع‌آوری سریع و گسترده اطلاعات در‌ زمینه‌های‌‌ گوناگون فراهم آمده است. هم اکنون این وسیله‌ی ارتباطی، به‌‌خاطر افزایش استفاده و دسترسی تعداد زیادی از کاربران بالقوه در امر پژوهش امکانات و تسهیلات خاصی برای محققان و پژوهش‎گران فراهم کرده است. بنابراین به‌نظر می‌رسد هرچه تعداد بیش‌تری از اعضای هیئت‌ علمی و پژوهش‌گران به اینترنت دسترسی داشته باشند، اهمیت آن در راستای اجرای امر تحقیق و پژوهش افزایش می‌یابد. در صورت استفاده صحیح و مقتضی، اینترنت تامین‌کننده‌ی یک مکانیسم سریع، مقرون به‌صرفه و کارا برای جمع‌آوری اطلاعات است.

شبکه‌ی اینترنت را می‌توان یکی از مهم‌ترین منبع و ابزار برای انجام فعالیت‌های پژوهشی و علمی به‌شمار آورد، در واقع در شرایط کنونی پژوهش‌گران هر حوزه می‌بایست به‌خوبی از شبکه‌‌ی اینترنت در حوزه‌ تخصصی خود، از دامنه و کاربرد آن‌ آگاهی داشته باشند. عدم آشنایی و استفاده از شبکه‌ی اینترنت به معنای نادیده‌ گرفتن پیشینه‌ی پژوهشی و احتمالاً دوباره‌کاری در فرایند پژوهش است. اهمیت این موضوع به ‌اندا‌زه‌ی است که برخی پایگاه‌های اطلاعاتی کاربردی و مهم نظیر مدلین، چکیده پایان‌نامه‌های دانشگاهی، پروانه‌ی ثبت اختراع آمریکا و اروپا، پایگاه اطلاعاتی اریک و غیره هم ‎اکنون از طریق شبکه جهانی وب قابل دسترس می‌باشند.
به نظر می‎رسد هدف اصلی دسترسی رایگان چنین پایگاه‌های اطلاعاتی از سوی عرضه‌کنندگان و تولیدکنندگان آن، کمک به ارتقا سطح تحقیقات و نیز جلوگیری از دوباره‌کاری در فرایند فعالیت‌های علمی و پژوهشی در سراسر جهان می‎باشد (پژوهشنامه اطلاع‌رسانی، 1380، 10).
امروزه‌ شبکه‌ی جهانی وب، یکی از مهم‌ترین محمل‌های اطلاعاتی برای دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی رایگان و غیر رایگان به‌شمار می‌آید. تقریباً کلیه ناشران برجسته پایگاه اطلاعاتی نظیرسیلور ، پلاترو بوکر که در گذشته محصولات خود را بر روی دیسک فشرده عرضه می‌کردند، هم‌اینک محیط وب را به‌منزله‎ی بهترین بستر برای ارائه‌ی پایگاه های اطلاعاتی خود مورد توجه قرار داده‌اند (همان منبع، 2).
کامپیوتر و اینترنت ادعای ساده کردن ، آسان کردن ، و در نتیجه ارضاء کننده تر کردن زندگی ما را دارند . به طور فیزیکی و روانی در طول قرن ها به بسیاری از رفتار ها و اصول پایبند و وابسته شده اند ، این الگو گریز ناپذیرمنعکس کننده یک مزیت علی است بلکه از یک الگو هدایت شده و برای استفاده تشکیل شده است که دائماً در حال گسترش است به طوری که زندگی ما به خصوص کودکان و نوجوانان اثر منفی می گذارد حالات ارتباطی تلاشی برای ایجاد رابطه موجودات انسانی دیگر هستند هر نوع ارتباطی از جمله اینترنت شامل ایجاد یک تجربه شبه واقعی در روابط بین شخصی است در هر حال سوال اینجاست که روابط مجازی از طریق اینترنت چگونه مشابه و بهتر از روابط واقعی هستند ؟
آیا این یک رفتار صحیح روان شناختی و اجتماعی است که با شخص به گپ اینترنتی نمود ؟ دارندگان اینترنت خانگی اغلب فشارهای استرس درمان را پس از استفاده کردن از کامپیوتر تجربه می نمایند کاربران با تجربه ممکن است بهتر از عهده تکنیک ها بر آیند ، اما استفاده از اینترنت مشکلاتی را بوجود می آورد چرا که برنامه ها اغلب بنحوی تاثیر گذارده در زمان زیادی برای بر طرف نمودن خطاهای کامپیوتری مورد نیاز می باشند اینترنت افراد را بیشتر به یکدیگر نزدیک می سازد خواه اینکه دریافت کننده این را بخواهد یا نخواهد . ( ژان استوترل ، 1998، 41 )
اهمیت و ضرورت پژوهش
اینترنت به‌عنوان فضایی جدید برای بسط فعالیت‌های تجاری، نقل و انتقالات مالی، بازاریابی و ابزاری برای جستجوی مصرف کنندگان مورد توجه واقع شد. هیچکس تصور نمی‌کرد که روزی جنبه اجتماعی آن به‌صورت کاربرد اصلی اینترنت درآید. قوه محرکه این امر، نیازی عمیق و برآمده از جامعه برای پیدا کردن یا ایجاد جمعی همدل و همنوا است که اهداف و آرمان‌ها و انگیزه‌ها و عواطف مشترک یا شبیه به هم داشته باشند. این چنین گروهی را در اصطلاح علوم اجتماعی “اجتماع” می‌خوانند. در فضای اینترنت گروه‌هایی این چنینی را “اجتماعات آنلاین” می‌نامند. اما طنز جالب این است که بر اساس فرض‌های اولیه درباره‌ی اثرات اجتماعی اینترنت، این ابزار باعث محدود کردن بیشتر افراد به روابط غیر شخصی و گریز آنها از ارتباط رودررو می‌شود. برذاساس این فرض اینترنت نابود کننده‌ی اجتماعات است اما، شواهد زیادی برای رد این فرض وجود دارد. مثلاً ثابت شده که این فرض درباره‌ی اکثریت وسیعی از کاربران اینترنتی در ایالات متحده نادرست است.( افتخار زاده ، 1380 : 358 )
امروزه نقش اینترنت در زندگی اجتماعی و در عرصه های علمی و فنی امکان ناپذیر است و در برنامه ریزی توسعه ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصای ، جایگاه ویژه ای به فن آوری اطلاعات داده است . اینترنت موجب کاهش فاصله طبقاتی شده است.و در فضای مجازی پایگاه اجتماعی جدیدی به کاربران اعطا می کند ، و حتی تفاوت های جنسیتی را نیز کاهش می دهد . افزایش توانایی اعمال قدرت ، همگن سازی ، سلیقه ها نزدیکی خواستها و انتقادات افراد افزایش مشارکت اجتماعی ، گذراندن اوقات فراغت و ورود به مفاهیم جدید زندگی روزمره امکان برقراری ارتباط ، اطلاع از اخبارو رویدادهای جهان تبادل فرهنگی دستیابی به اطلاعات ، افزایش میزان آ گاهی عمومی و غیره و…. مزایای عمده کارکردهای قابل توجه گسترش استفاده از ارتباطات اینترنتی به کا میرود ، آثار اجتماعی و روانی مانند اعتیاد به مواد مخدر ، اکس ، سیگار ، اعتیاد به اینترنت در بین کودکان و نوجوانان نیز با علائمی چون افزایش نوسانات اخلاقی ، سخن نگفتن بادیگران ، قطع روابط اجتماعی ، کم خوابی ، نگرانی و استرس در کنار ضعف بینایی همراه است کودکان و نوجوانان که به اینترنت وابستگی دارند در حقیقت به آن معتاد هستند ، برای ارضای خود ساعت های متوالی بدون وقفه روی خط باقی می مانند و هر زمانی که امکان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند دچار فکر کردن و خیال پردازی می کنند . وقتی که یک نوجوان در محیط خانواده معتاد به استفاده از اینترنت باشد فرصت فرد هر روز بیشتر از گذشته از نظر عاطفی و روانی با سایر افاد خانواده فاصله بگیرد و به تنهایی خود و استفاده از تضعیف کرده یا آن را از دست بدهد . وقتی دو فرد مجازی در یک فضای مجازی کنار هم قرار می گیرند بدون اینکه از شرایط اجتماعی ، فرهنگی ، مذهبی ، خانوادگی ، فردی ، هم باخبر باشند.میتوانند شکاف های بین خود را به سادگی کاهش دهند در این زمینه به طور نسبی ، فقیر و غنی ، دختر و پسر ، جوان و میانسال می توانند دو دوست مجازی هم در اینترنت باشند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند . اگر گناهی نبود به طور حتم چنین دوستیها و روابطی ایجاد نمی شد.
تغییرات در جامعه باعث ایجاد نیازهای جدید در افراد میشود و آموزش در زمره این نیازها به شمار می رود و فناوریهای اطلاعات نقش حیاتی و مهمی در این زمینه ایفا می‌کنند. در صورتیکه به سواد رایانه‌ای عموم افراد توجه نشود فن‌آوری اطلاعات به هیچ‌وجه توسعه نخواهد یافت.
رایانه‌ها بعنوان ابزارهای مناسب، موجب آماده کردن دانش آموزان ودبیران برای پذیرش تغییر و تحول فناوریهای آموزش و وسیله‌ای بالقوه برای خودآموزی و خودرهبری دانش آموزان و موجب افزایش بازدهی آموزش و تقویت عملکرد دانش آموزان و دبیران می‌گردند( جمشیدی ، 1388 : 31 )
با توجه به تجارب آموزش فناوری در کشورهای پیشرفته و سابقه تحقیقها و بررسیهای انجام شده در دنیا از یکسو، و از سوی دیگر با توجه به لزوم بازنگری مفهوم نوین آموزش متناسب با نیازهای جدید دبیران و دانش آموزان انجام این تحقیق، به منظور تعیین سرفصلهای نوین آموزش استفاده از رایانه بعنوان یکی از متداولترین ابزارهای فناوری اطلاعات ضروری می‌باشد.( همان منبع ، 59 )
دو عامل باعث می شوند که کودکان و نوجوانان تسلط بیشتری بر دنیای فن آوری و دیجیتال داشته باشند : اول اینکه در این دوره یادگیری کامپیوتر به مسئله ای ضروری بدل شده است و بدون داشتن تسلط کافی بر کامپیوتر ، اینترنت کار و زندگی امکان پذیر نیست . دوم اینکه کودکان و نوجوانان نسبت به افراد میانسال از اشتیاق و جرأات بیشتری برای کنجکاوی در کامپیوتر و اینترنت برخورداند و راحت تر با پندارها و باورها کنار می آیند . هنوز بسیاری از خانواده های که امکان دسترسی به اینترنت را برای فرزندان خود فراهم کرده اند ، تصور صحیحی از خطرات این موضوع ندارند علت این امر ناآگاهی خانواده از تهدیدات بالقوه اینترنت است تهدیدی که از طرف وب متوجه وضعیت فرهنگی خانواده هاست که بسیاری از کاربران را اسیر خود می سازد جذابیت های خاص اینترنت باعث می شود تا نوجوانان مجذوب آن شده ساعت ها وقت خود را پای کامپیوتر بگذارند این مسئله باعث می شود تا نوجوانان از دیگر فعالیت های اجتماعی باز بمانند . سایت های غیر اخلاقی امروزه به یک معضل جدی در اینترنت بدل شده است این سایت ها با ارائه مطالب و تصاویر غیر اخلاقی و مستهجن سلامت روانی جوامع را در خطر قرار داده است . ( ژان استوترل ، 1998، 41 )
اتاق ها محل مناسبی برای ملاقات گفتگو با نوجوانان در سراسر جهان است اما سوء استفاده های زیادی از سوی افراد شیاد در این اتاق ها صورت می گیرد ، از جمله آنها می توانند به ارائه اطلاعات نادرست ، سوء استفاده از اطلاعات دیگران ، به دام انداختن نوجوانان و سوء‌استفاده از آنان از طریق برقراری ارتباط آنان و گذاشتن قرار ملاقات اشاره کرد .
در اینترنت مجازی در سطح بوده و از عمق برخوردار نیست این نوع ارتباط فاقد مشخصه های مانند مجاورت ، اثرگذاری و تبدیل اطلاعات درباره بافت اجتماعی است اینترنت می تواند در حالی که انسان را از نظر الکترونیکی به هم پیوند می دهد از طریق ایجاد و توهم همبستگی با تکنولوژی به هم پیوند دهد از طریق ایجاد و توهم و با تکنولوژی اطلاعاتی ارتباط چهره با انسانهای دیگر را قطع کند و این امر باعث کاهش روابط انسانی و همبستگی خواهد شد .امروزه نقش اینترنت در زندگی اجتماعی و در عرصه های علمی و فنی اجتناب ناپذیر است و در برنامه ریزی توسعه ، اجتماعی ، فرهنگی ، اقتصای ، جایگاه ویژه ای به فن آوری اطلاعات داده است . اینترنت موجب کاهش فاصله طبقاتی شده است.و در فضای مجازی پایگاه اجتماعی جدیدی به کاربران اعطا می کند ، و حتی تفاوت های جنسیتی را نیز کاهش می دهد . افزایش توانایی اعمال قدرت ، همگن سازی ، سلیقه ها نزدیکی خواستها و انتقادات افراد افزایش مشارکت اجتماعی ، گذراندن اوقات فراغت و ورود به مفاهیم جدید زندگی روزمره امکان برقراری ارتباط ، اطلاع از اخبارو رویدادهای جهان تبادل فرهنگی دستیابی به اطلاعات ، افزایش میزان آ گاهی عمومی و غیره و…. مزایای عمده کارکردهای قابل توجه گسترش استفاده از ارتباطات اینترنتی به کا میرود ، آثار اجتماعی و روانی مانند اعتیاد به مواد مخدر ، اکس ، سیگار ، اعتیاد به اینترنت در بین کودکان و نوجوانان نیز با علائمی چون افزایش نوسانات اخلاقی ، سخن نگفتن بادیگران ، قطع روابط اجتماعی ، کم خوابی ، نگرانی و استرس در کنار ضعف بینایی همراه است کودکان و نوجوانان که به اینترنت وابستگی دارند در حقیقت به آن معتاد هستند ، برای ارضای خود ساعت های متوالی بدون وقفه روی خط باقی می مانند و هر زمانی که امکان دسترسی به اینترنت را نداشته باشند دچار فکر کردن و خیال پردازی می کنند . وقتی که یک نوجوان در محیط خانواده معتاد به استفاده از اینترنت باشد فرصت فرد هر روز بیشتر از گذشته از نظر عاطفی و روانی با سایر افاد خانواده فاصله بگیرد و به تنهایی خود و استفاده از تضعیف کرده یا آن را از دست بدهد . وقتی دو فرد مجازی در یک فضای مجازی کنار هم قرار می گیرند بدون اینکه از شرایط اجتماعی ، فرهنگی ، مذهبی ، خانوادگی ، فردی ، هم باخبر باشند.میتوانند شکاف های بین خود را به سادگی کاهش دهند در این زمینه به طور نسبی ، فقیر و غنی ، دختر و پسر ، جوان و میانسال می توانند دو دوست مجازی هم در اینترنت باشند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند . اگر گناهی نبود به طور حتم چنین دوستیها و روابطی ایجاد نمی شد.
اهداف پژوهش :
هدف اصلی : بررسی و مقایسه عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات بر دانش آموزان – دبیران مدارس پسرانه مقطع متوسطه شهرستان سرپل ذهاب سال تحصیلی 88- 89
اهداف جزئی :
1- تعیین عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات توسط دانش آموزان
2- تعیین عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات توسط دبیران
3- مقایسه عوامل مؤثر بر استفاده از فناوری اطلاعات در دانش آموزان نسبت به دبیران
4-
«سوالهای تحقیق»
سوالهای پژوهش عبارتند از :
1- بین آشنایی دانش آموزان – دبیران با رایانه و کاربردهای آن رابطه وجود دارد ؟
2- میزان استفاده از ICT در دانش آموزان و دبیران چقدر است ؟
3- آیا بین امکانات موجود ICT و میزان استفاده از ICT رابطه وجود دارد ؟
4- آیا بین سواد ICT ومیزان استفاده از ICT رابطه وجود دارد ؟
5- آیا بین انتظارات دبیران و استفاده از ICT رابطه وجود دارد ؟

فرضیات تحقیق :
1- بین آشنایی دانش آموزان و دبیران با رایانه و اینترنت و میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات رابطه وجود دارد .
2- بین امکانات موجود ICT و میزان استفاده از ICTرابطه وجود دارد .
3- بین سواد ICT و میزان استفاده از ICT رابطه وجود دارد .
4- بین انتظارات دبیران و استفاده از ICTرابطه وجود دارد .
5- میزان استفاده از فناوری اطلاعات در دبیران از دانش آموزان بیشتر است ؟

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

:: بازدید از این مطلب : 94

|

امتیاز مطلب : 2

|

تعداد امتیازدهندگان : 1

|

مجموع امتیاز : 1